از پشت پنجره ی اتاقی در طبقه ی ۲۱ ساختمان بلندی به سوی پایین می نگرم. تک و توک آدم ها را در پیاده رو می بینم با یک ترافیک بسیار سبک همراه با اندک ماشین های سواری و یکی دو تا اتوبوس و کامیون درطول خیابان. سکوت است و سکون. یک خاموشی و خانه نشینی اجباری و فاصله گیری اجتماعی بر فضا حاکم است که گویی نا بهنگام همه چیز را سرد و ناتوان ساخته است. بی هیچ گونه شک و تردید باید گفت به خاطر بحران و فاجعه ی "کرونا" عین همین منظره و همین احساس را در بسیاری از نقاط دنیا و عالم هستی می توان کم و بیش داشت و تجربه کرد
جهان آدمی با بحران هایی مانند فاجعه ی کرونا در فاصله ی هر یکصد سال نیز روبرو بوده است. اما بنظر می رسد که کمتر نشانی از آگاهی هایی در زمینه ی چگونگی واکنش دولت ها برای مهار و کنترل آن بحران ها (طاعون، وبا و آنفلوانزا) در دسترس همگان باشد. در برخورد با چنان بحران هایی از سکوت و سکون خبری نیست و چه بسا که مردم به دعا و نیایش دسته جمعی و یا به انداختن سفره هایی مانند سفره ی حضرت ابوالفضل دعوت می شدند. بنا بر گزارش تارنمای ویکی پدیا در فضای فکری - دینی مسلط در دوران صفوی، شیوع انواع بیماری‌ها به خدا نسبت داده می شد که نتیجهٔ انجام گناه از سوی افراد بود و برای رفع آن می‌بایست حتماً توبه نمود. از این رو به خواندن دعاهای خاص، توسل به مقابر و بقعه‌ها، قربانی و صدقه دادن وغیره تمسک می شد
گفتنی است که ایرانیان در دورانی پیش از سلسله ی صفوی، پس از فروپاشی و سقوط امپراتوری ساسانیان و استیلای تازیان، حدود دو قرن در پهنه ای ازسکوت و سکون روزگار می گذراندند. پهنه ای که ویژگی های آن را زنده یاد دکتر عبدالحسین زرین کوب (۲۷ اسفند ۱۳۰۱ – ۲۴ شهریور ۱۳۷۸) در اثر خواندنی و مشهور خویش به نام "دو قرن سکوت " بگونه ای بسیار شیوا بیان کرده است. از دیدگاه او : "نبردی که ایرانیان در طی این دو قرن با مهاجمان عرب کردند همه در تاریکی خشم و تعصب نبود. در روشنی دانش و خرد نیز این نبرد دوام داشت و بازار مشاجرات و گفتگوهای دینی و فلسفی گرم بود... ایرانیان در عین حال که دین اعراب را پذیرفتند، آنان را تحت نفوذ و تأثیر فرهنگ و تربیت خویش گرفتند و به تمدن و فرهنگ خویش برآوردند… شک نیست که در هجوم تازیان، بسیاری از کتاب ها وکتابخانه های ایران دستخوش آسیب فنا گشته است. پیداست که محیط مسلمانی برای وجود و بقای چنین کتاب‌ها مناسب نبوده است و سبب نابودی آن کتاب‌ها نیزهمین است. ازهمهٔ قراین پیداست که در حملهٔ اعراب بسیاری از کتاب‌های ایرانیان، از میان رفته است". او می افزاید شاید تازیان بر این باور بودند تا زمانی که قران مجید در دسترس است نیازی به کتاب و کتابخانه نیست
سکوت و سکون در تاریخ ایران باستان نیز پیشینه ای فراموش نشدنی و ماندگار دارد. زمانی که اسکندر مقدونی به تشویق زنی میخواره و مشعل افروز بنام "تائیس"، بنای تاریخی و با شکوه تخت جمشید را سوزاند و به آتش کشاند، تخت جمشید ناگهان به ورطه ی سکوت و سکون فرو رفت. اما پس از چندی، بتدریج بخش هایی آز آن مرمت و بازسازی شد. و حتی مکانی براین برگزاری جشن ها و مراسمی پر سر و صدا مانند جشن هنر شیراز و بسیاری جشن های دیگر شد
با نگاه و مروری به گنجینه ی شعر و ادب ایران با شگفتی می توان دریافت که تنها و فقط همام تبریزی (زاده ی ۶۳۶ هجری تبریز - درگذشت صفر ۷۱۴) و نصرت رحمانی (زاده ی ۱۰ اسفند ۱۳۰۸ در تهران - درگذشت ۲۷ خرداد ۱۳۷۹ در رشت) به رویداد سکوت و سکون در سروده های خود اشاره کرده اند
زبده ی صادقان عالم اوست/ همدم شاه نسل آدم اوست
از سکوت و سکون و افعالش
گشت روشن کمال احوالش: همام تبریزی
و
شب تسلسل ماتم/ شب ستوه و صبوری
شب سکوت و سکون
ز هرم حرمت تردید در کویر جنون... : نصرت رحمانی
با آرزوی بهبودی همه ی آنهایی که اسیر و گرفتار ویروس منحوس و پلید کووید ۱۹ شده اند و با امید به دستیابی زود هنگام به دارو و واکسن مفید و موثر برای درمان و پیشگیری از بیماری مرگبار کرونا همراه با بازگشت به محیط جاودانه پاک و سالم و فعال
دکتر منوچهر سعادت نوری
*
گزیده ای از نوشتارها
http://msnselectedarticles.blogspot.com/2020/04/blog-post_22.html
بخش های پیشین مجموعه ی یادداشت ها و نوشتارها و نامه ها
===================
