۱۳۹۲ آبان ۴, شنبه

زنان نامدار ایران : ١٤ - شیرین مهربد فعال حقوق بشر و هنرمند موسیقی و آواز


فعال حقوق بشر یا مدافع حقوق بشر عبارتی است در توصیف افرادی که به صورت صلح آمیز و بدون خشونت به شکل انفرادی یا با همکاری افرادی دیگر در راستای ترویج و دفاع از حقوق بشر گام بر می دارند.
http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1

شیرین مهربد کار موسیقی را از نوجوانی آغاز کرد. علاقه او به موسیقی موجب شد تا به آموزش آواز در بخش سوپرانو مشغول گردد.اولین کار او شرکت در اجرای سرود "صدای گام های انقلاب هنوز می آید" در دانشگاه پلی تکنیک تهران در سن هفده سالگی بود.
http://www.iransong.com/biography.htm?r=t&id=2285&

سوپرانو نام بازه‌ای از صدا در موسیقی و گونه‌ای از صدای بسیار زیر (متضاد بَم) زنانه در خوانندگی و اپرا است. در مطالعه ی هارمونی معمولاً چهار قسمت صدایی مورد استفاده قرار می‌گیرد: سوپرانو، آلتو، تِنور و باس... از خوانندگان ایرانی زن با صدای سوپرانو می توان از "حمیرا" و "دریا دادور" یاد کرد.
http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%88

شیرین مهربد در آستانه‌ی  ١٩ سالگی، در سال ١٣٦٠ دستگیر شد... و تا سال ١٣٦۵، یعنی ۵ سال از بهترین دوران جوانی‌اش را با رنج و زخم زندان و شکنجه گذراند
http://asre-nou.net/php/view.php?objnr=28546

نخستین ملودی او بر روی شعر "او یک زن است" در ذهن او و در زندان شکل گرفت. در سال ١٣٦٩ در کنار آغاز تحصیلاتش به فراگیری ردیف های موسیقی ایران مشغول شد و همزمان به اجرای کنسرت های متعدد در شهرهای کانادا پرداخت. او فارغ التحصیل رشته ی بهداشت دهان و دندان  است و  در رشته ی هنر و علوم انسانی دانشگاه کنکوردیای کانادا نیز تحصیل کرده است. در سال ١٣٨٠ به همکاری در فیلم مستند "درختی که به یاد می آورد" دعوت شد و در بخش مصاحبه ها و اجرای موسیقی "پاییز آمد" در آن فیلم پرداخت.
در سال ١٣٨٢ همزمان با وقوع جنگ در افغانستان با گروه فرانسوی "ماها پوران" به همکاری پرداخت و حاصل کار که مجموعه ای از تلفیق شعر فارسی، رقص کاتاکالی و ریتم های مدرن بود، احساسات ضدجنگ این گروه را به شکلی نو در کنسرت های متعدد عرضه داشت.  در سال ١٣٨٤ اقدام به تولید و ضبط  نوارهای موسیقی خود کرد که حاصل آن مجموعه ی "اوج غریب یک صدا" ست. شیرین مهربد در مورد مجموعه ی "اوج غریب یک صدا" می گوید: "این مجموعه متعلق به نسلی ست که روایتش برای جوانان هنوز ناگفته مانده است. من که برآمده از این نسل هستم بیانی از روایت خود را در زبان موسیقی پیدا کرده ام. این روایتی است از کودکیم، از نوجوانیم از انقلاب آنگونه که آن را تجربه کردم و از تبعید. این آلبوم دعوت به یک زندگی رونده و پویاست، دعوت به تلاش برای زیستن در جهانی است که به انسان ارج می گذارد". آهنگ های این مجموعه از بابک و بامداد بیات و بابک امینی می باشد و اشعار شهریار دادور و بابک صحرائی نیز دلنشینی و زیبائی این آلبوم را دو چندان کرده است.
http://www.iransong.com/biography.htm?r=t&id=2285&

متن نوشتاری آلبوم "اوج غریب یک صدا" به زبان انگلیسی که در کانادا منتشر شده است
http://www.last.fm/music/Shirin+Mehrbod

در سال ١٣٨٦ ترانه‌‌سرای گرانمایه ایرج جنتی عطایی، فراخوانی برای پشتیبانی و حمایت از دانشجویان زندانی ترتیب داد که بسیاری از هنرمندان منجمله شیرین مهربد به آن پیوستند. شیرین مهربد در این زمینه نوشت: "ایرج عزیز: فکر می کنم دفاع از آزادی و انسانیت، جاری زندگیمان باید باشد. به خصوص آن عزیزان که پرچم مقاومت را بر پا نگه داشتند. از فراخوانت حمایت می کنم و می کوشم".
http://www.janatie-ataie.com/weblog/2008_01_01_archive.html


