۱۳۹۳ فروردین ۲۹, جمعه

ایرانیان درپهنه ی سرزمین نیاکان آریایی: ١٨ - نشانه های فرهنگی و هنری ایران در اوکراین




پیشینه ی تاریخی اوکراین
سکونت انسان در اوکراین به سال ها قبل از میلاد مسیح باز می‌گردد، زمانی که در دوران نوسنگی فرهنگ کوکوتنی - تریپلی در منطقه وسیعی گسترش یافت بخش‌هایی از اوکراین امروزی شامل تریپیلیا و تمام منطقه دنیپر و دنیستر را در بر می‌گرفت. در عصر آهن، این سرزمین محل سکونت کیمری ها، سکاها و سرمتی ها بود و بین ۷۰۰ تا ۲۰۰ سال قبل از میلاد نیز بخشی از سرزمین سکاها به حساب می‌آمد: تارنمای دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
 در مورد سرمتی ‌ها و سکاها نگاه کنید به بخش مردمان سارمات‏ در مجموعه‌ ی ایرانیان درپهنه ی سرزمین نیاکان آریایی: نوشتاری از همین نگارنده
.اوکراین: دارای ٦٠٢٦٠٠ کیلومتر مربع مساحت است. این ناحیه روسیه ٔ صغیر نیز نامیده می شد. رودهای بوگ جنوبی، دنیپر و دومنتس آنرا مشروب می کنند. بیشتر اراضی آن استپ های حاصلخیز است که یکی از مناطق عمده ٔ گندم خیز اروپاست. بنادر عمده ٔ آن بر دریای سیاه اودسا، خرسون و ژدانوف است. صنایع عظیم اوکراین در قسمت های مرکزی و شرقی آن متمرکز و بر پایه ٔ معادن آهن کریووی روگ و زغال سنگ حوضه ٔ دونتس استوار است. مراکز صنعتی عمده ٔ آن خارکف، دنیپروپتروفسک است. اوکراین غربی معادن نفت دارد: تارنمای لغت نامه دهخدا
 اوکراین: از کشورهای اروپای شرقی است. این کشور از شرق با روسیه در شمال با بلاروس از غرب با لهستان، اسلوواکی و مجارستان از جنوب شرقی با رومانی و مولداوی هم مرز است و در جنوب آن دریای سیاه و دریای آزوف قرار دارد و پایتخت آن شهر کی‌اف و زبان رسمی آن زبان اوکراینی می‌باشد و زبان روسی نیز کاربرد گسترده‌ای دارد. نوع حکومت اوکراین جمهوری و از ۲٤ استان تشکیل شده‌است. پس از فروپاشی شوروی، اوکراین بعد از روسیه دارای بزرگترین ارتش در اروپا است. دین رسمی این کشور مسیحیت می‌باشد. بنا بر سرشماری سال ٢٠١٣ جمعيت اين كشور بالغ بر ٤٢٬٢٢۷٬۲٠٠ نفر مي باشد و با توجه به آنکه بیشتر نواحی صنعتی در شرق و جنوب شرقی اوکراین واقع شده‌اند، تراکم جمعیت در این نواحی بیشتر است: تارنمای دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
 اوکراینی های ایران شناس: افیمویچ کریمسکی معروف به ابی کریمسکی - میخائیل گروشفسکی - تاتیانا مالنکایا  و بسیاری دیگر: تارنماهای گوناگون
 افیمویچ کریمسکی، ایران شناس اوکراینی
کریمسکی در ژانویه سال ١٨٧١ در شهر ولادیمیرولنسکی در یک خانواده فرهنگی و متوسط متولد شد. وی در  زادگاه خودش به مدرسه رفت و از عنفوان جوانی شروع به آموختن زبان های یونانی – لاتین – ایتالیایی و ترکی کرد.  یکی از کسانیکه در این راه مشوق وی بود شاعر مشهور اوکراین ایوان فرانکو ست که در نامه ای به وی می نویسد: میخواهم به شما توصیه کنم که به نوشتن شعر و مقاله ادامه بدهید و آثار بزرگان ادبی همچون سعدی و حافظ را ترجمه کنید تا اسم شما همیشه در دل ها جاودانه بماند. کریمسکی نصیحت او را پذیرفت و اشعاری از شعرای بزرگ ایرانی را ترجمه نمود و اسمش را در تاریخ ماندگار کرد. علاقه ی کریمسکی به شرق و زبان های شرقی باعث گردید تا وی به مسکو رفته و در دانشگاه شرق شناسی مسکو ( انستیتو زبانهای شرق لازاروفسکی) مشغول به تحصیل گردد. کریمسکی تحصیلات دانشگاهی خود را در همین دانشگاه به پایان رسانده و در همان دانشگاه بعنوان استادیار مشغول به تدریس گردید. وی در ٢۵ سالگی به سوریه رفت و زبان عربی را در آن کشور تقویت نمود و پس از بازگشت از سوریه به تدریس زبان های عربی و ترکی در دانشگاه پرداخت. وی ١۵ زبان شرقی و اروپایی را فرا گرفت و بعنوان متخصص زبانهای شرقی فعالیت نمود: تارنمای ایران شناسی
