۱۳۹۵ اردیبهشت ۲۰, دوشنبه

مصرف مشروبات الکلی درایران و دنیا

پیشینه ی تاریخی مصرف شراب در ایران
در سال ۱۹۹۶ میلادی گروهی از باستان شناسان و مردم شناسان امریکایی با نظارت پرفسور “پاتریک مک گاورن” کشف مهمی‌ در باره‌ی قدمت ساخت شراب در ایران کردند که در بین جامعه ایرانی‌ بازتاب گسترده ای داشت.  “مک گاورن” و گروه تحقیقاتیش در تپه حاجی فیروز در ارومیه کنونی، با اولین منبع شراب سازی در ایران که مربوط به ۵۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، یعنی‌ بیش از ۷۰۰۰ سال پیش بود روبرو شدند.... امروز اما می‌دانیم که پس از چینی‌ها که دست کم حدود ۹ هزار پیش موفق به کشف و تولید مشروبات الکلی شده بودند، ایرانیان دست کم ۶۰۰۰ سال پیش مشروبات الکلی تولید و مصرف میکردند (دویچه وله). منوچهر سعادت نوری در بخشی از کتاب “تغذیه‌ی ایرانیان در طول تاریخ” (۱۳۵۰) در مورد شراب خواری در دوران شاهنشاهی هخامنشی می‌نویسد: “چنان‌که از سیاهه‌‌ ی نوشابه‌ها پیداست بهترین نوع‌ آن را وارد می‌کردند. برای مردمان پایین‌تر‌، می از تپه‌های شمال غربی آسور و از شهرستان ورارود در سوریه شمالی می آوردند. مو در خود بابل هم می‌ رویید و از باده‌ های پست‌تر‌ آن‌ مکرر یاد شده است".
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2015/09/blog-post_14.html
فهرست کشورها بر پایه ی مصرف الکل
این فهرست کشورها، بر پایه ی سرانه مصرف الکل (اتیل خالص) در سال است که با توجه به آخرین داده های سازمان جهانی بهداشت، بر اساس افراد (۱۵ +) محاسبه شده است: بیشتر
فهرست کشورها بر پایه ی سرانه مصرف آبجو در ۲۰۰۴ میلادی
بیشتر
نوشیدنی‌های الکلی در ایران
با توجه به قوانین اسلام، نوشیدن، تولید و مبادله هر گونه نوشیدنی‌های الکلی در ایران ممنوع است و به همین دلیل واردات نوشیدنی‌های الکلی به ایران غیرقانونی است.به جای آن، نوشیدنی‌های بدون الکل در ایران رواج دارد. ممنوعیت نوشیدنی‌های الکلی، فرصت خوبی برای تولیدکنندگان نوشیدنی‌های غیرالکلی ایجاد کرده‌است. دولت با اجرای برنامه‌های ضدقاچاق و واردات نوشیدنی‌های غیرالکلی به کشور، سعی در تشویق مردم به سمت این‌گونه نوشیدنی‌ها دارد. بیشتر جوانان ایرانی پس از آن که در رسانه‌ها از فواید زیاد آن‌ها صحبت شد، به سمت آبجوهای بدون الکل روی آورده‌اند. این تبلیغات بر روی منافع شرکت‌های تولیدکننده ماءالشعیر، تأثیر زیادی داشته است. در دین اسلام، مصرف الکل به هر نحو حرام است. هم‌چنین مبادله نوشیدنی‌های الکلی و ظروف آن‌ها نیز ممنوع است. به همین دلیل واردات این‌گونه نوشیدنی‌ها به ایران غیرقانونی است: دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
نگاهی به مصرف مشروبات الکلی در جهان و ایران
بنا به گزارش سازمان بهداشت جهانی، مشروبات الکلی علت مرگ شش نفر در هر دقیقه است. در سال ۲۰۱۲، حدود سه میلیون و ۳۰۰ هزار مرگ و میر و یا ۹ و نیم درصد از کل مرگ و میر جهانی، مرتبط به مصرف الکل بوده است.  همچنین تفاوت معناداری بین مرگ و میر مردان و زنان بر اثر استفاده از مشروبات الکلی وجود دارد، مشروبات الکلی بیشتر سبب مرگ مردان می‌شود و مردان بیشتر از شش درصد و زنان چهار درصد از این آمار را شامل می‌شوند. از نظر میزان مصرف مشروبات الکلی، «بلاروس» در رأس کشورهای پر‌مصرف و پس از آن مولداوی ، لیتوانی و روسیه قرار می‌گیرند. اما بر اساس آمار جدیدی که سازمان بهداشت جهانی منتشر کرده است (آمار متعلق به سال‌های ۲۰۱۰ـ۲۰۱۱  است) ایران در رده‌بندی جهانی میزان مصرف الکل، در رده ۱۶۶ قرار دارد. بر اساس یکی دیگر از شاخص‌های میزان مصرف الکل، یعنی رتبه‌بندی کشورها بر اساس مصرف سنگین الکل، ایران در رتبه قابل توجهی قرار دارد. علی‌رغم اینکه ایران در زمینه مصرف مشروبات الکلی رتبه پایینی دارد، در رده‌بندی مصرف سنگین مشروبات الکلی «رتبه نوزدهم» را به خود اختصاص داده است. گزارشی منتشر شده توسط سازمان بهداشت جهانی می‌گوید که هر مصرف‌کننده در ایران، سالانه ۲۵ لیتر الکل مصرف می‌کند که این رقم دو برابر یک شهروند آمریکایی و حتی بیشتر از شهروندان روسی است که در جهان مشهور به مصرف بالای الکل هستند: بیشتر
