شبنم در فرهنگ واژه ها
١ - شبنم : قطراتی چون باران که شب روی گیاه ها یا چیز های دیگر تولید می شود : واژه نامه ی نوین تالیف محمد قریب
٢ - شبنم : قطره ای کوچک از آب که در شب های مرطوب بر روی گیاهان ظاهر می‌گردد. واژهٔ ژاله که امروزه مترادف شبنم به کار می رود، در قدیم علاوه بر شبنم به معنی تگرگ هم بود : تارنمای دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
٣ - شبنم : صقیع (بحر الجواهر) - قطرات ریزه ٔ آب که در شب های مرطوب بر زمین ریزد - (فرهنگ نظام ) - بخار آب که به شکل قطره های بسیار کوچک در شب های بی ابر بر روی نباتات می نشیند - رطوبتی که شب هنگام بر روی گیاه ها یا چیزهای دیگر تولید شود - قطره ای که شب در روی برگ گل یا گیاه نشیند - توضیح آنکه تولید شبنم بدان جهت است که موقع سحر، که هوا غالباً رو به سردی می رود مولکول های هوا زودتر از ذرات بخار آب اشباع گردند و دو عامل اشباع نسبی و برودت موجب می شود که ذرات بخار آب تبدیل به قطرات ریز آب شود و بر سطح گیاهان قرار گیرند (فرهنگ فارسی معین ) - بژم - بشک - ژاله - بشم - پژم : تارنمای لغت نامه دهخدا
تصاویر شبنم یخ زده
شبنم در گیاه شناسی
١ - شبنم و شادابی گیاه : شبنم باعث می‌شود تا گیاهان رطوبت خود را از دست ندهند و این باعث شادابی گیاه می‌گردد : تارنمای دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
٢ - شبنم نخود ؛ ترشحات اسیدی است که از اعضای هوایی گیاه نخود هنگامی که سبز است استخراج می کنند (فرهنگ فارسی معین ) : تارنمای لغت نامه دهخدا
٣ - دروزرا يا شبنم خورشیدی : این گیاه در بسترهای خزه خشک شده می روید. دروزرا از بالا شبیه یک قطره درشت سرخ رنگ و براق به عرض ۵ تا ۱۰ سانتیمتر است. برگ های گرد و پهن آن که هر یک بر روی ساقه ای جداگانه قرار گرفته، سرخ و کرک دارهستند و قسمت پایین آنها و ساقه سبز رنگ است. گل این گیاه سفید رنگ است و بر روی ساقه ۱۰ سانتیمتری که از میان رستنگاه ساقه های برگ ها خارج می شود، می شکفد.
این گیاه برای شکار حشرات از برگ های خود استفاده می کند. تارهای متعدد سوزنی شکل بر روی برگ وجود دارد که نوک هر یک از آنها یک قطره ماده چسبناک دارد که شبیه قطره شبنم یا شهدی شیرین به نظر می رسد. این قطره ها، حشراتی چون پشه، مگس و انواع حشرات دوبال را به سوی خود جذب می کند. فرود حشره بر روی یک قطره، موجب چسبیدن او برآن شده و حشره با تقلا برای آزاد شدن، بیش از پیش خود را به دام می اندازد. پس از اینکه حشره تسلیم شد، تارها به ترشح شیره ای پر از آنزیم می پردازند که حشره را هضم و جذب می کند. گاهی تمام برگ به آهستگی به دور شکار می پیچد و کار هضم حدود ۲ روزطول می کشد. سپس برگ گشوده شده و باقیمانده حشره همراه با باد از برگ جدا می شود.
٤ - شبنم خورشيدي يکي از انواع کاکتوس هاست. موطن اصلي اين گياه شرق آمريکاست ولي در بيشتر نقاط دنيا پراکنده است. نکته جالب توجه درباره اين گياه اين است که اين کاکتوس گوشتخوار با جلب حشرات و ترشح آنزيمي چسبناک، باعث مي شود پاي حشره روي برگ بچسبد و امکان فرار نداشته باشد؛ سپس اين گياه، برگ خود را دور حشره مي پيچد و به حالت لوله اي در مي آورد و به تدريج با ترشح آنزيم ها، برگ و حشره را هضم مي کند و گياه دوباره برگ تازه اي توليد مي کند. مکان نگهداري شبنم خورشيدي بايد داراي نورکافي باشد؛ بنابراين پشت پنجره هاي جنوبي و آفتابگير آپارتمان جاي مناسبي براي قرار دادن گلدان اين گياه است.
