۱۳۹۱ بهمن ۱۲, پنجشنبه

موز نامه : زنجیری از برخی نوشتارها و سروده ها پیرامون موز

موز گیاهی است علفی تک لپه ای از خانواده ی موزاسه و مانند درختچه است . برگ های آن بسیار بزرگ و پهن و گاهی تا ٢ متر می رسد. گل های آن مجتمع و بصورت سنبله است میوه ی آن ابتدا سبز و بعد از رسیدن برنگ زرد در می آید .موز از چهار هزار سال قبل در هندوستان کشت می شده است . در سال ١٤٨٤ میلادی پرتغالیها موز را در سواحل گینه پیدا کردند و به جزائر قناری بردند و سپس بوسیله میسیونر مذهبی اسپانیولی به نواحی حاره آمریکا برده شد و اکنون موز در تمام مناطق گرمسیر دنیا کشت می شود .موز را هنگامیکه هنوز سبز است از درخت می چینند و به مناطق مختلف می فرستند و در آنجا بوسیله گرما دادن آنرا می رسانند .موز انواع مختلف دارد یک نوع آن بسیار درشت و نوعی از آن هم خیلی ریز است که مزه شیرینی دارد .در کشورهای استوایی معمولا موز را می پزند و همراه با برنج و لوبیا می خورند در کشورهای آمریکای لاتین موز را ورقه ورقه کرده و در آفتاب خشک می کنند. هنگامی که موز انتخاب می کنید باید پوست آن زرد و سفت و روی آن لکه های سیاه وجود داشته باشد و این نشانه ی موز رسیده است . موز نارس بدلیل داشتن نشاسته زیاد هضمش سنگین است

موز نام میوه و درختی با همین نام است که بومی مناطق حاره‌ای جنوب شرق آسیا ، شبه جزایر مالزی ، و استرالیا ست . بعلاوه این گیاه در تمام مناطق گرمسیری که از رطوبت مطلوبی برخوردار باشند کاشته می ‌شود. درخت موز در وهله اول برای میوه ‌اش و ضمناً برای تولید فیبر و نیز زیبایی کاشته می ‌شود. از آنجائی که گیاه موز نسبتاً بلند و مستقیم و محکم می ‌باشد، اشتباهاً به آن درخت می‌گویند، در حالی که واقعیت آن است که آنها فقط شاخه‌ هایی هستند که پس از دادن میوه خشک شده و از بین می‌ روند. این شاخه ‌ها می‌توانند به بلندی بین دو تا هشت متر برسند و برگ‌های آن نیز به حدود سه و نیم متر می‌تواند برسد. میوه ی موز به صورت خوشه در انتهای ساقه تشکیل می ‌شود
نتایج یك مطالعه جدید در كالج سلطنتی لندن نشان داده است كه مصرف یك عدد موز در روز به میزان قابل توجهی خطر بروز علائم آسم را در كودكان كاهش می ‌دهد

موز از نظر حکمای طب سنتی ایران در گرمی و سردی معتدل و در خشکی و تری ، تر می باشد. سخت هضم است بویژه در معده های سرد و مرطوب چاق کننده بوده و باعث افزایش میل جنسی می گردد مخصوصاً در افراد با مزاج گرم. موجب ترطیب معده و  نرمی سینه شده و در سرفه های خشک مفید می باشد. در افراد با مزاج سرد و افراد با مزاج مرطوب و در مناطق با آب وهوای مرطوب باید کمتر مصرف شود چراکه ایجاد نفخ و ضعف هاضمه و تولید بلغم زیاد می کند. برای رفع مضرات آن در این شرایط باید بعد از خوردن موز، نمک یا مربای زنجبیل یا عسل و شکر  استفاده کرد. موز را نباید صبح ناشتا مصرف کرد. مصرف آن در افراد گرم مزاج و مناطق گرم  توصیه شده و در مناطق سرد و افراد سرد مزاج توصیه نمی شود

فواید کلیدى مصرف موز : منبع غذایى مطلوب کم‏چربى و پرانرژى - کمک به حفظ مقدار قند خون - بهبود مشکلات مغزى و عصبى - کمک به کاهش فشار خون - حفاظت از ابتلا به بیمارى‏هاى قلبى. بعلاوه موز بدلیل داشتن پتاسیم زیاد ضد سرطان بوده و غذای خوبی برای ماهیچه ها می باشد. در موز چند ماده شیمیایی بسیار مهم مانند سروتونین ، نوروپی تفرین ، دوپامین و کاته چولامین وجود دارد. به دلیل کم بودن مقدار سدیم و زیاد بودن مقدار پتاسیم موز، این میوه براى افراد داراى فشار خون بالا بسیار ایده‏آل است. پتاسیم موز به طرق مختلف به کاهش فشار خون کمک مى‏کند. به این ترتیب که سبب تحریک بدن براى دفع نمک شده و همچنین سبب شل نمودن و انبساط رگ‏هاى خونى مى‏شود و لذا قطر رگ‏ها زیاد شده و فشار جریان خون کاهش مى‏یابد
کمبود پتاسیم سبب افسردگى و فراموشى مى‏شود. افراد سالمند، از این نظر بسیار آسیب ‏پذیر هستند، زیرا تمایل به مصرف میوه و سبزى‏هاى تازه در آنها کمتر است. موز رسیده که سرشار از پتاسیم مى‏باشد، داراى قابلیت جویدن و هضم آسانى نیز مى‏باشد. یک موز رسیده نیاز روزانه یک فرد بزرگسال به پتاسیم را به میزان ۱۱ درصد تأمین مى‏کند

موز چون پرکالری است در زمان سرماخوردگی که بی‌اشتهایی وجود دارد و به‌دلیل گلودرد بلع راحت نیست، خوردن آن راحت است؛ به‌خصوص در کودکان سرماخورده و بد غذا بسیار کاربرد دارد
 
موز خاصیت دو گانه در ایجاد و همچنین درمان یبوست دارد. در افرادی که یبوست دارند ، بهتر است از موز رسیده استفاده کنند که محتوی فیبر و پتاسیم بالا می باشد که در افزایش حرکات روده کمک می کند . همچنین به علت آنزیمی که در موزهای رسیده وجود دارد ، پیشگیری از یبوست راحت تر انجام می شود. از طرفی دیگر اگر از اسهال رنج می برید ، بهتر است از موزهای نارس استفاده کنید . این موزهای نارس حاوی مواد نشاسته ای بالا می باشند که زمان زیادی برای هضم می برند . موز حاوی الکترولیت های زیادی می باشد که جایگزین الکترولیت های از دست رفته در هنگام اسهال می باشد

موز از جمله مواد غذایی مفید برای حفظ سلامتی زنان باردار و ضروری در شکل گیری اندام های جنین است. این ماده ی غذایی حاوی مقادیر قابل توجهی ویتامین ب ٦ ، ویتامین ب ۱۲ و عناصر معدنی مانند پتاسیم و منیزیم است. تکامل سیستم عصبی جنین ، تشکیل گلبول های قرمز خون و رشد مغزی جنین وابسته به دریافت مقادیر کافی از ویتامین ب ٦ در دوران بارداری است. مطابق با تحقیقات انجام شده ، مصرف روزانه این ماده غذایی در دوران بارداری ، احتمال ابتلا به سرگیجه و حالت تهوع را بویژه در سه ماه نخست بارداری ، کاهش می دهد شکل گیری و استحکام اسکلت بدن جنین ، پیشگیری از افزایش فشار خون بارداری و کاهش خطر ابتلا به افسردگی پس از زایمان از دیگر خواص مصرف موز در دوران بارداری است. انقباض ماهیچه ای یکی از مشکلات شایع زنان در دوران بارداری بوده و مطابق با مطالعات انجام شده مصرف موز در کاهش احتمال وقوع اسپاسم عضلانی مؤثر است

میمون ها تنها چیزی که از تو می خواهند میوه است نه چیز دیگر. مرده ی سیب هستند و برعکس اینکه همه فکر می کنیم موز را خیلی دوست دارند باید گفت که اگر سیب باشد موز را تحویل نمی گیرند

شکار میمون با استفاده از موز : در هندوستان ، شکارچیان برای شکار میمون سوراخ کوچکی در نارگیل ایجاد می کنند. یک موز در آن می گذارند و زیر خاک پنهان اش می کنند. میمون دست اش را به داخل نارگیل می برد و به موز چنگ می اندازد، اما دیگر نمی تواند دست اش را بیرون بکشد، چون مشت اش از دهانه سوراخ خارج نمی شود. فقط به خاطر این که حاضر نیست میوه را رها کند. در این جا، میمون درگیر یک جنگ ناممکن معطل می ماند و سرانجام شکار می شود

موز درضرب المثل های فارسی : کمتر دیده شده است ، اما برخی افراد ، بجای ضرب المثل مشهور " پوست خربوزه زیر پای فلانی گذاشتن"  از عبارت "پوست موز زیر پای شخصی گذاشتن" استفاده می کنند

