- در سالن انتظار یکی از ادارات دولتی کانادا در شهر مونترال نشسته و منتظر بودم تا نوبتم فرا رسد. در همان حال بخشی از قطعه ی ادبی " گل ها عاطفه ندارند" نوشته ی علی دشتی را که سال ها پیش در دوران جوانی خوانده و به یادم مانده بود آرام آرام زیر لب زمزمه می کردم. ناگهان مرد بزرگ اندام و تنومندی که روی صندلی کنار من نشسته بود به زبان فرانسه گفت: "بسیار زیبا و دلپسند می خوانید".
- از ستایش و تمجید او شگفت زده شدم. رو سوی او کردم و گفتم سپاس فراوان و به زبان انگلیسی ادامه دادم: " من این ها را به فارسی خواندم. آیا شما ایرانی هستید". در پاسخ گفت:"خیر. به هر حال زیبا و دلپسند بود. اهل روسیه هستم و نام من ولادیمیر به معنای صاحب و مالک جهان است". گفتم بسیار خوشحالم. من ایرانی هستم و نام من منوچهر است به معنای نکو روی و خوش چهره. او پزشک بیماری های قلب بود و حدود سی سال پیش به کانادا مهاجرت کرده بود. گفته ی یک پزشک بیماری های قلب در مورد معنا و مفهوم ولاد یمیر تا چه اندازه مقرون به صحت و نزدیک به حقیقت باشد نیازمند بررسی و پژوهش های بیشتری است
- لحظاتی پس از آن گفتگو، چنین تداعی شد که معادل فارسی واژه ی " ولاد یمیر" ممکنست دارنده ی جهان، فرمانروای جهان، شاه جهان و اصلا "جهانشاه" باشد. در همین زمینه باید افزود که واژه ی " ولاد یمیر" ممکن است ترکیبی از دو واژه ی "ولاد" و "یمیر" باشد. "ولاد" مشابه ی بلاد در زبان عربی و به معنای شهرها و سرزمین هاست. "ولاد" همچنین شباهت نزدیکی با "ورلد" به معنای جهان در زبان انگلیسی دارد. واژه ی "یمیر" مشابه ی امیر در زبان های فارسی و عربی و بنا بر نوشته ی لغت نامه ی دهخدا به معنای فرمانروا و حکمران و پادشاه است. در مجموع می‌توان گفت که واژه ی " ولاد یمیر" به معنای "جهانشاه" است. در این نوشتار نکاتی پیرامون " ولاد یمیر" و "جهانشاه" را با یکدیگر بررسی و مرور می کنیم
- برخی از ولاد یمیرهای مشهور
- ولادیمیر سمیونویچ ویسوتسکی زاده ۲۵ ژانویه ۱۹۳۸ در مسکو در اتحاد جماهیر شوروی خواننده، هنرپیشه، ترانه نویس و شاعر روسی اهلِ شوروی بود. وی در سال ۱۹۸۰ از دنیا رفت. بیشتر به عنوان خواننده و ترانه سرا شناخته می‌شود. اما در حوزه بازیگری نیز برجسته بود. وی اشعاری چون «قصه مبارزه»، «کودکی» و «کاریستنی بزرگ» سرود که آنها را خود نیز اجرا می‌کرد. این اشعار با استقبال گسترده‌ای در میان مردم برخوردار شدند. از سال ۱۹۹۷ جایزه ای با نام وی از سوی بنیاد ویسوتسکی به برترین آثار شاعران اهدا می شود. پدرِ وِی درجه دارِ ارتشِ شوروی و اهلِ کی‌یف، و مادرش مترجمِ زبان آلمانی و روس بود. هنگام تدفین او در ۲۸ ژوئیهٔ ۱۹۸۰ صفی که در کنار گور وی تشکیل گردید، ۱۰ کیلومتر
- طول داشت
- ولادیمیر ایلیچ اولیانوف معروف به لنین/ زاده ۲۲ آوریل ۱۸۷۰ – درگذشته ۲۱ ژانویهٔ ۱۹۲۴ نظریه‌پرداز مارکسیست و انقلابی کمونیست روسی، رهبر انقلاب ۱۹۱۷ روسیه و بنیانگذار دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی بود
- ولادیمیر پلاتونوویچ لیاخوف (۱۸۶۹ - ۱۹۱۹)، هفتمین فرمانده روسی بریگاد قزاق ایران بود که مجلس شورای ملی را به دستور محمدعلی شاه قاجار به توپ بست. به دستور وی همچنین تنی چند از آزادی‌خواهان اعدام شدند.
- ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور فعلی روسیه است وی چهارمین رئیس‌جمهور روسیه بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی است.
- ولادیمیر ولادیمیرویچ پوتین ۷ اکتبر ۱۹۵۲ در شهر لنینگراد بدنیا آمد، وی تنها فرزند خانواده بود. پدربزرگش اسپيريدون آشپز شخصي لنين و استالين بود، او در آپارتمان مشترکی که طبق اصول و قوانین دوران شوروی سابق اداره می شد، به همراه دو خانواده دیگر زندگی می کرد که در یکی از محلات کثیف در پایین شهر لنینگراد بود، آنها حمام و حتی شیر آب نداشتند و دستشویی شان نیز پایین تر از یک راه پله خراب شده خطرناک قرار داشت که پر از سوراخ بود، پدرش یک کارگر کارخانه از لحاظ فیزیکی ناتوان بود که پاهایش را در یک عملیات انتحاری در جنگ جهانی دوم از دست داده بود، مادرش که یکی از فرزندانش را به خاطر بیماری دیفتری از دست داده و نزدیک بود به خاطر قحطی دوران جنگ جان بدهد، برای دستمزدی ناجیز، خیابان ها را جارو می زد، تجهیزات آزمایشگاهی را تمیز می کرد و دست به هر کاری می زد.
- گفتنی است، ولادیمیر در دوران نوجوانی در ایستگاه رادیویی مدرسه فعالیت خود را آغاز کرد و چند بار در طول هفته به اجرای برنامه با گروه معروف بیتلز و سایر گروه های راک می پرداخت
- ولادیمیر در برخی از سروده ها
- برخی از جهانشاه های مشهور
- ابوالمظفر سلطان جهانشاه مشهور به جهانشاه حقیقی فرمانروای نیرومند قراقویونلو در سال‌های ۱۴۳۸ تا ۱۴۶۷ بود. او بر آناتولی شرقی، قفقاز جنوبی و بیشتر عراق امروزی، ایران مرکزی و حتی نهایتاً تا کرمان و مکران فرمان می‌راند و پایتختش تبریز بود. جهانشاه چندین مدرسه در تبریز ایجاد کرده بود و به زبان‌های ترکی آذری و فارسی شعر می‌گفت.
- محمدحسن خان امیرافشار معروف به جهانشاه خان (زادهٔ۱۲۲۰ خورشیدی در کرسف، درگذشت ۱۳۰۷ خورشیدی در نجف) از تیره قاسملو ایل افشار و از مالکین بزرگ و فئودال‌های مقتدر زنجان بود. املاک او بخش‌هایی از گروس، زنجان، همدان ، اردبیل را در بر می‌گرفت. وی مردی عاقل و باهوش بود. او در محدوده املاکش حکومتی مستقل ترتیب داده‌بود و به حکام دولتی و فرامین حکومتی اعتنایی نمی‌کرد.
- جهانشاه صالح (فروردین ۱۲۸۳ آران و بیدگل – ۳ دی ۱۳۷۵ تهران) پزشک، دولتمرد و قانونگذار دوره ی پهلوی با سابقه سه دوره وزارت بهداری، ریاست دانشگاه تهران و عضویت مجلس سنا بود. سازمان نظام پزشکی در زمان وزارت او بنیان نهاده شد.
