۱۳۹۵ تیر ۱۱, جمعه

یادداشت هایی پیرامون عدد ۱۲ : دوازده نامه


در فرهنگ واژه ها
دوازده = ده بعلاوه ٔ دو - اثناعشر - اثنتی عشرة - عدد بین یازده و سیزده : تارنمای لغت نامه دهخدا/ واژه نامه‌ی پارسی ویکی
http://parsi.wiki/home-fa.html
دوازده = دوازدهمين عدد از اعداد طبیعی و سومین عدد از اعداد طبیعی دو رقمی است. ۱۲ از اعدادی است که بارها در علوم٬ اسطوره‌ها٬ افسانه‌ها٬ آیین‌ها٬ دین‌ها و کتاب‌های مقدس آمده است. همچنین: یعقوب ۱۲ فرزند داشت/ زمانی که موسی چوب خود را به سنگ زد ۱۲ چشمه جوشان باز شد تا قبایل بنی‌اسرائیل از آن بنوشند/ به نقل تورات ۱۲ امیر در فرزندان اسماعیل خواهد بود/ آموزگاران یا فریستگان بالاترین ردهٔ دین مانوی بودند و در هرزمان بیش از ۱۲ نفر نمی‌شدند/ حواریون مسیح ۱۲ نفر بودند/ امامان شیعه ۱۲ نفر هستند: تارنمای دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
https://fa.wikipedia.org/wiki/%DB%B1%DB%B2_(%D8%B9%D8%AF%D8%AF)
دوازده = عدد اصلی میان یازده و سیزده: فرهنگ فارسی معین
دوازده = عدد اصلی بعد از یازده/ ده به ‌علاوۀ دو: فرهنگ لغت عمید
دوازده = عدد اصلی/ ده به ‌علاوۀ دو: واژه نامه ی نوین تالیف محمد قریب
مشهور ترین دوازده ها
دوازده امام ؛ ائمه ی اثناعشر - به عقیده ٔ اکثریت شیعه بعد از حضرت رسول (ص) دوازده امام یکی پس از دیگری جانشین آن حضرت بودند: تارنمای لغت نامه دهخدا/ واژه نامه‌ی پارسی ویکی
http://parsi.wiki/home-fa.html
اسامی ۱۲ امام شیعه
۱ - امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب(علیهما السلام) (تولد: ده سال قبل از بعثت، شهادت: سال ۴۰ هجری) مدفون در نجف اشرف.
۲ - امام حسن بن علی ملقب به مجتبی (علیه السلام) (۳ ـ ۵۰ هـ ق) مدفون در بقیع.
۳ - امام حسین بن علی سیدالشهداء (علیه السلام) (۴ ـ ۶۱ هـ ق) مدفون در کربلا.
۴ - امام علی بن الحسین ملقب به زین العابدین (علیه السلام) (۳۸ ـ ۹۴ هـ ق) مدفون در بقیع.
۵ - امام محمّد بن علی معروف به باقر العلوم (علیه السلام) (۵۷ ـ ۱۱۴ هـ ق) مدفون در بقیع.
۶ - امام جعفر بن محمد معروف به صادق (علیه السلام) (۸۳ ـ ۱۴۸ هـ ق) مدفون در بقیع.
۷ - امام موسی بن جعفر ملقب به كاظم (علیه السلام) ( ۱۲۸ ـ ۱۸۳ هـ ق) مدفون در كاظمین.
۸ - امام علی بن موسی الرضا (علیه السلام) (۱۴۸ ـ ۲۰۳ هـ ق) مدفون در خراسان.
۹ - امام محمد بن علی معروف به جواد (علیه السلام) (۱۹۵ ـ ۲۲۰ هـ ق) مدفون در كاظمین.
۱۰ - امام علی بن محمد معروف به هادی (علیه السلام) (۲۱۲ ـ ۲۵۴ هـ ق) مدفون در سامرّا.
۱۱-  امام حسن بن علی معروف به عسكری (علیه السلام) (۲۳۲ ـ ۲۶۰ هـ ق) مدفون در سامّرا.