شبنم در برخی اصطلاحات
١ - شبنم صفت ؛ شبیه و مانند شبنم (ناظم الاطباء) : تارنمای لغت نامه دهخدا
٢ - نقطه ی شبنم : اگر دمای هوا به درجه‌ای برسد که در آن هوای مفروض صد در صد از بخار آب اشباع گردد (فشار ثابت)، چنین درجه‌ای به نقطه ی شبنم موسوم است : تارنمای دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
٣ - شبنمه : مصغّر شبنم ، شبنم ضعیف و ناتوان ( فروزانفر) : تارنمای لغت نامه دهخدا
شبنم در مبادلات اقتصادی
١ - طرح شبنم : در ایران ، "طرح شبنم" یا شبکه بازرسی و نظارت مردمی با نیت استفاده از حضور مردم در عرصه بازرسی طراحی شده است تا باعث ایجاد شفافیت در مبادلات اقتصادی شود. طرح شبنم یعنی اختصاص کد یکتا به تک تک کالاهای کشور (اعم از واردات و تولید داخل) و رهگیری آنها در شبکه توزیع تا مصرف‌کننده، به گونه‌ای که اطلاعات کل کالاهای کف بازار شامل مشخصات کالا، خرید، فروش و جابجایی کالا (اعم از جابجایی مالکیتی یا جابجایی فیزیکی و بدون انتقال مالکیت) در سامانه مرکزی قابل استعلام باشد در واقع، طرح شبنم دارای ٤ رکن کدگذاری، رهگیری، مشارکت مردمی و بازرسی است
٢ - برای کنترل قاچاق : کنترل پدیده قاچاق در مرزهای کشور به دلیل گستردگی آن تاکنون اثربخشی مطلوبی نداشته است. لذا استفاده از ظرفیت مردمی برای کنترل قاچاق در سطح عرضه راهکاری است که در قالب "طرح شبنم" مطرح شده است. پدیده قاچاق کالا سالیان متمادی ذهن مسئولان ارشد اقتصادی را به خود مشغول داشته و عمدتاً روشهایی برای کنترل آن استفاده می شده است که نه تنها کمکی به حل این معضل نکرده، بلکه فرآیند های واردات کالا را مشکل تر کرده است. قاچاق کالا به کشور به نوبه خود به صورت زنجیروار مشکلات دیگری را کلید می زند، به عنوان نمونه، قاچاق کالا باعث ورشکستی بنگاه های تولیدی شده و به تبع آن، نرخ بیکاری افزایش می یابد. اینکه کالایی بدون توجه به قوانین حاکم در بازار کشور به فروش برسد، از جنبه های مختلف اقتصادی ، اجتماعی ، سلامتی ، امنیت ملی و فرهنگی زیان بار خواهد بود.
٣ - روز سه شنبه ١٨ تیر ١٣٩٢ محمد صادق مفتح قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران از صدور ٤٨٠ میلیون کد شبنم برای کالاهای وارداتی خبر داد و گفت: ٢٦٨ میلیون کد در سطح عرضه و ٢١٦ هزار و ١١٠ قلم کالا دارای کد شبنم شد.
شبنم ( ژاله ) در اماکن و محلات
۱ - میدان ژاله در تهران : این میدان محل وقوع حادثه ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ است. مشاور ارشد شورای امنیت ملی امریکا زبیگنیو برژینسکی درباره ی حادثه ۱۷ شهریور در میدان ژاله تهران که بعدها به میدان ۱۷ شهریور معروف شد می نویسد : "واقعه ی میدان ژاله چنان خونین و مرگبار بود که کشمکشهای گذشته میان دولت و مخالفان را از یاد برد. این واقعه، پایان شورشهای پراکنده و مقطعی و آغاز انقلاب ۵۷ در ایران بود".
۲ - کوچه ی شبنم : در برخی از شهرهای ایران ، بعضی از کوچه ها به نام کوچه ی شبنم ، بن بست شبنم ویا کوی شبنم نام گذاری شده است.
٣ - فلکه ی شبنم : در برخی نقاط ایران ، منجمله در زعفرانیه و در امتداد خیابان دکتر حسابی ، فلکه ای به نام فلکه شبنم وجود دارد.