سروده ها
میوه‌ی بی خسته که نبود به جهان
برگ که چون میوه بود خورد مهان 
موز همان میوه‌ی بی خسته نگر
برگ ز تنبول نگر بابت خور : امیر خسرو دهلوی

موز با لقمه ٔ خلیفه به راز
رطبش را سه بوسه برده به گاز : نظامی

میوه این فصل رسیده به شاخ
گرد چمن طعمه‌ی مرغان فراخ 
خسته شده سینه‌ی خرما ز خار
خنده همی کرد به پرده انار 
موز، به یک برگ بپوشید شاخ
برگ ازو گشته به بستان فراخ : امیر خسرو دهلوی

موز مکی اگرچه دارد نام
نکنندش چو شکّر اندر جام : طیان مرمکی

به گلگشت جنان گل می‌فرستم
به رضوان شاخ سنبل می‌فرستم
به هندوستان فضل و خلر علم
می_ موز و قرنفل می‌فرستم 
حدیث خوش به قمری می‌سرایم
سرود خوش به بلبل می‌فرستم 
به قابوس و به صابی از رعونت
خط و شعر و ترسل می‌فرستم 
ز خودبینی و رعنایی و شوخی است
که جز وی را سوی کل می‌فرستم 
به جلفای صفاهان از سر جهل
شراب صافی و مل می‌فرستم 
به تبت مشک اذفر می‌گشایم
به ماچین تار کاکل می‌فرستم  : ملک الشعرا بهار

مال كیه؟ مال منه
وای اگه میمون ببینه
از دست من قاپ می زنه : شاعر ناشناس

زیر پای دموکراسی ، پوست موز می گذارند
فکر می کنید مهد آزادی کجاست
دنیا ، در بستر نیرنگ آرمیده است
اریستوکراسی با جلیقه ی مخمل
بر پله های سازمان ملل ، بار انداخته است
و به دنیا ، برگ زیتون تعارف می کند
و علی رغم طوفان های غیر موسمی
و زلزله محتومی که در پیش داریم
ضیافت شامی ، با حضور تراست ها وکارتل ها
به وسیله ی سیا ، ترتیب داده می شود
و به جای نان ، بر سفره هایشان نقشه ی دنیا می گذارند : سلمان هراتی

رباعی "موز"
از "موز" ، اگر چه  راضی شده است
بشمردن آن، "رنج_ ریاضی" شده است

میمون شده و به "موز بازی" شده است
با خط_ جنون ، "خط_ موازی" شده است!
دکتر منوچهر سعا دت نوری

۱۳۹۱ بهمن ۱۰, سه‌شنبه

========= Celebrating Moments of Sadeh ========

Fifty days before Iranian New Year Day (in Persian: Nowruz), the ancient holiday of Sadeh is celebrated in Iranian culture. Sadeh traditionally is celebrated in Bahman 10 in Iranian Calendar, which coincides with January 29 or 30. ‘Sad’ in Persian means one hundred, which refers collectively to one hundred days and nights before Nowruz. In Persian mythology it is believed that King Hushang, the son of Siamak and the grandson of Kayumars, has established it. The King wanted to hit a small dragon with a stone. The dragon escaped but the stone fell on another stone and fire broke out. Hushang said: "This is a light from God. So we must admire it".
Sadeh is also known to be a Zoroastrian celebration of fire and driving the cold winter away with the new light and warmth of spring and summer. It is a time of chasing away falsehood with the light of truth. On this holiday children go around door to door and collect wood for the fire. While adults are in charge of the fire pit, children are running all over their neighborhoods looking for old tree limbs and other pieces of wood for the fire. It should be noted that contrary to myth, Zoroastrians do not 'worship' fire. Fire is sacred because it is what really separates human beings from animals. Both man and animal can think, reason, and make tools. But only man can make fire. According to Zoroastrians fire was the 'breakthrough technology' that helped gets it started. It was a direct gift from God, given with the mandate for man to be responsible for it.
During the Sassanid Dynasty (224-651), bonfire was set up. The Zoroastrian Clergies (in Persian: Moabedaan-e-Zartoshti) used to lead the prayers specific to fire (in Persian: Atash Niyayesh) and performed the correct rituals before it was lit at sunset. People would dance around the fire. Wine, a luxury at the time, was served commonly and like other Zoroastrian ceremonies, the occasion ended with fun, and happiness. As already noted, setting up the fire in the celebration originally meant to help revive the declining sun, and bring back the light and warmth of spring and summer. It was also designed to drive off the demons of frost and cold, which turned water to stone, and thus could kill the roots of plants beneath the earth.
The most detailed report on the Celebration of Sadeh traces back to the reign of Mardaviz Zeyar, the founder of Zeyarid Dynasty who ruled in the Caspian provinces of Mazandaran and Gorgaan (presently called Gollestaan), Hamadan, and Isfahan. From the Iranian origin and blood, all rulers of Zeyarid Dynasty (928-1043) did their best to keep the Celebration of Sadeh and other old traditions alive. In February 932 and during the rule of Mardaviz, the bonfire was set up on both sides of the River of Zaayandeh-rood, the main river dividing the city of Isfahan. The fire was contained in specially build metal holders to maintain control. Hundreds of birds were released while carrying little fireballs to light the sky. There were fireworks, clowns, dance and music with lavish feasts of roasted lamb, beef, chicken and other delicacies.
In a traditional Celebration of Sadeh, the fire is kept burning all night. The day after, first thing in the morning, women would go to the fire and each one will carry a small portion back to their homes and new glowing fire is made from the ritually blessed fire. This is to spread the blessing of the Sadeh fire to every household in the neighborhood. Whatever that is left of the fire will be taken back to the temple to be pilled in one container and will be kept at the temple. The festivities would normally go on for three days and the wood gathering by the boys door to door and blessing of the dead happens every night and evenings are spend eating and giving away some charitable gifts (in Persian: Khairaat). Food prepared from slaughtered lamb and a soup (also called as Aash-e-Khairat in Persian), are distributed amongst the less fortunate people.
In Gaznavid era (963-1187) and particularly during Sultan Mahmoud Ghaznavi (SMG) who ruled from 997 to 1030 in the Iranian city of Ghazni (in present-day Afghanestan), Sadeh was also celebrated in many parts of the region. It is documented that famous Iranian poets, Ferdowsi and Onsori, used to attend the court ceremonies of SMG and present their verses for this special event of Sadeh.
According to many scholars, after Ziarid and Ghaznavid Dynasties, the tradition was virtually lost even amongst the Zoroastrians. In Pahlavi era (1925-1979) it was revived and adopted as a major celebration by the whole Zoroastrian community and presently it is increasingly popular among the rest of the Iranians. Today, this special event of Sadeh seems to have no religious significance for the majority of Iranians and no specific rituals are involved other than torching bonfire at sunset and having a good time and therefore keeping up with the ancient traditions when much fun used to be practiced.
Here is the chain of poems on the ancient Iranian Celebration of Sadeh
آ تش سد ه
بر آ مد به سنگ گران ، سنگ خرد/ هما ن و همین سنگ ، گردید خرد
فروغی پدید آمد از هر دو سنگ / دل سنگ ، گشت از فروغ آ ذ رنگ
جها ند ا ر ، پیش جها ن آ فرین / نیا یش همی کرد و خواند ، آ فرین
که او را فروغی چنین هدیه داد/ همین آتش آن گاه، قبله نها د : فر د و سی
یا د گا ر سد ه
سده جشن ملوک نا مد ا ر است / ز ا فريدون و از جم يا د گا ر است : عنصری
جشن سد ه
بيا ور ' مى' كه گا ه كا مرا نى‏ست‏ / ز مى ما را 'هوا ى سرگرا نى‏ست‏
بزن سنتور و زان پس ' تا ر و تنبور / كه د لخوا هم سر و د خسر و ا نى ‏ست‏
بر ا فر و زا ن سپس ' تَلّى ز آ تش‏ / به دشت ' اى آن كه سعى‏ا ت آرما نى‏ست‏
از آ ن رو آ تش ا فشا نيم در دشت‏ / كه ا ز ا ند يشه ى روشن' نشا نى‏ست‏
به آ يين سده ' شا با ش سركن‏ / كه ا ين رسم ا ز رسوم با ستا نى‏ست‏
مبا رك با د ا ين جشن كيا ن‏ زا د/ بر آ ن كو' در تنش ' خون كيا نى‏ست‏
سده ا ين جشن فرخ فا ل فيروز/ نما دى ا ز سرور و شا دما نى‏ست‏
سده يا دآ ور ا يرا نِ بشكوه‏ / گرا نفر چون  درفش كا ويا نى ست‏
سده يا دآ ور عهدى ز ا يرا ن/ ‏چو مهرش در جها ن' پرتوفشا نى‏ست‏
سده جشنى‏ست دستا ورد هوشنگ / كه با ديوا ن' نبرد ش دا ستا نى‏ست‏
سده ا ين يا د گا ر عهد د يرين‏ / فروغش زنده،' نا مش جا ود ا نى ‏ست‏
به يا دآ ور زما نى را كه ا ين رسم‏/ فروزا نفر' چو رسم پهلو ا نى‏ست‏
سزد ' گر دل فرا گيريم ا ز ا ند و ه‏/ در آ ن جشنى كز آ نِ كا مرا نى‏ست‏
سزد ' كز بهر آ زا دى بكوشيم / زجا ن و دل' كه تأ ييد ش جها نى‏ست‏
جها ن تا هست ' ا يرا ن زنده با د ا / كه جا ن دا دن به راهش' را يگا نى ‏ست‏ : اديب برو مند
قلب من سده ای ا ست فروزان
آ نا ن که ما را به نما ز خوف وا می دا رند؛
هر گز نمی دانند؛ که در درازنای این شب قیرگون
در درون یکا یک ما : آ تشگا ه سده ای برپا ست
قلب من سده ای ا ست فروزان
قلب تو نیز، قلب ا و/ اکنون بیا؛
تا در برودت هراسناک این شا مگا ه زمستا نی
گهوا ره بامداد راستین را ، دیگر با ره، به جنبش آوریم
و لالایی آ تشنا ک سده را با ز آنچنان واگویه کنیم
که خورشید بیدار شود، بالا بلند، سرکش و فروزا ن : پيرا يه يغما يی
آ تش سد ه: آتش_ وجد د وبا ره
عمریست ای فلک زبلا سوگواره ایم/ درزادگاه خویش بسا اشکبا ره ایم
حیران زبا مداد_سکوت وشب _خموش / درجستجوی آتش_ وجد_د وبا ره ایم: منوچهر سعادت نوری