۱۲ - امام محمد بن حسن معروف به حجت ومهدی ـ عجّل الله تعالی فرجه الشریف ـ. او امام دوازدهم شیعه بوده وهم اكنون نیز زنده وغایب است، تا روزی به فرمان خداوند ظهور كرده وطبق وعده صریح قرآن (در سوره نور۳/۵۴ وتوبه/۳۳ وفتح/۲۸ وصف/۹) واحادیث متواتر اسلامی حاكمیت اسلام را در سراسر گیتی برقرار گرداند: تارنمای هیئت بین الحرمین نکا
http://beynolharameyn-neka.ir/
دوازده امامی ؛ شیعه ی اثناعشری . اثناعشری . اثناعشریه . آن دسته از شیعه که به وجوددوازده امام اعتقاد دارند: تارنمای لغت نامه دهخدا/ واژه نامه‌ی پارسی ویکی
http://parsi.wiki/home-fa.html
شیعه دوازده ‌امامی یا اثنی‌عشری نام مذهب تشیع در دین اسلام است که به امامت ۱۲ امام پس از پیامبر اسلام، باور دارند. ایشان را شیعه جعفری یا امامیه هم می‌نامند. شیعه دوازده امامی در ابتدای قرن بیست و یکم، بزرگترین شاخه از فرق شیعه است
https://en.wikipedia.org/wiki/Twelver
برخی رویدادهای تاریخی در ۱۲ فروردین
۳۰۱ - اعدام حسین بن منصور حلاج، عارف شهیر ایرانی (زاده ۲۳۷ خورشیدی)
۱۳۲۷ - درگذشت پروفسور هرتسفلد، خاورشناس و باستان شناس (۱۹۴۸ میلادی)، انجام حفاری هایی در تخت جمشید و پژوهش‌هایی در زمینه کتیبه های هخامنشی از کارهای اوست. (زاده ۷ ژوئن ۱۸۷۹ میلادی در هامبورگ)
۱۳۴۲ - گشايش آرامگاه های حكيم عمر خيام، شيخ عطار و كمال الملك در نيشابور
۱۳۴۲ - گشايش آرامگاه نادرشاه افشار در مشهد، از آثار ساخته شده از سوی انجمن آثار ملی با طراحی مهندس هوشنگ سيحون
۱۳۵۸ - روز جمهوری اسلامی
۱۳۶۰ - درگذشت الله‌یار صالح، وزیر، سفیر، سیاست‌مدار ایرانی و از رهبران جبهه ملی ایران
https://fa.wikipedia.org/wiki/%DB%B1%DB%B2_%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86
حسین بن منصور حلاج (کنیه: ابوالمغیث) از معروف‌ترین عرفاً و شاعران سده سوم هـ.ق. بوده است... به خاطر عقایدش عده‌ای از علمای اسلامی آموزه ‌هایش را مصداق کفرگویی دانسته، او را تکفیر کردند. قاضی شرع بغداد به دستور ابوالفضل جعفر مقتدر، خلیفه عباسی حکم اعدامش را صادر کرد و در ذیقعده سال ۳۰۹ هـ.ق (۱۲ فروردین ۳۰۱ خورشیدی) به جرم «کُفرگویی و الحاد»، پس از شکنجه و تازیانه در ملاعام به دار آویخته شد. سپس سلاخی‌اش کردند و دست و پا و سرش را بریدند و پیکرش را سوزاندند و خاکسترش را به رود دجله ریختند. شاعران فارسی‌زبانی هم‌چون عطار نیشابوری، حافظ، سنایی، مولوی، ابوسعید ابوالخیر، فخرالدین عراقی، محمود شبستری، شاه نعمت‌الله ولی و اقبال لاهوری درباره او بیت ‌هایی سروده‌اند: بخش های انگلیسی و فارسی تارنمای ویکی پدیا
https://en.wikipedia.org/wiki/Mansur_Al-Hallaj
"دوازده" : در برخی ترکیبات و اصطلاحات فارسی
دوازده ماه = که در فارسی به ترتیب عبارتند از: فروردین ، اردیبهشت ، خرداد، تیر، مرداد، شهریور، مهر، آبان ،آذر، دی ، بهمن و اسفند.
دوازده بهر = در اصطلاح نجومی تقسیم هر برج است به دوازده قسمت ، انتساب هرقسمت به کوکبی و آن را اثناعشریه نیز گویند.
دوازده جوسق (اصطلاح نجومی) = معرب دوازده کوشک است که مراد از آن ، دوازده برج فلکی باشد (آنندراج) (برهان) (ناظم الاطباء) - دوازده برج فلک (شرفنامه ٔ منیری).