- جهانشاه صمصام بختیاری (۱۲۹۰ - ۱۳۵۵) استاندار و سناتور دوره پهلوی بود. پدرش مرتضی‌قلی خان آخرین ایلخان بختیاری، پدربزرگش نجفقلی خان صمصام‌السلطنه رئیس‌الوزرای ایران در دورهٔ قاجار و مادرش خواهر اسماعیل خان صولت‌الدوله، آخرین ایلخان قشقایی بود. جهانشاه خان در تهران و اروپا تحصیل کرد و در دهه بیست خورشیدی پس از پدرش فرماندار چهارمحال و بختیاری شد. در سال ۱۳۲۵ که بختیاری‌ها و قشقایی‌ها شورش کردند، برکنار شد اما دوباره در سال ۱۳۲۷ دعوت به کار و در پنجم اسفند آن سال فرماندار کل کردستان و سپس استاندار کرمانشاه شد (که کردستان و همدان نیز تابع آن بودند). عملکرد او در استانداری کرمانشاه اعتراض‌هایی برانگیخت که کار به توضیح خواستن از وزیر کشور در مجلس کشید. در یک مورد، دستور داد روزنامه‌نگاری را در حالی که به او پس گردنی می‌زنند دور ساختمان استانداری بگردانند و در مورد دیگری از رئیس فرهنگ کرمانشاه خواست، دختر دانش‌آموزی را برای او بفرستد که چون رئیس فرهنگ خودداری کرد، اسباب برکناری‌اش را فراهم کرد. پس از ازدواج محمدرضا شاه با ثریا بختیاری، جهانشاه خان استاندار کرمان و سپس خوزستان شد. اما اختلافات او با فرمانده لشکر خوزستان (سرلشکر روحانی) به برکناری‌اش انجامید. پس از چندی سناتور انتصابی شد اما بیش از یک دوره در مجلس سنا نماند و از آن پس خانه‌نشین و از لحاظ مالی سخت دچار مضیقه شد و. آنچه داشت، فروخت. سرانجام برایش مستمری تعیین کردند و بقیه عمر را به سختی زندگی می‌کرد. او مقام آجودانی شاه را نیز داشت.
- جهانشاه جاوید (زادهٔ ۳ مارس ۱۹۶۲) روزنامه‌نگار ایرانی و بنیانگذار و سردبیر نشریات آنلاین ایرانیان دات کام و ایرون دات کام است. جاوید در آبادان به دبستان و مدرسه راهنمایی رفت. پدربزرگ او ابوالقاسم بختیار موسس دانشکده پزشکی دانشگاه تهران بود. ۱۴ساله بود که برای تحصیل در دبیرستان خصوصی تاچر به جنوب کالیفرنیا فرستاده شد جاوید در سال ۱۳۵۹ به عنوان مترجم به خبرگزاری جمهوری اسلامی پیوست و تا اواسط دهه ۹۰ میلادی در آنجا کار کرد. در سال ۱۹۹۰ ایران را ترک کرد و شروع به تحصیل روزنامه نگاری و ارتباطات در دانشگاه نیومکزیکو در آلبوکرکی و بعدها کالج هانتر در نیویورک کرد و در سال ۱۹۹۵ مدرک کارشناسی خود را در رشتهٔ مطالعات رسانه‌ای از این کالج دریافت کرد. در ژوئیه ۱۹۹۵ او ایرانیان دات کام، مجله‌ای آنلاین دربارهٔ ایران و ایرانی ها، را آغاز کرد. در سال ۲۰۱۲ سهم خود از این وبسایت را فروخت و یک نشریه آنلاین جدید به نام ایرون دات کام را آغاز کرد . او هم‌اکنون در شهر کوسکو واقع در پرو زندگی و کار می‌کند.
- ==================
جهانشاه قاجار: پسر فتحعلیشاه از شاعران بود. وی در شعر به جهان تخلص می کرد. از اوست:
من همان روز که از مادر گیتی زاد م/ سرخط بند گی خویش بطفلی داد م
حرف شیرین نشنیدم ز لبانت اما/ به جفایت که وفادارتر از فرهاد م
جهانشاه در برخی از سروده ها
سریری خبر یافت کان تاجدار/ برآن تختگه کرد خواهد گذار
ز فرهنگ فرومانده آگاه بود/ که فیروز و فرخ جهانشاه بود… : نظامی
پی تعبیر تن پامال محنتکرده جان را
نمی‌دانی که بر سر می‌بری امروز را تا شب
بتا بستان کنی اندیشه برک زمستان را
ندارد قابض الارواح خوف از حاجب و دربان
دهی تا کی مواجب حاجب و خدام و دربان را
زنی کوس جهانشاهی و نتوانی به ملک و تن
کنی رفع نزاع و اختلاف چار ارکان را
مبدل کن به سیر قبر اموات از سر عبرت
خیال سرو بستان و تماشای گلستان را… : صامت بروجردی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر