MSNSelectedArticles: برج های مشهور جهان

در یکی از بخش های پیشین " گزیده ای از نوشتارها"، به " دیوار های مشهور جهان" اشاره شد. با روی کار آمدن دونالد ترامپ
به عنوان رئیس ‌جمهور آمریکا و افزایش فعالیت های سیاسی و تجاری در " برج ترامپ" واقع در شهر نیویورک، واژه ی "برج" نیز بر سر زبان ها افتاد. در این نوشتار ضمن ارائه ی توضیحاتی پیرامون برج در فرهنگ واژه ها وعلم نجوم و در فرهنگ اصطلاحات فارسی، "برج های مشهور جهان" را با یکدیگر بررسی و مرور می کنیم
*
برج (به مفهوم بنای بلند) در فرهنگ واژه ها
برج = کوشک: بنای بلند را گویند و به عربی قصر (برهان). قصر و هر بنای رفیع بلند و بارگاه و سرای عالی (ناظم الاطباء). بنای مرتفع و عالی .. کاخ . کوشه . گوشک (فرهنگ فارسی معین) . پهلوی: کوشک. کلاه فرنگی بالای بنا، اطاق تابستانی. معرب آن جوسق (از حاشیه ٔ برهان چ معین) : و در "سمنگان" کوه هاست از سنگ سپید چون رخام و اندر وی خانه ها کنده است و مجلس ها و کوشک ها و بتخانه هاست و آخر اسبان با همه آلتی که مر کوشک ها را بباید (حدود العالم). و در " مرو " کوشک های بسیار است و آن جای خسروان بوده است (حدود العالم): لغت نامه ی دهخدا
برج: ساختمانی بلند را گویند که با هدف اسکان، گردشگری، نصب آنتن‌های مخابراتی و... ساخته‌می‌شود: دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
برج در علم نجوم و در فرهنگ اصطلاحات فارسی
برج در علم نجوم = برج های فلکی (برج‌ های دوازده‌ گانه) - برج به معنای ماه بعنوان یک دوازدهم سال
برج در فرهنگ اصطلاحات فارسی = برج زهر_ مار - برج عاج
مشهورترین برج ها
Image result for ‫برج ایفل‬‎

١
برج ایفل: برجی فلزی در میدان شان دو مارس و در کنار رود سن واقع در شهر پاریس است. ساخت برج ایفل در سال ۱۸۸۷
آغاز و در ۳۱ مارس ۱۸۸۹ به پایان رسید. نام برج ایفل از نام سازنده‌اش گوستاو ایفل گرفته شده‌است. برج ایفل که امروزه به عنوان نماد فرانسه شناخته می‌شود، پربازدیدترین بنای جهان و یکی از شناخته‌ شده ‌ترین بناها در جهان است
٢
برج لندن با نام رسمی قصر سلطنتی و قلعه ی نظامی علیاحضرت ملکه: قلعه‌ای تاریخی در مرکز لندن است که در سمت شمالی رود تیمز واقع شده‌است. در نقطه‌ای که اکنون این برج قرار گرفته احتمالاً ابتدا یک دژ بریتانیایی و سپس یک دژ رومی وجود داشته ‌است. شاید ساکسون‌ها هم در این نقطه صاحب دژی بوده‌اند. بعد، ویلیام فاتح دستور ساختن یک برج سفید را داده‌است؛ که از قدیمی‌ترین قسمت‌های قلعه نظامی حاضر است. قسمت‌های مهم دیگر بنا هم، در زمان حکومت هنری سوم (۱۲۷۲–۱۲۱۶) ساخته شده‌اند. این برج یکی از ترسناک‌ترین ساختمان‌های دنیا نیز قلمداد می‌شود بی‌شک ناشی از تعداد زیاد اعدام‌ها، قتل‌ها و شکنجه‌هایی است که در هزار سال گذشته در پس دیوارهای این محل صورت گرفته‌است
۳
برخی از برج ها که در ایران اهمیت هنری یا تاریخی دارد: برج بابل، ساختمانی است که در "سفر پیدایش} به آن اشاره و ‌اکنون نابود شده‌ است - برج رِسْکِت، واقع در بخش مرکزی شهرستان ساری - برج طغرل، که برج آجری مدوری است در شهر ری و محتملاً از قرن هشتم هجری قمری است - برج کاشانه، که برج مضرس بلندی است در بسطام (شهری در شهرستان شاهرود استان سمنان در ایران) مجاور مسجد جمعه ٔ آنجا و از آثار قرن هشتم هجری قمری است . برج کشمر، که برج مضرس بلند با گنبد مخروطی از آثار قرن هفتم هجری قمری است در شهر کاشمر خراسان - برج لاجیم، که برج مدور آجریست نزدیک آبادی لاجیم از بخش سوادکوه شهرستان ساری دارای دو کتیبه ٔ پهلوی و کوفی - برج مهماندوست، برج آجری در آبادی مهماندوست دامغان از آثار قرن پنجم هجری قمری دارای کتیبه ٔ کوفی - برج کوره هنرکار، مربوط به دوره ی پهلوی است و در شیراز، بلوار مدرس، ابتدای خیابان فضیلت، داخل پارک فضیلت واقع شده و در ۳۰ بهمن ۱۳۸۶ با شمارهٔ ۲۰۸۰۶ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است - برج گنبد قابوس، بنایی تاریخی از قرن چهارم هجری قمری است که در شهر گنبد کاووس، در استان گلستان و شمال ایران قرار دارد. این برج که بلندترین برج تمام آجری جهان به‌شمار می‌آید در سال ۳۷۵ هجری خورشیدی و در زمان پادشاهی کاووس بن وشمگیر و در شهر گنبدکاووس که پایتخت پادشاهان آل زیار بوده، بنا گردیده ‌است -
برج‌ های دوقلوی سامان: نخستین ساختمان بلند مسکونی در تهران بود که در بلوار کشاورز (بلوار الیزابت سابق) ساخته شد. برج‌ های سامان ۲۲ طبقه و ۷۲ متر بلندا دارد و در سال ۱۳۴۹ به بهره ‌برداری رسید. ساخت این برج ‌های دوقلو از نخستین تجربه‌ های مهندسی ایران در بکارگیری از قطعات پیش ‌ساخته بود - برج علی‌آباد مربوط به قرن ۸ هجری قمری است و در شهرستان بردسکن، روستای کشمر واقع شده و در ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ۱۲۷ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌ است
۴
برج پیچنده ی سوئد: آسمانخراشی است در شهر مالمو سوئد که به دست معمار، مهندس عمران و هنرمند اسپانیایی سانتیاگو کالاتراوا طراحی و در اوت ۲۰۰۵ به‌ طور رسمی افتتاح شد. این برج ۵۴ طبقه‌ای ۱۹۰ متر ارتفاع دارد. پس از اتمام پروژه این برج رتبهٔ بلندترین سازه در کشور های اسکاندیناویایی و دومین آپارتمان بلند در اروپا را از آن خود کرد
۵
برج آزادی: که پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، به نام برج شهیاد شناخته می‌شد، اصلی‌ترین و یکی از نمادهای شهر تهران است و تقریباً در همه جای دنیا ایران را با این نماد می‌شناسند و در سال ۱۳۴۹ خورشیدی، توسط حسین امانت، معمار ایرانی ساخته شد. معماری برج، تلفیقی از معماری هخامنشی، معماری ساسانی و معماری اسلامی است. در محوطه زیرین برج، چندین تالار نمایش، نگارخانه، کتابخانه و موزه قرار دارد
۶
برج میلاد (برج تهران): نام برج مخابراتی چندمنظوره ایست که در شمال غربی تهران، پایتخت ایران قرار دارد. این برج با ارتفاع ۴۳۵ متر، بلندترین برج ایران، ششمین برج بلند مخابراتی جهان و نوزدهمین سازهٔ بلند نامتکی جهان است. این برج با ۱۳ هزار متر زیربنا از نظر وسعت کاربری سازهٔ رأس برج در میان تمامی برج‌های مخابراتی دنیا مقام نخست را دارد. برج میلاد به دلیل بلندی بسیار و شکل ظاهری متفاوتش، تقریباً از همه جای تهران نمایان است و از این رو، یکی از نمادهای پایتخت ایران به‌ شمار می‌آید.
۷
برج آسمان: برجی مخابراتی در اوکلند نیوزیلند است. کار ساخت این برج از سال ۱۹۹۴ آغاز شد و در سال ۱۹۹۷ پایان یافت. ارتفاع این برج عظیم ۳۲۸متر است. هزینه ساخت این برج ۵۰ میلیون دلار آمریکا برآورد شده ‌است. به طور میانگین روزانه ۱۱۵۰ نفر از این برج دیدن می‌کنند.
۸
برج تلویزیونی تاشکند: یک برج بلند است که بلندای آن به ۳۷۵ متر می‌رسد و در شهر تاشکند ازبکستان واقع شده است. ساخت این برج از سال ۱۹۷۸ آغاز شده و در ۱۵ ژانویهٔ ۱۹۸۵ به پایان رسیده است. پایه‌های این برج عمودی و بیشتر از فلز است. این برج بلند ترین ساختمان در آسیای میانه است
۹
برج ترامپ: نام یک برج مرتفع ۵۸ طبقه در خیابان پنجم منهتن در شهر نیویورک است. این برج در ۱۹۸۳ ساخته شد، ۲۰۲ متر ارتفاع دارد و متعلق به دونالد ترامپ است. دونالد ترامپ در شهرهای دیگر نیز برج ‌هایی به نام خود دارد. برج و هتل بین‌المللی ترامپ یک نمونه از آنهاست
۱۰
برج کالگری: برجی است به بلندای ۱۹۱ متر در مرکز شهر کالگری ایالت آلبرتا در کانادا. وزن این آسمانخراش ۱۰،۰۰۰ تن است که ۶۰% آن یعنی حدود ۶،۰۰۰ تن در زیر زمین است. هزینه ی ساخت برج ۳،۵۰۰،۰۰۰ دلار بوده و با همکاری شرکت‌های ماراتن ریالتی و هوسکی اویل ساخته شده است. این بنا یکی از اعضای بنیان‌گذار فدراسیون جهانی برج های بزرگ است.
۱۱
برج صلح با نام رسمی برج پیروزی و صلح: یک برج ساعت و ناقوس در اتاوا، پایتخت کاناداست. این برج در مسیر میانی بلوک مرکزی ساختمان ‌های پارلمان کانادا در اتاوا قرار دارد. برج صلح امروزه یکی از نمادهای کاناداست و نقش آن بر روی اسکناس‌ های پنجاه دلاری و بیست دلاری کانادا نیز دیده می‌شود
۱۲
برج خلیفه یا برج دبی: آسمان‌ خراشی در شهر دبی امارات متحدهٔ عربی است. این برج با ۱۶۳ طبقه قابل استفاده و ۸۲۸ متر ارتفاع، در حال حاضر بلند ترین سازه و آسمان‌ خراش ساخته شده به دست انسان است. ساخت این برج از ژانویهٔ ۲۰۰۴ (۱۳۸۲ ه‍. ش) آغاز شد و در روز چهارم ژانویهٔ ۲۰۱۰ (۱۴ دی ۱۳۸۸) گشایش یافت
۱۳
برج مخابراتی اوستانکینو در مسکو: کار ساخت این برج از سال ۱۹۶۳ تا ۱۹۶۷ به طول انجامید. ارتفاع این برج با آنتن ۵۴۰ متر می‌ باشد
۱۴
برج ملی کانادا (برج سی ان): سومین برج بلند جهان است. ارتفاع این برج ۵۵۳/۳ متر است. این برج در شهر تورنتو در کانادا قرار دارد و سالانه حدود دو میلیون نفر توریست را به خود جذب می ‌کند. این برج در سال ۱۹۷۶ به روی مردم گشوده شد
۱۵
برج کوالالامپور در مالزی: که به برج کی‌ال نیز مشهور است، یک برج بلند واقع در کوالالامپور مالزی است. این برج در سال ۱۹۹۵ به منظور کارهای مخابراتی ساخته شد و به همین علت آنتنی در بالای آن نصب شده ‌است. بلندی این برج به ۴۲۱ متر می‌رسد و در رده ی پنجمین برج بلند جهان قرار دارد
۱۶
برج توکیو: نام برجی مخابراتی و تفریحی در پارک شیبا در توکیو می‌باشد. این برج ۳۳۲٫۶ متر ارتفاع دارد. ساخت برج مشبک توکیو، از برج ایفل الهام گرفته شده‌ است
۱۷
برج بغداد: یک برج ۲۰۵ متری مخابراتی در بغداد است که در سال ۱۹۹۴ افتتاح شد و به جای یک برج مخابراتی نابود شده در جنگ خلیج فارس است. برج بغداد یک رستوران گردان و یک سکوی مشاهده در طبقه ی بالا دارد
