۱۳۹۵ خرداد ۶, پنجشنبه

آتش نامه


آتش در فرهنگ واژه ها
آتش = یکی از عناصر اربعه ٔ قدما و آن حرارت توأم با نوری است که از بعض اجسام سوختنی برآید چون چوب و ذغال و امثال آن و در زبان شعری از آن بقبله ٔ جمشید، قبله ٔ دهقان، قبله ٔ زردشت، قبله ٔ مجوس، بستر سمندر، تخته ٔ زرنیخ و غیر آن تعبیر کرده اند: لغت نامه دهخدا/ واژه نامه‌ی پارسی ویکی
آتش = شعله و حرارتی که از سوختن اشیاء حاصل شود: فرهنگ فارسی معین
آتش = آنچه از سوختن چوب یا زغال یا چیز دیگر به‌ وجود می‌آید و دارای روشنی و حرارت است: فرهنگ لغت عمید
آتش = اخگر - زغال و هیمه ی افروخته - سوز - خشم: واژه نامه ی نوین تالیف محمد قریب
آتش در فرهنگ ایران باستان
آتش یکی از عناصری است که نزد ایرانیان باستان بسیار مقدس و مورد ستایش بوده ‌است. آتش در اوستا بصورت آتَرش یا آتَر در پهلوی آتور یا آتخش و یا آتش و در فارسی آذر یا آثش آمده ‌است. فرشته نگهبان آتش در پهلوی آتوریَزت و در فارسی آذرایزد نامیده می‌شود. به سبب اهمیت مقامی که این فرشته داشته، پسر اهورامزدا خوانده شده ‌است. در آئین ایران باستان برای خشنودی فرشته آتش پیوسته در آتشکده‌ها و آتش دان‌های خانه‌ها چوب‌های خوشبو به کار می‌بردند. در دین مزدیسنا آتش نشانه‌ای از پاکی و راستی و اردیبهشت نگاهبان اوست. در ایران باستان پیدایش آتش از دو قطعه سنگ به زمان هوشنگ پیشدادی نسبت داده شده که بازماندهٔ آن جشن سده است که هنوز برقراری آن رواج دارد. بزرگداشت و نیایش آتش از زمان‌های بسیار باستان میان آریاییان وجود داشته‌است. آریاییان عقیده داشتند که آتش اساس و جوهر زندگی و هستی بوده و چنین می‌پنداشتند که میان آتش و نبات رابطه‌ای وجود داشته‌است. همچنین می‌انگاشتند که میان آتش و روح نیاکان ارتباط و نزدیکی موجود‌بوده و به همین سبب است که دانشمندان نظر می‌دهند آتش‌پرستی و نیاپرستی از دوره‌های کهن با هم ارتباط داشته‌اند. آنچنانکه می‌نویسند چون بزرگ خانواده‌ای می‌مرد او را در صحن آتشگاه خانوادگی دفن می‌کردند و آتش مقدس بر گور او می‌افروختند و چنین عقیده داشتند که همانسان که آتش در زمان حیات نگاهبان خانواده است، پس از مرگ نیز از ارواح مردگان پشتیبانی می‌کند. بازماندهٔ این رسم در میان ایرانیان در دوره‌های بعد به صورت برافروختن شمع یا چراغ بر گور مردگان در آمده و هنوز این مراسم متداول است. مورخین یونانی دربارهٔ توجهٔ پارسها به خدایانی همچون خورشید، ماه، زمین، آب، آتش اشاراتی دارند. از جمله استرابون آورده است که پارسیان به شیوه‌ های گوناگونی قربانی به آتش و آب تقدیم می‌کنند به خصوص روی آتش چوب‌های خشک بدون پوست گذاشته آنگاه تکه‌های گوشت انتخاب شده را روی چوب‌ها قرار می‌دادند سپس آتش افروخته و پیوسته او را فروزان نگاه می‌داشتند کسانی که به آتش بی‌حرمتی می‌کردند او را می‌کشتند. مورخ دیگر کورتیوس می‌نویسد که ایرانیان برابر آتش و به این عنصر مقدس سوگند یاد می کنند و چنین سوگندهایی دارای اهمیت بسیار بوده‌است: بخش های فارسی و انگلیسی دانشنامه ی ویکی پدیا
آتش‌بازی
آتش‌بازی کاری تفریحی و نمایشی است که در برخی از کشورها در جشن ها و شادمانی‌ها انجام می‌گیرد. در ساختن ابزار آتش‌بازی، مواد منفجره ضعیف بکار می‌رود. در برخی از کشورها مسابقات آتش‌بازی برگزار می‌شود و سازندگان و طراحان فشفشه می‌کوشند که با ایجاد شکل‌های ابتکاری و ترکیب رنگ‌ها و جلوه‌های ویژه انفجارهای تماشایی و نوینی بیافرینند. آتش‌بازی در چین پیشینه زیادی دارد و گواهی از آن در آثار مربوط به سلسله هان (پیش از میلاد مسیح) در دست است. اختراع باروت فن و هنر آتش‌بازی را گسترده‌تر کرد. به طوری که آتش بازی یکی از رسوم دیرینهٔ چینی هاست در ایران آتش‌بازی‌هایی از سوی نهادهای حکومتی و شهرداریها در عیدها جشن‌های رسمی و مذهبی انجام می‌گیرد. در چهارشنبه سوری نیز مردم خود به آتش‌بازی می‌پردازند. در طول زمان هنر آتش بازی پیشرفت زیادی داشته است امروزه با استفاده از گرد منیزیم و المینیوم و دیگر فلزات نورهای رنگی خیره کننده‌ای در آتش بازی‌ها ایجاد می‌کنند: بخش های فارسی و انگلیسی دانشنامه ی ویکی پدیا
آتش در ترکیب امثال و اصطلاحات فارسی
آتش پا = تند رو - دوان/ آتش خو = آتش خوی - تند خوی/ آتش زا = آنکه آتش تولید کند/ آتش گر = خالق آتش/ دو آتش = کنایه از لب معشوق باشد - دو غنچه/ آتش بس = متوقف کردن جنگ
آتش اگر اندک است حقیر نباید داشت (گلستان)؛ دشمن حقیر و بلای خرد را کوچک شمردن صواب نباشد.
آتش بجان شمع فتد کین بنا نهاد؛ نفرینی است کسی را که بدعتی زشت نهاده باشد.
آتش بزمستان ز گل سوری به ؛ آتش در زمستان سخت مطلوب است .
آتش بگرمی عرق انفعال نیست؛ شرم و خجلت گناه و خطایی سر زده سخت ناگوار باشد.
آتش جای خود باز کند؛ مرد زیرک وماهر و استاد زود شناخته شود. خوبان و صاحب جمالان درهر دل راه یابند.
آتش چنار از چنار است؛ آنچه از بدی که بما میرسد نتیجه ٔ کارهای ما یا کسان ماست (کفن بر تن تَنَد هر کرم پیله / برآرد آتش از خود هر چناری)
آتش که به بیشه افتد تر و خشک نداند، یا نه خشک گذارد و نه تر
آتش چو برافروخت بسوزد تر و خشک؛ کیفر و بادافراه گناهکاران گاه بی گناهان را نیز فرا گیرد.
آتش دوست و دشمن نداند؛ آتش چو برافروخت بسوزد تر و خشک
آتش رابه آتش نتوان کشت؛ عداوت را با محبت تسکین توان داد نه با عداوت
آتش را به آتش ننشانند؛ آتش را به آتش نتوان کشت
آتش را به روغن نتوان نشاند؛ آتش را به آتش نتوان کشت
اگر آتش شود خود را سوزد؛ حدت و شدت غضب یا کاراو بر خصم و حریف زیان نبخشد و خود او را زیانبخش ترباشد
در آتش بودن به از بیرون آتش است؛ شریک بودن در بلا و رنج کسان خودبهتر از دور بودن از بلا و شنیدن اخبار مبالغه آمیز آن است
هر کس آتش گوید دهانش نسوزد (از قرةالعیون)؛ گفتار محض را اثری نیست
گویی مویش را آتش زدند؛ با عدم آگاهی درست به وقت رسید: لغت نامه دهخدا/ واژه نامه‌ی پارسی ویکی
آتش در تخلص و نام سرایندگان پارسی گوی 
۱ - آتش تخلص خواجه علی حیدر شاعر هندوستانی که به فارسی و اردو شعر می گفته و بهر دو زبان دیوان اشعار داشته و در سال ۱۲۶۳ هجری قمری وفات یافته است
۲ - آتش اصفهانی از شعرای پارسی گوی اواخر دوره قاجار و ابتدای دوره پهلوی است. میرزا حسن اصفهانی فرزند ملا محمد صادق اصفهانی در سال ۱۲۸۴ ق یا ۱۲۸۶ق در اصفهان دیده به جهان گشود. علاوه بر شاعری در هنرهای بسیاری چیره‌دست گشت و در وادی شعر نیز بر اثر تماس با عنقای اصفهانی و عمان سامانی و آشفته و حیدر کمالی دارای ذوق فراوان شد. وی در اول امر تخلص بینوا را برگزیده بود ولی بعدها تخلصش را به آتش تغییر داد. آتش اصفهانی در سال ۱۳۰۹ خورشیدی درگذشت. آتش تمایل به سبک هندی داشت و از کلیم کاشانی و صائب تبریزی بسیار استقبال می‌نمود. بیشتر اشعار او غزل است و دیوانش که در حدود ۶ هزار بیت باشد را جلال الدین همایی تصحیح کرده و در اصفهان توسط کتابفروشی ثقفی اصفهانی منتشر شده است. همچنین کاملترین دیوان آتش اصفهانی شامل زندگی نامه و نقد و بررسی ساختار و محتوای شعر او به مقدمه و تصحیح سجاد رسولی نوده در سال ۱۳۹۲ توسط انتشارات اقبال در تهران به چاپ رسیده است/ برگزیده ای از اشعار آتش اصفهانی 
کتاب های آتش
۱ - آتش دزد: اولین کتاب از سه‌گانه رمان آتش دزد نوشته ی نویسنده ی بریتانیایی "تری دیری" است. کتاب درباره ی پرومتئوس، تایتان یونانی است که در اساطیر یونان به عنوان فردی که آتش را از خدایان می‌دزدد و به انسانها می‌دهد معرفی شده ‌است. کتاب در حالی آغاز می‌شود که پرومتئوس به صخره‌ ها زنجیر شده ‌است و ایزد خشم قصد دارد جگر او را بیرون بکشد و تکه تکه کند، ولی در عوض پرومتئوس گردن ایزد خشم را می‌ شکند و خود را از زنجیرهایی که پسر عمویش زئوس (خدای یونانی رعد و برق و فرمانروای آسمان) با آنها او را در کوه اسیر کرده می رهاند و می‌گریزد. زئوس به او فرصت می‌دهد تا در ازاء یافتن یک انسان قهرمان آزادیش را باز پس گیرد. تئوس با استفاده از یک جفت بال جادویی که از زئوس قرض گرفته ‌است به آینده سفر می‌کند و در شهر عدن با دو دزد به نام‌ عمو ادوارد و جیم آشنا می ‌شود. در همین حال ایزد خشم هم در پی یافتن تئوس است تا از او انتقام بگیرد و وظیفه اش را که خوردن جگر تئوس در صبح هر روز است اجرا کند.
۲ - آتش بدون دود: داستان حدودا از سال ۱۲۰۰ خورشیدی آغاز می شود. در ابتدا نویسنده توضیحی راجع به سرگذشت تاریخی قوم ترکمن در ایران می دهد و سپس به سراغ قوم یموت ترکمن می رود. بنیانگذار قوم یموت، مردی به نام یموت بود. یموت مالک دو همسر بود. گزل که پسری به نام شرف الدین داشت، سوگلی یموت بود. یموت  از همسر دیگرش هم دو پسر داشت: چُونّی و قُجق. توجه بیش از اندازه یموت به گزل و شرف الدین باعث رنجش چونی و مادر و برادرش می شد.... نویسنده: نادر ابراهیمی/ دوره ی ۳ جلدی/ ناشر: روزبهان
۳ - آتش خاموش (نویسنده: سیمین دانشور/ ناشر: انتشارات علی اکبر علمی/ تعداد صفحه: ۱۸۲) کتاب آتش خاموش که اولین کتاب داستانی دکتر سیمین دانشور است قبل از ازدواج با جلال احمد نوشته شده و مجموعه داستانی است از یک دختر بیست و چند ساله و با احساسات رمانتیک و الگو گرفته از نویسندگان زمان خود. سیمین دانشور (زاده ی ۸ اردیبهشت سال ۱۳۰۰ خورشیدی در شیراز) نخستین زن ایرانی است که به صورتی حرفه‌ای در زبان فارسی داستان نوشت. مهم‌ترین اثر او رمان "سووشون" است که نثری ساده دارد و به ۱۷ زبان ترجمه شده است و از جمله پرفروش‌ترین آثار ادبیات داستانی در ایران محسوب می‌شود. دانشور همچنین عضو و نخستین رئیس کانون نویسندگان ایران بود
