۱۳۹۳ آبان ۱۳, سه‌شنبه

ایرانیان درپهنه ی سرزمین نیاکان آریایی : ٢٩ - در سرزمین گرجستان

پیشینه ی تاریخی: پیشینه ی زندگی انسان در گرجستان به یک میلیون و هشتصد هزار سال پیش می‌رسد که گروهی از انسان‌های نخستین موسوم به انسان گرجی در آن می زیسته‌اند. قابل ذکر است که قبایل گرجی یگانگی خود را همزمان با پایان عصر مفرغ، آغاز کردند. در پایان هزاره دوم و آغاز هزاره اول پیش از میلاد، در نواحی جنوب شرقی گرجستان باستان، دو اتحادیه اصلی از قبایل ظهور کردند: دیائوخی و کولخیس که هر دو آن‌ها تا قرن هشتم پیش از میلاد دوام داشتند. در میانه قرن هشتم پیش از میلاد، دیائوخی در نتیجه قدرت گرفتن اورارتو فروپاشید. غلبه کول‌ها (کولخیس) و مخالفت آنها با تائوها (دیائوخی) نیز در این امر سهیم بود. قسمتی از سرزمین دیائوخی به کول‌ها واگذار شد. مدتی بعد کشمکش بین کول‌ها و اورارتو آغاز شد و کول‌ها شکست خوردند. قلمرو اورارتو در زمان خود وسیع ترین امپراتوری به شمار می‌رفت. در قرن هفتم پیش از میلاد، همزمان با آغاز دوره ضعف اورارتو، آریایی‌ها پادشاهی ماد را تاسیس کردند. با قدرت گرفتن ماد و شکست خوردن اورارتو، مادها حوالی ارمنستان امروزی ساکن شدند که نتیجه ترکیب این دو قوم (گرجی و آریایی) قوم ارمنی بود. در اوسط قرن ششم پیش از میلاد حضرت عیسی، هخامنشیان جایگزین مادها در حکومت بر جنوب گرجستان باستان شدند. قرن‌های ششم تا چهارم پیش از میلاد، دوره استحکام قبایل کارتلی، عمدتاً ساکنان گرجستان شرقی شد. کشمکش بین کنفدراسیون‌های مختلف گرجی در نهایت منتج به تشکیل پادشاهی «ایبریا» به پایتختی «متسختا» شد. از زمان تأسیس پادشاهی گرجستان باستان یا همان ایبریا توسط پارناواز یکم در قرن چهارم قبل از میلاد تا زمان حمله مغول به گرجستان در قرن ۱۳ میلادی، دورهٔ صلح و آرامش در تاریخ گرجستان است و از حمله مغول به بعد، گرجستان تاریخی پر فراز و نشیب را به مقاومت در برابر حملات ایرانیان، عثمانی‌ها و روس‌ها گذرانده که آخرین مورد آن حملهٔ روسیه به گرجستان در سال ۲۰۰۸ میلادی است: ویکی‌پدیا

موقعيت جغرافيايي: گرجستان در منطقه ي قفقاز جنوبي و شمال غربي آسيا و جنوب شرقي اروپا  در ساحل شرقي درياي سياه قرار دارد. چهار  همسايه ي گرجستان عبارتند از : روسيه (در شمال، شمال شرقي و بخشي از شرق)؛ جمهوري آذربايجان (در بخشي از شرق و جنوب شرقي)؛ ارمنستان (در جنوب)؛ ترکيه (در جنوب غربي). سراسر غرب گرجستان نيز درياي سياه واقع است. از اين رو مي توان روسيه، اوکراين، روماني، بلغارستان و ترکيه را همسايگان دريايي گرجستان نيز قلمداد کرد: تارنمای سفارت ایران در تفلیس

گرجی: نام قومی از اقوام قفقاز است . زنان گرجی به تناسب اندام ، حسن جمال ، ظرافت و لطافت مشهورند: لغت نامه دهخدا
مردم گرجی: گرجی ها از نژاد قفقازی هستند  (قفقازی به عنوان نژاد، به تمام سفید پوست‌ها گفته می‌شود). گرجی‌ها ۸۳ درصد جمعیت گرجستان را تشکیل می‌دهند و همچنین عده از آنها در ترکیه عده‌ای دیگر از آنها در آذربایجان بومی هستند. عده‌ای گرجی‌ها هم از ۴۰۰ سال پیش تا کنون در ایران حضور دارند. کشورهای دیگری که جمعیتی قابل توجه از گرجی‌ها در آن هستند، عبارت اند از: بعضی کشورهای اروپا، ایالات متحده آمریکا، روسیه و فلسطین. گرجی‌ها اکثرا مسیحی ارتدوکس و پیرو کلیسای ارتدوکس گرجی هستند و همچنین گرجی‌های ترکیه مسلمان سنی، گرجی‌های ایران مسلمان شیعه و گرجی‌های فلسطین پیرو دین یهود هستند. گرجی‌ها به زبان مادری خود زبان گرجی سخن می‌گویند که زبان رسمی کشور گرجستان بوده و با الفبای گرجی نوشته می‌شود که یکی از چهارده الفبای موجود در جهان می‌باشد. سعید نفیسی در کتاب "تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران"  می نویسد: ایرانیان در زمان قدیم، به این سرزمین گردستان گفته‌اند و سپس آن را گرجستان نامیده‌اند (گرد یعنی پهلوان). در میان مشهور ترین مردم گرجی می توان از پارسمان دوم، ملکه تامار، الکساندر چاوچاوادزه (سراینده)، ژوزف استالین (رهبر و سیاست‌مدار کمونیست شوروی)، نیکولوز موسخلیشویلی (بنیان گذار تئوری «ریاضی ارتجاع»)، اوتار یوسلیانی (کارگردان سینما) و بسیاری دیگر نام برد: ویکی‌پدیا