Collected and Prepared By

REFERENCES
 Jafary, A. K. (2007): Online Article on Discovery of Fire and Jashn-e Sadeh
Price, M. (2001): Online Article on Iranian Months, Their Origins and Origin of the Names
 Saadat Noury, M. (2009): Online Article on First Iranian Legendary Heroes and Heroines
Saadat Noury, M. (2005): Online Note on Sadeh in Poetry Today
Saadat Noury, M. (2006): Online Article on First Iranian who expelled the invaders from the center of Iran: Mardavij
Wikipedia, Free Encyclopedia (2006): Online Article on Sadeh

Read More about the Joyful Moments of Celebrations on MISSING MOMENTS 

 


۱۳۹۱ بهمن ۷, شنبه

============== Missing Moments ===============


The memoir of the Missing Moments (in Persian: Gomgashteh Lahzehaa) is the product of a human connection, in which this author revisits his youth in Iran, his early twin loves of poetry and history, his ongoing focus on literature, science and nutrition, and his travels to Europe, USA, Australia, New Zealand, Canada, and around the world. As the late Dutch scholar and author Corrie ten Boom (1892-1983) wrote, “Memoirs are the key not to the past, but to the future”.  The various chapters of the e-book of Missing Moments can be viewed online as published in Iranian.com and other Websites

Here are the links to some chapters of the Missing Moments
 
Unforgettable Moments of Growing Up: Churchill Rules

Thrilling Moments: Searching Langerhans


Poetical Moments (Part-1): Remembrance (Khaatereh), Trapped in Pain (Assir-e Dard), No Longer (Nah Deegar), Desire (Tammanaa), Wish & Hope (امید وآرزو ), Persian Gulf Forever (Persian Text), Defining Poem (Taareef-e Sher), Words (Vajeh-haa), Melody of Love (Lahn-e Garm-e Eshgh),  



Poetical Moments (Part-2): Romantic Quatrains, My Iran (in Persian), I Wanna Go (Khaaham Beravam), Life Adventure (Maajera-ye Zendegaani), Identity, God’s Patience, In That Land: Dar on Dyar


Poetical Moments (Part-3)Destruction of Values , LifeEnemy (Doshman), Dungeon (Siahchaal), and Evening (Ghoroob),


Pleasant Moments of the Famous Songs: Impossible Dream, Strangers in the Night


Poetical Moments (Part-4): Chain of Poems on Words, Persian Gulf, Unknown Cities


Political Moments: Question of American Foreign Policy (1) , (2) 

Moments of Exploration: My Exploration of January

Poetical Moments Part-5 

Challenging Moments: The Challengers


Moments to play Games: Games of Seven Messages 


Various Moments
 

=== Some Facts about the New Strain of Norovirus ===






A new strain of stomach bug sweeping the globe and making people sick in the US, Canada, Japan, Western Europe, and other parts of the world. It was first identified last year in Australia and called the Sydney strain.
The virus, which is actually a group of viruses that are the most common cause of epidemic gastroenteritis, has been bandied about in the past as an interchangeable term for the stomach flu, but the phrasing can be incredibly misleading for the public. The Flu is a respiratory virus, while Noro takes place in the gastrointestinal system, and the patients don't get a cough or a sore throat with norovirus. Once known as Winter Vomiting Disease and characterized by nausea, vomiting and diarrhea, norovirus tends to take place seasonally, coming on very suddenly and lasting for approximately 24 to 48 hours. As winter sets in and people stick to the indoors, without fresh air circulating via open windows, the virus is more likely to spread

What are Noroviruses

The Noroviruses have likely been around for thousands of years, but their existence was only discovered in 1972 by Dr. Albert Kapikian while studying the infectious causes of a gastrointestinal outbreak in Norwalk, Ohio. Using an electron microscope, he found an incredible amount of small, round-structured creatures no more than a few dozen billionths of a metre in diametre. He was fascinated not only because he had found a new type of virus, but because the culprit caused one of the most egregious attack on the human condition.
Noroviruses are a genetically diverse group of single-stranded RNA, non-enveloped viruses in the Caliciviridae family. The viruses are transmitted by fecally-contaminated food or water; by person-to-person contact; and via aerosolization of the virus and subsequent contamination of surfaces. Noroviruses are the most common cause of viral gastroenteritis in humans, and affect people of all ages
Norovirus infection is characterized by nausea, forceful vomiting, watery diarrhea, and abdominal pain, and in some cases, loss of taste. General lethargy, weakness, muscle aches, headache, coughs, and low-grade fever may occur. The disease is usually self-limiting, and severe illness is rare. A small number of people die, mostly the very young, the elderly, and persons with weakened immune systems
Winter vomiting bug is a common term for noroviruses in the UK, because the virus tends to cause vomiting and to spread more easily in winter, when people tend to spend more time indoors and near to each other
After infection, immunity to norovirus is usually incomplete and temporary. Outbreaks of norovirus infection often occur in closed or semiclosed communities, such as long-term care facilities, overnight camps, hospitals, prisons, dormitories, and cruise ships, where the infection spreads very rapidly either by person-to-person transmission or through contaminated food. Many norovirus outbreaks have been traced to food that was handled by one infected person
Norovirus is rapidly inactivated by either sufficient heating or by chlorine-based disinfectants, but the virus is less susceptible to alcohols and detergents, as it does not have a lipid envelope
The genus name Norovirus is derived from Norwalk virus, which causes approximately 90% of epidemic nonbacterial outbreaks of gastroenteritis around the world, and may be responsible for 50% of all foodborne outbreaks of gastroenteritis in the United States

Ten Top Tips You Need to Know about Norovirus

 Where does it come from? The virus is spread through an infected person's feces or vomit, and often by unwashed hands


 Where can You get it? The most common places for norovirus to spread are residences where many people are living together, nursing homes, for example, or cruise ships


 What are the Symptoms? The clinical syndrome is characterized by nausea, vomiting and diarrhea, though for some, it can also include a fever and abdominal pain. It comes on very suddenly, usually within 10 hours of transmission, and lasts one to three days. After three days, it is no longer contagious


Who's at Risk? Anyone can get norovirus, but it can be a particularly bad illness for the very young, and the very old. Healthy people who get it feel awful, but they recover quickly. The problem is when it combines with other ailments. For very old people who might have other health problems, it can have serious effects, while very young people can dehydrate much more quickly. Furthermore, the virus particularly likes people with the blood group O, which constitutes about 45 per cent of the population. This is thanks to the receptor the virus attaches itself to. If you have another blood type, you can still get norovirus, but the disease will likely not be as severe


 What can You do if You Contract Norovirus? It is wise to lay low and wait for yourself to get better. There's no treatment, and while medical professionals advise keeping fluids up, many physicians acknowledge this can be difficult, given the nature of the illness


 What can People do to Protect themselves? You will want to practice good hygiene in order to reduce the possibility that you will ingest the virus, recommends Dr.Gerald Evans from Queen's University, and of course, try to avoid being in a circumstance where you can get the virus


 Why is it such a Concern? The biggest problem, notes Dr. Evans, is that the virus is very transmissible, and can easily pass from person to person. It's also quite the trial on your health. "It's very traumatic," says Dr. Evans. "It's amazing how fast it starts, and it's amazing how bad you feel for at least a day or two". Most people who get it would rather have anything else