دوازده رخ = جنگی بوده است عظیم و مشهور که میان گودرز ایرانی و پیران تورانی در دامن کوه گنابد واقع شد و در آن جنگ ، پیران ویسه با چند برادر خود کشته شد (برهان) (آنندراج) (شرفنامه): گر کیان را به طالع فرخ/ هفت خوان بود با دوازده رخ/ آسمان با بروج او بدرست/ هفت خوان و دوازده رخ تست
دوازده برج (اصطلاح فلکی) = بروج دوازده گانه ٔ فلکی که عبارت باشد از: حمل ، ثور، جوزا، سرطان ، اسد، سنبله ، میزان ، عقرب ، قوس ، جدی ، دلو و حوت
دوازده کوشک = دوازده جوسق = دوازده برج
دوازده علوم = دوازده علم ادب است که در مدارس قدیم می خواندند و نام آن ها را در این دو بیت جمع کرده اند: صرف و نحو و عروض بعده لغة - ثم اشتقاق و قرض الشعر انشاء/ علم المعانی بیان الخط قافیة - تاریخ هذا لعلم العرب احصاء
دوازده مقام = در اصطلاح موسیقی پرده ٔ سرود را گویند و آن دوازده است : اول راست . دوم صفاهان . سوم بوسلیک . چهارم عشاق . پنجم زیر بزرگ . ششم زیرکوچک . هفتم حجاز. هشتم عراق . نهم زنگله (زنگوله ). دهم حسینی . یازدهم رهاوی . دوازدهم نوا. و بعضی به جای صفاهان شباب نوشته اند (آنندراج) (غیاث).
دوازده منزل (اصطلاح نجومی) = دوازده برج - دوازده فلک : هفت پدر علوی را در دوازده منزل ، حرکت و سیر داد (سندبادنامه ص ۲).
دوازده میل (اصطلاح نجومی) = کنایه از دوازده برج فلکی است (برهان) (آنندراج) (انجمن آرا) (ناظم الاطباء).
ملاّ دوازده  یا آخوند ملاّ دوازده = در عرف طلاب علوم قدیم حاشیه ٔ نوشته بر کتابی در اطراف صفحه که نویسنده ٔ حاشیه نام خود رانیاورده است - حاشیه بر کتاب که صاحب آن شناخته نیست و کاتب در آخر آن عادتاً (۱۲) گذارد: تارنمای لغت نامه دهخدا/ واژه نامه‌ی پارسی ویکی
http://parsi.wiki/home-fa.html
برخی از ویژگی های عدد دوازده
عدد دوازده حاصل ضرب سه در چهار و عددی باشگون است... دوازده حلقه مظهر طناب مسامی است که مصریان بکار می بردند. دور سال ها بر اساس نظر حکمای ترکستان دوازده سال به شرح زیر است: موش - گاو - پلنگ - خرگوش - نهنگ - مار - اسب - گوسفند - میمون - مرغ - سگ و خوک. هر روز دوازده ساعت و هر شب دوازده ساعت دارد. سال دوازده ماه دارد. تعداد ثانیه های یک دقیقه ۶۰ ،یعنی مضربی از دوازده است: بسیاری از تارنماها
https://www.google.com
آیا عدد ۱۲ مقدس است؟
عدد ۱۲ ريشه قرآني و روايي دارد. حضرت موسي(ع) با زدن عصا به سنگ، ۱۲ چشمه براي طوايف ۱۲ گانه بني اسرائيل جاري ساخت. حواريون حضرت عيسي(ع) نيز دوازده نفر بوده اند، جانشينان پيامبر  اسلام (ص) نيز ۱۲ نفرند... خود عدد، تقدس يا نحسي ندارد و اينكه برخي ادعا مي كنند كه مثلاً عدد ۱۳ نحس است يا فلان عدد خوب است اين صحيح نيست. عدد ظرف است و آن چيزي كه داخل اين ظرف ريخته مي شود مهم است: تارنمای بهمانی/کانون فرهنگی باقریه
http://www.behmani.com/post/detail/Fa/2-1-1-1-5-0/
عدد دوازده در فراماسونری
بعضی ها می گوند زنجیر اتحاد نزد ماسون ها دوازده حلقه دارد. ستون های لژ ماسونری دوازده عدد است. چهار عدد در ضلع شمالی، چهار عدد در ضلع جنوبی، دو عدد در ضلع غربی ، دو عدد در ضلع شرقی: بسیاری از تارنماها
https://www.google.com
مشهور ترین فیلم های سینمایی درباره ی دوازده