۱۸
برج آمریکا: یک برج تفریحی و دیدبانی شهر سن آنتونیو در تگزاس است. این برج که ۲۲۹ متر بلندا دارد، در سال ۱۹۶۸ ساخته شد. ‌رستوران بالای برج ساعتی یک بار گردش می‌کند، و بازدید کنندگان توانایی دیدن شهر در هوای آزاد از بالای برج را دارند
۱۹
برج کج پیزا: در شهر پیزا در ناحیه توسکانی ایتالیاست و با اینکه تنها برج کج جهان نیست، ولی از شناخته‌ شده‌ ترین آنهاست. این برج ۱۴۵۰۰ تن است و نشان اصلی شهر پیزاست. برج کج پیزا در ۱۹۸۷ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد
۲۰
برخی از برج های چین: برج رادیو و تلویزیونی تیانجین، با بلندای ۳۶۸ متر، در شهر تیانجین کشور چین قرار گرفته و بیشتر به عنوان یک برج ارتباطی از آن استفاده می ‌شود.این برج در سال ۱۹۹۱ میلادی ساخته شده و بر طبق آمار سال ۲۰۰۹، هفتمین برج بلند جهان است. برج رادیو و تلویزیونی تیانجین، عضوی از فدراسیون جهانی برج ‌های بلند محسوب می‌ شود - برج مروارید باختر در شهر چنگدوی چین قرار دارد. ارتفاع این برج ۳۳۹ متر است
۲۱
برج های کویت: به سه برج بلند و باریک در شهر کویت گفته می‌ شود که در کنار خلیج فارس قرار گرفته ‌اند. این برج‌ ها در ۲۶ فوریه ۱۹۷۷ به ‌طور رسمی افتتاح شدند
۲۲
برج گالاتا در استانبول ترکیه: یک برج قرون وسطایی است که در منطقه ی گالاتای استانبول دقیقاً در قسمت شمالی شاخ طلایی قرار گرفته است
۲۳
برج‌ های دو قلوی پتروناس در مالزی; از بلند ترین آسمان خراش‌ های جهان است که در شهر کوالا لامپور در کشور مالزی قرار گرفته‌ است. برج ‌های دوقلو با احتساب آنتن بالای آن‌ ها، ۴۵۲ متر بلندی دارد. تعداد طبقات هر برج ۸۸ طبقه است و جمعاً ۷۸ آسانسور در این دو ساختمان فعال است
۲۴
برج های کبوتر اژیه در اصفهان: مربوط به دوره ی قاجار است و در شهرستان اصفهان، بخش جلگه، شهر اژیه، مزارع ساحل زاینده رود واقع شده و در ۲۸ اسفند ۱۳۸۵ با شمارهٔ ثبت ۱۸۷۶۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده اند
۲۵
برج‌ های اتحاد در امارات متحده ی عربی: مجموعه ی ۵ برج واقع در ابوظبی، امارات متحده عربی می‌ باشد. ساخت این ‌برج‌ ها در ۲۰۰۶ شروع و در ۲۰۱۱ به پایان رسیده است
۲۶
برج‌ های دو قلوی ال فارو در آرژانتین: در بوینس آیرس آرژانتین جای دارند. کار ساخت این برج های ۱۸۵ متری در سال ۲۰۰۳ آغاز شد و در سال ۲۰۰۵ میلادی پایان یافت. این برج های مسکونی یکی از نمادهای بوینس آیرس است
۳۷
برج ‌های شعله: نام سه برج در شهر باکو در کشور جمهوری آذربایجان است. این سه برج توسط شرکت های آمریکایی هلموث، اوباتا و کاساباوم طراحی گردید
۲۸ -
برج ‌های دو قلوی ویر در لاس وگاس آمریکا: در ۳۷ طبقه و ارتفاع ۱۵۰ متر در شهر لاس وگاس، مرکز ایالت‌ نوادا ساخته شده ‌اند. هر برج دارای ۳۳۷ واحد مجتمع مسکونی لوکس با مساحت ۴۹٫۲ تا ۲۰۹٫۶ متر مربع است.