 What is the Difference between Norovirus and the Flu? The flu is an entirely different illness than norovirus. The flu takes place in the respiratory system, while norovirus is a gastroenterological illness. Besides the lack of cough and cold in norovirus, it also has a much short lifespan: Three days vs. the flu's five to seven-day stint


 What is the Difference between Norovirus and Norwalk? Norwalk is an old term for norovirus. Viruses are always named geographically, and the first norovirus was discovered in Norwalk, Ohio, so it was given that name. It's been since changed to give the group of viruses the name Norovirus. It should also be noted that in addition to "Norwalk agent" and "Norwalk virus," the virus previously has been called "Norwalk-like virus," "small, round-structured viruses" (SRSVs), and "Snow Mountain virus". Common names of the illness caused by noroviruses still in use include "winter vomiting disease," "winter vomiting bug," "viral gastroenteritis," and "acute nonbacterial gastroenteritis." It also colloquially is known as "stomach flu," but this actually is a broad name that refers to gastric inflammation caused by a range of viruses and bacteria


 Are there any Long-Term Effects? "As far as we know, there are no long-term effects, it's a very self-limited illness," says Dr. Evans. The biggest, scariest thing about noro is that you're never immune to it, because there are a bunch of different strains. Once you get it, you can pretty well guarantee you will get it again


Epilogues

Hand washing with soap and water is an effective method for reducing the transmission of norovirus pathogens. Alcohol rubs may be used as an adjunct, but are less effective than hand-washing, as norovirus lacks a lipid viral envelope. Surfaces where norovirus particles may be present can be sanitised with a solution of 1.5% to 7.5% of household bleach in water, or other disinfectant effective against norovirus
In health-care environments, the prevention of nosocomial infections involves routine and terminal cleaning. Nonflammable alcohol vapor in CO2 systems are used in health care environments where medical electronics would be adversely affected by aerosolized chlorine or other caustic compounds
Ligocyte announced in 2007 that it was working on a vaccine and had started phase 1 trials.  As of 2011 a monovalent nasal vaccine had completed phase I/II trials, while bivalent intramuscular and nasal vaccines were at earlier stages of development

Manouchehr Saadat Noury, PhD

References
Sifferlin, A. (2013): Online Article on New Strain of Norovirus Is Circulating In The US
Tetro, J. (2013): Online Article on When it Comes to Germs, Norovirus is Public Enemy Number One
The Huffington Post Canada Website (2013): Online Article on Things You Need To Know About Winter Vomiting Disease
Various Sources (2013): Online News and Articles on the New Norovirus Strain
Wikipedia (2013): Online Article on Norovirus

۱۳۹۱ بهمن ۵, پنجشنبه

Delightful Moments in the Factual Department of Peach



The tree of peach (Prunus persica) belongs to the subfamily Prunoideae of the Rosaceae family. Prunus persica bears an edible juicy fruit called a peach (in Persian: Houloo). It should be noted that the peach is also named as the Persian Apple (in Persian: Seeb-e Irani) in many part of the world. The scientific name persica, along with the given name of Persian Apple most likely indicate that peaches were originated in Persia (now Iran), and it is most unlikely to consider China as the origin of this fruit as some documents claim. In this article some Historical Notes on Peach, the Nutritional Values of Peach, and the Pros and Cons for the Peach Consumption are briefly studied and discussed

Some Historical Notes on Peach
As noted, Peach was originated in the ancient Persian Empire and as a Persian Apple, it was then introduced to India, China and the Mediterranean region along the Silk Road before Christian times. Peaches were mentioned in Chinese writings as far back as the 10th century BC and were a favorable fruit of kings and emperors. Macedonian Alexander introduced this fruit into Europe after he occupied the ancient Persian Empire in 331 BC. From Europe, it was brought to the North America by Spanish explorers in the 16th century. Hypothetically, the horticulturist George Minifie brought the first peaches from England to its North American colonies in the early 17th century, planting them at his Estate of Buckland in Virginia. Various American Indian tribes are credited with spreading the peach tree across the United States, taking seeds along with them and planting as they made a journey and wandered the country. Although the third President of the United States Thomas Jefferson (1743-1826) had peach trees at Monticello, the US farmers did not begin commercial production of the peach until the 19th century in Maryland, Delaware, Georgia and finally Virginia

Nutritional Values of Peach
The nutritional values of peach in terms of the amount of nutrients present in 100 gm of peach may be summarized as follows: Vitamin A 880 IU/ Vitamin B 02 mg/ Riboflavin 0.05 mg/ Niacin 0.9 mg/ Vitamin C 8 mg/ Calcium 8 mg/ Iron 0.6 mg/ Phosphorus 22 mg/ Potassium - 310 mg/ Fats 0.1 gm/ Carbohydrates 12 gm/ Protein 0.5 gm/ Dietary Fiber 0.6 gm. You can use the following information to decide whether or not to include peach in your diet
The peach is: Low in Saturated Fat, Cholesterol and Sodium/ High in Vitamin C, Dietary Fiber, Vitamin A, Niacin and Potassium.
The nutritional value and health benefits of peaches means that they are good for: Maintaining good general health/ Losing weight (See below) Avoid eating peaches if you are interested in: Gaining weight


The Pros and Cons for the Peach Consumption
The Healthy Benefits of Peach may be listed as follows

Peaches help make the skin healthy and also add color to the complexion/ It has been seen that consumption of peaches helps in the removal of worms from the intestinal tract

 Being rich in Vitamin A, peaches might help prevent cancer in organs and 
 glands with epithelial tissue

 Peaches comprise of more than 80 percent water and are a good source of dietary fiber, making them good for those trying to lose weight.
 Consumption of peaches, on a regular basis, can keep your bowel movements regular and even prevent straining

 Researches have suggested that peaches have good to excellent antioxidant activity, some antimicrobial activity and good to excellent tumor growth inhibition activity

Peaches have a small laxative effect and a powerful diuretic effect and thus, are recommended to people suffering from rheumatism and gout

 Peach flowers have sedative proprieties and are good for children who are restless, especially when the peach is boiled in water with sugar and honey

Peaches have been found to be beneficial for individuals suffering from the following diseases and disorders: Acidosis, Anemia, Asthma, Bladder and Kidney Stones, Bronchitis, Constipation, Dry Cough, Gastritis, High Blood Pressure, Nephritis, and Poor Digestion

The Hazardous Effects: As with many other members of the rose family, peach seeds contain cyanogenic glycosides. These substances are capable of decomposing into a sugar molecule and hydrogen cyanide gas.
While peach seeds are not the most toxic within the rose family, that dubious honor going to the bitter almond, large doses of these chemicals from any source are hazardous to human health

Peach allergy or intolerance is a relatively common form of hypersensitivity to proteins contained in peaches and related fruit (almonds). Symptoms range from local symptoms (e.g. oral allergy syndrome, contact urticaria) to systemic symptoms, including anaphylaxis (e.g. urticaria, angioedema, gastrointestinal and respiratory symptoms). Adverse reactions are related to the "freshness" of the fruit: peeled or canned fruit may be tolerated

The World Peach Production
The world peach production is about 10 million tons, second only after the apple, and the highest concentration of peach orchards is around the Mediterranean. While peach production is decreasing in the USA and is stable in the EU it is increasing in China and in South America, particularly in Chile. The main problems linked to the peach industry evidenced by most countries are: low fruit quality, high production costs, international competition and overproduction.
California today grows 65 per cent of peaches grown for commercial production in the US, but the states of South Carolina, Georgia, and Washington also grow a significant amount. Italy, China, USA, India, Greece, and Iran are the first 6 major world producers of the peaches

Epilogues
 Peach in Science: In August 2010, a team of researchers at Clemson University, USA, announced that they successfully sequenced the peach tree genome

Peach in Poetry: Here is a very interesting poem about peach as composed by the American poet Li-Young Lee
From blossoms comes
this brown paper bag of peaches
we bought from the boy
at the bend in the road where we turned toward  
signs painted Peaches.
From laden boughs, from hands,
from sweet fellowship in the bins,
comes nectar at the roadside, succulent
peaches we devour, dusty skin and all,
comes the familiar dust of summer, dust we eat.
O, to take what we love inside,
to carry within us an orchard, to eat
not only the skin, but the shade,
not only the sugar, but the days, to hold
the fruit in our hands, adore it, then bite into  
the round jubilance of peach.
There are days we live
as if death were nowhere
in the background; from joy
to joy to joy, from wing to wing,
from blossom to blossom to
impossible blossom, to sweet impossible blossom
.
 Peach in Quotes and Sayings: Here are some English Quotes on Peach

If two or three persons should come with a high spiritual aim and with great powers, the world would fall into their hands like a ripe peach: Ralph W. Emerson

With silver and gold and copper, magenta and peach and lime, amber and umber and all the rest.  And people would smile and get a little funny look on their faces and cover the world with imagination: Robert Fulghum

Family life is a bit like a runny peach pie - not perfect but who is complaining? Robert Brault. Read more here

And here are some Persian Sayings on Peach

Mesl-e Houloo-ye Poost Kandeh - As a free translation in English: The one who looks like a peeled-off peach, referring to a beautiful person

Hameen Houloo Hameen Gloo - As a free translation in English: It remains the same, referring to something that cannot be either changed or replaced

An Interpretation for the Term “Peach”: Persian Empire Apple Cultivated Here-in

Manouchehr Saadat Noury, PhD

References
FAOSTAT Website (2011): Online Report on the “Food and Agricultural commodities production in Iran”.
Fideghelli, C. and others (1997): Online Article on the “Peach Industry in the World”.
Natural Environment Website (2011): Online Note on “Peach Nutrition Facts”.
Saadat Noury, M. (1976): Principles of Experimental Nutrition, ed., (in Persian), Tehran University Publications, Tehran, Iran.
Saadat Noury, M. (1982): Principles of Human Nutrition in Health and Disease (in Persian), ed., Tehran, Iran.
Sosinski, B. and others (2010): Online Report on the Peach Genome Database for Rosacea.
Quote Garden Website (2011): Online Quotes on “Peach”.
Various Sources (2011): Online English and Persian Notes on “Peach”, “Persian Sayings on Peach”, and “Benefits of Peach”.
Website of Gratefulness (2011): Online Poem of “From Blossoms”.
Website of Poetry Foundation (2011): Online Biography of Li-Young Lee.
Wikipedia Encyclopedia (2011): Online Article on “Peach”.

