طاعون - ۱۷۲۰
بنا بر نوشته ی تارنمای اخبار پزشکی، در سال ۱۷۲۰ میلادی آخرین موج بیماری مرگبار و همه گیر طاعون در اروپا گزارش شد. باید یادآور شد که تاتارها در سال ۱۳۴۶ میلادی طاعون سیاه را به اروپای شرقی منتقل کردند. تخمین زده می شود شیوع این بیماری همه گیر تا ماه دسامبر سال ۱۹۲۰ ادامه یافت.
طاعون یک بیماری عفونی واگیر و مشترک بین انسان و حیوان با عامل باسیل یرسینیا پستیس است. عامل این بیماری در سال ۱۸۹۴، پس از سال‌ها پژوهش، توسط الکساندر یرسین در انستیتو پاستور کشف شد. این بیماری کشنده بارها در طول تاریخ باعث بحران‌های شدید اقتصادی، اجتماعی و سیاسی شده است. از دوران باستان تا کشف علتِ این بیماری در سال ۱۸۹۴، چندین بار همه‌گیری طاعون، سراسر اروپا، آسیا و آفریقا را فراگرفته است. در سال‌های ۶۲۷ - ۶۲۸ میلادی، «طاعون شیرویه» سراسر استان‌های باختری امپراتوری ساسانیان، بویژه میان‌رودان را در هم نوردید و باعث کشتن نیمی از جمعیت آن استان های امپراتوری شد در سده ی ۱۳۰۰ میلادی، شیوع طاعون خیارکی که به «طاعون سیاه» معروف شد، به مرگ بیش از ۷۵ تا ۲۰۰ میلیون نفر از مردم ارواسیا منجر گردید. تخمین زده می‌شود که یک سوم جمعیت ایران در آن زمان کشته شدند. در تاریخِ ایران، بویژه پس از بی ثباتی‌ها و زوالِ سامانِ کشور بدلیل حملهٔ مغولان، بیماری طاعون به‌طور متناوب شیوع پیدا کرده و باعث کشتن تعدادِ زیادی از مردمِ شهرهای مختلف شده است. در سال های ۱۱۵۱ و ۱۱۵۲ شمسی نیز، همه‌گیری «طاعون خیارکی در ایران» منجر به مرگ حدود ۲ میلیون نفر شد
وبا - ۱۸۲۰
وَبا یا کالِرا: یک عفونت در روده باریک است که از طریق آب توسط باکتری ویبریو کلرا ایجاد می‌شود. این باکتری با نوشیدن آب آلوده یا خوردن ماهی نپخته یا خوردن صدف‌ها وارد بدن می‌شود. در ایران بیشترین راه انتقال وبا، سبزی‌های آلوده‌است. سبزی‌هایی که در هنگام کاشته شدن با کود انسانی تغذیه می‌شوند دارای بیشترین آلودگی هستند. وبا در طول تاریخ هفت بار همه‌گیری جهان‌گستر داشته‌است. در قرن نوزدهم چندین بار در اروپا همه‌گیر شد، اما امروزه وبا بیشتر در کشورهای جهان سوم به علت وضعیت ناسالم و آلودگی برخی آب‌های آشامیدنی دیده می‌شود. این باکتری در میوه‌ها، سبزیجات خام، آب های ساکن (راکد)، محصولات دریایی وغذاهای آلوده وجود دارد. در دورهٔ این بیماری از مصرف لبنیات غیر پاستوریزه باید خودداری کرد.
در بین سال‌های ۱۸۲۰ تا ۱۹۰۳ میلادی، ۷ اپیدمی بزرگ وبا، با نرخ مرگ و میر بالا، خصوصاً در بین کودکان در ایران اتفاق افتاد که بخشی از همه‌گیری جهانی وبا در آن دوران بود
۱۹۲۰ - آنفلوانزا
یا آنفلوانزای اسپانیایی دنیاگیری آنفلوانزای مرگباری بین مارس ۱۹۱۹ تا ژوئن ۱۹۲۰ بود. این بیماری ۵۰۰ میلیون نفر (یک‌سوم مردم جهان در آن هنگام) در سراسر جهان را دچار کرد و به گفته ی پژوهش‌گران بین ١٧ تا ۵٠ میلیون انسان جان خود را از دست دادند که نزدیک به شمار قربانیان مستقیم جنگ جهانی اول است، البته در برخی تخمین ها تا ١٠٠ میلیون نفر هم گفته شده است. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که این همه‌گیری ممکن است ازطاعون سیاه هم قربانیان بیشتری در جهان داشته باشد. بیشتر آنفلوانزا ها به شکل نا متناسبی کودکان و سالمندان را دچار می‌کند ولی نرخ مرگ و میر در آنفلوانزا ی اسپانیایی به شکل نا منتظره ای در جوانان بیشتر بود
۲۰۲۰ - کرونا
کرونا در ایران: مقامات سیاسی ایران تا روز چهارشنبه ۲۰ فروردین ۱۳۹۹ ( ۷ آوریل ۲۰۲۰)، مرگ سه هزار و ۹۹۳ نفر را به طور رسمی اعلام کردند و تعداد کل مبتلایان هم به ۶۴ هزار و ۵۸۶ نفر رسید. این آمار در حالی است که یک مقام سازمان بهداشت جهانی گفته است آمار اعلام شده مقامات ایران درباره مبتلایان به ویروس کرونا تنها یک پنجم مبتلایان واقعی است. وزیر بهداشت ایران، گفته است جزئیات مربوط به شیوع ویروس کرونا و بیماری کووید-۱۹ که جان بیش از ۳ هزار ایرانی را گرفته باید در جلسه غیرعلنی مجلس گفته شود. وی شیوع ویروس کرونا در گیلان را متفاوت از قم خواند و گفت آنچه در گیلان رخ داد با آنچه در قم رخ داد دو مقوله کاملا متفاوت بوده است و برای تک‌تک موارد مبتلا ما توضیح داریم و همه آنها را مورد به مورد بررسی کردیم که در جلسه غیرعلنی باید گفته شود
کرونا در جهان: بر پایه ی گزارشات منابع رسمی تا تاریخ ۷ آوریل ۲۰۲۰ حدود ۱۸۵ کشور جهان گرفتار بیماری کرونا و تلفات حاصله از آن بودند
همچنین نگاه کنید به
نگاهی به برخی از کشنده‌ترین بیماری‌های تاریخ
گزارش تارنمای اخبار پزشکی/ به زبان انگلیسی
پژوهش و تدوین
دکتر منوچهر سعادت نوری
*
:گزیده ای از نوشتارها
https://msnselectedarticles.blogspot.com/2020/04/blog-post_16.html
بخش های پیشین مجموعه ی یادداشت ها و نوشتارها و نامه ها
===================
