۱ - حسین سعادت نوری
حسین سعادت نوری تاریخ نگار و پژوهشگر باسابقه ی حوزه ی علم و ادب ایران، به سال ۱۲۸۵ خورشیدی در شهر اصفهان قدم به عرصه ی وجود گذاشت. تحصیلات ادبی و علمی را در مدرسه ی علیه در زادگاه خویش به پایان برد. سپس از مدرسه ی عالی انگلیسها در شهر اصفهان فارغ التحصیل شد و سالی چند در همان مدرسه ی عالی به تدریس زبان انگلیسی ، علوم تاریخ و جغرافیا و ادبیات فارسی پرداخت.
در آن موقع ، حسین سعادت نوری بعنوان یکی از نویسندگان و شاعران مشهور اصفهان شناخته می شد و مقالات و اشعار او در روزنامه های اخگر، اختر مسعود ، عرفان و مجلات ادبی مهر و ارمغان انتشار می یافت. در همان زمان، نامبرده یکی از اعضا ی فعال انجمن ادبی حکیم نظامی بود که ریاست آن را استاد حسن وحید دستگردی مدیر نشریه ادبی ارمغان به عهده داشت.
بین سال های ۱۳۰۷ تا ۱۳۱۴ در خدمت فرهنگ استان کرمان بود و در بسیاری از مدارس کرمان به امر تدریس اشتغال داشت. در مدت اقامت در کرمان، با روزنامه ی بیداری (که به مدیریت نویسنده ی ادیب محمد هاشمی کرمانی منتشر می شد) همکاری داشت. سپس از کرمان به تهران مهاجرت کرد و تا پایان عمر در این شهر زیست. در تهران بنا به دعوت وزیر دارایی وقت، در سال ۱۳۱۴ به خدمت وزارت دارایی در آمد و در سال ۱۳۴۰ بنا به تقا ضای شخصی بازنشسته شد. آخرین سمت دولتی نامبرده ، نماینده ی وزیر دارایی در هییت نظارت بر هزینه ی شهرداری تهران بود. در مدت اقامت درتهران با مجلات مهر، ارمغان، یادگار، یغما ، وحید ، نشریه ی وزارت امور خارجه ی ایران وبسیاری دیگرهمکاری داشت. وی در سوم دیماه ۱۳۵۳ در تهران در گذشت.
بنظر می رسد که یکی ازبرجسته ترین آثار چاپی روانشاد حسین سعادت نوری ترجمه و تحشیه ی تعدادی سفرنامه باشد که توسط برخی مامورین سیاسی انگلیس در ایران در اواخر عصر قاجار و اوایل دوران پهلوی به رشته ی تحریر در آمد و نخستین سفرنامه هایی از این دست ، کتاب های ژنرال سایکس وپرفسور لکهارت بود که بار اول در سالهای ۱۳۱۴ و ۱۳۱۵ چاپ و منتشر شد. نامبرده بعدها سفرنامه ی ویلسن ، یادداشت های کاپیتان هنت ، سفرنامه ی کلنل استوارت ، سفرنامه ی ادونوان و غیره را بین سالهای ۱۳۳۰ تا ۱۳۵۰ ترجمه و تحشیه کرد و صادقانه بر این امر اعتقاد داشت که آگاهی از فعالیت ها و نظریه های مامورین سیاسی انگلیس و نیز شرح دیدار آنان با برخی رجال ایران ، گوشه های تاریک تاریخ گذشته و حال و آینده ی کشور را بهتر روشن خواهد ساخت و بسیاری از دانشجویان و دانش پژوهان را به این امر تشویق می کرد. گر چه پس از شهریور ۲۰مرحوم محمود محمود در مجلدات محققانه ی خود یعنی تاریخ روابط سیاسى ایران و انگلیس در قرن ۱۹، به شکل پراکنده و به اختصار به برخی از سفرنامه ی مامورین سیاسی انگلیس در ایران اشاره نموده است اما قاطعانه می توان گفت که روانشاد حسین سعادت نوری نخستین فردی بود که به ترجمه و انتشار این قبیل سفرنامه ها دست یازید و آثار جاودانی از خود به یادگار گذاشت
.زنده یاد استاد حبیب یغمائی مدیر مجله ی ادبی یغما ضمن شرح دیدارها و یادگارها و خاطرات خود می نویسد :
" از جمله نویسندگان مجلهء یغما حسین سعادت نوری اصفهانی بود که من اکنون سخت در حیرتم که با این مرد چگونه و در چه مکان و در چه موقع آشنا و دوست شدم و او را به نگارش واداشتم و از اطلاعات و تحقیقات دقیق او به خوانندگان مجله فایده رساندم، دقایق اطلاعاتی که پس از قرن‌ها دیگران نخواهند داشت و اکنون یا هر وقت دیگر مجلهء یغما را بخوانید در شگفت می‌شوید.