 تصوف و اشعار فارسی قرن ١٠ تا ١۵ در تحقیقات ابی کریمسکی، نویسنده: ت. مالنکایا مترجم: الکساندر بدوف - نشریه ی نامه پارسی - زمستان ١٣٧۵ - شماره ٣ : تارنمای نورمگ
تاریخچه شرق شناسی و ایران شناسی در اوکراین: میخائیل گروشفسکی موسس مکتب فاسفه تاریخ در اوکراین، که نفوذ فرهنگ های کشورهای شرقی مانند ایران، مصر، ترکیه، ماوراء قفقاز و آسیای مرکزی را در تغییر فرهنگ اوکراین مورد تجزیه و تحلیل قرار داده به این نتیجه رسیده است که تاثیر فرهنگ ایران بر فرهنگ اوکراین قابل ملاحظه بوده و آثار این تغییرات در جای جای اوکراین به چشم می خورد.
مطالعات ايران شناسي و زبان فارسی در اوکراین به اوايل قرن نوزدهم میلادی بر می گردد. مطالعات ایران شناسی برای اولین بار در سال ۱٨٢٩ میلادی با افتتاح مرکزمطالعات ایران شناسی و زبان فارسی در دانشکده تاریخ و زبان شناسی دانشگاه خاركف توسط برنارد دورن راه اندازی شد و این مرکز فعالیت های خود را در زمینه ایران شناسی و زبان فارسی تا مدت ها ادامه داد. اما مطالعات واقعی ایران شناسی در اوکراین مرهون دانشمند برجسته ای بنام آگاتانگل کریمسکی اولین شرق شناس اوکراینی بود که پس از برنارد درون با تحقیقات علمی خود در اوایل قرن بیستم علم شرق شناسی را در اوکراین ادامه داده و آنرا نهادینه کرد. وی آثار متعددی را در زمینه های تاریخ، ادب و اقوام خاورمیانه و نیز در زمینه های اسلام و تصوف تدوین نمود و نیز اساس سه رشته عرب شناسی ، ترک شناسی و ایران شناسی را در اوکراین پایه گذاری کرد و از این زمان بود که علم شرق شناسی نیز در کنار سایر علوم در اوکراین بوجود آمد.
در سال ١٩٢٦ میلادی به دنبال تشکیل اتحادیه علمی شرق شناسان سراسر اوکراین، افتتاح کرسی زبان فارسی و عربی وابسته به بخش علوم اجتماعی آکادمی علوم اوکراین و انتشار مجله ی "جهان شرق" روند پیشرفت علم شرق شناسی در اوکراین تحرک جدیدی پیدا کرد. در این مجله مقالات دانشمندان معروفی مانند " گ . گراچکوفسکی" ، " و. بارتولد" ، " آ.کووا السکی " ، " ب. ریتر" ، " آ.گلادوسترن" و غیره به چاپ می رسیدند. این مجله از نظر جغرافیایی، مناطق و کشورهایی نظیر خاورمیانه، قفقاز و ماورای قفقاز، آسیای مرکزی، هند، چین و ژاپن را در بر می گرفت. توضیحات ایران در مقالات " پ . لوزبیف " ، " گ . مظریان ایررانتسو" و غیره منعکس شده بود.
در دهه ی  ١٩٢٠ علم شرق شناسی اوکراین در سطح جهان مطرح گردید. در سال ١٩٢٨ هشتمین کنگره ی شرق شناسان با شرکت نمایندگان اتحادیه ی علمی شرق شناسان سراسر اوکراین برگزار گردید. علاوه بر کنگره مزبور در سالهای ١٩٢٧ و ١٩٢٨ کنگره دیگری در ارتباط با علم شرق شناسی در اوکراین در شهر خارکف برگزار شد. در این کنگره نمایندگانی از محافل علمی و ادبی ایران و ترکیه نیز شرکت داشتند: تارنمای ایران شناسی (چاپ جمعه شانزدهم دی ١٣٩٠).