قوانین مربوط به مصرف، خرید و فروش مشروبات الکلی در ایران
بعد از انقلاب اسلامی ۵۷، مصرف، خرید و فروش مشروبات الکلی در ایران ممنوع اعلام شد. مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۸۷ در این‌باره این بند را تصویب کرد: «هر فردی مشروبات الکلی را بسازد، بخرد و بفروشد یا حمل و نگهداری کند، به شش ماه تا یک سال حبس، ۷۴ ضربه شلاق و پرداخت جزای نقدی به میزان پنج برابر ارزش عرفی (تجاری) همان کالا محکوم می‌‌شود» علاوه بر این در ماده ۱۷۹ قانون مجازات اسلامی ایران آمده است: «هرگاه كسي چند بار شرب مسكر بنمايد و بعد از هربار حد بر او جاري شود در مرتبه سوم كشته مي شود» اما با وجود چنین قوانین و سیاست‌هایی مبنی بر منع مصرف مشروبات الکلی، آمارها حاکی از این است که این سیاست‌ها و قوانین بازدارنده، در امر کاهش مصرف نوشیدنی‌های الکلی در ایران موفق نبوده است: بیشتر
عرق‌سگی (عرق ۵۵) یا عرق‌ کشمش در ایران 
گونه‌ای از نوشیدنی‌های الکلی دست ساز ایرانی است که از کشمش به دست می‌آید. عرق سگی معروفترین و پرفروشترین نوشیدنی الکلی در ایران است و به همین دلیل بیشترین مصرف کننده را دارد. عرق سگی الکل بیشتری از انواع دیگر عرق داشته و سنگین تر است. میزان الکل موجود در این نوع مشروب تا ۹۰% گزارش شده‌است. به طور معمول بین ۴۵ تا ۵۵ درصد است... در میان مشروبات الکلی موجود در بازار ایران، عرق سگی بیشترین درصد ناخالصی و غیر استاندارد را دارد. تولید عرق سگی بصورت سنتی و پنهانی و بدون نظارت، بارها جان عده‌ای از ایرانیان را به خطر انداخته‌است - بیشتر:
کارخانه ی ميکده ی قزوين در ایران
میکده ی قزوین یک کارخانه الکل سازی و تولید مشروبات الکلی پیش از انقلاب ۵۷ در ایران بود که اکنون به نام بیدستان معروف می باشد و تولیدات سرکه الکل دارد. نوعی مشروب الکلی یا ودکا در این کارخانه تولید می شد که به عرق ۵۵ معروف بود به دلیل ۵۵ درصد الکل و در فرهنگ عامه عرقسگی یا عرق‌سگی هم شناخته می شد. در بعدازظهر روز ۹ دی ۱۳۵۷ تظاهراتی در شهر قزوین برگزار شد و به طور کلی شهر متشنج بود که در خلال آن يک سينما و مشروب فروشی و چند شعبه بانک به آتش کشيده شد. در اين روز کارخانه ی ميکده ی قزوين و چند منزل مسکونی افسران ارشد پادگان مورد حمله قرار گرفته و به آتش کشيده شد - بیشتر:
امپراتوری «عرق سگی» در ایران
ناصر کرامتی یک خبره در زمینه مسکرات تجربیات خود را اینگونه در اختیار می‌ نهد:
http://archive.radiozamaneh.com/society/khiyaban/2013/01/30/24072
مشروب خواری،الکل خواری در ایران
ایران جزء کشورهایی قلمداد می شود که در آن مصرف مشروبات الکلی ممنوع است. این محدودیت ها به همراه بالا بودن قیمت مشروبات الکلی خارجی و همچنین مشکل دستیابی به آنها، موجب شده است که افرادی در سطح کشور و حتی منطقه با اضافه کردن الکل طبی به ماء الشعیر های رایج و حتی رقیق کردن الکل طبی با آب یا آب میوه ها که متاسفانه بعضاً قرص های روان گردان نیز به آن اضافه می کنند نسبت به تهیه و ساخت و توزیع مشروبات دست ‌ساز اقدام نمایند. این مشروبات دست ساز به صورت فله ای یا پاکتی با قیمت ارزانتر بین جوانان توزیع می شود تا جایی که بارها و بارها شاهد قربانی شدن تعداد زیادی از نوجوانان و جوانان به خاطر استفاده از همین