دوازده مرد خشمگین (فیلم ۱۹۵۷): که به اشتباه با نام «۱۲ مرد خشن» نیز شناخته شده است فیلمی درام محصول سال ۱۹۵۷ آمریکاست که براساس داستانی تلویزیونی به همین نام نوشته رجینالد روز و به کارگردانی سیدنی لومت ساخته شده‌است. داستان دربارهٔ هیئت منصفه دادگاهی متشکل از دوازده نفر است که بایستی درباره گناهکار بودن یا بی‌گناهی جوانی به حکم قتل تصمیم‌گیری کنند. فیلم به دلیل اینکه تنها از یک لوکیشن در بیشتر طول و دوازده بازیگر اصلی استفاده کرده‌است مورد توجه می‌باشد. بازیگران: هنری فوندا - لی جی کاب - ای جی مارشال - مارتین بالسام - جک واردن - جان فیدلر - جک کلاگمن - ادوارد بینز - جوزف سوینی - اد بگلی - جرج وسکووچ - رابرت وبر: بخش های انگلیسی و فارسی تارنمای ویکی پدیا
https://en.wikipedia.org/wiki/12_Angry_Men_(1957_film)
دوازده مرد خبیث (فیلم ۱۹۶۷): یک فیلم بریتانیایی به کارگردانی رابرت آلدریچ است. موضوع فیلم: در جنگ جهانی دوم سال ۱۹۴۴ «سرگرد رایسمن» (لی ماروین)، افسر امریکایی مستقر در انگلستان مأموریت می‌گیرد که با استفاده از دوازده سرباز محکوم (به دلیل قتل، تجاوز یا دزدی)، قصری در فرانسهٔ اشغال شده (محل گرد آمدن تعدادی از امرای ارتش آلمان) را منفجر کند. بازیگران: لی ماروین - ارنست بورگناین - چارلز برانسون - جیم براون - جان کاساوتیس - ریچارد جاکل - جرج کندی - ترینی لوپز - رالف میکر - رابرت رایان - تلی ساوالاس - دونالد ساترلند - رابرت وبر - کلینت واکر: بخش های انگلیسی و فارسی تارنمای ویکی پدیا
https://en.wikipedia.org/wiki/The_Dirty_Dozen
دوازده سال بردگی: یک فیلم درام تاریخی بر اساس زندگی نامه ۱۲ سال بردگی اثر سالومون نورثاپ است که یک سیاه آزاد بود ولی ربوده شده و بعنوان برده فروخته شد. کارگردان فیلم، استیو مک کوئین و نویسنده جان ریدلی است. ۱۲ سال بردگی برای اولین بار در سی و هشتمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم تورنتو در سپتامبر ۲۰۱۳ اکران شد و اکران عمومی آن هم در ۱۸ اکتبر ۲۰۱۳ بود. بازیگران: چویتل اجیوفور - مایکل فسبندر - بندیکت کامبربچ - پل دانو - پل جیاماتی - لوپیتا نیونگو - سارا پلسون - برد پیت - الفری وودارد: بخش های انگلیسی و فارسی تارنمای ویکی پدیا
https://en.wikipedia.org/wiki/12_Years_a_Slave_(film)
"دوازده" : در زنجیری از سروده ها
http://saadatnoury.blogspot.ca/2016/06/blog-post_95.html
رباعی دوازده
ما دوازده کتاب* را خواندیم/ که همه از "علی_ دشتی" بود
امتیازی به هر یکی دادیم/ هر اثر، شاهکار_ هستی بود: دکتر منوچهر سعادت نوری
* اشاره به این ۱۲ کتاب از علی دشتی است:
ترجمه ی کتاب اعتماد بنفس‏ اثر ساموئل اسمایلز(۱۳۰۱) - ترجمه ی کتاب تفوّق انگلوساکسون مربوط به چیست؟ اثر ادمون دومولن (۱۳۰۲) - ایام محبس (۱۳۰۱) - فتنه (۱۳۲۳) - جادو (۱۳۳۰) - هندو (۱۳۳۳) - نقشی از حافظ (۱۳۳۶) - سیری در دیوان شمس (۱۳۳۷) - قلمرو سعدی (۱۳۳۸) - خاقانی، شاعری دیرآشنا (۱۳۴۰) - دَمی با خیام (۱۳۴۴) -۲۳ سال (قبل از سال ۱۳۵۳)
"دوازده"  در برخی زبان های دیگر
انگلیسی: Twelve/ فرانسوی: Douze/ آلمانی: Zwölf / ایتالیایی: Dodici/ عربی: اثنا عشر
دوازده رساله در پارادوکس دروغگو : حمیدرضا نمازی
http://www.ensani.ir/fa/content/208397/default.aspx
رساله ی دوازده و دوازده رساله: بسیاری از تارنماها
https://www.google.com
تهیه و تدوین:
دکتر منوچهر سعادت نوری
گزیده ای از نوشتارها
بخش های پیشین مجموعه ی یادداشت ها و نوشتارها و نامه ها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2016/06/blog-post_61.html