تاريخ و فرهنگ گرجستان با ايران مشترکات بسياري دارد: چرا که عمدتاً قسمت شرقي اين کشور در بسياري از دوران تاريخ، جزء قلمرو ايران بوده و وابستگي مستقيم سياسي- نظامي با ايران داشته و يا خراج پرداخت نموده و تحت الحمايه بوده است. اوج رشد روابط سياسي، اقتصادي و فرهنگي ايران و گرجستان به دوره صفوي بر مي‌گردد. در دوره صفویه، مادر بیشتر شاهان، گرجی بودند و گرجی‌ها در بسیاری از مناصب کشوری و لشکری حضور داشتند. در سال ۱۱۹۲ هجری خورشیدی (۱۸۱۲ میلادی) طبق پیمان‌نامه گلستان، گرجستان رسماً از ایران جدا شد و به خاک روسیه تزاری پیوست. گرجستان در دی ۱۳۷۰ (دسامبر ۱۹۹۱) از شوروی اسقلال یافت. این کشور دارای دو جمهوری خودمختار آبخازیا و اوستیای جنوبی (به گرجی: منطقهٔ تسخینوالی) است که در شمال کشور و در همسایگی روسیه هستند و اکنون این دو منطقه با پشتیبانی روسیه اعلام استقلال کرده‌اند. حکومت گرجستان، جمهوری دموکراتیک و سکولار است. مردم گرجی کشورشان را "ساکارتْوِلو" می‌خوانند و خودشان را "کارتوِلِبی" و زبان‌شان را "کارتولی" می‌نامند. نام بین‌المللی گرجستان، جرجیا می‌باشد که در بیشتر جهان به این نام خوانده می‌شود. البته در کشورهای دارای زبان‌های ایرانی و ترکی با همان نام "گرجستان" خوانده می‌شود. همچنین گرجستان به زبان روسی "گروزیا" نامیده می‌شود. همچنین جرجیا نام یکی از زیباترین ایالات آمریکا ست که مرکز آن آتلانتا می‌باشد. جرجیا به عنوان یک نام لاتین در بین دختران و پسران اروپایی و آمریکایی استفاده می‌شود و نام گرجی نیز در زنان ایرانی به چشم می‌خورد: منابع گوناگون

شاه عباس صفوی و زنان گرجی: شاه عباس زنان بسیار از ایرانى، گرجى، ارمنى، چرکسى و تاتار گرفت. از جمله در سال پنجم پادشاهى خود خواهر شاهوردى خان عباسى حکمران لرستان را که پیش از آن زن برادرش حمزه میرزا بود به عقد خویش درآورد. در ١۵٩٦ میلادی نیز چون شنید که عبدالغفار، از ناموران گرجستان دخترى زیبا دارد، یکى از شاهزادگان گرجى را، که در دربار ایران به سر مى‏برد، با فرهاد خان، از سرداران بزرگ قزلباش، براى آوردن دختر به گرجستان روانه کرد. این دختر در ژوییه ١۵٩٧ میلادی به قزوین آمد و وارد حرم خانه شاهى شد. عده زنان حرم شاه عباس را از چهارصد تا پانصد نفر نوشته اند. بیشتر ایشان، دختران و کنیزان خوبرویى بودند که امیران و حکام گرجستان و ارمنستان و ولایات دیگر براى شاه به هدیه مى‏فرستادند. از این عده سه یا چهار تن از شاهزاده خانم ها، زنان عقدى و رسمى‏ شاه بودند، و دیگران به عنوان کنیز و صیغه در حرم سرا به سر مى‏بردند. امیران گرجستان و حکام ایرانى ارمنستان و شروان، همه ساله عده‏اى دختر و پسر گرجى و ارمنى و چرکسى براى شاه مى‏فرستادند و او زیباترین ایشان را به حرم خانه شاهى مى‏فرستاد و باقى را میان سرداران قسمت مى‏کرد. گاه چون امیران گرجستان در فرستادن کنیز و غلام، که فرزندان رعایاى بیچاره آن دیار بودند، افراط مى‏کردند، مردم سر به شورش برمى‏داشتند و به کشتن حکمرانان کمر مى‏بستند: تارنمای دانشنامه ی رشد