مشروبات دست ساز بوده ایم... الکل طبی یا الکل سفید رایج در داروخانه ها از طریق تخمیر و تقطیر گندم و چغندر حاصل می شود و قابلیت خوردن دارند. هر چند که اخیراً دولت کارخانه داران را ملزم به افزودن ماده ی تلخ‌ کننده (دتاتونیوم بنزوات) به الکل سفید کرده است ولی باز هم رعایت نمی شود. گویا شبکه های وسیعی از کانال‌ های توزیع الکل سفید در کشور به صورت علنی و رسمی به فعالیت مشغولند... می توان گفت که ضررها و وابستگی روانی ناشی از مصرف این نوع مشروبات الکلی تقلبی و دست ساز که بصورت غیر بهداشتی و با میزان الکل غیر استاندارد تهیه می شوند بسی بیشتر از ماهیت مشروبات الکلی متداول در دنیاست. گزارشاتی از مسمومیت، مشکلات حاد و مزمن کلیوی و حتی نابینایی جوانان بعلت مصرف این نوع مسکرات در پارتی های دسته جمعی گواه این مدعاست. متاسفانه بنا به دلایلی، اطلاع رسانی در مورد نحوه مصرف این مشروبات الکلی بسیار ضعیف است و فقط اطلاع رسانی به مصرف نکردن، حرام بودن و ضررهای آن خلاصه می شود.  باید بپذیریم که جلوگیری از مصرف و توزیع مشروبات الکلی در ایران غیر ممکن است و منطقی است که در مورد انواع مشروبات الکلی و میزان الکل آنها، نحوه ی مصرف، عوارض زیاد مصرف آنها اطلاع رسانی کرد. چه بسا  استفاده از آن همراه با نوشیدنی های دیگر یا هر چیز خوراکی دیگر می تواند عوارض مختلف دیگری هم داشته باشد. جوانان هر مشروبی که به دستشان بیاید را استفاده می‌کنند بدون اینکه از ماهیت و عواقب آن اطلاعی داشته باشند. به این هم توجه نمی‌کنند که اگر مثلا این را با آن بخورند، برایشان خوب است، خوب نیست، ضرر دارد یا ندارد. بعضی ها سنکوب را بخاطر استفاده توأم مواد مخدر و مشروبات الکلی می دانند در صورتیکه سنکوب بخاطر افت آنی فشار خون رخ می دهد که ورود بیش از حد مجاز اتانل به خون به تنهایی نیز می تواند عامل آن باشد. هر چند که سنکوب در مصرف کم الکل به همراه مواد مخدر به خاطر افت فشار خون نیز رخ می دهد (نوشته ی سید محمود ابراهیمی گله داري) - بیشتر:
http://lamerdnevesht.ir/?p=4584
مصرف الکل در ایران دو لیتر بالاتر از مصرف جهانی؟
روزبه کردونی مدیر کل دفتر امور آسیب‌های اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در یادداشتی با طرح این سوال که آیا ایرانیان سالی ۴۲۰ میلیون لیتر الکل مصرف می‌کنند؟ توضیحاتی در این باره ارائه کرد. در یادداشت روزبه کردونی آمده است: آیا میزان مصرف سالانه الکل در کشور همان‌گونه که اخیرا معاون وزیر بهداشت اعلام کرده است ۴۲۰ میلیون لیتر در سال است؟ به دلایلی که در این نوشته بدان پرداخته خواهد شد، به نظر نمی‌رسد این عدد، رقم معتبر و صحیحی باشد؛ از این رو می‌توان اظهار داشت که برآورد دفتر امور آسیب‌های اجتماعی وزارت رفاه درباره میزان مصرف سالانه الکل در کشور به مراتب کمتر از عدد ۴۲۰ میلیون در سال است... در انتهای این یادادشت آمده: این نوشته بنا ندارد نگران‌کننده بودن میزان مصرف الکل در کشور را کتمان کند، اما باید توجه داشت در مواجهه با آسیب‌های اجتماعی همانقدر که کتمان واقعیت، حوزه سیاست‌گذاری و عرصه عمومی را دچار غفلت می‌کند، بزرگنمایی غیرواقعی نیز سبب به اشتباه انداختن حوزه‌های سیاستی و تاثیر نامطلوب در جامعه است.
شراب : از زبان برخی سرایندگان این زمانه
http://saadatnoury.blogspot.ca/2014/07/blog-post.html
جام ها و پیاله ها : در زنجیری از سروده ها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2014/07/selected-poems-on-cup-of-wine-in.html
تهیه و تدوین:
دکتر منوچهر سعادت نوری
بخش های پیشین مجموعه ی یادداشت ها و نوشتارها و نامه ها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2014/03/blog-post_60.html