۴ - آتش از آتش: کتاب داستانی آتش از آتش را "جمال میرصادقی" نویسنده، نقاد و پژوهشگر ادبیات داستانی، در ۱۳۶۳ نوشته و در ۱۳۶۹ ویرایش جدیدی روی آن انجام داده است.
۵ - آتش پرست: نام داستان کوتاهی است نوشته ی "صادق هدایت" که در سال ۱۳۰۹ در مجموعه ی "زنده به گور" بچاپ رسید.
روزنامه های آتش
۱ - روزنامه ی دست راستی " آتش": سید مهدی میراشرافی، سیاستمدار ایرانی و کارخانه دار در دوران پهلوی، نماینده مجلس و مدیر روزنامه دست راستی تندرو ی «آتش» بود... او در اواخر دوران رضا شاه افسر ارتش بود. با اشغال ایران توسط قوای متفقین، او که مسئول قسمتی از انبارهای لجستیکی ارتش ایران بود، در تحویل لاستیک خودروها به متفقین تعلل کرد و مورد مؤاخذه قرار گرفت. به همین دلیل از ارتش خارج شد و روزنامه آتش را راه‌اندازی کرد که در آن افرادی چون نصرت‌الله معینیان مقاله می‌نوشتند. روزنامه او به ویژه در جریان بحران آذربایجان و فرقه دموکرات پیشه‌وری، شدیدترین حملات را به آنان و توده ای ها و حزب ایران به رهبری احمد زیرک ‌زاده و کریم سنجابی می ‌کرد. او رابطه خوبی با مجمع مسلمانان مجاهد وابسته به شمس الدین قنات‌آبادی داشت و در جریان ملی شدن نفت، هوادار نهضت ملی بود و در هنگام تحصن مخالفان دولت، همراه مصدق بود. با اینحال شخص میراشرافی از نخستین روزی که مصدق به نخست وزیری رسید، از او انتقاد کرد و بر این باور بود که جای او در مجلس است، نه در دولت... او از مخالفان انقلاب سفید شاه بود. وی معتقد بود: «آمریکایی‌ها با این اقدام کشاورزی سنتی ایران را نابود می‌کنند. الان کشاورز با مساعدت ارباب کار می‌کند. اگر برخی از ارباب‌ها خائن اند، باید جلوی آنها را گرفت، نه اینکه سیستمی را که به نفع کشاورزی است، نابود کرد. چرا که در سیستم جدید کشاورز را به بانک‌های دولتی مقروض می‌کنند و تمامی سرمایه اش به پای این قرض می‌رود». پس از پیروزی انقلاب ۵۷ میراشرافی و پسرش دستگیر و اموال شان مصادره گردید و با تعهد آزاد شدند. میراشرافی حاضر به ترک وطن نشد و چون سابقه دوستی با روح‌الله خمینی داشت به قم رفت. در یکی از شب‌های اقامت در قم عده زیادی از افراد مسلح با حکم فتح‌الله امید نجف‌ آبادی او را دستگیر کرده و به اصفهان بردند. با دستگیری وی خمینی از طریق قدوسی و محمد مؤمن خواستار آزادی او شد... (اما این اقدام موثر واقع نشد) پس از اعدام جنازه ی وی را به قم آورده و سید مرتضی پسندیده (برادر خمینی) بر آن نماز گزارد و در قبرستان ابوحسین به خاک سپرده شد
۲ - روزنامه ی " آتشبار شرق": ابوالقاسم‌ صدرمشرقي‌ مديرمسئول‌ روزنامه بود
روزنامه ی " آتشبار شرق" احتمالا در دوران پس از ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ منتشر می شده است
سریال آتش بدون دود
نادر ابراهیمی ابتدا در سال های پیش از انقلاب ۵۷، داستانی راجع به آق اویلر ها می نویسد و آن را درخت مقدس نامگذاری می کند. این کتاب به کارگردانی خودش تبدیل به سریالی به نام آتش بدون دود می شود و در سال های ۱۳۵۵ و ۱۳۵۶ در تلویزیون پخش می شود. سریال آتش بدون دود در ۳۶ قسمت يكساعته تهیه شد - نویسنده وکارگردان: نادرابراهیمی/ آهنگسازان فیلم: بهروز دولت آبادي - بهمن رياحي - نادر ابراهيمي / بازيگران: منوچهر احمدي (در نقش گالان اوجا) - منوچهر فريد - محمد علي كشاورز - مريم زندي  - اکبرزنجانپور - جمشید گرگین - مهری ودادیان - هادی مقدم - ولدبیگی - جعفر والی - پرویز سیرتی - نورالدین استوار
آتشکار
آتشکار کسی است که با آتش کار می‌کند مانند آهنگر، کوره‌پز، گلخن‌تاب. آتشکار مسئول انبار کردن ایمن دستگاه‌های آتشکاری یا آتش‌بازی است و مسئولیت استفاده صحیح از این وسایل و کار با آنها را نیز برعهده دارد. اصطلاحاً به کارگری که در کارخانه (مانند ذوب فلزات) مٲمور ریختن سوخت در آتشخانه و روشن کردن آن است نیز آتشکار گفته می‌شود: بخش های فارسی و انگلیسی دانشنامه ی ویکی پدیا
فیلم طنز آتشکار
https://www.youtube.com/watch?v=Kryb6iGTi-U
آتش : در زنجیری از ترانه ها و سروده ها
http://saadatnoury.blogspot.ca/2015/07/blog-post_31.html
زنجیره ی " آتش "   در  سروده های یک سراینده
باشد که شمع بزم، برافروزیم/ آتش، به جان پیکر غم ریزیم
چشمان_ عاشقانه به هم دوزیم/ گل غنچه های لب به هم آمیزیم
***
گفتی ز سرزنش، به شمارش‌ ها/ عمرت چه شد عبث، ز تمنائی
بودم کنار ‌تو، به ستایش‌ ها/ در یک جهان_ سبز_ شکیبائی
اینک توئی، شبانه ی خواهش‌ ها/ در اوج_ دلربائی و زیبائی
باشم من آن زبانه ی آتش‌ ها
برموج_ کهربائی_ شیدائی: دکتر منوچهر سعادت نوری
*
واژه ی " آتش" در جغرافیا
۱ - سنگ آتش: دهی است از دهستان تبادکان بخش حومه ٔ شهرستان مشهد - دارای ۴۴۱ تن سکنه - آب آن از قنات - محصول آنجا غلات ۲ - سنگ آتش: دهی است از دهستان احمدآباد بخش فریمان شهرستان مشهد - دارای ۹۹۰ تن سکنه - آب آن از قنات - محصول آنجا غلات: لغت نامه دهخدا/ واژه نامه‌ی پارسی ویکی
در قديم چه کساني "آتش بيار معرکه" بودند؟!
آتش بيار در اصطلاح عامه کنايه از کسي است که در ماهيت دعوي و اختلاف وارد نباشد بلکه کارش صرفاً سعايت و نمامي ‌و تشديد اختلاف بوده و فطرتش چنين اقتضا کند که «ميان دو دوست يا دو خصم سخن چيني و فتنه انگيزي کند». اين ضرب‌المثل به ظاهر ساده مي‌آيد و شايد بعضي‌ها گمان برند که مقصود از کلمه «آتش» همان آتش اختلاف است که از باب ايجاز و تصغير آمده است در حالي که اینطور نيست و ريشه ي تارخي آن چنين است: نگاه کنید به تارنماهای بیتوته و باشگاه خبرنگاران جوان
آتش‌سوزی
آتش‌سوزی یا حریق یکی از قدیمی‌ترین بلایایی است که می‌تواند در زمانی کوتاه، دارایی و سلامتی افراد را به خطر اندازد. بنا به تعریف حریق عبارتست از سوختن شدید مواد سوختنی یا آتشی ناخواسته و از کنترل خارج شده که معمولا" با دود و حرارت و نور زیاد توام است. آتش سوزی عبارت از آتشی است که از یک منبع حرارتی کنترل ناپذیر سرچشمه گرفته، یا منبع حرارتی معین کنترل شده‌ای را ترک کرده و با نیروی حرارتی خود گسترش و توسعه یافته باشد... آتش‌سوزی تخت‌جمشید به دست اسکندر، آتش‌سوزی بزرگ لندن (از یکشنبه ۲ سپتامبر تا چهارشنبه ۵ سپتامبر ۱۶۶۶) و آتش‌سوزی سینما رکس آبادان (در شب هنگام ۲۸ مرداد ۵۷) از جمله ی آتش‌سوزی‌های معروف تاریخ بودند
آتش ‌نشانی
آتش ‌نشانی یا اطفاء حریق مجموعه اقداماتی است که برای مقابله با آتش بوسیله خاموش کردن، کنترل و یا هدایت آتش‌های ناخواسته انجام می‌گیرد. اهداف آتش‌نشانی حفاظت از سلامت افراد، جلوگیری از آسیب به اموال و حفاظت از محیط زیست است. آتش‌نشانی مهارتی بسیار فنی است که احتیاج به دوره‌های طولانی چه در زمینه‌های عمومی مانند مقابله با آتش و چه در زمینه‌های تخصصی مانند عملیات امداد و نجات دارد. به شخصی که به صورت تخصصی به مهارت‌های اطفاء حریق آشناست آتش‌نشان می‌گویند: دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
آتشپاره
آتشپاره: چابک، زرنگ، فرز/ بد جنس، حیله گر، موذی/ شرور، شریر/ اخگر: فرهنگ واژگان مترادف و متضاد
آتشپاره: اخگر - مجازاً: سخت جانی و ستمکار (عقل و جانم برد شوخی آفتی عیاره ای/ باد دستی خاکیی بی آبی آتش پاره ای: سنائی) - مثل آتش پاره: بی آرام و شریر و شوخ
آتشپاره تهران: فیلمی به کارگردانی و نویسندگی فرج اله نسیمیان ساختهٔ سال ۱۳۴۰ است. بازیگران: روانبخش - فرانک میرقهاری - هوشنگ سارنگ - حیدر صارمی - آفت - مصدق - غلامحسین بهمنیار- جواد تقدسی
آتشپاره شهر فیلمی به کارگردانی و نویسندگی رضا صفایی ساختهٔ سال ۱۳۵۰ است. بازیگران: فروزان - منوچهر وثوق - آرمان - علی میری - منصور متین - محسن آراسته - محمد عبدی - سیمین غفاری - محسن مهدوی - فرنگیس فروهر
آتشفشان
آتشفشان روزنه‌ای در سطح زمین است که سنگ‌ های گداخته، خاکستر و گازهای درون زمین، از آن به بیرون فوران می‌کنند. فعالیت آتشفشانی با برون‌افکنی سنگ های مذاب، با گذشت زمان، باعث پیدایش کوه‌های آتشفشانی بر سطح زمین شده است.
از میان رعد و برق، آتشفشان
چون پرنده، همچنان بر بال خویش/ گفته ایم با آسمان ، ازحال خویش
از میان رعد و برق، آتشفشان/ اين ندا پیچیده اندر کهکشان
فصل سرد و باد و توفان، بگذرد/ خشم و آسيب زمستان، بگذرد
با پرستو ، ما بهاران  آوریم/ چشم ، در راهیم و بر اين باوریم: دکتر منوچهر سعادت نوری
آتشبار
۱ - آتشبار: ریزندة آتش - چخماق - تفنگ ، توپ - یک واحد از توپخانه شامل چهار گروهان: فرهنگ فارسی معین
۲ - آتشبار: توپ - یک واحد از قسمت توپخانه شامل چهار گروهان - هرچیز توٲم با درخششِ ناشی از عصبانیت: نگاه آتشبار - هرچیز بسیارگرم: فرهنگ لغت عمید
۳ - آتشبار: یکی از یگان‌های رَستهٔ توپخانهٔ نیروی زمینی و نیز پدافند هوایی می‌باشد و معادل گروهان در رستهٔ پیاده است. آتشبار کوچک‌تر از «گردان توپخانه» یا «گردان پدافند هوایی» می‌باشد: دانشنامه ی ویکی پدیا
واژه ی " آتش" در برخی زبان های دیگر
انگلیسی: Ardor, Discharge, Fire
فرانسوی: Feu
آلمانی: Feuer
اسپانیولی: Fuego
عربی: ضوء - نار - حريق 
تهیه و تدوین:
دکتر منوچهر سعادت نوری
گزیده ای از نوشتارها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2016/05/blog-post_26.html
بخش های پیشین مجموعه ی یادداشت ها و نوشتارها و نامه ها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2016/06/blog-post_61.html

۱۳۹۵ خرداد ۱, شنبه

ایرانیان در پهنه ی سرزمین نیاکان آریایی: ۵۳ - گنجینه های تمدن آریایی در برخی از موزه های جهان



در موزه ی بریتانیا در شهر لندن
موزه بریتانیا یکی از عظیم‌ترین و غنی‌ترین موزه های جهان است که بیش از ۷ میلیون گنجینه و آثار باستانی از بسیاری از فرهنگ‌ها، قوم‌ها و کشورهای جهان را از دوران پیش از تاریخ تا زمان حال را در خود جای داده است.. موزه بریتانیا در سال ۱۷۵۳ میلادی و با مجموعه اهدایی از هانس سلون طبیعی‌دان انگلیسی، شامل دستنوشته‌ها، کتاب‌های قدیمی و آثار باستانی گردآوری شده از برخی مستعمرات وقت بریتانیا رسماً تاسیس شد.... بخش خاورمیانه موزه بریتانیا شامل اشیای باستانی بسیار پرارزشی است که از کشورهای ایران، عراق، اسرائیل و دیگر کشورهای منطقه را شامل می‌شود. گفتنی است بیش از سیزده هزار شئی باستانی ایران در موزه بریتانیا قرار دارد. از آن جمله می‌توان به منشور حقوق بشر کوروش اشاره کرد که در بخش خاورمیانه موزه بریتانیا قرار دارد.
https://en.wikipedia.org/wiki/British_Museum
گنجینه های تمدن آریایی در موزه ی بریتانیا
۱ - لوح کوروش یا استوانهٔ کوروش بزرگ یا منشور حقوق بشر کوروش: لوحی از گل پخته است که در سال ۵۳۸ پیش از میلاد به فرمان کوروش بزرگ هخامنشی نگاشته شده ‌است. این استوانه در سال ۱۲۵۸ خورشیدی/ ۱۸۷۹ میلادی در نیایشگاه اِسَگیله (معبد مردوک، خدای بزرگ بابلی) در شهر بابل باستانی پیدا شده و در موزه بریتانیا در شهر لندن نگهداری می ‌شود... لوح کوروش یا کتیبه ی کوروش بزرگ که در استوانه ای از گل رس نوشته شده دارای ۴۵ سطر است و قسمت اعظم آن محو گشته است. بیانیه با معرفی کورش شروع می شود و سپس می گوید که کورش و خاندانش مورد محبت بل و نبو و مردوک خدایان بابل هستند و می گوید که اوضاع داخلی بابل و امکنه ٔ مقدس آن قلب مرا تکان داده است و اهالی بابل به اجرای مرام خود موفق شده و از قید اشخاص بی دین رستند. من مانع خرابی خانه های آنها شدم و نگذاشتم اهالی از هستی ساقط شوند. از اینرو مردوک بزرگ از کارهای من شادمان شد
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2015/11/blog-post_10.html
۲ - ارابه ی طلایی چهار اسب: از آثار باستانی دوره هخامنشیان است که در گنجینه ی آمودریا یافت شده‌است. این ارابه متعلق به ۳۰۰ تا ۵۰۰ سال پیش از میلاد است. ۳ - بازوبند طلایی بز و پرنده ی هما: عضوی از صدها عتیقه در گنجینه ی آمودریا و یکی از آثار باستانی متعلق به دوران هخامنشیان است... این بازوبند مزین به حیوانی اساطیری است که از شاخ و تن بز و صورت و بال پرنده همای اساطیری تشکیل شده‌است و به صورت متقارن رو به روی هم قرار گرفته‌اند. این بازوبند متعلق به حدود ۵۰۰ سال پیش از میلاد است. ۴ - بشقاب نوازندگان : از آثار باستانی دوران ساسانیان (سده هفتم میلادی) است که در موزه بریتانیا نگهداری می‌شود. این بشقاب در طبرستان یافت شد.۵ - جام نقره ساسانی: جامی با کنده کاری ها و نقره کاری های شگفت انگیز که از خصوصیات دوره ساسانی است این جام در مازندران کشف شد.
http://www.khabaronline.ir/detail/315982/society/tourism
در موزه ی لوور پاریس
موزه لوور در مرکز شهر پاریس در کشور فرانسه واقع شده ‌است. بیش از ۳۵هزار اثر هنری در هشت بخش مختلف موزه لوور نگهداری می‌شود. موزه لوور با بیش از ۹٫۵ میلیون بازدیدکننده در سال، پربازدیدترین موزه جهان است. موزه لوور از سال ۱۷۹۳ میلادی تا امروز به عنوان «موزه عمومی» فعال بوده‌ است. تمرکز موزهٔ لوور روی هنر، تاریخ بشر و فرهنگ است و آثار بسیاری در این زمینه‌ها در این موزه جای گرفته‌اند
https://en.wikipedia.org/wiki/Louvre
گنجینه های تمدن آریایی در موزه ی لوور پاریس
۱ - کتیبه داریوش بزرگ در کاخ آپادانای شوش: یکی از الواح ارزشمندی است که متعلق به دوران هخامنشیان است. این لوح در یکی از دروازه‌های کاخ آپادانای شوش کشف شده‌است. در سال ۱۹۱۱ میلادی ژاک دو مورگان و رولاند دو مکوئنم با حفاری در کاخ آپادانای شوش موفق به این اکتشاف شدند. این لوحه تاریخی که از خاک رس است، در موزه لوور نگهداری می‌شود. کتیبه داریوش بزرگ، دارای ابعاد ۴۲ در ۴۲ سانتی متر است و قسمتی از آن از بین رفته‌است. کتیبه داریوش بزرگ در کاخ آپادانای شوش به خط پارسی کهن است و یکی از نخستین متون به جا مانده از این پادشاه هخامنشی در آستانه به دست گرفتن قدرت است. این کتیبه علاوه بر اینکه مجوز و فرمان‌ ساخت بنای کاخ آپادانای شوش را بیان کرده‌است، اطلاعات گرانقدری را در مورد داریوش اول و هخامنشیان به باستان شناسان ارائه می ده‌‌د. ۲ - سنگ ‌نگاره کمان‌داران: تزئیناتی مجلل و معروف از بخش مسکونی کاخ آپادانا، ساخته شده توسط داریوش اول در شوش را نمایش می‌دهد. این کتیبه از آجر سفالی براق ساخته شده است و بلندی آن ۴٫۷۵ متر و پهنای آن ۳٫۷۵ متر است. ۳ - سرستون گاو دوسر کاخ آپادانا شوش: قسمتی از کاخ با شکوه آپادانا داریوش بزرگ در شوش است. این سرستون بزرگ یکی از سی و شش ستون پشتیبان سقف کاخ آپادانا داریوش بزرگ در شوش و نمایانگر معماری هخامنشی است که از فرهنگ‌ها و تمدن‌های مختلف و به صورت سبکی منسجم و مرتبط ایجاد شده‌است. هنگامی که داریوش بزرگ پس از کوروش بزرگ به پادشاهی هخامنشی رسید، شهر شوش را به عنوان پایتخت اداری و اجرایی سراسر قلمرو امپراطوری هخامنشی انتخاب کرد. این سی و شش ستون هر کدام دارای ۲۱ متر ارتفاع هستند که قاعده هر کدام به شکل مربع است که نام پادشاه بر روی آن حکاکی شده‌است. قدمت این کاخ و سرستون‌ها به ۵۱۰ سال پیش از میلاد باز می‌گردد. این سرستون نتیجه کاوش‌های مارسل و جین دیولافوا  در سال‌های ۱۸۸۴ تا ۱۸۸۶ میلادی است. ۴ - نقش برجسته آجری شیر کاخ آپادانا شوش: یکی از آثار باستانی متعلق به دوران هخامنشیان، داریوش بزرگ است. آجرهای این اثر از آجرهای قالبی ساخته شده است. این اثر متعلق به ۵۱۰ سال پیش از میلاد است. ۵ - فلزنگاره نیایش آفتاب یا تابلو مراسم نیایش راهبه‌های آفتاب: از اشیای کشف شده دوران ایلام میانه است و قدمت آن به سدهٔ ۱۲ پیش از میلاد بر می‌گردد. در سال ‌های ۱۹۰۴ - ۱۹۰۵ میلادی این قطعه توسط ژاک دو مورگان در خرابه‌ های معبد شوش کشف گردید. ۶ - سنگ ‌نگاره بز با دم ماهی: یکی از آثار باستانی دوره ایلام میانه‌ (۱۱۰۰ تا ۱۵۰۰ پیش از میلاد) است. این نگاره بر روی سنگ آهک ایجاد شده‌است و یک نوع تشریفات مذهبی را نمایش می‌دهد. این اثر در بخش عتیقه های شرق نزدیک، طبقه همکف، اتاق ۱۰ موزه لوور نگهداری می‌شود. ۷ - تندیس فاخته از جنس سنگ لاجورد: از آثار باستانی دوره ایلام است. این اثر باستانی از جنس سنگ لاجورد و به شکل پرنده فاخته است. این پرنده باستانی متعلق به ۱۳۰۰ سال پیش از میلاد یعنی دوره ایلامی میانه ‌است. این اثر با قپه‌ های طلایی میخکوب شده وطول این پرنده ۱۱ سانتی متر است. ۸ - تندیس ناپیرآسو: یکی از آثار به جا مانده از تمدن ایلام است. ملکه ناپیرآسو همسر اونتاش ناپیریشا پادشاه ایلام بود. قدمت اثر به ۱۲۵۰ سال پیش از میلاد باز می‌گردد. این تندیس که با لایه‌ای از مس و طلا روی قالب برنزی ساخته شده، حدود ۱۳۰ سانتی‌متر ارتفاع، ۷۰ سانتی‌متر عرض و ۱۷۵۰ کیلوگرم وزن دارد. ۹ - سنگ ‌نگاره زن ایلامی و ندیمه: بر روی این سنگ نگاره نقش زنی ایلامی وجود دارد که در حال نخ ‌ریسی است و موهایش را به زیبایی آراسته و ندیمه اش او را باد می ‌زند.۱۰ - سنگ‌ نگاره یادبود اونتاش ناپیریشا: بر روی این سنگ نگاره باستانی نقش زنی حک شده‌است که دم ماهی دارد و مارهایی را در دستان خود گرفته‌است. در بالای تصویر کامل این سنگ نگاره، کاهنه‌های معبد در حال عبور هستند. جنس این سنگ نگاره از ماسه سنگ است. این اثر که مربوط به دوره ایلامی میانه و دودمان ایگی هالکید است، مربوط به ۱۳۴۰ تا ۱۳۰۰ پیش از میلاد است. این یادبود در سده دوازده پیش از میلاد از چغازنبیل به شوش آورده‌ شده و هم‌اینک در موزه لوور قرار دارد.
http://www.khabaronline.ir/detail/315870
در موزه ی مترو پولیتن نیویورک
موزه ی کلان ‌شهری هنر مشهور به موزه ی متروپولیتن نیویورک، از بزرگ‌ترین و مشهورترین موزه‌ های جهان است. موزه در وسط شهر نیویورک و در مجاورت ضلع شرقی سنترال پارک قرار دارد. این موزه در ۱۸۷۲ میلادی افتتاح گردید: بخش های فارسی و انگلیسی دانشنامه ی ویکی پدیا
https://en.wikipedia.org/wiki/Metropolitan_Museum_of_Art
گنجینه های تمدن آریایی در موزه مترو پولیتن نیویورک
موزه ی مترو پولیتن نیویورک حاوی مجموعه بزرگ و نادری از تاریخ ایران باستان است که عبارتند از: ۱ - تندیس نقره ‌ای گاو نشسته ۲ - دسته‌ های پرنده‌ گون دیگ ۳ - دیگچه دهان لوله‌ ای با سه پایه ۴ - تُنگ دسته‌ گربه‌ ای ۵ - بشقاب شکار قوچ قباد شاه ۶ - تکوک شیر غران ۷ - سگک عقاب ۸ - کاسه زرین میخی‌ نگار ۹ - سنگ‌ نگاره پیشکش ‌آوران تخت جمشید ۱۰ - کلاه ‌خود پرنده و سه پیکر
http://www.khabaronline.ir/detail/316940/society/tourism
در موزه ی آرمیتاژ
موزه ارمیتاژ یا آرمیتاژ یا هِرمیتاژ واقع در سن پترزبورگ روسیه، با ۳ میلیون اثر هنری، یکی از بزرگ‌ترین موزه‌های جهان و از قدیمی‌ترین گالری‌های هنری و موزه‌های تاریخ و فرهنگ بشری در جهان است. مجموعه عظیم آرمیتاژ در شش بنا به نمایش گذاشته شده‌است. بنای اصلی کاخ زمستانی نام دارد و در گذشته محل سکونت رسمی تزارهای روسیه بوده‌است. موزه آرمیتاژ شعبه‌هایی بین‌المللی در آمستردام، لندن و لاس وگاس نیز دارد.
https://en.wikipedia.org/wiki/Hermitage_Museum
گنجینه های تمدن آریایی در موزه ی آرمیتاژ
۱ - کاخ زمستانی یا موزه آرمیتاژ (هرمیتاژ) در سن پترزبورگ روسیه، پس از لوور، متروپولیتن و موزه بریتانیا، چهارمین موزه بزرگ و مهم جهان است... این کاخ، ابتدا کاخ زمستانی تزارها بوده و بعد از پیروزی انقلاب اکتبر سال ۱۹۱۷ به موزه تبدیل شد. همچنین از سال ۱۹۲۰ گنجینه بی نظیری از آثار و اشیای تاریخی و هنری ایران به آن افزوده شد. در سایت رسمی موزه آرمیتاژ آمده است که در این موزه آثاری از دوره ساسانی نگهداری می شود.... در بخش سکه نیز پنج هزار سکه طلا، نقره و مسی از دوره های مختلف تاریخ ایران نگهداری می شود. تعداد آثار و اشیای ایرانی در موزه آرمیتاژ قابل شمارش نیست و متاسفانه چنانکه در سایت این موزه آمده، عمده این آثار تاکنون مستند نگاری نشده اند.
http://kashkoolnet.persianblog.ir/post/176/
۲ - مهممترین و بی گمان نفیس ترین بخش موزه آرمیتاز با مجموعه آثار منحصر بفرد ساسانی خودنمایی می کند. این مجموعه شامل کلکسیونی از ظروف نقره ای است که نه دهم از تمام ذخایر ظروف سیمین  ساسانی موجود در کل موزه های دنیا را شامل می شود. قسمت وسیع این ظروف از مناطق اورال و اطراف رود کاما ونیز قفقاز و اوکراین در مسیر بازرگانی و سرزمین های وسیع روسیه بدست آمده است که متعلق به قرون سوم تا هشتم میلادی یعنی تمام دوران ساسانی می باشد.کلکسیون اشیا فلزی این موزه که مربوط به بعد از دوران ساسانی است در جهان جزء نمونه های منحصربفرد بشمار می رود  از جمله این اشیا میتوان به ظروف زراندود و سیم اندود اشاره کرد. بخش ماقبل تاریخ که از ۳۵۰۰ پیش از میلاد را در خود دارد از ظروف سفالین نواحی مختلف ایران تشکیل شده است. بخش هنر دوره هخامنشی  اشیای گوناگون زرین و مهرهای داریوش/ عقاب طلایی هخامنشی/ و شمشیرها و خنجرهای زرین است. بخش هنر دوره اشکانی شامل قطعات چوبی/ شیشه ای/ ظروف گوری با نقوش شکارگاه و انواع سکه هاست  از دوران ساسانی ظروف سیمین/ کلکسیونی از مهرهای نفیس/ سنگهای قیمتی  حکاکی شده بر روی آنها/ مهر مخصوص مادر شاه (خسرو پرویز)/ پارچه ها و انواع ظروف و مهرهای شطرنجی/ و مجموعه ای کامل از انواع سکه های ساسانی در این موزه  را در خود دارد. کلکسیون سکه های نادر و کمیاب اردشیر بابکان و فرش پازیریک و مسکوکات پارتی در میان صدها اثر دیگر موزه آرمیتاز را همردیف "لوور" قرار داده است.
http://wishna.blogfa.com/post-2964.aspx
۳ - فرش پازیریک قدیمی‌ترین فرش دنیاست که در سال ۱۳۲۸ خورشیدی/۱۹۴۹ میلادی توسط سرگی رودنکو، باستان‌شناس روس در دره پازیریک در کنار اشیاء باستانی دیگری در گور یخ‌زدهٔ یکی از فرمانروایان سکایی کشف شد. قالی پازیریک یک قالی پشمی با رنگهای زنده‌ است. این فرش چهارگوش تقریباً مربع بوده و ابعاد آن ۱٫۹۸ در ۱٫۸۹ متر است. نقش‌هایی که در آن دیده می‌شود شامل تصویر سوارکاران، آهوهای در حال چرا کردن و جانوران افسانه‌ای با سر عقاب و بدن شیر است و حاشیه‌ای گل‌دار دارد. سرگی رودنکو پس از بررسی ساختار فرش و نگاره‌های آن متوجه شباهت زیاد نقش‌مایه ‌های این فرش با نقش برجسته‌ های تخت جمشید شد. بیشتر پژوهشگران این قالی را از دست‌بافت ‌های پارت‌ها و یا مادها می‌دانند. اما همچنان دربارهٔ تاریخچه حقیقی این فرش نظریه ‌های متفاوتی ارائه شده است.. : بخش های فارسی و انگلیسی دانشنامه ی ویکی پدیا
https://en.wikipedia.org/wiki/Pazyryk_burials#Pazyryk_carpet
همچنین نگاه کنید به
۱ - موزهٔ ایران باستان: اولین موزهٔ ایران، در ابتدای خیابان ۳۰ تیر، جای دارد. ساخت این موزه در ۲۱ اردیبهشت سال ۱۳۱۳ خورشیدی به دستور رضا شاه توسط معمار فرانسوی "آندره گُدار"، شروع شد. ساختمان موزه در سال ۱۳۱۶ به اتمام رسید و موزه برای بازدید عموم افتتاح شد: بخش فارسی تارنمای دانشنامه ی ویکی پدیا
۲ - موزه ی ایران باستان: نخستین موزه ی علمی ایران است که در پی تصویب قانون ۱۳۰۹ میراث فرهنگی ایران بوجود آمد. "گدار"، با الهام از بناي طاق كسري (تيسفون)، ساختن يک موزه ی سه طبقه را که دارای نمایی از آجر قرمز رنگ است، بر فراز محوطه ای حدود ۱۱ هزار متر مربع شروع کرد و اين بنا در سال ۱۳۱۴ به دست رضا شاه افتتاح شد و اشیای موزه ی کوچکی که مرتضی خان ممتازالملک راه اندازی کرده بود (حدود ۲۸۰ قطعه ) به موزه ی ایران باستان منتقل شد. در عين حال، تقريباً همزمان با اين موزه، موزه های ديگری همچون موزه ی پارس در سال ۱۳۱۴، موزه ی مردم شناسی در سال ۱۳۱۵، و موزه ی مشهد در سال ۱۳۱۶ افتتاح شد... : تارنمای ایرون دات کام

تهیه و تدوین:
دکتر منوچهر سعادت نوری
گزیده ای از نوشتارها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2016/05/blog-post_21.html
بخش های پیشین مجموعه ی ایرانیان درپهنه ی سرزمین نیاکان آریایی
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2014/04/blog-post_17.html

۱۳۹۵ اردیبهشت ۳۰, پنجشنبه

گفتنی های تغذیه: ۱۶ - سیب زمینی و برخی از خواص مفید و زیان آور آن

برخی از مشخصات سیب زمینی و انواع گوناگون آن
۱ - سیب زمینی گیاهی است که دارای برگ های مرکب و بریده و گل های سفید یا بنفش است. دارای ساقه های زیرزمینی خوراکی است که حاوی اندوخته ٔ نشاسته ٔ فراوان است. گل هایش پنج قسمتی (پنج گلبرگ بهم چسبیده و پنج کاسبرگ بهم چسبیده) است. تعداد پرچم ها نیز پنج است که بهم متصل شده و یک لوله را ساخته اند و مادگی از وسط آن خارج شده است. این گیاه دارای رقمهای مختلف است که آنها را به زودرس ، دیررس و میانه رس تقسیم می کند و برحسب استفاده این گیاه به سیب زمینی خوراکی ، علوفه ای و صنعتی (جهت استفاده الکل یا نشاسته و یا قند) منقسم می شود. نام های دیگر آن بطاطه . بطاطس . آلوی ملکم است (فرهنگ فارسی معین). انواع گوناگون آن عبارت است از:
سیب زمینی ترشی: گیاهی است پایا از تیره ٔ مرکبات که گل هایش شبیه گل های آفتاب گردان ولی طبق گل آن کوچکتر از آفتاب گردان است. بعلاوه دارای غده های زیرزمینی بقطر ۴ تا ۵ سانتی متر و درازی ۱۵ سانتی متر است. غده های زیرزمینی سیب زمینی ترشی دارای اندوخته هایی بنام اینولین است. غده های سیب زمینی ترشی را در ایران جهت ساختن ترشی بکار می برند و بسیار مطبوع است. نام های دیگر آن یرالماسی - قلقاص رومی - بیاض یرالماسی است.
سیب زمینی شیرین: گیاهی است از تیره ٔ نیلوفریان جزو راسته ٔ دو لپه ای های پیوسته گلبرگ که دارای ساقه ٔ خزنده و برگ های بنفش یا ارغوانی و یا سفید رنگ است که دارای آرایش خوشه ای می باشند. اصل آن از آمریکای مرکزی است ولی امروزه دراروپا (بخصوص فرانسه) و شمال آفریقا نیز کشت می شود... نام های دیگر آن بطاطه ٔ حلوه - جصیر - قلقاس هندی است.
سیب زمینی هندی: گیاهی است از راسته تک لپه ائ ها جزو تیره ٔ نرگسی ها که گاهی آنرا در دسته ٔ جداگانه ای بنام تیره دیوسقوریاها قرار می دهند. گیاهی است پیچنده که دارای ساقه های زیرزمینی بسیار ضخیم با اندوخته نشاسته ٔ فراوان است. در هندوچین، چین، ژاپن و هندوستان در اغذیه بجای سیب زمینی معمولی از آن استفاده می شود. نام های دیگر آن بقنقومون - اغنام - پتاته ٔ هندی - دیوسقوریا است (فرهنگ فارسی معین): لغت نامه ی دهخدا/ واژه نامه‌ی پارسی ویکی 
http://parsi.wiki/dehkhodaworddetail-91aab1af23ec4761995108f90da42a02-fa.html
۲ - سیب ‌زمینی گیاهی است از تیرهٔ سیب‌ زمینیان (Solanaceae). در حال حاضر هر ساله در حدود ۳۳۰ میلیون تن سیب زمینی در سراسر جهان تولید می‌شود. چین، هند و روسیه بزرگ‌ترین تولید کنندگان سیب زمینی هستند. دانشمندان آمریکایی دریافته‌اند که سرمنشأ کلیه انواع سیب زمینی‌های امروزی را می‌توان به یک گیاه واحد که بیش از هفت هزار سال قبل در "پرو" کشت شد رد گیری کرد. سیب زمینی در حوالی سال ۱۵۷۰ توسط فاتحان اسپانیایی از آمریکای جنوبی به آن کشور منتقل شد و کشت آن در سراسر اروپا رواج یافت. سیب زمینی بعداً توسط مستعمره نشین ‌های بریتانیایی به آمریکای شمالی منتقل شد. سیب زمینی نخستین بار توسط "سرجان ملکم" در اواسط پادشاهی فتحعلی‌شاه قاجار به ایران آورده شد، برای همین در ابتدا به آن «آلوی مَلکَم» می‌گفتند. نخستین جایی که در ایران سیب زمینی کاشته شد، روستای "پشند" در استان البرز بوده است. به همین دلیل همچنان "سیب زمینی پشندی" در ایران معروف است: بخش های فارسی و انگلیسی دانشنامه ی ویکی پدیا
https://en.wikipedia.org/wiki/Potato
۳ - سیب زمینی دارای کربوهیدرات می باشد و از آنجا که عملکرد آن در هکتار بسیار بالاست مورد توجه زیاد می باشد. سیب زمینی گیاهی است یکساله با نام علمی (Solanum tuberosum): تارنمای مرکز سیب زمینی ایران
http://iranpotato.persianblog.ir/page/13
برخی آگاهی های دیگر درباره ی سیب زمینی
۱ - نام نخست سیب زمینی (Batata) بوده است که اسپانیایی ها آن را در قرن ۱۶ به (Potato) تغییر دادند.
۲ - نام سیب زمینی به فارسی دری "کچالو" است.
۳ - سیب زمینی از خانواده ی سولاناسه (Solanacea) می باشد. گوجه فرنگی، بادمجان و فلفل ها نیز جزو همین خانواده محسوب می گردند... سیب زمینی خوراکی در واقع قسمت غده مانند ساقه ی زیرزمینی گیاه سیب زمینی می باشد. نقش قسمت غده مانند ساقه ی زیرزمینی گیاه سیب زمینی ذخیره غذایی گیاه و خاستگاه نسل بعدی سیب زمینی ها می باشد
۴ -  شهرستانهای اردبیل و اقلید از تولیدکنندگان مهم سیب زمینی در ایران هستند
http://www.scipost.ir/wiki/titles
۵ - سیب زمینی استامبولی (اسلامبولی) یکی دیگر از انواع معروف سیب زمینی است که از آن برای تهیه ی استامبولی پلو و سالاد سیب زمینی استفاده می شود.
https://www.google.com
۶ - از سیب زمینی اسلامبولی برای تهیه ی سالاد کرفس، سالاد انار و سالاد سبزیجات (سبک مراکشی) نیز استفاده می شود.
خواص مفید سیب زمینی
۱ - خواص غذائی و داروئی سیب زمینی معمولی: سیب زمینی سرشار از بتاکاروتن (پیش ساز ویتامین A) است که وقتی پخته ‌شود به آسانی جذب می‌شود. مهم‌ترین ماده اصلی موجود در سیب زمینی نشاسته‌است که معمولاً ۹ تا ۲۵ درصد آن را تشکیل می‌دهد، از این رو برای تأمین انرژی ماده مفیدی است که نسبت به غلات کمتر تحت تأثیر آفات قرار می‌گیرد و پرورش آن آسان تر است. سیب زمینی تقویت کننده قلب، محکم کننده لثه، مسکن درد و زخم معده است. سیب زمینی در بین سبزیجات حاوی ویتامین ث بالایی است و برای تأمین ویتامین ث مورد نیاز برای جلوگیری از خونریزی لثه مفید است، ولی نکته بسیار مهم این است که در اثر ماندن در انبار و پخت نامناسب مقدار زیادی از ویتامین ث آن به هدر می‌رود. سیب زمینی علاوه بر ویتامین ث حاوی مواد مفید دیگری مثل پتاسیم، فسفر، آهن و منیزیم است. سیب زمینی حاوی مقدار زیادی ویتامین B6 است. بسیاری از آنزیم‌های بدن خصوصاً آنهایی که در تبدیلات پروتئینی درگیر هستند به ب۶ محتاج هستند، در نتیجه برای تولید سلول‌های جدید احتیاج به ب۶ است. ب۶ برای ورزشکاران بسیار حیاتی است و به آمادگی و بازسازی بدنشان کمک می‌کند. ب۶ در جلوگیری از سرطان نیز مفید است. بهتر است بزرگسالان و افراد مسن حداقل هفته‌ای یک بار سیب زمینی را جایگزین دیگر مواد نشاسته‌ای کنند. سیب زمینی به خصوص تازه و پوست نکنده ی آن حاوی مقادیری پروتئین و ویتامین به خصوص ویتامین ث است. سیب زمینی اگر برای مدتی طولانی انبار شده یا برای مصرف پوست کنده شده باشد تا حدودی خواص غذایی خود را از دست می‌دهد. با این حال سیب زمینی سرخ کرده همچنان حاوی پتاسیم و ویتامین ث است. ویتامین ث یک آنتی اکسیدان است و به تولید پروتئینی به نام «کلاژن» که تشکیل دهنده استخوان، غضروف مفاصل، عضلات و رگ‌های خونی است کمک می‌کند. سیب زمینی مهم‌تر از هر چیز منبع نشاسته و همچنین مقداری مواد معدنی مانند پتاسیم و کلسیم است. سیب زمینی ادرار را زیاد می‌کند، در نتیجه برای کلیه و مثانه مفید است. سیب زمینی حاوی آنزیم‌هایی است که برای التیام زخم‌های معده بسیار مفید است و برای تسکین مواضع متورم خارجی، پخته آن را گرم بر روی محل آسیب دیده می‌گذارند که موجب التیام خواهد شد. ضماد خام آن را روی محل سوختگی و پلک ورم کرده می‌گذارند (البته باید کاملاً استریل باشد) و بسیار تسکین دهنده‌ است: بخش های فارسی و انگلیسی دانشنامه ی ویکی پدیا
۲ - خواص مفید سیب زمینی ترشی: اصلی ترین تركیب موجود در سیب زمینی ترشی مانند سیب‌زمینی ‌های معمولی نشاسته نیست بلكه كربوهیدراتی به نام «اینولین» است كه برعكس نشاسته تاثیری در روی قند خون بیماران دیابتی ندارد. سیب زمینی ترشی خام حاوی ویتامین‌های زیادی به خصوص ویتامین‌های B3 , A ,  C و عناصر دیگر می‌باشد. این ماده غذایی همچنین حاوی پتاسیم، آهن، تیامین، نیاسین، فسفر، مس، منیزیم، اسیدفولیك و اسید پانتوتنیك (ویتامین B5) است. اینولین موجود در سیب‌زمینی ترشی به فروكتوز تبدیل می‌شود و برای همین می‌تواند در افراد حساس باعث نفخ شود. به عقیده متخصصان تغذیه، سیب‌زمینی ترشی انرژی‌زا بوده و خواص ضدعفونی‌كنندگی دارد. این ماده غذایی همچنین می‌تواند باعث افزایش شیر خانم‌های شیرده شود... سیب‌زمینی ترشی حاوی خواص زیادی از جمله خواص ملینی و تقویت‌كنندگی است. این ماده غذایی دیورتیك (ادرارآور) و همچنین اشتهاآور است. این ماده ی غذایی یكی از درمان‌های طبیعی و معروف دیابت و روماتیسم است. از سیب‌زمینی ترشی برای رفع سرفه و سینه درد نیز استفاده می ‌شود. زود هضم بودن این غده مفید برای بهبود زخم معده و روده می ‌باشد.
http://www.beytoote.com/cookery/khavas-ghaza/knowledge1-about-artichoke1.html
خواص زیان آور سیب زمینی
۱ - ساقه و برگ‌های سیب زمینی حاوی سمی بنام سولانین است و نباید آن را مصرف کرد. سولانین از ترکیبات گلیکو آلکالوئیدهاست که در سیب‌زمینی با ظاهر شدن رنگ سبز به ویژه در قشر زیر پوست آن مشخص می‌شود. مقدار زیاد این سم موجب مسمومیت می‌شود که با نشانه‌ هایی نظیر سوزش گلو، حالت تهوع و تعریق شدید و نفس‌تنگی همراه است. سیب‌زمینی را باید همواره در جای خنک و تاریک نگاه داشت و به هنگام مصرف نیز قسمت‌های سبزرنگ را دور انداخت: بخش های فارسی و انگلیسی دانشنامه ی ویکی پدیا
https://en.wikipedia.org/wiki/Potato
۲ - خوردن مداوم سیب زمینی موجب فشارخون می شود (پنجشنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۵) طبق یک مطالعه جدید، خوردن بیش از اندازه سیب زمینی موجب افزایش ریسک بروز فشارخون بالا می شود. طبق گزارش محققان دانشگاه هاروارد، مصرف چهار وعده یا بیشتر سیب زمینی در هفته در مقایسه با خوردن کمتر از یک وعده در ماه با افزایش ریسک فشارخون بالا مرتبط است که میزان افزایش برای سیب زمینی پخته شده ۱۱ درصد و برای سیب زمینی سرخ شده ۱۷ درصد بیشتر است. به گفته محققان جالب اینجاست که ظاهرا چیپس سیب زمینی موجب افزایش این ریسک نمی شود.
دکتر لی بورگی، سرپرست تیم تحقیق، در این باره می گوید: «ما در این مطالعه به رابطه بین مصرف سیب زمینی و ریسک ابتلا به فشارخون بالا و سایر بیماری ها پی بردیم.» در این مطالعه، بورگی و همکارانش وضعیت ۱۸۷ هزار مرد و زن شرکت کننده در سه مطالعه به مدت بیش از ۲۰ سال را پیگیری کردند. در طول این مدت، شرکت کنندگان پرسشنامه ای را در مورد رژیم غذایی خود تکمیل کردند. هیچ یک از شرکت کنندگان در آغاز مطالعه مبتلا به فشار خون بالا نبودند.
سیب زمینی در مقایسه با سایر سبزیجات دارای شاخص گلوکزی بالایی است. این شاخص موجب افزایش شدید قند خون شده که می تواند توضیح دهنده یافته های این مطالعه باشد. شاخص گلوکزی تعیین می کند که چگونه کربوهیدرات ها موجب افزایش قندخون می شوند. به گفته بورگی، این مطالعه اثبات نمی کند که سیب زمینی موجب فشارخون بالا می شود بلکه فقط به نظر می رسد با افزایش این ریسک مرتبط است. البته از آنجائی که سیب زمینی حاوی مقادیر زیادی پتاسیم است باید در برنامه ی غذایی گنجانده شود. مصرف آن همراه با یک سبزی غیرنشاسته ای از تاثیر آن بر فشار خون می کاهد.
http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:LqflETENcwgJ:spinews.ir/health/49724
۳ - مصرف چهار وعده یا بیشتر سیب زمینی در هفته موجب افزایش فشارخون می شود/ به زبان انگلیسی
http://www.theguardian.com/society/2016/may/17/potato-blight-eating-spuds-four-times-a-week-could-be-harmful

