ماجرای زندگی او
★ فردریک فرانسوا شوپن یکی از تأثیرگذارترین موسیقی‌دانان لهستانی و نوازنده ی برجستهٔ پیانو بود. او تعدادی از فرم‌های موسیقی را ابداع نمود اما مهم‌ترین نوآوری‌هایش را درقالب فرم‌هایی مثل سونات پیانو، والس، نوکتورن، اتود، پرلود و پولونِز به نمایش گذاشت. فردریک شوپن ۱ مارس ۱۸۱۰ در روستای ژلازوا ولا در نزدیکی ورشو از مادری لهستانی و پدری فرانسوی، به دنیا آمد. پدرش در سال ۱۷۸۲ به لهستان رفته بود و با تكلا جوستينا که يك لهستانی بود ازدواج کرد و همان جا سکنی گزید. خانواده شوپن در اکتبر ۱۸۱۰ به ورشو نقل مکان کردند. استعداد موسیقایی شوپن جوان در سال‌های آغاز زندگی‌اش ظهور کرد تا آنجا که در ورشو به لقب موتسارت دوم مشهور شد. شوپن قبل از ۷ سالگی دو پولونز (در سل مینور و در سی بمل ماژور) نوشت که اولی توسط سیبولسکی سرپرست مدرسه نوازنده ارگ و یکی از معدود ناشران موسیقی در لهستان منتشر شد. با انعکاس نبوغ خارق العاده او در روزنامه های ورشو، شوپن کوچک مورد توجه و پذیرش سالن‌های کنسرت اشرافی در پایتخت قرار گرفت. او از این زمان اجرای کنسرت‌های خیریه خود را آغاز کرد و اولین کنسرت پیانوی خود را در ۸ سالگی اجرا کرد. او نخستین درس های حرفه‌ای پیانو را از زیونی آموخت. این دوره از سال ۱۸۱۶ تا ۱۸۲۲ به طول انجامید، یکی دیگر از کسانی که در پیشرفت شوپن نقش بسزایی داشت، ویلهلم وورفل بود. این نوازنده پیانو پرآوازه که استاد کنسرواتوار ورشو بود درس‌های گرانبهایی را در نواختن ارگ و احتمالاً پیانو به شوپن آموخت. شوپن در پاییز ۱۸۲۶ نزد جوزف السنر آهنگساز کنسرواتوار ورشو شروع به یادگیری تئوری موسیقی، هارمونی و آهنگسازی کرد. او در ورشو نخستین اجرا از کنسرتو پیانو در فا مینور را ارائه نمود و اولین اجرا از کنسرتو پیانو دیگرش می مینور را در نشنال تئاتر در ۱۷ مارس ۱۸۳۰ به نمایش گذاشت. در ۱۸۳۰ به وین رفت و کنسرتو پیانو اش را اجرا نمود. شوپن در وین خبرهایی دربارهٔ شورش ماه نوامبر روسیه علیه لهستان شنید که این باعث شد از تصمیمش برای بازگشتن به کشورش صرف نظر کند. او چند ماه دیگر در وین اقامت گزید و پس از آن به مونیخ و اشتوتگارت و سپس در اوایل اکتبر به پاریس رفت.
شوپن در ۱۸۳۸ با ژرژ ساند -که شش سال بزرگ‌تر از او بود- آشنا شد و این رابطه که به سختی می‌توان دربارهٔ شیرین یا تلخ بودنش قضاوت کرد تا سال ۱۸۴۷ به طول انجامید. آن‌ها در زمستان ۱۸۳۹ به مایورکا رفتند که هوای نامساعد آنجا و نمناک بودن اتاق‌هایی که شوپن در آن‌ها اقامت داشت، تأثیر بسیار بدی بر سلامتی وی گذاشت تا آنجا که آن‌ها مجبور به بازگشت به خانه شدند و شوپن پس از آن دیگر هرگز نتوانست سلامت خود را بازیابد. در سال ۱۸۴۵ مشکلات زیادی در رابطه بین شوپن و ساند ظاهر شد و در ۱۸۴۶ این رابطه با ورود مشکلات خانوادگی تیره‌تر گردید و این همان سالی بود که ساند یکی از رمان‌هایش به نام نوکرزیا فلوریانی را که اصلاً برای شوپن خوشایند نبود را منتشر کرد. داستان این رمان به داستان یک هنرپیشه ثروتمند و یک شاهزاده بیمار برمی گردد که احتمالاً بازتابی از روابط میان خود او و شوپن است. مشکلات خانوادگی سرانجام در سال ۱۸۴۷ به قدری قوت گرفت که منجر به قطع رابطه شوپن با ساند شد. شوپن در ۱۸۴۸ آخرین کنسرتش را در پاریس اجرا نمود و سپس به اسکاتلند و انگلستان رفت اما شدیداً بیمار شد تا آنکه در ۱۷ اکتبر ۱۸۴۹ هنگامی که به پاریس بازمی‌گشت، در خانه خواهرش لودویکا درگذشت.
★ شوپن تنها نیمی از زندگی خود را در لهستان سپری کرده بود که در سال ۱۸۳۱ برای همیشه به پایتخت فرانسه کوچ کرد. شوپن در ۱۷ اکتبر سال ۱۸۴۹ در پاریس درگذشت. پیکر نحیف او در گورستان پرلاشز به خاک سپرده شد، اما به وصیت او و به ابتکار خواهرش، قلب او به میهن اصلی او لهستان برده شد و امروز در کلیسایی در ورشو نگه‌داری می شود.
برخی از گفته ها و نوشته های او
★ «پول برای من هیچ معنایی ندارد».
★ «هنوز هم زمان بهترین منتقد و صبر بهترین معلم است».
★ در سال ۱۸۳۰ شوپن در راه وین به پاریس بود، که با خواندن روزنامه‌ها از سرکوب خونین قیام هم میهنانش باخبر شد. او در دفترچه یادداشت خود نوشت: «پروردگارا، آیا واقعا وجود داری؟ این همه ظلم و جنایت روسها هنوز کافی نیست». معروف است که قطعۀ شورانگیز اتود شماره ۱۲ (اوپوس ۱۰) معروف به "اتود انقلابی" را شوپن به یاد قیام آزادیخواهان میهن خود تصنیف کرده است.
ده قطعه ی شنیدنی از او
★ ده اثر زیر قطعاتی هستند که بیشترین اجراها را در میان آثار شوپن داشته‌اند و علاوه بر نشان دادن روحیات مختلف آهنگساز مورد قبول خاص و عام هم قرار گرفته‌اند: اتود انقلابی/ نکتورن/ پولونز قهرمانی/ پولونز تراژیک/ مازورکا در آ مینور/ شرزو شماره ۱/ والس خداحافظی/ بالاد شماره ۳/ پرلود اپوس ۲۸ (قطره‌های باران)/ کنسرتو پیانو شماره ۲.
مجسمه های او
★ معروف ترین مجسمه ی یادبودِ فردریک شوپن را باید مجسمه ای دانست که "وائولا زیمانوفسکی" در سالِ ۱۹۰۷ طراحی کرد و ساختِ آن تا سال ۱۹۱۰ به طول انجامید. قرار بود مجسمه در صدمین زادروزِ فردریک شوپن در محلِ خود نصب شود که این اتفاق به علتِ مصادف شدن با اولین جنگِ جهانی و درگیری های اروپا تا سالِ ۱۹۲۶ به تاخیر افتاد.
★ در موزه ی «شوپن» که یکی از مهم‌ترین موزه‌های جهان است، یک مجسمه ی مومیایی از «شوپن»، پیانیست لهستانی قرار دارد. موزه ی شوپن که در سال ۲۰۰۹ به مناسبت سال جهانی شوپن فعالیت دوباره ی خود را آغاز کرد، در کاخ تاریخی استروگسکی در ورشو پایتخت لهستان واقع است.
★ اولین کنفرانس گردشگری و توسعه پایدار در مهرماه ۱۳۹۰ در دانشگاه آزاد مرودشت برگزار شد. در روز هفتم مهرماه ۱۳۹۰ همزمان با برگزاری این کنفرانس؛مراسم رونمایی از مجسمه ی فردریک شوپن(نوازنده پیانو و آهنگساز لهستانی) با حضور سفیر جمهوری لهستان و شهردار شیراز به منظور تحکیم روابط فرهنگی ایران و لهستان در شیراز برگزار شد.
تهیه و تدوین:
دکتر منوچهر سعادت نوری
دکتر منوچهر سعادت نوری
*
منابع و مآخذ
فردریک شوپن: تارنمای ویکی پدیا/ سال شوپن، شاعر پیانو (نوشتاری از علی امینی نجفی): تارنمای بی بی سی/ معروف ترین مجسمه ی یادبودِ فردریک شوپن: بسیاری از تارنماها/ رونمایی از مجسمه ی فردریک شوپن در شیراز: تارنمای هنرنیوز/ ده قطعه ی شنیدنی از شوپن (نوشتاری از عزیز معتضدی): تارنمای بی بی سی/ مجسمه ی مومیایی «شوپن» در موزه ی «شوپن»: تارنمای کجارو
منابع و مآخذ
فردریک شوپن: تارنمای ویکی پدیا/ سال شوپن، شاعر پیانو (نوشتاری از علی امینی نجفی): تارنمای بی بی سی/ معروف ترین مجسمه ی یادبودِ فردریک شوپن: بسیاری از تارنماها/ رونمایی از مجسمه ی فردریک شوپن در شیراز: تارنمای هنرنیوز/ ده قطعه ی شنیدنی از شوپن (نوشتاری از عزیز معتضدی): تارنمای بی بی سی/ مجسمه ی مومیایی «شوپن» در موزه ی «شوپن»: تارنمای کجارو