من آغاز دوستی او را بیاد نمی‌آورم اما فراموش نمی‌کنم که غالبا بخانه او می‌رفتم و خانمش با مهربانی پذیرائی می‌کرد ولی بیاد نمی‌آورم که خانه‌اش کجا بود و خانمش چه نام داشت و چند فرزند داشت،اکنون کجا هستند و چه می‌کنند.بر پیری و فرتوتی و بی‌وفائی و بی‌حافظگی لعنت باد. باری،حسین سعادت نوری نه تنها مترجمی و مؤلفی و مورخی دقیق و با استعداد بود بل در ادب مصاحبت و یکدلی و یک‌رنگی بی‌مانند بود و داستان‌هائی شیرین از زندگی خود نقل می‌کرد"... بیشتر
نویسنده و کتاب شناس معروف دکتر سیف ا لله وحید نیا در مقدمه ی کتاب زندگی حاج میرزا آقاسی نوشت: "حسین سعادت نوری یکی از نخبه محققان و مترجمان معاصر ایران بود و بخصوص در تاریخ قاجاریه و رجال آن دوره تتبع فراوان کرده و آثار جاویدان از خود بیادگار نهاده است ".
حسین سعادت نوری، در دوران اقامت در کرمان با انجمن ادبی این شهر که به ریاست محمد هاشمی مدیر روزنامه ی بیداری تشکیل می شد همکاری داشت. دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی در بخش نخست کتاب "رجال دوره قاجاریه " تالیف حسین سعادت نوری، ضمن نوشتاری زیر عنوان "رفیق انجمن" به نکاتی پیرامون زندگی مولف پرداخته و با سبک و شیوه ای بسیار شیوا از ماجرا های انجمن ادبی کرمان در ایام گذشته یاد کرده است.
مقالات محققانه ی حسین سعادت نوری بیرون از شمار است و در اینجا فقط به فهرست بخشی از آنها اشاره می شود:
سپهسالارها: یغما- اسفند ۱۳۴۴ شماره ۲۱۲
میرزا محمد خان سپهسالار: یغما- آبان ۱۳۴۵ شماره۲۲۰
مسافرت ناصرالدین شاه به خراسان و مصاحبه او با یک افسر انگلیسی: یغما- خرداد ۱۳۳۷ - شماره ۱۱
حاج میرزا حسین خان سپهسالار و ترکمن های مرو: یغما- بهمن ۱۳۳۷- شماره ۱۲۷
امیر حسین خان شجاع الدوله و مجلس شب نشینی: یغما- خرداد ۱۳۳۸ - شماره ۱۳۱
اعتمادالدوله ها، حسام السلطنه ها، ظهیرالدوله ها: یغما- خرداد ۱۳۳۹ - شماره ۱۴۳
آصف الدوله ها: یغما- آبان ۱۳۴۱ - شماره ۱۷۲
اللهیار خان آصف الدوله: یغما- آذر ۱۳۴۱ - شماره ۱۷۳
محمد قلی خان آصف الدوله: یغما- دی ۱۳۴۱ - شماره ۱۷۴
میرزا عبدالوهاب خان آصف الدوله: بهمن ۱۳۴۱ - شماره ۱۷۵
غلامرضا خان آصف الدوله شاهسون: یغما- اردیبهشت ۱۳۴۲ - شماره ۱۷۸
سخنی چند پیرامون مقالات «رجال عصر ناصری»: یغما- فروردین ۱۳۴۰ - شماره ۱۵۳
درباره ی روزنامه خاطرات اعتماد السلطنه: یغما- خرداد ۱۳۴۶ - شماره ۲۲۷
سرقت جواهرات عباس میرزا نایب السلطنه: یغما- بهمن ۱۳۴۶ - شماره ۲۳۵
زبیده خانم امین اقدس ، اولین بانوی حرمسرای سلطنتی ایران که برای معالجه به اروپا رفت:ارمغان-دوره سی و ششم، تیر۱۳۴۶ - شماره ۴ حاج میرزا یحیی دولت آبادی: ارمغان- دوره سی و ششم، مهر ۱۳۴۶ - شماره ۷
محمد علی مکرم شاعر فکاهی سرای اصفهان: ارمغان- دوره سی و ششم، آبان ۱۳۴۶ - شماره ۸
تارنمای پایگاه مجلات تخصصی نورمگ فهرست تعداد ۷۲ مقاله ی تحقیقی روانشاد حسین سعادت نوری را بدست می دهد و میتوان با ایجاد نام کاربری و رمز عبور ، وارد پایگاه شد و آن مقالات را از نظر گذراند. مقالات ایشان در مجله یادگار بسیار خواندنی است و این عناوین را دارد:
شرح حال مهاتما گاندی : یادگار ، اردیبهشت ۱۳۲۷ - شماره ۳۸
شیخ عبیدالله و ملک آرا : یادگار ، شهریور و مهر ۱۳۲۷ - شماره های ۴۱ و ۴۲
رجال دوره قاجاریه : یادگار، آذر و دی ۱۳۲۷ - شماره های ۴۴ و ۴۵
فهرست بخشی از آثارمنتشر شده ی او به صورت کتاب به شرح زیر است
ترجمه ها: "تاریخ مختصر ایران"نوشته ی ژنرال سرپرسی سایکس - "جنگ انگلیس و ایران بر سر مسألهٔ هرات" نوشته ی کاپیتان هنت انگلیسی - "سفرنامهٔ سایکس یا ده هزار میل در ایران"نوشته ی ژنرال سرپرسی سایکس - "آشنائی مردم آمریکا با اتم یا تاریخ تحولات اتم"نوشته ی گوردن اوانس دین -"شهرهای نامی ایران"نوشته ی پروفسور لکهارت انگلیسی - "سفر نامه ی ویلسن" یا تاریخ سیاسی و اقتصادی جنوب غربی ایران.
تألیفات: "گل‌های ادب" - "زندگی حاج میرزا آقاسی" - "رجال دوره قاجاریه" - "شرح احوال مسعود میرزا ظل السلطان". کتاب گل‌های ادب که نخستین بار در سال ۱۳۱۳ خورشیدی در اصفهان چاپ شد گزیده ای است از سروده های ۷۴ تن ا ز شعرای سراسر ایران.
تحشیه ها: "تاریخ مشروطهٔ ایران و جنبش وطن پرستان اصفهان و بختیاری" نوشته ی دکتر دانشور علوی مجاهد السلطان.
۲ - منوچهر سعادت نوری
http://saadatnoury.blogspot.ca/2011/06/blog-post.html
حسین سعادت نوری تاریخ نگار و پژوهشگر باسابقه ی حوزه ی علم و ادب ایران، به سال ۱۲۸۵ خورشیدی در شهر اصفهان قدم به عرصه ی وجود گذاشت. تحصیلات ادبی و علمی را در مدرسه ی علیه در زادگاه خویش به پایان برد. سپس از مدرسه ی عالی انگلیسها در شهر اصفهان فارغ التحصیل شد و سالی چند در همان مدرسه ی عالی به تدریس زبان انگلیسی ، علوم تاریخ و جغرافیا و ادبیات فارسی پرداخت.
در آن موقع ، حسین سعادت نوری بعنوان یکی از نویسندگان و شاعران مشهور اصفهان شناخته می شد و مقالات و اشعار او در روزنامه های اخگر، اختر مسعود ، عرفان و مجلات ادبی مهر و ارمغان انتشار می یافت. در همان زمان، نامبرده یکی از اعضا ی فعال انجمن ادبی حکیم نظامی بود که ریاست آن را استاد حسن وحید دستگردی مدیر نشریه ادبی ارمغان به عهده داشت.
بین سال های ۱۳۰۷ تا ۱۳۱۴ در خدمت فرهنگ استان کرمان بود و در بسیاری از مدارس کرمان به امر تدریس اشتغال داشت. در مدت اقامت در کرمان، با روزنامه ی بیداری (که به مدیریت نویسنده ی ادیب محمد هاشمی کرمانی منتشر می شد) همکاری داشت. سپس از کرمان به تهران مهاجرت کرد و تا پایان عمر در این شهر زیست. در تهران بنا به دعوت وزیر دارایی وقت، در سال ۱۳۱۴ به خدمت وزارت دارایی در آمد و در سال ۱۳۴۰ بنا به تقا ضای شخصی بازنشسته شد. آخرین سمت دولتی نامبرده ، نماینده ی وزیر دارایی در هییت نظارت بر هزینه ی شهرداری تهران بود. در مدت اقامت درتهران با مجلات مهر، ارمغان، یادگار، یغما ، وحید ، نشریه ی وزارت امور خارجه ی ایران وبسیاری دیگرهمکاری داشت. وی در سوم دیماه ۱۳۵۳ در تهران در گذشت.
