خورش در فرهنگ واژه ها
خورش = غذا - طعام (ناظم الاطباء).- قوت - خوردنی: لغت نامه ی دهخدا
خورش = . هرنوع خوراک نسبتاً آبداری که معمولاً با پلو خورده می‌شود - خورشت - خورش قیمه - [قدیمی] خوراک - غذا - خوردنی: فرهنگ فارسی عمید.
خورش = خوردن - خوردنی - طعام - آنچه با نان یا برنج خورند - خورشت نیز گویند: فرهنگ فارسی معین
خورش = به گروهی از غذاها گفته می‌شود که ترکیبی آب‌دار از سبزی ها سرخ شده یا حبوبات آب‌پز هستند که معمولاً همراه با گوشت پخته و کمی آب سرو می‌شوند. کلمه خورش از برساخت‌های فعل خوردن است. در ایران قدیم قوت اصلی مردم نان بوده‌است و برای قابل خوردن کردن آن چیزی با آن همراه می‌کردند که به آن «نان خورش» می‌گفتند. مثلاً سعدی می‌گوید «یکی نان خورش جز پیازی نداشت». به تدریج واژه خورش به مفهومی جدا از نان گفته می‌شود تا جایی که امروزه معمولاً خورش‌ها همراه با برنج (پلو یا چلو) خورده می‌شوند. در آشپزی ایرانی خورش کاربرد فراوان دارد و معمولاً خورش با نان یا برنج ساده، که ممکن است به صورت پلو یا کته تهیه شده باشد، خورده می‌شود. خورش‌های ایرانی ترکیبی از گوشت، سبزیجات خشک یا تازه و حبوباتی چون عدس و لوبیا هستند. ایرانیان چلوخورش که به آن برنج و خورش هم گفته می‌شود را در غذاهای روزانه، میهمانی‌ها و مراسم رسمی استفاده می‌کنند: دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
مشهورترین خورش ها
از انواع خورش های ایرانی می توان به خورش های فسنجان، قرمه سبزی، خورش قیمه، قیمه بادمجان، خورش کرفس، خورش آلو اسفناج، خورش هویج، خورش کنگر، خورش بامیه، خورش خلال بادام، خورش به، خورش ریحان،خورش گل کلم با سیر، باقالی خورش اشاره کرد: دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
سایر انواع مشهور خورش
میرزا قاسمی گیلانی، خورش گوشت چرخ‌کرده با لوبیا قرمز، خورش خلال کرمانشاه، و انواع خورش مرغ (مانند مرغ ترش و مسمای مرغ) و خورش کدو: بسیاری از تارنماها
*
خورش: در گلچینی از سروده ها
بر آمیختندی خورش ها به هم
نبودی بخور اندرون بیش و کم… : فردوسی
*
توانایی تن بدان از خورش
که لطف حقت می دهد پرورش… : سعدی
*
گر به خورش بیش کنی زیستی
هرکه بسی خورد بسی زیستی… : نظامی
*
خورش را گوارش می افزون کند
ز تن ماندگی ها به بیرون کند… : اسدی طوسی
*
چون پیشه‌ای شدست سیاست به‌ملک ری/ شایدکه هیچ نارم ازین پیشه بر زبان
از خوان و از خورش بکشم دست ناشتا/ چون اوفتد یکی مگس اندر میان خوان
از تشنگی بمیرد اگر شیر بنگرد
بر چشمه‌ای که سگ زده است اندرو دهان: ملک الشعرای بهار
*
ما گله را سپردیم به دره های پر گرگ
کاریز های ویران را به فوج سوگوار کبوترها و بافه های باد سپردیم
ما راه اوفتادیم از خشکسال فرجام تا چشمه ی بدایت تا هیچ
اما در انحنای جاده ی تاریخ/ ارابه ای غبار نیفشاند
از بیستون سرخ حکایت تا ما تا هیچ ما باز باختیم
اسب کرند مجنون و ناقه ی سفید لیلا را
با تیشه کذایی استاد/ در کارووانسرای دیدار در بازگشت
یک شب بهای نان خورشی/ و مزد خوابگاهی از کاه پرداختیم
ما راه اوفتادیم از نو/ از کاروانسرای نهایت تا … : منوچهر آتشی
*
این شنیدم پدر به فرزندش/ در شب عید داد آموزش
امشب آماده باش باش پسر/ حمله ور می‌شوند چند ارتش
لشکری طالبان آجیل ند/ لشکری قاتل چلو و خورش
ظرف پر پرتقال خونی را
سر بُرند این گروهک داعش: محمد رضا درخشان
*
پیشترها ، می شد/ رستورانی ، رفتچلو را با خورشی، راحت خورد/ از غذا لذت برد
پیشترها ، می شد/ توی پارک ها ، رقصید
پای لرزیدن_ خربوزه نشست
مشت را ، سخت بجایی کوبید
دکتر منوچهر سعادت نوری
*
خورش در برخی از فرهنگ های جهان
خورش = (به زبان انگلیسی): تارنمای ویکی‌پدیا و اینجا / خورش = (به زبان فرانسوی): تارنمای ویکی‌پدیا/ خورش = (به زبان اسپانیولی): تارنمای ویکی‌پدیا/ خورش = (به زبان عربی): تارنمای ویکی‌پدیا
*
آگاهی های بیشتر در مورد برخی از انواع مشهور خورش
آموزش پخت خورش فسنجان
https://www.youtube.com/watch?v=PYad7I83m3k
آموزش پخت خورش قرمه سبزی،
https://www.youtube.com/watch?v=AjEGoSQnijQ
آموزش پخت خورش قیمه بادمجان
https://www.youtube.com/watch?v=mc2mod4wFBY
روش پخت خورش کدو
https://www.youtube.com/watch?v=E68wpRgiI1c
خورش کدو با مرغ
https://www.youtube.com/watch?v=VsZYtkQbrJM
*
تهیه و تدوین
دکتر منوچهر سعادت نوری
*
گزیده ای از نوشتارها
http://msnselectedarticles.blogspot.com/2019/07/blog-post_26.html
بخش های پیشین مجموعه ی گفتنی های تغذیه
======================