رباعی سیب زمینی
سیب زمینی غذائیت دارد
گرچه بسیار خاصیت دارد

مصرفش چهار بار در هفته
اشتباه است و معصیت دارد!

دکتر منوچهر سعادت نوری

بخش های پیشین مجموعه ی گفتنی های تغذیه
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2014/10/blog-post_87.html

۱۳۹۵ اردیبهشت ۲۹, چهارشنبه

اخگر نامه

در فرهنگ واژه ها
اخگر = آتش بود که چون آب زنی انگشت شود (نسخه ای از اسدی) - آتش پاره بود (نسخه ای از اسدی) - انگشت سوزان و افروخته (مؤید الفضلاء) - زغال افروخته . سکار. بجال - خرده آتش - جمره - شرار - شراره - آتشیزه : لغت نامه ی دهخدا/ واژه نامه‌ی پارسی ویکی
http://parsi.wiki/dehkhodaworddetail-86ebd9f8fecc4dccb68c701c93b8ebf2-fa.html
اخگر = زبانه‌ی آتش، شعله‌ی پرنور، نور شدید (و معمولا گرم) ،شعله زدن، زبانه کشیدن (با نور و حرارت زیاد)، نورافشاندن، درخشیدن، (به سرعت) ... آتش زدن، گرگر سوختن، گر زدن ،رویداد پر سر و صدا و چشمگیر - جلوه، جلوه‌گری: لغت نامه ی انگلیسی فارسی
http://www.farsidic.com/en/Lang/EnFa
اخگر = زغال داغ درست شده از چوب یا زغال سنگ یا سایر جنس‌ های کربنی باقیمانده پس از یا پیش از آتش است: دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا،
https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AE%DA%AF%D8%B1
 اخگر = زغال نیم افروخته - پاره آتش - جرقه : واژه نامه ی نوین تالیف محمد قریب

واژه ی "اخگر" در برخی ترکیبات فارسی
هفت اخگر نیاره = هفت دَرَک جهنم - هفت آتشکده ٔ مشهور (ناظم الاطباء) - رجوع به هفت آذر شود
http://parsi.wiki/dehkhodaworddetail-4bc7ca4fa1484351920654f41876847b-fa.html
هفت آذر = هفت آتشکده ٔ معروف ایران قدیم : آذرمهر، آذرنوش ، آذربهرام ، آذرآیین ، آذرخرین ، آذربرزین ، آذرزردشت (یادداشت دهخدا) - رجوع به «رساله ٔ شماره ٔ هفت و هفت پیکر نظامی » تألیف محمد معین ص ۳۷ شود.
http://parsi.wiki/dehkhodaworddetail-ed757e79bd444869afabb60059473de2-fa.html

روزنامه ی اخگر
۱ - اخگر نام یکی از مطبوعات استان فارس در دوران قاجاریه است. این روزنامه از سال ۱۳۴۰ هـ.ق به وسیله محمدرضا خراسانی در شیراز به چاپ رسیده است: دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
۲ - روزنامه اخگر كه در اصفهان چاپ مي شد دو دوره مختلف را طي نموده است. دورة اول از سال ۱۲۹۹ هجري شمسي شروع و در سال ۱۳۰۷ به اتمام رسيده است. و دوره دوم از ۱۳۰۷ تا ۱۳۲۲ كه به جاي آن روزنامه اصفهان منتشر مي شده است. در دوره اول روزنامه به مديري و صاحب امتيازي ميرزا فتح الله خان وزير زاده تاسيس شده و شماره اول آن در ماه جدي ۱۲۹۹ منتشر شده است... شماره اول سال اول در دوره دوم روزنامه اخگر در تاريخ پنجشنبه سوم آبان ۱۳۰۷ منتشر شده و در اين دوره صاحب امتياز و موسس روزنامه ميرزا فتح الله خان وزير زاده و مدير مسئول و سردبير امير قلي اميني معرفي شده ولي در حقيقت تمام امور روزنامه به عهده اميني بوده و اصولاوزير زاده هيچ نوع دخالتي در كار روزنامه نداشته است و چون اين دوره از روزنامه دوره جديدي محسوب مي شده شماره وسال انتشار آن نيز از نو شروع شده است و ذكري از شماره هاي قبلي نشده است و شماره مورخه سوم آبان ۱۳۰۷ به عنوان شماره اول از طبع خارج شده است.
http://www.magiran.com/npview.asp?ID=2160389
۳ - روزنامه اخگر از آن روزنامه‌هایی است که در شناسایی و بازنویسی تاریخ اصفهان در دوره رضاشاه بسیار مفید فایده است. این روزنامه از سال ۱۳۰۷ الی ۱۳۲۲ در اصفهان منتشر می‌شد. به خاطر نگاه ویژه سردبیر روزنامه به مسایل شهری، و علاقه فراوان وی به پیشرفت شهر خویش، این روزنامه به خوبی این گونه اخبار و حوادث را پوشش می‌داد. سردبیر اخگر، امیر قلی امینی، از دوره دوم تا پایان دوره رضاشاه عضو انجمن شهرداری اصفهان بود. همین جایگاه اجرایی دیدگاه و توانایی کسب اطلاعات شهری را به او می‌داد که بخش‌هایی از آن در روزنامه اش منعکس می‌شد. از سوی دیگر روزنامه نگار بودن او و در دست داشتن افکار عمومی موجب شده بود بتواند در پیشبرد امور شهری از این پشتوانه سود جوید... نگاه امیرقلی امینی در مسایل شهری، دارای افقی بلند و آینده‌نگرانه بود. وی به طور مرتب مدیران شهر را هشدار می‌داد که در انجام پروژه‌های شهری دوره و زمان خود را ننگرند، بلکه در محاسبات خود آینده‌ای بس دورتر را در نظر داشته باشند. نظرات امیرقلی امینی در موقعی که استخوان‌بندی شهر اصفهان در حال شکل‌گیری بود، بسیار حایز اهمیت می‌باشد. هم او بود که مثلاً از شهرداران می‌خواست عرض خیابان‌ها را متناسب با احتیاجات پنجاه سال بعد بگیرند، و بسیار اتفاق می‌افتاد که نظر صائب وی مورد توجه قرار می‌گرفت. پس بی‌جا نخواهد بود اگر روزنامه اخگر را در تولد اصفهان تازه دخیل و مؤثر بدانیم: تاریخ مردم اصفهان
۴ - گزارش کوتاهی پیرامون یکی از همکاران روزنامه ی اخگر اصفهان: حسین سعادت نوری تاریخ نگار و پژوهشگر باسابقه ی حوزه ی علم و ادب ایران، به سال ۱۲۸۵ خورشیدی در شهر اصفهان قدم به عرصه ی وجود گذاشت. تحصیلات ادبی و علمی را در مدرسه ی علیه در زادگاه خویش به پایان برد. سپس از مدرسه ی عالی انگلیسها در شهر اصفهان فارغ التحصیل شد و سالی چند در همان مدرسه ی عالی به تدریس زبان انگلیسی ، علوم تاریخ و جغرافیا و ادبیات فارسی پرداخت.. در آن موقع ، حسین سعادت نوری بعنوان یکی از نویسندگان و شاعران مشهور اصفهان شناخته می شد و مقالات و اشعار او در روزنامه های اخگر، اختر مسعود ، عرفان و مجلات ادبی مهر و ارمغان انتشار می یافت.
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2012/05/family-profile.html