٤ - پارک جنگلی شبنم نوده خاندوز : از نقاط دیدنی استان گلستان (گرگان، اِسترآباد قدیم) واقع در شهر "نوده خاندوز" در شهرستان آزاد شهر است. این پارک جنگلی به همت شهرداری نوده و اهالی آن در سال های اخیر بازسازی شده و چشم انداز و آب وهوای خوب آن زبانزد خاص و عام می باشد. این پارک بر فراز تپه ای مشرف به شهر قرار دارد دیواره و پله های سنگی این پارک مناظری زیبا را بوجود آورده است
برخی شبنم بانو های مشهور
١ - شبنم رضایی : یکی از ایرانیان ساکن آمریکا است که از کودکی ایران را ترک کرده و در حال حاضر ساکن شهر نیویورک است. شبنم رضایی با توجه به علاقه ای که به فرهنگ وسنت های ایران دارد ، همیشه سعی کرده است تا در زمینه های مختلف در رابطه با ایران فعال باشد و در حال حاضر سردیبری مجله اینترنتی آیینه ایران را بعهده دارد. شبنم رضایی یکی از تهیه کنندگان کارتون بابک و دوستان است که موضوع و داستان آن آشنایی یک کودک مهاجر ایرانی در آمریکا با نوروز است
٢ - شبنم قلی‌خانی (زادهٔ ۱۹ آبان ۱۳۵۶ در تهران) : بازیگر و کارگردان اهل ایران است که در تلویزیون، سینما و تئاتر فعالیت می‌کند. او دارای دیپلم ریاضی فیزیک و لیسانس طراحی صحنه است. شبنم فعالیت بازیگری را در سال ۱۳۷۶ با بازی در تئاتر شهر تهران آغازنمود. او موردتوجه شهریار بحرانی قرارگرفت و در فیلم سینمایی مریم مقدس به کارگردانی وی درخشید. او نقش مریم، مادر عیسی مسیح را در این فیلم سینمایی ایفاکرد. او در نخستین مجموعهٔ تلویزیونی خود به نام اولین شب آرامش به کارگردانی احمد امینی درخشید. در سال ۲۰۰۵، شبنم نخستین اثر خود به نام حقیقت یک دست‌فروش را که یک فیلم مستند بود، کارگردانی‌کرد و وارد عرصهٔ کارگردانی شد. او تاکنون چندین فیلم مستند و کوتاه و یک فیلم انیمیشن را کارگردانی کرده‌است
٣ - شبنم طلوعی (زاده ۱۳۵۰ در تهران) : بازیگر، کارگردان و نمایشنامه نویس ایرانی است. او دانش‌آموخته کارگردانی سینما از مدرسه فیلم‌سازی باغ فردوس است. شبنم طلوعی از پاییز ۱۳۸۳ در پی محرومیت از بازی در فیلم شبانه (کارگردان: امید بنکدار و کیوان علیمحمدی) که در آن نقش اصلی را به عهده داشت و پس از آن محرومیت از کلیه فعالیت‌های هنری به دلیل اعتقادات مذهبیش ، مجبور به ترک ایران شد و از پایان سال ۲۰۰۴ در پاریس زندگی می‌کند
٤ - شبنم طلوع (زادهٔ ١٣٣٩ در تهران) http://www.shabnamnews.com/news/17890
٤ - شبنم طلوع (زادهٔ ١٣٣٩ در تهران) http://www.shabnamnews.com/news/17890
فوق دیپلم معماری لیسانس طراحی صنعتی - تحصیل در رشته ی الکترونیک در دانشگاه آزاد - کارشناسی طراحی صنعتی از دانشگاه الزهرا ١٣٧٣ - شرکت در نمایشگاه های انفرادی و گروهی در گالری هفتان - نگارخانه برگ - خانه هنرمندان ایران - موزه هنرهای معاصر اصفهان - موزه کاخ سعد آباد - فرهنگسرای نیاوران - عضو پیوسته ی انجمن نقاشان ایران - عضو کانون هنرمندان کارون در کانادا - عضو رسمی نقاشان در آمریکا
۵ - شبنم جوادی متقی (زاده ۱۳۵۰ در تهران) : عضو انجمن هنرمندان نقاش ایران - تحصیلات : کارشناسی علوم اجتماعی از دانشگاه آزاد ١٣٧٦ -گذراندن واحدهای هنری به شکل خصوصی ١٣٧٢ تا ١٣٨٤