Read more about the Moments in the Nutritional Department on MISSING MOMENTS
Read more on Peach in a Persian article written by this author:
 http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2013/08/blog-post_5.html 

۱۳۹۱ دی ۲۰, چهارشنبه

پژوهشی پیرامون سفر نامه و سفر نامه نویسان نامدار ایران


سفر نامه یا سیاحت نامه کتابی است که در آن ماجرای سفر یا سیاحت را نوشته باشند. سفرنامه‌ نویسی شیوه ای از نگارش است که در آن مسافر جستجو گر یا سیاح ، چکیده ای از دیده‌ها ، شنیده‌ها ، تجربیات ، رویدادها و احیانا شرح واکنش ها و برداشت های خود را نسبت به نقاط گوناگون کشوری که از آن دیدن نموده است برای آگاهی سایرین در محتوا و قالب یک کتاب به رشته ی تحریر در می آورد. باید توجه داشت که شماری از سفر نامه نویسان فقط یک مسافر و یا یک سیاح عادی و معمولی نیستند که تنها برای تفریح و تفنن به سفر و سیاحت پرداخته اند، بلکه برخی از آنها در طول سفر و دیدار از یک سرزمین تازه و بیگانه ، به شکل یک جستجوگر و مکتشف نیز در می آیند و یافته های نوین علمی ، ادبی ، سیاسی، اجتماعی و غیره ی خود را در دسترس همگان قرار می دهند. نوشتن سفرنامه به صورت جدی در دوران صفوی آغاز شد و در دوران قاجار به اوج خود رسید. در دوران قاجار سفرنامه هایی از قبیل تحفه العالم نوشته ی میرعبدالطیف شوشتری ، سفرنامه ی مکه اثر سیف الدوله سلطان محمد نوه فتحعلی شاه ، مناسک حج اثر میرزا محمد حسین فراهانی و... به رشته تحریر درآمده است . رواج سفرنامه نویسی سبب شد که ناصرالدین شاه قاجار در طول حدود ۵٠ سال سلطنت ، شرح سفرهای خود را به عنوان "سفرنامة عراق عجم" گردآورد. این سفرنامه ، شرح مسافرت ٩٧ روزه اوست که با اسب و کالسکه انجام گرفته است. از رضاشاه پهلوی نیز دو سفرنامه  به نام "سفرنامه ی خوزستان" و "سفرنامه ی مازندران" چاپ گردیده است. سفر خوزستان برای سرکوب شيخ خزعل و يکپارچه کردن ايران صورت گرفت. سفرنامه ی مازندران با سفرنامه ی خوزستان اين تفاوت اساسی را دارد که سفرنامه خوزستان در زمانی نوشته شده که رضا شاه رييس الوزرا بوده ولی سفرنامه مازندران در آغاز پادشاهی او به نگارش در آمده است. سفرنامه مازندران، روشنگر آنست که رضاشاه در صدد بوده است تا مازندران و گيلان را به قطب جهانگردی تبدیل کند. هر دو سفرنامه به قلم فرج الله بهرامی دبير اعظم نوشته شده و حاوی اسنادی است که تاريخ آن دوره ايران را به کار می آيد. از میان گروه سفر نامه نویسان ایران ، شاید بتوان از ابوريحان بيروني ، ناصر خسرو قبادیانی ، حکیم سنایی غزنوی ، میرزا ابوالحسن شیرازی معروف به ایلچی ، میرزا محمد صالح شیرازی ، میرزا محمد علی محلاتی مشهور به حاج سیاح و زین‌العابدین مراغه‌ای به عنوان نامدار ترین سفر نامه نویسان ایران یاد کرد.  نوشته ی کوتاهی پیرامون سفر نامه ی هر یک از نامبردگان را با یکدیگر مرور می کنیم: 

١ - تحقیق ماللهند سفرنامه ی مشهور ابوريحان بيروني (۳۶۵ - ۴۴۰ هجری قمری ، ۹۷۳ - ۱۰۴۸ میلادی) : ابوريحان بیرونی دانشمند ایرانی در جریان لشکرکشی‌های محمود غزنوی (نه در شرایط درباری و حشمت و نه با امکانات آسایش و نعمت) به هند (پاکستان امروز بخشی از آن است) رفت ، زبان هندی فراگرفت و در باره ی اوضاع هند پژوهش کرد و فراوردهٔ این پژوهش ، کتاب هند شناسی و تحقیق هند یا تحقیق ماللهند اوست.  او فقط یک مسافر نبود بلکه به اکتشافات متعد دی  نیز دست یازید ، از جمله به عنوان مثال:
الف - خورشیدگرفتگی هشتم آوریل سال ۱۰۱۹ میلادی را در کوه های لغمان (افغانستان کنونی) رصد و بررسی کرد و ماه‌ گرفتگی سپتامبر همین سال را در غزنه به زیر مطالعه برد.
ب - اپیکتوگرام یعنی چگال سنج را برای سنجش وزن مخصوص اشیا اختراع نمود.  
پ - او در کتاب تحقیق ماللهند به توضیح روندهای طبیعی و از جمله نظرات زیست شناختی مربوط به تکامل (فرگشت) می‌پردازد. برخی از اندیشمندان نظرات بیرونی را با داروینیسم و انتخاب طبیعی قابل قیاس می‌دانند.
ت - تالیف کتاب دانشنامه ی مسعودی که کتابی است در نجوم و تقویم شامل یازده بخش. در این کتاب بخش هایی مربوط به مثلثات کروی و نیز زمین و ابعاد آن و خورشید و ماه و سیارات موجود است. بیرونی کتاب دانشنامه  را به نام سلطان مسعود غزنوی حاکم وقت کرد، ولی هدیه او را که سه بار شتر سکه ی نقره بود نپذیرفت و به او نوشت که که کتاب را به خاطر خدمت به دانش و گسترش آن نوشته‌ است، نه پول.

٢ - سفرنامه ی ناصر خسرو قبادیانی (۳۹۴ - ۴۸۱ هجری قمری ، ۱۰۰۴ - ۱۰۸۸ میلادی) : شرح مسیر سفر دو هزار و دویست فرسنگی وی از بلخ تا مصر است ، که از راه مرو و نیشابور و سمنان و ری و قزوین و آذربایجان و آسیای صغیر و شام و فلسطین و حجاز تا قاهره پایتخت مصر انجام گرفته است ، همچنین مسیر برگشت او از این سفر که پس از آخرین زیارتش از مکه در سال ٤٤٢ هجری از راه طائف و یمن و لحساء و بصره و فارس و اصفهان به بلخ مراجعت می کند و جمعاً مدت هفت سال (از ٤٣٧ تا ٤٤٤ هجری قمری) طول می کشد.
در این اثر که ناصر خسرو آن را با انشائی روان و دل انگیز نگاشته است، اطلاعات دقیق و ارزشمندی را از اوضاع جغرافیایی و تاریخی و اجتماعی و آداب و رسوم مردم شهرهای مسیر مسافرت خود به دست می دهد.

٣ - سفرنامه ی انتزاعی حکیم سنایی غزنوی (٤٧٣ - ۵۴۵ هجری قمری ، ۱۰۸۰ - ۱۱۵۲ میلادی) : که به نام "سیَر العِباد الی المعاد" خوانده می شود یک مثنوی است بر وزن حدیقة الحقیقة که سنایی آنرا در سرخس سروده است. این مثنوی شامل هفتصد بیت است و در آن از موضوعات اخلاقی سخن رفته است. سنایی در این اثر به طریق تمثیل، از خلقت انسان و نفوس و عقل‌ها صحبت به میان آورده است. این سفرنامه بیشتر جنبه اخلاقی داشته و نشان دهنده شور و شوق حکیم سنایی  برای تعالی و ارتقای روحی به عوالم ملکوتی و رسیدن به درجات بالای معرفت می باشد.