برخی اخگر های مشهور  (برخی افراد مشهور با نام خانوادگی اخگر)
۱ - احمد اخگر: تولد ۱۲۶۷ تهران - مرگ ۲ بهمن ۱۳۴۸ (۸۱ سال) - مدفن امامزاده عبدالله شهرری - حاکم نظامی کازرون (۱۲۹۴) - رياست نظام وظيفه غرب ایران (۱۳۱۳–۱۳۰۴) - جوایز: نشان افتخار شیر و خورشید (۱۲۹۹) -احمد اخگر (احمد فرسیو) نظامی، سیاستمدار، شاعر و روزنامه‌نگار ایرانی بود که در دوره قاجاریه و پهلوی اول و دوم می‌زیست. او در دوره‌های پنجم و هفدهم مجلس شورای ملی، نمایندگی بوشهر را بر عهده داشت: دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
۲ - قسیم اخگر: از دوران نوجوانی تا روزگاری پیری، در تمام فصول به عدالت، آگاهی، آزادی و انسانی شدن جامعه و سیاست در افغانستان فکر کرد و برای تحقق این ارزشها مبارزه نمود.
قسیم  اخگر زمانی در سروده ی «شباهنگ» از جمله چنین آورده  بود: من ایستاده ام اینجا کنار کلبه ً بی روزن و چراغ/ خوابیده زیر خیمه ً شب ، دشت و کوه و باغ/ اما دگر هراس زشب نیست ذره ای بر روی هر لبم / صد غنچه ی غزل به ترنم نشسته است/ صد کهکشان ستاره شکفته است بر دلم/ ای مرغ خوان سحر نغمه ای بخوان/ برزورق نوای امید آفرین خود/ این شهر سنگ و منگ زخود پاک رفته را / از شط شب به گلشن پر آفتاب ران/ آنجا که عاشقان همه از بند رسته اند/ آنجا که نام نامی مجنون را بر تخته مشق خویش نویسند کودکان
قسیم اخگر مردی از اهالی امروز
http://8am.af/1392/11/12/akhgar-manhood-of-people-today/
۳ - امین اخگر (خواننده) - نمونه ای از اجراهای او:
https://www.youtube.com/watch?v=uu3cYxZ_dG4
۴ - نوید اخگر (مجری برنامه ی تلویزیونی "واژه ها و نواها" در استکهلم سوئد) - نمونه ای از اجراهای او همراه با امیر رسایی خواننده ی ترانه های فارسی در بسیاری از فیلم های سینمایی ایران:
https://www.youtube.com/watch?v=288MQ-Ca0fM

سروده ای  پیرامون "اخگر" از همین نگارنده
لب ، چه وجدانگیز دارد بوسه ای/ یاد بود_ لحظه ی دیدار_ تو...
دیدگان تو به وقت بوسه باز/ وادی_ چشم تو منزلگاه عشق
سایه ی مژگان تو ،امواج مهر/ تارک ابرو ، مسیر_ راه عشق
دولت_ بوسه ز تو پایندگی/ اخگر لب ها، بلور آئینه هاست
روح و جان ، آذین ازین تابندگی/ مرکز بوسه ، درون سینه هاست
دکتر منوچهر سعادت نوری
***
اخگر ها: در زنجیری از سروده ها
http://saadatnoury.blogspot.ca/2016/05/blog-post_16.html

واژه ی "اخگر" در برخی زبان های دیگر
انگلیسی: Blaze,Firebrand,Scintilla,Scintillation,Spark
فرانسوی: Charbon ardent
آلمانی: Glut
اسپانیولی: Ascua
عربی:  جمرة 
بخش های پیشین مجموعه ی یادداشت ها و نوشتارها و نامه ها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2014/03/blog-post_60.html

۱۳۹۵ اردیبهشت ۲۵, شنبه

هنرمندان ایران و ترانه های مشهورشان: افخم مهاجر


ماجرای زندگی او
افخم مهاجر متولد سال ١٣١٠ می باشد و از ۱۵ سالگی با برنامه ی کودک که آن زمان برنامه ی خردسالان نامیده می شد همکاری داشت. همکاری با عماد رام و حسن لشگری در برنامه های موسیقی تلویزیون ایران اورا به دنیای خوانندگی نزدیک تر کرد. وی اولین بار در ٤ آبان ١٣٤٢طی مراسمی از طریق وزارت فرهنگ و هنر رسما به جرگه ی خوانندگان موسیقی اصیل ایرانی پیوست
http://www.google.com
افخم مهاجر در کنسرتی با پریوش ستوده و خاطره پروانه در افغانستان شرکت داشت، به او پیشنهاد بازی در فیلم شد که او از شرکت در آنها خوداری کرد. افخم يكي از خوانندگان قديمي تلويزيون ملي ايران مي باشد كه صدايش شباهت زيادي به صداي پوران دارد. از اين خواننده دو نوار كاست در سال ۱۳۵۶ توسط كانون پرورش فكري به بازار آمد
http://honar-ehaftom.blogspot.ca/2013/07/afkham-mohajer.html?view=classic
افخم مهاجر، خواننده ی خوش ‌صوت و خوش ‌صورت که از حضور در صحنه‌ های کاباره‌ ای خوداری کرد، خانمی بود برای خودش، که به کارمندی وزارت فرهنگ ‌و ‌هنر قناعت کرد و از آلودگی های آن زمان پرهیز نمود. او مقیم منطقه ی یوسف ‌آباد تهران بود: برگرفته از بخش نظرات تارنمای ایرون دات کام
http://www.iroon.com/irtn/link/29433/ 
خواهر افخم مهاجر نخستین همسر حسن لشگری بود
حسن لشکری با خواهر افخم مهاجر (خواننده رادیو تلویزیون) ازدواج کرد.... حسین لشکری برادرحسن لشکری گفت: برادر م وقتی از همسر اول خود که خواهر افخم مهاجر خواننده فرهنگ و هنر بود جدا شد با زنی به نام سیمین آشنا شد که این زن خود را واله و شیدای حسن نشان می داد اما چنان رفتاری با او کرد که حسن دو روز قبل از فوت به برادر دیگرمان منوچهر لشکری وکالت داد تا او را طلاق دهد و این موضوع هم انجام شد.
http://delvarehaa.blogspot.ca/2010_11_01_archive.html
ترانه های او
از ترانه های او "لشگر عشق" ، "عهد شکن" ، "غبار غم"، "چه کنم" ، "عشق پنهان" و "تو را خواهم" را می توان نام برد
http://art-ghadimiha.blogspot.ca/2013/08/blog-post_7201.html
نمونه ای از اجرا های او
لشگر عشق
https://www.youtube.com/watch?v=t1LTmDmSCWM
بازآ
https://www.youtube.com/watch?v=7UEnUSOVuKo
عید
https://www.youtube.com/watch?v=BG-MH_qLPv4
آتش خاموش
https://www.youtube.com/watch?v=ZG9RCQhc8h8
عمر گذران
https://www.youtube.com/watch?v=LjbUUwSIMF4
سرو چمن
https://www.youtube.com/watch?v=v3yC3V98vXg

متن ترانه ی لشگر عشق
لشکر عشق خیمه زد باز بطرف کوی من/ دید سواد شهر دل یکسره تاخت سوی من
عشق تو دشمن من و جای گرفته در دلم/ بین که چه خوش نشسته در خانهً من عدوی من
کشتن من بشاهدی از ازل آرزوی تو/ کشته شدن به عاشقی تا ابد آرزوی من
شام سیاه موی تو کرد سیاه روز من
روز سپید روی تو کرد سپید موی من/ ترانه سرا: اسعد السلطنه (متخلص به فانی)
http://www.google.com

تهیه و تدوین:
دکتر منوچهر سعادت نوری
یادی از برخی هنرمندان ایران
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2016/05/blog-post_14.html
بخش های پیشین مجموعه ی " یادی از برخی هنرمندان ایران و ترانه های مشهورشان" 
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2014/06/blog-post_11.html