دیوان حافظ، جهاز دختران گرجستان: در شهر تفلیس و کشور گرجستان بسیاری از مردم وقتی دختران‌شان به خانه بخت می‌روند در کنار وسایلی که به عنوان جهاز عروس تهیه می‌شود حتما دیوان حافظ هم وجود دارد بوبا کوداوا، رییس مرکز ملی نسخ خطی گرجستان که یک هفته‌ای مهمان کتابخانه ملی ایران بود این رسم کهن مردم کشورش را با احترام و افتخاری خاص در جمع خبرنگاران اعلام کرد و البته از تاثیرگذاری شعر فردوسی و خیام در کشورش هم سخن گفت. او از وجود ۸۰۰ جلد نسخه خطی به زبان فارسی در کشورش خبر داد و گفت۵۰۰ سند ارزشمند تاریخی که متعلق به دوره صفویه و قاجار است در مرکز نسخ خطی تفلیس نگهداری می‌شود: تارنمای ایران‏ویج
 
گرجی و گرجستان از نگاه برخی سرایندگان پارسی گوی
این گرجی طره برکشیده/ شد روز چو طره سربریده
آن هردو سپه زهم بریدند/ بر معرکه خوابگه گزیدند
چون مار سیاه مهره برچید/ ضحاک سپیده‌دم بخندید
در دست مبارزان چالاک/ شد نیزه بسان مار ضحاک... : نظامی گنجوی
از عشق صلیب موی رومی رویی/ ابخاز نشین گشتم و گرجی کویی
از بس که بگفتمش که مویی مویی/ شد موی زبانم و زبان هر مویی: خاقانی شروانی
دلیران و آزادمردان گیتی/ زگرجی و ارانی و ایروانی
شده همعنان با جوانان ایران/ همه‌دست‌شسته ز جان و جوانی... : ملک‌الشعرای بهار
شد دگر ره سوی گرجستان خدیو پاک‌دین/ سخت ویرانی پدید آورد در آن سرزمین
پس به شکی رفت و بنهاد اندر آنان تیغ کین/ ای عجب خشنودی یزدان همی دید اندرین
زان میان شد با خراسان فتنه و غوغا قرین/ شه به کار ملک خود پرداخت با رای رزین
داد سامان جنگ را وانگه سوی قزوین شتافت
پای از کوشش کشید و سوی داد و دین شتافت... : ملک‌الشعرای بهار
دختر گرجی دست‌هایم را گرم کن
خانم سپید
را‌‌ن‌هایت را به من ببخش... : پرتو نوری‌علا

برخی فیلم ها و گزارش ها پیرامون گرجستان
گرجستان - از بهزاد بلور - بخش اول
http://www.youtube.com/watch?v=TTY2MNBStqw
گرجستان - از بهزاد بلور - بخش دوم
http://www.youtube.com/watch?v=UNa0QIT14T8
گرجستان - از بهزاد بلور - بخش سوم
http://www.youtube.com/watch?v=8oCsmTkGGhM
زنان گرجستان در حمایت از زنان ایران
http://www.youtube.com/watch?v=IFc_nVFvaJw
رقص محلی گرجستان
http://www.youtube.com/watch?v=2tX1bnhhi4I
ترانه ی محلی گرجستان
http://www.youtube.com/watch?v=L5162ESwh0s
موسیقی محلی گرجستان - ٢٠١٤
http://www.youtube.com/watch?v=FcHM-TUWghM
گرجی‌های ایران (به انگلیسی و فارسی)
http://en.wikipedia.org/wiki/Iranian_Georgians
گرجستان در یک نگاه
http://tbilisi.mfa.ir/index.aspx?siteid=130&pageid=17752
رقص زیبای گرجی
http://www.youtube.com/watch?v=b1GNDfd__9Q
رقص اصیل گرجی
http://www.youtube.com/watch?v=P95D3KEfBKE
رقص ایرانی دختر گرجی با اهنگ آرش لباف
http://www.youtube.com/watch?v=R5yHPwknn6Y
گرجستان
http://www.youtube.com/watch?v=Cz8IPEMgqsE
گرجی های ايران
http://www.youtube.com/watch?v=Ob6Q4EGJuHk
ویدئویی از رقص محلی کشور گرجستان
http://www.youtube.com/watch?v=1KvpDsFxMUk

با آرزوی بهترین ها برای گرجی ها و همه ی مردمان گرجستان
 
دکتر منوچهر سعادت نوری
Aryans in Georgia (in Persian: Gorjestan)
Abstract:
Georgia is a country in the Caucasus region of Eurasia... Late Iranian scholar Saiid Nafissi wrote that, “Georgia used to be named as Gourdestan, land of Gourds by ancient Iranians“. In Persian, Gourds mean Strong, Strong People, etc...In the Achaemenid era and the beginning of the 19th century, Persia played a significant and at times decisive role in the history of the Georgian people. The Persian presence helped to shape political institutions, modified social structure and land holding, and enriched literature and culture. Persians also acted as a counterweight to other powerful forces in the region... Georgia in some Reports and Videos...With best wishes for the people of Georgia.
Manouchehr Saadat Noury, PhD
http://iranian.com/posts/aryans-in-georgia-in-persian-gorjestan-40743
بخش های پیشین ایرانیان درپهنه ی سرزمین نیاکان آریایی
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2014/04/blog-post_17.html