٤ - سفرنامه ی میرزا ابوالحسن شیرازی (۱۱۹۲ - ۱۲۶۲ هجری قمری ، ۱۷۷۶ - ۱۸۴۵ میلادی) : میرزا ابوالحسن شیرازی معروف به ایلچی که در سال ۱۲۲۴ هجری قمری ، ۱۸۰۹ میلادی به عنوان یک دیپلمات ایرانی به لندن عزیمت کرده بود، پس از بازگشت به ایران در سفرنامه‌ای با نام "حیرت نامه سفر" آگاهی‌هایی را در زمینه نوآوری‌ها و پیشرفت‌های روز افزون علمی، صنعتی، پزشکی، بهداشتی، نظامی، کشاورزی، نظام مالیاتی و شیوه‌های نوین اداری انگلیسی و حکومت دموکراسی پارلمانی در غرب و نقش مردم و نمایندگان آنان درپارلمان برای تصمیم گیری‌های در حکومت و جامعه ارائه کرده‌است.

۵ - سفرنامه ی میرزا محمد صالح شیرازی : میرزا  محمد صالح شیرازی در ۱۰ جمادی‌الثانی ۱۲۳۰ (۱۹ آوریل ۱۸۱۵میلادی) به اتفاق چهار نفر دیگر، به فرمان عباس میرزا نایب‌السلطنه و وزیر او میرزا عیسی قائم‌مقام برای تحصیل از تبریز به انگلستان فرستاده شد. پس از یادگیری زبان‌های انگلیسی و فرانسوی و تاریخ و طبیعیات و آموختن فن چاپ و حکاکی در ۱۲۳۴ هجری قمری (۱۸۱۹ میلادی) به ایران بازگشت و اندکی بعد ، سفرنامه ی خود را نوشت. سفرنامه او تبديل به يكي از مهم‌ترين آثار براي آشنايي ايرانيان با تمدن و تجدد غرب، مخصوصا ورود آرا و افكار نوين سياسي اجتماعي شد. موضوعاتي كه ميرزا صالح در سفرنامه ی خود مورد توجه قرار داده، عبارتند از: حكومت انگليس و آغاز حكومت پارلماني، قوانين و دولت‌داري، دستگاه قضاوت، ماليات، كليساي كاتوليك و پروتستان و.... ميرزا، شيفته آزادي و انتظام جامعه انگلستان شد و شرحي خواندني درباره آن نوشت. در مورد شيوه حكومت انگليس مكررا سخن راند، از پارلمان انگليس با عنوان «مشورتخانه» ياد كرد، مجلس عامه را «خانه وكيل رعايا» و «مجلس عام» خواند و مجلس لردها را «خانه قوانين» ناميد. او پس از شرح حقوق سلطنت و مجلس لردها و مجلس عام، طرز انتخاب وكلاي ملت و حقوق آنها را توضيح داد و از همكاري اركان سه‌گانه انگليس يعني سلطنت، مجلس لردها و مجلس عام سخن گفت. همچنین ، سفرنامه ی ميرزا صالح نخستين اثري است كه در آن يك نويسنده ی ايراني در اثري به زبان فارسي به انقلاب كبير فرانسه و ظهور ناپلئون اشاره مي‌كند.
آنچه از بررسي سفرنامه ی ميرزا صالح به دست مي‌آيد اين است كه اثر ياد شده در ورود افكار جديد و مترقي اروپا مخصوصا ورود افكار جديد سياسي در نوع و سطح خود يكي از مهم ترين آثار است، زيرا در اين كتاب، اثر بسياري از مفاهيم و آراي جديد سياسي، وقايع و رویداد‌هاي مهم و تاثيرگذار، براي اولين بار ذكر شده است. بي‌ترديد، اشاره به مفاهيمي چون آزادي، انتخابات، مساوات و صحبت از نهاد‌هايي نظير پارلمان و... همچنين شرح ‌ ماجرا هاي مربوط به انقلاب كبير فرانسه در ذهن خواننده ی ايراني كه در جامعه ی قاجار زندگي مي‌كرده تاثيرات شگرفي نهاده است؛ به طوري كه بسياري از پژوهشگران سفرنامه ی ميرزا صالح را از نخستين عوامل مهم تحول انديشه سياسي در ايران دانسته‌اند. او در سفرنامه خود اشاره‌اي به آموختن زبان‌هاي انگليسي، فرانسوي و لاتين مي‌كند و در بازگشت به ايران، نخستين كسي بود كه روزنامه به معناي امروزي آن را در سال ۱۸۴۶ میلادی منتشر كرد. نام روزنامه ی او «كاغذ اخبار» بود.

٦ - سفرنامه های میرزا محمد علی محلاتی مشهور به حاج سیاح (۱۲۵۲ - ۱۳۴۴ هجری قمری ، ۱۸۳۶ - ۱۹۲۵میلادی) : حاج سیاح از سفرنامه نویسان دوره قاجاریه است. از او دو اثر به نام‌های " سفرنامه ی حاج سیاح " و " خاطرات حاج سیاح " در حوزه سفرنامه نویسی، به جای مانده است. حاج سیاح وقایع دوران سفر خود را به اقصی نقاط اروپا و آمریکای شمالی و همچنین کشورهای شرق را از جمله هندوستان شرح داده است. سفرنامه ی حاج سیّاح به فرنگ شرح سفرهای او دراروپاست. خاطرات حاج سیّاح مربوط به عصر مشروطیت ایران است. این خاطرات، از بازگشت حاج سیّاح به ایران در ۱۲۹۴ هجری قمری آغاز می‌شود و بارویدادهای ۱۳۲۷ هجری قمری و ماجرای فتح تهران پایان می‌یابد و جمعاً حوادث ۳۴ سال قمری را در برمی‌گیرد. کتاب، آمیزه‌ای است از سفرنامه، خاطرات، گزارش اوضاع سیاسی اجتماعی و توصیف های تاریخی.

٧ - سیاحت‌ نامهٔ ابراهیم ‌بیگ یا سفرنامه ی زین‌العابدین مراغه‌ای (۱۲۵۵-۱۳۲۸ هجری قمری) : در حدود سال ۱۳۲۱ هجری قمری در استانبول منتشر شد. این کتاب تاثیر زیادی در آگاهی اجتماعی و سیاسی جامعه ایران در آستانه جنبش مشروطه ایران داشته است. یحیی آرین پور در جلد اول کتاب از صبا تا نیما درباره اهمیت تاریخی سیاحتنامه ابراهیم ‌بیگ چنین می ‌نویسد : سیاحتنامه ابراهیم‌بیگ در واقع دائرة المعارف جامع اوضاع ایران در اواخر قرن سیزدهم هجری است که با قلمی تند و بی پروا و بی گذشت تحریر شده است.... این نخستین رمان اصیل اجتماعی از نوع اروپایی در زبان فارسی است که زندگی مردم ایران را همچنان که بوده تشریح کرده و از این حیث شباهت زیادی به رمان نفوس مرده نیکلاگوگول، نویسنده بزرگ روس پیدا می‌کند...
فریدون آدمیت، در کتاب ایدئولوژی نهضت مشروطیت ایران، سیاحتنامه را بدین شکل در تاریخ تحول افکار و آراء مردم ایران ارزش گذاری می‌کند: «سیاحتنامه ابراهیم‌بیگ انتقاد همه جانبه‌ای است بر حیات جامعه ایرانی که سیاست، اقتصاد، روحانیت، تعلیمات، اخلاق، اعتقادات و تقریبا همه متعلقات اجتماعی را نقادی می‌کند... مهم‌ ترین جنبه تفکر نویسنده تحول ذهنی و جهان بینی تازه اوست. از مانوسات کهنه گذشته روی برتافته، به ارزش‌های مترقی جدید روی آورده است. مجموع انتقادهایش ازهمان سرچشمه می‌گیرد».