۱۳۹۵ اردیبهشت ۲۰, دوشنبه

مصرف مشروبات الکلی درایران و دنیا

پیشینه ی تاریخی مصرف شراب در ایران
در سال ۱۹۹۶ میلادی گروهی از باستان شناسان و مردم شناسان امریکایی با نظارت پرفسور “پاتریک مک گاورن” کشف مهمی‌ در باره‌ی قدمت ساخت شراب در ایران کردند که در بین جامعه ایرانی‌ بازتاب گسترده ای داشت.  “مک گاورن” و گروه تحقیقاتیش در تپه حاجی فیروز در ارومیه کنونی، با اولین منبع شراب سازی در ایران که مربوط به ۵۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، یعنی‌ بیش از ۷۰۰۰ سال پیش بود روبرو شدند.... امروز اما می‌دانیم که پس از چینی‌ها که دست کم حدود ۹ هزار پیش موفق به کشف و تولید مشروبات الکلی شده بودند، ایرانیان دست کم ۶۰۰۰ سال پیش مشروبات الکلی تولید و مصرف میکردند (دویچه وله). منوچهر سعادت نوری در بخشی از کتاب “تغذیه‌ی ایرانیان در طول تاریخ” (۱۳۵۰) در مورد شراب خواری در دوران شاهنشاهی هخامنشی می‌نویسد: “چنان‌که از سیاهه‌‌ ی نوشابه‌ها پیداست بهترین نوع‌ آن را وارد می‌کردند. برای مردمان پایین‌تر‌، می از تپه‌های شمال غربی آسور و از شهرستان ورارود در سوریه شمالی می آوردند. مو در خود بابل هم می‌ رویید و از باده‌ های پست‌تر‌ آن‌ مکرر یاد شده است".
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2015/09/blog-post_14.html
فهرست کشورها بر پایه ی مصرف الکل
این فهرست کشورها، بر پایه ی سرانه مصرف الکل (اتیل خالص) در سال است که با توجه به آخرین داده های سازمان جهانی بهداشت، بر اساس افراد (۱۵ +) محاسبه شده است: بیشتر
فهرست کشورها بر پایه ی سرانه مصرف آبجو در ۲۰۰۴ میلادی
بیشتر
نوشیدنی‌های الکلی در ایران
با توجه به قوانین اسلام، نوشیدن، تولید و مبادله هر گونه نوشیدنی‌های الکلی در ایران ممنوع است و به همین دلیل واردات نوشیدنی‌های الکلی به ایران غیرقانونی است.به جای آن، نوشیدنی‌های بدون الکل در ایران رواج دارد. ممنوعیت نوشیدنی‌های الکلی، فرصت خوبی برای تولیدکنندگان نوشیدنی‌های غیرالکلی ایجاد کرده‌است. دولت با اجرای برنامه‌های ضدقاچاق و واردات نوشیدنی‌های غیرالکلی به کشور، سعی در تشویق مردم به سمت این‌گونه نوشیدنی‌ها دارد. بیشتر جوانان ایرانی پس از آن که در رسانه‌ها از فواید زیاد آن‌ها صحبت شد، به سمت آبجوهای بدون الکل روی آورده‌اند. این تبلیغات بر روی منافع شرکت‌های تولیدکننده ماءالشعیر، تأثیر زیادی داشته است. در دین اسلام، مصرف الکل به هر نحو حرام است. هم‌چنین مبادله نوشیدنی‌های الکلی و ظروف آن‌ها نیز ممنوع است. به همین دلیل واردات این‌گونه نوشیدنی‌ها به ایران غیرقانونی است: دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
نگاهی به مصرف مشروبات الکلی در جهان و ایران
بنا به گزارش سازمان بهداشت جهانی، مشروبات الکلی علت مرگ شش نفر در هر دقیقه است. در سال ۲۰۱۲، حدود سه میلیون و ۳۰۰ هزار مرگ و میر و یا ۹ و نیم درصد از کل مرگ و میر جهانی، مرتبط به مصرف الکل بوده است.  همچنین تفاوت معناداری بین مرگ و میر مردان و زنان بر اثر استفاده از مشروبات الکلی وجود دارد، مشروبات الکلی بیشتر سبب مرگ مردان می‌شود و مردان بیشتر از شش درصد و زنان چهار درصد از این آمار را شامل می‌شوند. از نظر میزان مصرف مشروبات الکلی، «بلاروس» در رأس کشورهای پر‌مصرف و پس از آن مولداوی ، لیتوانی و روسیه قرار می‌گیرند. اما بر اساس آمار جدیدی که سازمان بهداشت جهانی منتشر کرده است (آمار متعلق به سال‌های ۲۰۱۰ـ۲۰۱۱  است) ایران در رده‌بندی جهانی میزان مصرف الکل، در رده ۱۶۶ قرار دارد. بر اساس یکی دیگر از شاخص‌های میزان مصرف الکل، یعنی رتبه‌بندی کشورها بر اساس مصرف سنگین الکل، ایران در رتبه قابل توجهی قرار دارد. علی‌رغم اینکه ایران در زمینه مصرف مشروبات الکلی رتبه پایینی دارد، در رده‌بندی مصرف سنگین مشروبات الکلی «رتبه نوزدهم» را به خود اختصاص داده است. گزارشی منتشر شده توسط سازمان بهداشت جهانی می‌گوید که هر مصرف‌کننده در ایران، سالانه ۲۵ لیتر الکل مصرف می‌کند که این رقم دو برابر یک شهروند آمریکایی و حتی بیشتر از شهروندان روسی است که در جهان مشهور به مصرف بالای الکل هستند: بیشتر
قوانین مربوط به مصرف، خرید و فروش مشروبات الکلی در ایران
بعد از انقلاب اسلامی ۵۷، مصرف، خرید و فروش مشروبات الکلی در ایران ممنوع اعلام شد. مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۸۷ در این‌باره این بند را تصویب کرد: «هر فردی مشروبات الکلی را بسازد، بخرد و بفروشد یا حمل و نگهداری کند، به شش ماه تا یک سال حبس، ۷۴ ضربه شلاق و پرداخت جزای نقدی به میزان پنج برابر ارزش عرفی (تجاری) همان کالا محکوم می‌‌شود» علاوه بر این در ماده ۱۷۹ قانون مجازات اسلامی ایران آمده است: «هرگاه كسي چند بار شرب مسكر بنمايد و بعد از هربار حد بر او جاري شود در مرتبه سوم كشته مي شود» اما با وجود چنین قوانین و سیاست‌هایی مبنی بر منع مصرف مشروبات الکلی، آمارها حاکی از این است که این سیاست‌ها و قوانین بازدارنده، در امر کاهش مصرف نوشیدنی‌های الکلی در ایران موفق نبوده است: بیشتر
عرق‌سگی (عرق ۵۵) یا عرق‌ کشمش در ایران 
گونه‌ای از نوشیدنی‌های الکلی دست ساز ایرانی است که از کشمش به دست می‌آید. عرق سگی معروفترین و پرفروشترین نوشیدنی الکلی در ایران است و به همین دلیل بیشترین مصرف کننده را دارد. عرق سگی الکل بیشتری از انواع دیگر عرق داشته و سنگین تر است. میزان الکل موجود در این نوع مشروب تا ۹۰% گزارش شده‌است. به طور معمول بین ۴۵ تا ۵۵ درصد است... در میان مشروبات الکلی موجود در بازار ایران، عرق سگی بیشترین درصد ناخالصی و غیر استاندارد را دارد. تولید عرق سگی بصورت سنتی و پنهانی و بدون نظارت، بارها جان عده‌ای از ایرانیان را به خطر انداخته‌است - بیشتر:
کارخانه ی ميکده ی قزوين در ایران
میکده ی قزوین یک کارخانه الکل سازی و تولید مشروبات الکلی پیش از انقلاب ۵۷ در ایران بود که اکنون به نام بیدستان معروف می باشد و تولیدات سرکه الکل دارد. نوعی مشروب الکلی یا ودکا در این کارخانه تولید می شد که به عرق ۵۵ معروف بود به دلیل ۵۵ درصد الکل و در فرهنگ عامه عرقسگی یا عرق‌سگی هم شناخته می شد. در بعدازظهر روز ۹ دی ۱۳۵۷ تظاهراتی در شهر قزوین برگزار شد و به طور کلی شهر متشنج بود که در خلال آن يک سينما و مشروب فروشی و چند شعبه بانک به آتش کشيده شد. در اين روز کارخانه ی ميکده ی قزوين و چند منزل مسکونی افسران ارشد پادگان مورد حمله قرار گرفته و به آتش کشيده شد - بیشتر:
امپراتوری «عرق سگی» در ایران
ناصر کرامتی یک خبره در زمینه مسکرات تجربیات خود را اینگونه در اختیار می‌ نهد:
http://archive.radiozamaneh.com/society/khiyaban/2013/01/30/24072
مشروب خواری،الکل خواری در ایران
ایران جزء کشورهایی قلمداد می شود که در آن مصرف مشروبات الکلی ممنوع است. این محدودیت ها به همراه بالا بودن قیمت مشروبات الکلی خارجی و همچنین مشکل دستیابی به آنها، موجب شده است که افرادی در سطح کشور و حتی منطقه با اضافه کردن الکل طبی به ماء الشعیر های رایج و حتی رقیق کردن الکل طبی با آب یا آب میوه ها که متاسفانه بعضاً قرص های روان گردان نیز به آن اضافه می کنند نسبت به تهیه و ساخت و توزیع مشروبات دست ‌ساز اقدام نمایند. این مشروبات دست ساز به صورت فله ای یا پاکتی با قیمت ارزانتر بین جوانان توزیع می شود تا جایی که بارها و بارها شاهد قربانی شدن تعداد زیادی از نوجوانان و جوانان به خاطر استفاده از همین مشروبات دست ساز بوده ایم... الکل طبی یا الکل سفید رایج در داروخانه ها از طریق تخمیر و تقطیر گندم و چغندر حاصل می شود و قابلیت خوردن دارند. هر چند که اخیراً دولت کارخانه داران را ملزم به افزودن ماده ی تلخ‌ کننده (دتاتونیوم بنزوات) به الکل سفید کرده است ولی باز هم رعایت نمی شود. گویا شبکه های وسیعی از کانال‌ های توزیع الکل سفید در کشور به صورت علنی و رسمی به فعالیت مشغولند... می توان گفت که ضررها و وابستگی روانی ناشی از مصرف این نوع مشروبات الکلی تقلبی و دست ساز که بصورت غیر بهداشتی و با میزان الکل غیر استاندارد تهیه می شوند بسی بیشتر از ماهیت مشروبات الکلی متداول در دنیاست. گزارشاتی از مسمومیت، مشکلات حاد و مزمن کلیوی و حتی نابینایی جوانان بعلت مصرف این نوع مسکرات در پارتی های دسته جمعی گواه این مدعاست. متاسفانه بنا به دلایلی، اطلاع رسانی در مورد نحوه مصرف این مشروبات الکلی بسیار ضعیف است و فقط اطلاع رسانی به مصرف نکردن، حرام بودن و ضررهای آن خلاصه می شود.  باید بپذیریم که جلوگیری از مصرف و توزیع مشروبات الکلی در ایران غیر ممکن است و منطقی است که در مورد انواع مشروبات الکلی و میزان الکل آنها، نحوه ی مصرف، عوارض زیاد مصرف آنها اطلاع رسانی کرد. چه بسا  استفاده از آن همراه با نوشیدنی های دیگر یا هر چیز خوراکی دیگر می تواند عوارض مختلف دیگری هم داشته باشد. جوانان هر مشروبی که به دستشان بیاید را استفاده می‌کنند بدون اینکه از ماهیت و عواقب آن اطلاعی داشته باشند. به این هم توجه نمی‌کنند که اگر مثلا این را با آن بخورند، برایشان خوب است، خوب نیست، ضرر دارد یا ندارد. بعضی ها سنکوب را بخاطر استفاده توأم مواد مخدر و مشروبات الکلی می دانند در صورتیکه سنکوب بخاطر افت آنی فشار خون رخ می دهد که ورود بیش از حد مجاز اتانل به خون به تنهایی نیز می تواند عامل آن باشد. هر چند که سنکوب در مصرف کم الکل به همراه مواد مخدر به خاطر افت فشار خون نیز رخ می دهد (نوشته ی سید محمود ابراهیمی گله داري) - بیشتر:
http://lamerdnevesht.ir/?p=4584
مصرف الکل در ایران دو لیتر بالاتر از مصرف جهانی؟
روزبه کردونی مدیر کل دفتر امور آسیب‌های اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در یادداشتی با طرح این سوال که آیا ایرانیان سالی ۴۲۰ میلیون لیتر الکل مصرف می‌کنند؟ توضیحاتی در این باره ارائه کرد. در یادداشت روزبه کردونی آمده است: آیا میزان مصرف سالانه الکل در کشور همان‌گونه که اخیرا معاون وزیر بهداشت اعلام کرده است ۴۲۰ میلیون لیتر در سال است؟ به دلایلی که در این نوشته بدان پرداخته خواهد شد، به نظر نمی‌رسد این عدد، رقم معتبر و صحیحی باشد؛ از این رو می‌توان اظهار داشت که برآورد دفتر امور آسیب‌های اجتماعی وزارت رفاه درباره میزان مصرف سالانه الکل در کشور به مراتب کمتر از عدد ۴۲۰ میلیون در سال است... در انتهای این یادادشت آمده: این نوشته بنا ندارد نگران‌کننده بودن میزان مصرف الکل در کشور را کتمان کند، اما باید توجه داشت در مواجهه با آسیب‌های اجتماعی همانقدر که کتمان واقعیت، حوزه سیاست‌گذاری و عرصه عمومی را دچار غفلت می‌کند، بزرگنمایی غیرواقعی نیز سبب به اشتباه انداختن حوزه‌های سیاستی و تاثیر نامطلوب در جامعه است.
شراب : از زبان برخی سرایندگان این زمانه
http://saadatnoury.blogspot.ca/2014/07/blog-post.html
جام ها و پیاله ها : در زنجیری از سروده ها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2014/07/selected-poems-on-cup-of-wine-in.html
تهیه و تدوین:
دکتر منوچهر سعادت نوری
بخش های پیشین مجموعه ی یادداشت ها و نوشتارها و نامه ها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2014/03/blog-post_60.html