تولد دوباره ی علم شرق شناسی و ایرانشناسی در اوکراین: نویسنده تاتیانا مالنکایا - مترجم علی زارع عفیفی - نشریه ی مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز - بهار ١٣٧٦ - شماره ١٧ : تارنمای نورمگ
مراكز آموزشي زبان فارسي در اوكراين
١ - گروه فارسي دانشكده زبانشناسي دانشگاه ملي كيف (سال شروع تدريس ١٩٩٢) ٢ - گروه فارسي
دپارتمان زبانهاي شرق دانشگاه ملي زبانشناسي كيف (سال شروع تدريس ١٩٩٧) ٣ - گروه فارسي انستيتوی زبان هاي شرق (سال شروع تدريس ١٩٩٧) ٤ - گروه فارسي دانشگاه بين المللي حقوق و زبان شناسي كيف (سال شروع تدريس ١٩٩٧) ۵ - دپارتمان زبان هاي خارجي دانشكده ملي كيف و دانشكده روابط بين الملل كيف (سال شروع تدريس ١٩٩٤): تارنمای سفارت ایران در اوکراین
 گزارشی از وضعیت زبان و ادب فارسی در اوکراین
نگاه کنید به نشریه ی سخن عشق - بهار و تابستان ١٣٨٤ - شماره هاي ٢۵ و ٢٦ : تارنمای نورمگ
 مدرسه ی ایرانیان در اوكراين
زنگ مدرسه ی ایرانیان دراوكراين ساعت ٩ بامداد اول مهر ماه ١٣٨٩ توسط سفیر ایران در اوکراین به صدا در آمد. در مراسم جشن آغاز سال تحصیلی و گشایش مجدد مدرسه، دانش آموزان که شامل فرزندان ایرانیان مقیم و سایر اعضای سفارت و نهادهای دولتی در پایه ها و مقاطع تحصیلی ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان بودند، همراه با اولیاء و کادر آموزشی مدرسه حضور داشتند: تارنمای سفارت ایران در اوکراین
 دیدنی ها و شنیدنی های اوکراین
رقصی زیبا و هنرمندانه  : از ایرانیان اوکراین
http://www.youtube.com/watch?v=444G5jgLiUQ
دختر اوکراینی سفارت ایران
https://www.youtube.com/watch?v=skTZOAXAzng
طرح ایران برای انتقال گاز از عراق به اکراین (اوت ٢٠١٣)
https://www.youtube.com/watch?v=TDw8TlNGVyM
گزارش تلویزیون ایران از ادامه درگیری های خیابانی در اوکراین (فوریه ٢٠١٤)
https://www.youtube.com/watch?v=ZLoSAMS-YiY
موضع ایران در قبال تحولات جاری اوکراین (اسفند ١٣٩٢)
http://www.iranembassy.com.ua/diplomacy/iran-ukraine/1059-iruarevannonc.html

با درود به همه ی ایرانیان آزاده و با بهترین آرزوها برای ایرانیان اوکراینی و اوکراینی های ایران شناس
 دکتر منوچهر سعادت نوری

منابع و مآخذ
پیشینه ی تاریخی اوکراین: تارنمای دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
مردمان سارمات‏: تارنمای گزیده ای از نوشتارها
اوکراین: تارنمای لغت نامه دهخدا - تارنمای دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
اوکراینی های ایران شناس: تارنماهای گوناگون
افیمویچ کریمسکی، ایران شناس اوکراینی: تارنمای ایران شناسی
تصوف و اشعار فارسی قرن ١٠ تا ١۵ در تحقیقات ابی کریمسکی: تارنمای نورمگ
تاریخچه شرق شناسی و ایران شناسی در اوکراین: تارنمای ایران شناسی
تولد دوباره ی علم شرق شناسی و ایرانشناسی در اوکراین: تارنمای نورمگ
مراكز آموزشي زبان فارسي در اوكراين - مدرسه ی ایرانیان در اوكراين: تارنمای سفارت ایران در اوکراین
گزارشی از وضعیت زبان و ادب فارسی در اوکراین: تارنمای نورمگ
دیدنی ها و شنیدنی های اوکراین: تارنمای یوتیوب
موضع ایران در قبال تحولات جاری اوکراین: تارنمای سفارت ایران در اوکراین و بسیاری از تارنماها
 بخش های پیشین ایرانیان درپهنه ی سرزمین نیاکان آریایی
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2014/04/blog-post_17.html
گزیده ای از نوشتارها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2014/04/blog-post_18.html