یادآوری
١- عیسی امیدوار و عبدالله امیدوار دو برادر جهانگرد، فیلم‌بردار و مستندساز در دهه ۱۳۳۰ به نقاط مختلف دنیا سفر کردند و از مشاهدات خود فیلمبرداری نمودند. فیلم‌های آنها در زمان خود از شبکه‌های تلویزیونی جهانی نیز پخش ‌شد. کتاب سفرنامه ی برادران امیدوار وقایع سفر این دو برادر را به نقاط مختلف جهان همراه با نتیچه پژوهش ‌های انسان‌ شناسی آنان ارائه می‌کند. این کتاب ، شرح سفرهای برادران امیدوار به قاره‌های آفریقا، آسیا، آمریکا، اروپا، استرالیا و همچنین قطب جنوب است.
٢ -  شاید از میان سفرنامه های نسبتا جالبی که در سالیان اخیر به رشته ی تحریر درآمده است، سفرنامه ی گرجستان باشد که چندی پیش توسط علی علی بابایی درمنی دانشجوی دكترای تاریخ ایران باستان در دانشگاه تهران نوشته شده است. او می نویسد: "روز ششم فروردین ١٣٨٩، به قصد گذراندن یک فرصت مطالعاتی در شهر تفلیس، از راه زمین، وطن را به مقصد ایروان ترک کردم تا از راه ارمنستان به گرجستان بروم... در مرز میان ارمنستان و ترکیه در کمال تعجب دیدم که مرزبانان گرجستانی که در پست مرزبانی و پاسداری از تمامیت ارضی گرجستان انجام وظیفه می کردند، به صدای یک شبکه موزیک ایرانی به گوش سپرده بودند، گویا با این کار خوشامد می گفتند... در روز ٢٤ فروردین، به دیدار پروفوسور یولن گاگوشیدزه رفتم که به نظر من بزرگترین باستان شناس قفقاز در روزگار ماست... پرفسور گاگوشیدزه، در ارتباط با حکومت های محلی قفقاز، با توجه به منابع گرجی چون کارتلیس خوربا بر این باور بود که موسسان این حکومت، ایرانی بوده اند، ولی به علت سکونت جانشینان آنها در گرجستان و خوگرفتن آنها با فرهنگ گرجی، دیگر نمی توانیم آن سلسله ها را سلسله های ایرانی بدانیم؛ در حقیقت، به نظر پرفسور گاگوشیدزه، موسسان سلسله های باستانی گرجستان ایرانی، ولی خود سلسله ها گرجی بوده اند... در جمع بندی کلی در باره کاخ های هخامنشی در قفقاز می توانم بگویم، وجود سه کاخ هخامنشی در حوزه رود کورش بزرگ، حاکی از حضور پیوسته و پردامنه ی ایرانیان در دوره باستان در این منطقه است ، امری که به رواج فرهنگ هخامنشیان در حوزه ی رود کورا انجامیده و احتمالا رواج فرهنگ ایرانی در این منطقه، به نام گرفتن این رود از بنیانگذار سلسله هخامنشیان، کورش بزرگ، منجر شده است... پس از خداحافظی ، در کنار رود کورش بزرگ یک مجموعه ی سکه دیدم. فروشنده با رسیدن به یکی از سکه‌های ازبکی که چهره جلال الدین خوارزمشاه بر روی آن نقش بسته بود، با تمسخر گفت که نگاه کن که افتخار ملی ازبک ها چه کسی است که اشاره به قتل عام گرجی ها به دست جلال الدین خوارزمشاه در کنار رود کورش بزرگ داشت... با خودم فکر کردم که همه ما آدمیزاده ایم .از انسان نه ثروت و نه فرزند، بلکه نام نیک باقی می ماند. با خود اندیشیدم که چگونه دوست و دشمن از برخی انسان ها مانند کورش بزرگ پس از گذشت هزاره ها، با شکوه و افتخار و از برخی دیگر مانند جلال الدین با نفرت و انزجار یاد می کند. باشد که کورشی باشیم و ایران بزرگ را مانند کورش بزرگ پاس بداریم".
٣ - سفرنامه ژنرال سرپرسی سایکس يا ده هزار میل در ایران: این کتاب در سال ۱۹۰۲ میلادی در لندن انتشار یافته و مولف (سرپرسی سایکس) آن را به لرد کرزن نایب السلطنه ی وقت هندوستان تقدیم کرده است. سفرنامه ژنرال سرپرسی سایکس توسط روانشاد حسین سعادت نوری به فارسی ترجمه و با تجدید نظر و حواشی و تعلیقات و فهارس در سال ۱۳۶۳ برای سومین بار در تهران چاپ و منتشر شده است.... ژنرال سرپرسی سایکس درباره ی ایرانيان در پایان کتاب ده هزار میل در ایران مي نويسد: " ایرانیان از هر جهت بر تمام مردم مغرب آسیا برتری دارند و گفته ی رالینسون را که می گوید هيچ يك از ملل اين قاره بزرگ در تيزهوشي وبلند فكري به پاي ايرانيان نمي رسند را تأييد نموده است":
 ٤ - در بسیاری از سفرنانه ها ، نه تنها می توان با برخی از واقعیات  تاریخی، جغرافیایی، فرهنگی، اجتماعی ، سیاسی سرزمین های دیگر آشنا شد، بلکه با اندکی تامل و غور و مداقه می توان دریافت که کدام صاحب سفرنامه در پی کاوش و پژوهش و اکتشاف پدیده های تازه و نوین نیز بوده است. نگارنده ،  تشخیص این امر را البته با احترام و خضوعی بمعنای تمام کلمه  به خوانندگان ارجمند واگذار می نماید.

دکتر منوچهر سعادت نوری

سفرنامه : تارنمای دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
سیاحت نامه : تارنمای لغت نامه دهخدا
سفر و سفرنامه نویسی : تارنمای سینما سنتر - مرجع نقد و بررسی فیلم و سریالهای تلویزیونی ایران
جهانگردی و سفرنامه نویسی در اسلام و ایران ، نوشتاری از دكتر علي محمد مؤذني : تارنمای نشریات الكترونیكی دانشگاه تهران
سفرنامه های رضا شاه : تارنمای مازندنومه
سفرنامه های ابوريحان بيروني ، ناصر خسرو ، حکیم سنایی ، میرزا ابوالحسن شیرازی ، میرزا صالح شیرازی ، حاج سیاح ، زین‌العابدین مراغه‌ای و برادران امیدوار : تارنمای دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
ميرزا صالح شيرازي پيشگام تجددخواهي ، نوشتاری از حسين نيك‌ فرجامي : تارنمای جام جم آنلاين
برادران اميدوار در قطب : تارنمای بی بی سی فارسی
سفرنامه و یک سفر و هزار مسافر ، نوشتاری از حبیب راثی تهرانی : تارنمای محل اجتماع عموم ایرانیان
سفرنامه ی گرجستان ، نوشتاری از علی علی بابایی درمنی : تارنمای ایران بوم
نخستين روزنامه نگار ایران میرزا محمد صالح شیرازی : نوشتاری به زبان انگلیسی از همین نگارنده در تارنمای ایرانیان

۱۳۹۱ دی ۱۵, جمعه

تار و نوازندگان نامدار آن در ایران



١ - تار: بر اساس لغت نامه دهخدا "یکی از اقسام ساز ایران را برای این تار می گویند که روی آن تارهای فلزی کشیده شده است این لفظ در سنسکریت « تره » است. در شعر فرخی سیستانی تار در ردیف "غژ" و "نزهت" که نام دو آلت موسیقی است به کار رفته است: هر روز یکی دولت و هر روز یکی غژ- هر روز یکی نزهت و هر روز یکی تار. جامی می گوید: تار که بر بربط ناهید بست؟ - زنگ که بر محمل خورشید بست؟. طالب آملی می گوید: دیدیم بسی ناخوشی از محتسب اما - نی تار بریدیم و نه مضراب شکستیم

بر اساس نوشتاری از  احمدیان راد : "تار در لغت به معنی رشته است و در آلات موسیقی همان است که به اصطلاح امروز سیم گفته می شود و پیشینیان، آن را وتر می نامیدند. هیچ سازی نیست که از سیم بی بهره باشد مگر آلات بادی که در آنها فشار هوا موجب ارتعاش و تولید صوت می شود".

برخی از ویژگی های تار : تار از جمله سازهای زهی مضرابی است که در ساخت آن از چوب، پوست، استخوان، زه، استفاده می‌شود. تار یکی از مهمترین سازهای موسیقی سنتی ایران است و از حدود ٢٠٠ سال پیش، از آن به عنوان یکی از سازهای اصلی موسیقی ایرانی نام برده شده است. طول کلی این ساز حدود ٩٥ سانتی متر است. نوازنده تار ایرانی در حالت نشسته ساز را به صورت افقی روی ران پا قرار می‌دهد، به طوری که دسته تار طرف چپ و کاسه طنینی طرف راست نوازنده قرار گیرد. نوازنده سر انگشت‌های دست چپ را روی دستان‌ هایی که در طول دسته ی تار بسته شده است حرکت می‌دهد و با مضرابی که در دست راست دارد به سیم‌ ها زخمه می‌زند. تار در ایران و برخی مناطق دیگر خاورمیانه مانند افغانستان، تاجیکستان، آذربایجان و ارمنستان و گرجستان و دیگر نواحی نزدیک قفقاز برای نواختن موسیقی کلاسیک این کشورها و بخش‌ها رایج است. در گذشته تار ایرانی پنج سیم (یا پنج تار) داشت. غلامحسین درویش یا درویش خان سیم ششمی به آن افزود که همچنان به کار می‌رود.
مرتضی حنانه استاد موسیقی ایرانی در کتاب گامهای گمشده، تار را ساز ملی ایرانیان می داند. ساز تار ساخته و پرداخته ذوق ایرانی است (منحنی و قوس‌هایی که در ساخت تار دیده می‌شود در خوشنویسی و نقاشی و مینیاتور و معماری ایرانی جاری و ساری است) و طی سالهای متمادی کامل و کاملتر گشته است.
آخرین الگوی منحصر بفرد ساخت تار نیز متعلق به سازگر مشهور ایرانی استاد یحیی دوم  می‌باشد چه به لحاظ شاخص فنی و چه از لحاظ ذوقی همچنان که گره چوب را به شکل متقارن روی کاسه تار (در اصطلاح چهار گل) طراحی می نموده است.