در سال ١٣٨٧ مراسم شب همبستگی با زندانیان و دانشجویان سیاسی، در پی فراخوان «ایرج جنتی عطایی»، ترانه‌سرای نامدار ایران، در مرکز آموزشی کارگران سوئد در استکهلم برگزار شد... «شیرین مهربد» نیز در این شب به اجرای برنامه پرداخت. این خواننده که ساکن کانادا است، دو ترانه ی «یگانگی» و «لالایی» را برای حاضران در جلسه خواند... مهربد پیش از اجرای ترانه ی «یگانگی»، با اشاره به زندانیان سیاسی دهه شصت گفت: «بدترین قسمت زندان، بیش از درد و شکنجه، جدایی بود. زمانی که بچه‌ها را برای اعدام می‌بردند. تصور کنید که دوست‌تان را در زندان دارند می‌برند برای اعدام و شما چه حالتی دارید؟ خیلی‌ها خسته شده‌اند از تکرار این حرف‌ها، اما من وظیفه خود می‌دانم آنقدر این حرف‌ها را تکرار کنم تا دیگر این اتفاق نیفتد. امشب را با یاد همه کسانی می‌خوانم که در بند کنار هم بودیم و لحظه‌های سختی را با هم گذراندیم. قصد نوحه‌سرایی برای آن‌ها را ندارم. چون آن‌ها با اعتقاداتشان اعدام شدند. هم‌چنین می‌خوانم برای بچه‌های دربند اکنون، با این امید که روزی برسد که دیگر کسی به‌خاطر اعتقاداتش در زندان نباشد».
http://zamaaneh.com/special/2008/04/post_521.html

"شیرین مهربد دربسیاری از کنسرت ها و برنامه هائی که در رابطه با نقض حقوق بشر در ایران و جهان برگزار شده ‌است، بی دریغ و بی کمترین چشم داشتی برنامه اجرا کرده است تا صدای اعتراض و مقاومت علیه زندان سیاسی و عقیدتی، شکنجه، اعدام، نسل کُشی و جنگ بمانَد... شیرین مهربُد اما دارای ویژگی ِکم‌تای دیگری نیز هست: یک کوشنده ی سیاسی تبعیدی، که درعالم سیاست نیز به عنوان کنشگری مبارز، برای دستیابی مردمان میهن‌اش به زیبائی های زندگی و آزادی، حضوری جسورانه و فعال دارد... شیرین مهربُد صدای آوازِ آزادی‌ست، فرهیخته‌ای با صدائی زیبا، که شکست الماس سکوت های مرگ زا را می مانَد، هیابانگ و فریاد رنج و بی دادی که به انسان روا داشته شده است": مسعود نقره کار
http://asre-nou.net/php/view.php?objnr=28546

برخی از اجراهای مشهور شیرین مهربد
 زندگی کن - ترانه سرا : ایرج جنتی عطائی - اجرا : شیرین مهربد
http://www.youtube.com/watch?v=-6YaWyuncPY
کارزار ایران تریبونال در هلند- اجرا : شیرین مهربد
http://www.youtube.com/watch?v=FqH6kyOGDbc
یگانگی - ترانه سرا : شهریار دادور - اجرا : شیرین مهربد
http://www.youtube.com/watch?v=BB7bS3ryduM
خاوران - ترانه سرا : بهرام قدیمی - اجرا : شیرین مهربد
https://www.youtube.com/watch?v=p8MZdnJp_lk

تارنماهای شیرین مهربد
http://www.shirinmusic.ca/gallery
و
http://www.shirinmusic.ca/gallery#/videos

مصاحبه ی اخیر با شیرین مهربد
http://www.youtube.com/watch?v=VclA_9ccoLQ

با بهترین آرزوها برای شیرین بانو مهربد و همه ی ایرانیان هنرمند و آزاده

دکتر منوچهر سعادت نوری

 بخش های پیشین زنان نامدار ایران
١ - آرتمیس سپهسالار ایران ٢ و ٣- پوراندخت و آذرمیدخت ساسانی ٤ - مهستی گنجوی ۵  - ارجمند بانو بیگم همسر ایرانی شاه جهان از پادشاهان گورکانی هند ٦ - نخستین زنان ایران در حرفه ی خلبانی ٧ - نخستین شاعره های ایران ٨ - نخستین هنرپیشه ی زن ایران ٩ - نخستین زنان ایرانی در حرفه ی روزنامه نگاری ١٠ - آشنایی با برخی ایرانی بانوان نوازنده ی تار
 ١١ - پروین سرلک نخستین مسئول برنامه های ایرانی تالار رودکی
http://iranian.com/posts/view/post/22579
١٢ - رابعه ی بلخی نخستین شاعره ی پارسی گوی
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2013/10/introduction-to-first-iranian-poetess.html
١٣ - برخی شبنم بانو های مشهور ایرانی
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2013/10/blog-post_16.html

گزیده ای از نوشتارها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2013/10/blog-post_26.html