٦ - شبنم ثریا هنرمند تاجیک : یکی از خوانندگان موسیقی پاپ و رقص در کشور تاجیکستان است و یکی از آوازهای وی در سال ۲۰۰۶، بهترین آواز تاجیکستان شناخته‌شد. شبنم ثریا در افغانستان نیز دارای محبوبیت است، بیشتر به این خاطر که به بازخوانی برخی از آهنگ‌های معروف افغانی از جمله، یار سبزینه، تا ترا دیدم، از کدامین سفر (امیر جان صبوری) و شیشته باشم (فرهاد دریا) پرداخته‌است. شبنم همچنین با همکاری خوانندهٔ تاجیک افغان، جاوید شریف، آهنگی دونفره به نام «ای خدا» را ساخت. شبنم با خوانندگان مختلف تاجیک از جمله، بهرام، سهراب صفرزاد، پروینه شکرالله‌اوا و جانی‌بک نیز آوازهای دونفره اجرا کرده‌است. او همچنین در کنسرت ۲۰۰۶ لیلا فروهر در تاجیکستان آواز خواند. در سال ۲۰۰۷، شبنم ثریا، به عنوان سفیر حسن نیت از سوی سازمان ملل برگزیده شد تا به آگاهی در مورد بیماری ایدز در تاجیکستان کمک نماید. مادر او به نام ثریا و خواهر وی فرزانه خورشید نیز از خوانندگان شناخته‌شده در تاجیکستان هستند
آهنگ هنوز اول عشق است - اجرا : شبنم ثریا
آهنگ در کنج دلم عشق کسی خانه ندارد - اجرا : شبنم ثریا
آهنگ در کنج دلم عشق کسی خانه ندارد - اجرا : شبنم ثریا
شبنم ثریا : در کنسرت لیلا فروهر در دوشنبه
شبنم : در برخی سروده های کهن
هر صبح که روی لاله شبنم گیرد
بالای بنفشه در چمن خم گیرد
انصاف مرا ز غنچه خوش می‌آید
کو دامن خویشتن فراهم گیرد : خیام
چو شبنم بیفتاد مسکین و خرد
به مهر آسمانش به عیوق برد... : سعدی
چو شب را گزارش درآمد بزیست
به خندید خورشید و شبنم گریست... : نظامی
ایدل همه اسباب جهان خواسته گیر
باغ طربت به سبزه آراسته گیر
و آنگاه بر آن سبزه شبی چون شبنم
بنشسته و بامداد برخاسته گیر : خیام
و شبنم چو گردد هوا نیز تر
دم ما کند زان نسیم آبخور... : نظامی
سینه مالامال درد است ای دریغا مرهمی
دل ز تنهایی به جان آمد خدا را همدمی
چشم آسایش که دارد از سپهر تیزرو
ساقیا جامی به من ده تا بیاسایم دمی
زیرکی را گفتم این احوال بین خندید و گفت
صعب روزی بوالعجب کاری پریشان عالمی
سوختم در چاه صبر از بهر آن شمع چگل
شاه ترکان فارغ است از حال ما کو رستمی
در طریق عشقبازی امن و آسایش بلاست
ریش باد آن دل که با درد تو خواهد مرهمی
اهل کام و ناز را در کوی رندی راه نیست
ره روی باید جهان سوزی نه خامی بی‌غمی
آدمی در عالم خاکی نمی‌آید به دست
عالمی دیگر بباید ساخت و از نو آدمی
خیز تا خاطر بدان ترک سمرقندی دهیم
کز نسیمش بوی جوی مولیان آید همی
گریه ٔ حافظ چه سنجد پیش استغنای عشق
کاندرین دریا نماید هفت دریا شبنمی : حافظ
نم شبنم به گل رسد شب ها
هم نمی بر سراب می چکدش... : خاقانی
دیده ٔ اهل طمع به نعمت دنیا
پر نشود هم چنانکه چاه به شبنم... : سعدی
جان بی جمال جانان میل جهان ندارد
هر کس که این ندارد حقا که آن ندارد
با هیچ کس نشانی زان دلستان ندیدم
یا من خبر ندارم یا او نشان ندارد
هر شبنمی در این ره صد بحر آتشین است
دردا که این معما شرح و بیان ندارد... : حافظ
ای زده خیمهٔ حدوث و قدم/ در سراپردهٔ وجود و عدم
جز تو کس واقف وجود تو نیست/ هم تویی راز خویش را محرم
از تو غایب نبوده‌ام یک روز/ وز تو خالی نبوده‌ام یک دم
آن گروهی که از تو باخبرند/ بر دو عالم کشیده‌اند رقم
پیش دریای کبریای تو هست/ دو جهان کم ز قطره‌ای شبنم
بی‌وجودت جهان وجود نداشت/ از جمال تو شد جهان خرم
چون تجلی است در همه کسوت/ آشکار است در همه عالم
که به غیر از تو در جهان کس نیست/ جز تو موجود جاودان کس نیست...