مخترع تار : این که شهرت دارد ابونصر فارابی (۸۷۲ - ۹۵۰ میلادی) مخترع تار بوده است سند تاریخی ندارد. در دوره صفویه از نوازنده ای به نام استاد "شهسوار چهارتاری" نام برده اند و معروف است که "شیخ حیدر" مخترع چهار تار است. هم چنین گویند شخصی به نام "رضاء الدین شیرازی"، شش تار را اختراع کرده است.

تاریخچه تار : بنا بر روایتی تار از زمان فارابی موسیقی دان معروف ایرانی وجود داشته و بعد از وی توسط صفی الدین ارموی و دیگران به سمت کمال پیش رفته است . نمونه ی سلف تار مربوط به عهد صفوی (۱۵۰۱ - ۱۷۳۶میلادی) در نقاشی های کاخ هشت بهشت اصفهان مشاهده می شود . دو تصویر که یکی در سال ۱۷۷۵ میلادی و دیگری در سال ۱۷۹۰ میلادی در شیراز از تار نقاشی شده است نشان می‌دهد نواختن این ساز در دورۀ زندیه در شیراز متداول و مرسوم بوده است. با این همه، نام نوازندۀ مشخصی از این ساز در منابع دورۀ زندیه دیده نمی‌شود و از این‌رو، احتمالاً این ساز در آن دوره نام دیگری داشته است.ساز ِ تار با شمایل و مشخصات کنونی (کاسه و نقاره شبیه به دل روبروی هم، با دسته‌ای متصل دارای ۶ سیم ) از زمان قاجار دیده شده است. به طورکلی تار از دوره قاجاریه یکی از ارکان موسیقی ایران شده است. مولف کتاب عضدی می نویسد:"شب ها هر وقت آقا محمد خان قاجار حالت خوشی برایش دست می داد دوتار می زد که زدن آن در میان تراکمه معمول است".

نامدار ترین نوازندگان پیشین تار عبارتند از : آقا حسینقلی، میرزا عبدالله، درویش خان، اسماعیل ساقی، علینقی وزیری،موسی معروفی، یحیی زرین پنجه، علی‌اکبر شهنازی، مرتضی نی‌داوود، عبدالحسین شهنازی، غلامحسین بیگجه‌خانی، لطف‌الله مجد و عطا جنگوک
نامدار ترین نوازندگان تار در حال حاضر عبارتند از : جلیل شهناز، فرهنگ شریف، هوشنگ ظریف، فریدون حافظی، محمدرضا لطفی، حسین علیزاده، محسن نفر، داریوش طلایی، کیوان ساکت، داریوش پیرنیاکان، حمید متبسم، ارشد تهماسبی، مجید درخشانی و شهرام میرجلالی

تار در سروده هایی ازسهراب سپهری

پدرم نقاشی می کرد
تار هم می ساخت تار هم میزد
خط خوبی هم داشت
باغ ما در طرف سایه دانایی بود
باغ ما جای گره خوردن احساس و گیاه
باغ ما نقطه برخورد نگاه و قفس و آیینه بود
باغ ما شاید قوسی از دایره سبز سعادت بود... : سهراب سپهری

من سازم : بندی آوازم
برگیرم بنوازم بر تارم... : سهراب سپهری

٢ - دوتار : یکی از سازهای زهی زخمه‌ای (مضرابی) است و دارای٢ سیم می‌باشد. در هنگام نواختن این ساز، معمولاً با ناخن به جای مضراب زخمه می‌زنند
دوتار دارای شکمی گلابی شکل و دسته‌ای نسبتاً دراز است و ١٧ تا ٢٠ دستان بر دسته آن بسته می‌شود. برخی از دوتارهای محلی در نواحی مختلف جنوب ایران فاقد دستان است. سطح روی شکم دوتار از جنس چوب است و تارهای آن به فاصله‌های مختلف کوک می‌شود. طول دسته حدود ٦٠ و مجموعاً تمام ساز حدود یک متر است. از دوتار اغلب در موسیقی نواحی و محلی به خصوص در جنوب ایران و در اجراهای رستاک در شمال خراسان استفاده می‌شود.
از سرشناس‌ترین نوازندگان پیشین دوتار می‌توان به حاج قربان سلیمانی،‍ استاد نظرمحمد سلیمانی، عباسقلی رنجبر، نظرلی محجوبی، محمدحسین یگانه، الیاقلی یگانه و از نوازندگان فعلی دکتر مجید تکه، علیرضا سلیمانی و عثمان محمدپرست اشاره کرد.

٣ - سه تار : از سازهای زهی مضرابی است که در ساخت آن از چوب، فلز، زه یا نخ نایلون استفاده می‌شود. سه‌تار و انواع سازهای شبیه به‌آن مانند دوتار و تنبور و چگور در نواحی مرکزی آسیا و خاورمیانه رواج داشته‌است. برخی از جمله عده‌ای از عرفا به آن «اوتار» نیز می‌گویند.
شکل ظاهری این تار مانند تنبور است با این تفاوت که دارای کاسه‌ای کوچکتر می‌باشد. سطح کاسه ی سه تار چوبی است. این ساز با ناخن انگشت اشاره دست راست نواخته می‌شود. سه تار سازی است که هم به‌صورت تک نوازی و هم در گروه نوازی ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سه‌تار در گذشته سه سیم (تار) داشته و اکنون چهار سیم دارد (البته سیم سوم و چهارم آن نزدیک به هم قرار دارند و هم‌زمان نواخته می‌شوند و مجموعه ی آن دو را معمولاً سیم «بم» می‌نامند).
بر اساس لغت نامه دهخدا ، ساز سه تار تنبوری راگویند که بدان سه تار بسته باشد و در سروده ای از خاقانی می خوانیم:

نوای باربد و ساز بربط و مزمار
طریق کاسه گر و راه ارغنون و سه تار

میرزا عبدالله، درویش خان، ابوالحسن صبا، احمد عبادی، نور علی برومند، یوسف فروتن، سعید هرمزی، داریوش صفوت، جلال ذوالفنون، محمدرضا لطفی، حسین علیزاده، داریوش پیر نیاکان، عطا جنگوک، داریوش طلایی، کیوان ساکت، مسعود شعاری، حمید متبسم، کیهان کلهر، محمد فیروزی، کیا طبسیان، امیرحسین پورجوادی، قشنگ کامکار از جمله سه تار نوازان برجسته ی ایران هستند.

یادآوری
یکی دیگر از انواع تارها ، تار قفقازی است. تار قفقازی یا تار یازده رشته ، کمی متفاوت با تار ایرانی است و در حدود سال ۱۸۷۰ میلادی توسط صدیق‌جان در شهر شوشی یا شوشا به وجود آمده است. شوشی یا شوشا شهری در منطقه قره باغ علیا در جمهوری آذربایجان است. این شهر که به کنسرواتوار آذربایجان مشهور بوده‌است موطن بسیاری از آهنگسازان، هنرمندان موسیقی، شاعران و نویسندگان ارمنی و آذری است.
در دسامبر ۲۰۱۲، یونسکو هنر اجرای آذربایجانی تار را در فهرست میراث فرهنگی و معنوی خود ثبت کرد و این امر مورد اعتراض جامعه ی هنری ایران ( از جمله خانه ی موسیقی ایران ) واقع شد. داریوش پیرنیاکان، سخنگوی خانه موسیقی گفت که ایران به این مساله اعتراض می‌کند. حسین علیزاده، آهنگساز و نوازنده تار نیز اظهار داشت "با توجه به اینکه مسئولان ایرانی برای ثبت این ساز اقدامی شایسته انجام نداده‌اند، نباید به اقدام آذربایجان به دیده تعصب نگاه کرد. به گفته ی حسین علیزاده با تفکیک تار ایرانی از تار آذربایجانی و ثبت جداگانه آنها می‌توان به این بحث خاتمه داد".
به امید انجام اقداماتی شایسته و ثمربخش

دکتر منوچهر سعادت نوری

تار : تارنمای دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
دوتار و سه تار : تارنمای همشهری آنلاین
نوشتاری از  احمدیان راد : تارنمای صفر بیست ایران
تار : تارنمای لغت نامه دهخدا
سروده های تار : تارنماهای گنجور و جستجو
تار قفقازی : تارنمای اطلس آلات موسیقی در خاورمیانه
ثبت تار توسط جمهوری آذربایجان در یونسکو : تارنمای بی بی سی فارسی
ابو نصر محمد فرخان فارابی: نوشتاری به زبان انگلیسی از همین نگارنده در تارنمای ایرانیان