۲۹
برخی از " حاجی" برج ها در ایران: برج حاجی جلال مربوط به دوره ی افشار است و در ندوشن، در استان یزد واقع شده و در ۱۱ مرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۲۳۶۱ به ‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است - برج حاج ابوالقاسم: مربوط به دوره ی افشار است و در استان یزد شهرستان اردکان، روستای هفتادر، محله ی علیا واقع شده و در ۲۷ اسفند ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۶۳۵۱ به ‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است - برج حاجی ‌آباد: مربوط به دوره ی قاجار است و در استان یزد شهرستان بافق، روستای حاجی ‌آباد واقع شده و در ۱۱ مرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۲۶۵۹ به ‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است - برج حاجی ملا زینل: مربوط به دوره ی قاجار است و در استان یزد شهرستان بافق، روستای ده عسگر، واقع شده و در ۲۲ آبان ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۱۹۹۹۴ به ‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است
۳۰
روستای برج در هیجده کیلومتری شهرستان شازند ایران: قرار گرفته است. برجی نیز در این روستا قرار دارد که به دلیل نزدیکی به آرامگاه علامه اسماعیل فدایی (از علمای قرن سیزدهم هجری خورشیدی) آن را "برج آقا" می خوانند. این روستا در کوهپایهٔ قلهٔ شهباز که بزرگترین قلهٔ استان مرکزی ایران می‌ باشد قرار دارد
۳۱
برج هرکول: یک فانوس دریایی بازمانده از روم باستان است که در فاصله ۲٫۴ کیلومتری مرکز شهر لاکرونیا در شمال غربی اسپانیا قرار گرفته است
۳۲
برج اسکندریه: که به نام فانوس دریایی اسکندریه نیز خوانده می شود یکی از عجایب هفتگانه جهان بود و در اسکندریه ی مصر قرار داشت
۳۳
برج های فلکی (برج‌ های دوازده‌ گانه): از نظر نجومی تقسیمات دوازده‌ گانه ی منطقة البروج است که هر قسمت یک برج فلکی نامیده می‌ شود. هر برج فلکی بطور متوسط نماینده ی ۳۰ درجه حرکت خورشید بر دائرة البروج است که بطور متوسط با یک ماه خورشیدی در گاه ‌شماری هجری خورشیدی هماهنگ است. از این رو، برج به معنی ماه بعنوان یک دوازدهم سال نیز اطلاق می ‌شود
۳۴
برج زهر_ مار: هر کس بر اثر حادثه ای حالت خشم و غضب فوق العاده به او دست دهد به قسمی که چهره پر چین و جبین پر آژنگ کند ؛ چنین کس را اصطلاحاً برج زهر مار می گویند . لکن در استعمال آن باید الفاظ تشبیه مانند چون و همچون و امثال آن بکار رود تا افاده معنی کند
۳۵
برج عاج: لفظی است نشأت گرفته از غزل ‌های سلیمان در کتاب مقدس که بعدتر به عنوان لقبی برای مریم مورد استفاده قرار گرفت. از قرن نوزدهم این اصطلاح در اشاره به جهان یا محیطی به کار می ‌رود که اندیشمندان در آن مشغول پی‌جویی‌ هایی منفک از دغدغه‌ های عملی زندگی روزمره می‌ شوند. برج عاج اصطلاحی است که بر جدائی و کناره گیری هنرمند یا فیلسوف از امور دنیوی بشر دلالت می کند. وقتی هنرمند یا فیلسوفی به جای سهیم شدن در مسائل جاری زندگی بشر، خود را محبوس در جهان فردی و ذهنی خویش می کند و گوشه ی انزوا را بر گزیند گفته می شود در برج عاج خودش نشسته است، یعنی در تنهائی قفس طلائی خودش، خبر از امور جاری زندگی ندارد
تهیه و تدوین:
دکتر منوچهر سعادت نوری
همچنین نگاه کنید به برخی از برج ها که در ایران اهمیت هنری یا تاریخی دارد
Babel Tower
https://www.dezeen.com/2016/02/01/babel-tower-mirrored-boxes-reflect-rotate-iran-desert-landscape-installation/
Mozses Towers
https://www.mozses.com/new-project-4/
Iran Brick Towers
http://www.karavansera.com/towers.html
Resket Tower
http://www.payvand.com/news/16/dec/1075.html
*
منابع و مآخذ
برج در فرهنگ واژه ها: تارنماهای پارسی ویکی و دانشنامهٔ ویکی‌پدیا/ برج ایفل: تارنمای ویکی‌پدیا/ برج لندن: تارنمای / ویکی‌پدیا/ برخی از برج های ایران: تارنمای پارسی ویکی/ برج بابل: تارنمای ویکی‌پدیا/
/ برج آزادی: تارنمای ویکی‌پدیا/ برج میلاد (برج تهران): تارنمبرج بابل: تارنمای ویکی‌پدیا/ ،ای ویکی‌پدیا/ برج آسمان: تارنمای ویکی‌پدیا/ برج تلویزیونی تاشکند: تارنمای ویکی‌پدیا/ برج ترامپ: تارنمای ویکی‌پدیا/ برج کالگری: تارنمای ویکی‌پدیا/ برج صلح: تارنمای ویکی‌پدیا

۱۳۹۷ بهمن ۱۳, شنبه

برج های مشهور جهان