فخرالّدین ابراهیم بزرگمهر متخلص به عراقی
اینجا ستاره ها ، همه خاموشند
اینجا فرشته ها ، همه گریانند
اینجا ، شکوفه های گل مریم
بی قدرتر ، ز خار بیابانند
اینجا ، نشسته بر سر هر راهی
دیو دروغ و ننگ و ریا کاری
در آسمان تیره ، نمی بینم
نوری ، ز صبح روشن بیداری
بگذار ، تا دوباره شود لبریز
چشمان من ، ز دانه ی شبنم ها
رفتم ز خود ، که پرده بر اندازم
از چهر_ پاک_ حضرت_ مریم ها... : فروغ فرخزاد
بگذار تا چو ابر ، بگریم به سوگ_ خویش
بگذار تا غبار غمی ، در هوا کنم
بگذار تا چو شبنمی ، از گل فرو چکم
خورشید را ، به حسرت خود آشنا کنم : نادر نادرپور
تشنه ام امشب ، اگر باز خیال لب تو
خواب تفرستد و از راه سرابم نبرد
کاش ، از عمر شبی تا به سحر چون مهتاب
شبنم زلف تو را ، نوشم و خوابم نبرد... : مهدی اخوان ثالث
تو بالنده ای از سپهر بلندی
تو مهری، تو ماهی، تو بارنده ابری به هر باغ بی بر
تو خوبی، تو پاکی، تو چون ژاله ی صبحگاه بهاری
تو برگی، تو باری، قرار دل بی قراری
تو ریزنده بر شط شوری و شوقی، تو چون آبشاری... : حمید مصدق
بر گل ، به اشتیاق تو ، شبنم گذاشتند
در کوچه های عاشق دل ، غم گذاشتند
تو مثل یاس ، پاک و سپید و مقدسی
نام مرا ، به عشق تو مریم گذاشتند : مریم حیدرزاده
واژه ها ، چون شبانه می رویند
شبنم_ صبح ، در پگاه باشند
سخن از عاشقان ، اگر گویند
عطر_ خود را به راه ما پاشند
دکتر منوچهر سعادت نوری
منابع و مآخذ
شبنم : واژه نامه ی نوین تالیف محمد قریب
شبنم : تارنمای دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
شبنم : تارنمای لغت نامه دهخدا
شبنم در گیاه شناسی : تارنمای لغت نامه دهخدا - تارنمای دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا - تارنمای راسخون
آشنایی با گیاه دروزرا يا شبنم خورشيدي : بسیاری از تارنماها
شبنم خورشيدي يکي از انواع کاکتوس هاست : تارنمای اخبار خراسان
شبنم در برخی اصطلاحات : تارنمای لغت نامه دهخدا - تارنمای دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
شبنم در مبادلات اقتصادی : تارنمای دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا - تارنمای شبنم ایران
صدور ٤٨٠ میلیون کد شبنم : تارنمای شبنم ایران
میدان ژاله در تهران : تارنمای دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
شبنم در اماکن و محلات : تارنماها ی گوناگون
برخی شبنم بانوهای مشهور : تارنماها ی گوناگون
شبنم در برخی سروده های کهن : تارنمای لغت نامه دهخدا - تارنمای ری‌را، کتاب‌خانه‌ی آزادِ فارسی و تارنمای گنجور
شبنم در برخی سروده های این زمانه : تارنمای جستجو - تارنمای آوای آزاد و تارنمای گلچین سروده ها