بنظر می رسد که یکی ازبرجسته ترین آثار چاپی روانشاد حسین سعادت نوری ترجمه و تحشیه ی تعدادی سفرنامه باشد که توسط برخی مامورین سیاسی انگلیس در ایران در اواخر عصر قاجار و اوایل دوران پهلوی به رشته ی تحریر در آمد و نخستین سفرنامه هایی از این دست ، کتاب های ژنرال سایکس وپرفسور لکهارت بود که بار اول در سالهای ۱۳۱۴ و ۱۳۱۵ چاپ و منتشر شد. نامبرده بعدها سفرنامه ی ویلسن ، یادداشت های کاپیتان هنت ، سفرنامه ی کلنل استوارت ، سفرنامه ی ادونوان و غیره را بین سالهای ۱۳۳۰ تا ۱۳۵۰ ترجمه و تحشیه کرد و صادقانه بر این امر اعتقاد داشت که آگاهی از فعالیت ها و نظریه های مامورین سیاسی انگلیس و نیز شرح دیدار آنان با برخی رجال ایران ، گوشه های تاریک تاریخ گذشته و حال و آینده ی کشور را بهتر روشن خواهد ساخت و بسیاری از دانشجویان و دانش پژوهان را به این امر تشویق می کرد. گر چه پس از شهریور ۲۰مرحوم محمود محمود در مجلدات محققانه ی خود یعنی تاریخ روابط سیاسى ایران و انگلیس در قرن ۱۹، به شکل پراکنده و به اختصار به برخی از سفرنامه ی مامورین سیاسی انگلیس در ایران اشاره نموده است اما قاطعانه می توان گفت که روانشاد حسین سعادت نوری نخستین فردی بود که به ترجمه و انتشار این قبیل سفرنامه ها دست یازید و آثار جاودانی از خود به یادگار گذاشت
.زنده یاد استاد حبیب یغمائی مدیر مجله ی ادبی یغما ضمن شرح دیدارها و یادگارها و خاطرات خود می نویسد :
" از جمله نویسندگان مجلهء یغما حسین سعادت نوری اصفهانی بود که من اکنون سخت در حیرتم که با این مرد چگونه و در چه مکان و در چه موقع آشنا و دوست شدم و او را به نگارش واداشتم و از اطلاعات و تحقیقات دقیق او به خوانندگان مجله فایده رساندم، دقایق اطلاعاتی که پس از قرن‌ها دیگران نخواهند داشت و اکنون یا هر وقت دیگر مجلهء یغما را بخوانید در شگفت می‌شوید.
من آغاز دوستی او را بیاد نمی‌آورم اما فراموش نمی‌کنم که غالبا بخانه او می‌رفتم و خانمش با مهربانی پذیرائی می‌کرد ولی بیاد نمی‌آورم که خانه‌اش کجا بود و خانمش چه نام داشت و چند فرزند داشت،اکنون کجا هستند و چه می‌کنند.بر پیری و فرتوتی و بی‌وفائی و بی‌حافظگی لعنت باد. باری،حسین سعادت نوری نه تنها مترجمی و مؤلفی و مورخی دقیق و با استعداد بود بل در ادب مصاحبت و یکدلی و یک‌رنگی بی‌مانند بود و داستان‌هائی شیرین از زندگی خود نقل می‌کرد"... بیشتر
نویسنده و کتاب شناس معروف دکتر سیف ا لله وحید نیا در مقدمه ی کتاب زندگی حاج میرزا آقاسی نوشت: "حسین سعادت نوری یکی از نخبه محققان و مترجمان معاصر ایران بود و بخصوص در تاریخ قاجاریه و رجال آن دوره تتبع فراوان کرده و آثار جاویدان از خود بیادگار نهاده است ".
حسین سعادت نوری، در دوران اقامت در کرمان با انجمن ادبی این شهر که به ریاست محمد هاشمی مدیر روزنامه ی بیداری تشکیل می شد همکاری داشت. دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی در بخش نخست کتاب "رجال دوره قاجاریه " تالیف حسین سعادت نوری، ضمن نوشتاری زیر عنوان "رفیق انجمن" به نکاتی پیرامون زندگی مولف پرداخته و با سبک و شیوه ای بسیار شیوا از ماجرا های انجمن ادبی کرمان در ایام گذشته یاد کرده است.
مقالات محققانه ی حسین سعادت نوری بیرون از شمار است و در اینجا فقط به فهرست بخشی از آنها اشاره می شود:
سپهسالارها: یغما- اسفند ۱۳۴۴ شماره ۲۱۲
میرزا محمد خان سپهسالار: یغما- آبان ۱۳۴۵ شماره۲۲۰
مسافرت ناصرالدین شاه به خراسان و مصاحبه او با یک افسر انگلیسی: یغما- خرداد ۱۳۳۷ - شماره ۱۱
حاج میرزا حسین خان سپهسالار و ترکمن های مرو: یغما- بهمن ۱۳۳۷- شماره ۱۲۷
امیر حسین خان شجاع الدوله و مجلس شب نشینی: یغما- خرداد ۱۳۳۸ - شماره ۱۳۱
اعتمادالدوله ها، حسام السلطنه ها، ظهیرالدوله ها: یغما- خرداد ۱۳۳۹ - شماره ۱۴۳
آصف الدوله ها: یغما- آبان ۱۳۴۱ - شماره ۱۷۲
اللهیار خان آصف الدوله: یغما- آذر ۱۳۴۱ - شماره ۱۷۳
محمد قلی خان آصف الدوله: یغما- دی ۱۳۴۱ - شماره ۱۷۴
میرزا عبدالوهاب خان آصف الدوله: بهمن ۱۳۴۱ - شماره ۱۷۵
غلامرضا خان آصف الدوله شاهسون: یغما- اردیبهشت ۱۳۴۲ - شماره ۱۷۸
سخنی چند پیرامون مقالات «رجال عصر ناصری»: یغما- فروردین ۱۳۴۰ - شماره ۱۵۳
درباره ی روزنامه خاطرات اعتماد السلطنه: یغما- خرداد ۱۳۴۶ - شماره ۲۲۷
سرقت جواهرات عباس میرزا نایب السلطنه: یغما- بهمن ۱۳۴۶ - شماره ۲۳۵
زبیده خانم امین اقدس ، اولین بانوی حرمسرای سلطنتی ایران که برای معالجه به اروپا رفت:ارمغان-دوره سی و ششم، تیر۱۳۴۶ - شماره ۴ حاج میرزا یحیی دولت آبادی: ارمغان- دوره سی و ششم، مهر ۱۳۴۶ - شماره ۷
محمد علی مکرم شاعر فکاهی سرای اصفهان: ارمغان- دوره سی و ششم، آبان ۱۳۴۶ - شماره ۸
تارنمای پایگاه مجلات تخصصی نورمگ فهرست تعداد ۷۲ مقاله ی تحقیقی روانشاد حسین سعادت نوری را بدست می دهد و میتوان با ایجاد نام کاربری و رمز عبور ، وارد پایگاه شد و آن مقالات را از نظر گذراند. مقالات ایشان در مجله یادگار بسیار خواندنی است و این عناوین را دارد:
شرح حال مهاتما گاندی : یادگار ، اردیبهشت ۱۳۲۷ - شماره ۳۸
شیخ عبیدالله و ملک آرا : یادگار ، شهریور و مهر ۱۳۲۷ - شماره های ۴۱ و ۴۲
رجال دوره قاجاریه : یادگار، آذر و دی ۱۳۲۷ - شماره های ۴۴ و ۴۵
فهرست بخشی از آثارمنتشر شده ی او به صورت کتاب به شرح زیر است
ترجمه ها: "تاریخ مختصر ایران"نوشته ی ژنرال سرپرسی سایکس - "جنگ انگلیس و ایران بر سر مسألهٔ هرات" نوشته ی کاپیتان هنت انگلیسی - "سفرنامهٔ سایکس یا ده هزار میل در ایران"نوشته ی ژنرال سرپرسی سایکس - "آشنائی مردم آمریکا با اتم یا تاریخ تحولات اتم"نوشته ی گوردن اوانس دین -"شهرهای نامی ایران"نوشته ی پروفسور لکهارت انگلیسی - "سفر نامه ی ویلسن" یا تاریخ سیاسی و اقتصادی جنوب غربی ایران.
تألیفات: "گل‌های ادب" - "زندگی حاج میرزا آقاسی" - "رجال دوره قاجاریه" - "شرح احوال مسعود میرزا ظل السلطان". کتاب گل‌های ادب که نخستین بار در سال ۱۳۱۳ خورشیدی در اصفهان چاپ شد گزیده ای است از سروده های ۷۴ تن ا ز شعرای سراسر ایران.
تحشیه ها: "تاریخ مشروطهٔ ایران و جنبش وطن پرستان اصفهان و بختیاری" نوشته ی دکتر دانشور علوی مجاهد السلطان.
۲ - منوچهر سعادت نوری
http://saadatnoury.blogspot.ca/2011/06/blog-post.html
