۱۳۹۸ اردیبهشت ۱۱, چهارشنبه

نگاهی به " لهستان" و روابط تاريخي آن با " ایران"

Map indicating locations of Iran and Poland

ایران و لهستان روابط دیرینه ی فرهنگی، اقتصادی و سیاسی با هم دارند. اگرچه گاهگاهی بنا به دلایلی بر این روابط خدشه وارد گردیده اما دیری نپاییده است که سوء تفاهمات رفع و روابط دیرینه به نحو احسن و شایسته از سر گرفته شده است. در این نوشتار ضمن اشاره به "برخی از ویژگی های جغرافیایی و تاریخی و سیاسی لهستان"، روابط دوجانبه ی ایران و لهستان را در طول تاریخ با یکدیگر بررسی و مرور می کنیم
برخی از ویژگی های جغرافیایی و تاریخی و سیاسی لهستان
لهستان با نام رسمی جمهوری لهستان کشوری است در مرکز اروپا، از غرب با آلمان، از جنوب غربی با جمهوری چک، از جنوب با اسلوواکی، از شمال شرقی با لیتوانی و روسیه، از شرق با بلاروس، از جنوب شرقی با اوکراین و از شمال با دریای بالتیک همسایه است. مساحت این کشور بالغ بر ۳۱۲٫۶ هزار کیلومتر مربع است که آن را شصت و نهمین کشور بزرگ جهان و نهمین کشور بزرگ اروپا کرده ‌است. این کشور با جمعیت ۳۸٫۵ میلیون نفری، سی و چهارمین کشور پرجمعیت جهان، هشتمین در قاره اروپا و ششمین در اتحادیه اروپا می‌باشد. لهستان با حاکمیتی متمرکز دارای ۱۶ استان است و پایتخت آن ورشو نام دارد. نام این کشور در بیشتر زبان ‌های اروپایی صورتی از " پُل" است. در برخی زبان ‌های اروپای شرقی به آن صورتی از " لِه" می‌گویند. لِه از نام قومی می‌آید که حدود بیش از یک هزار سال پیش در سرزمین کنونی لهستان زندگی می‌کرده‌ اند. به این کشور به زبان ارمنی لِهستان و به فارسی لَهستان می‌گویند. قوه ی مجریه این کشور به ترتیب رئیس‌جمهور، نخست‌ وزیر و هیئت وزیران است. رئیس‌جمهور برای مدت ۵ سال انتخاب می‌گردد و می ‌تواند حداکثر دو دوره در این پست خدمت کند.
لِهِستان بزرگ در سال ۹۶۶ میلادی توسط میزکوی اول بنا نهاده شد که متعلق به خاندان پیاسْت بود. قبایل جنوبی لهستان، لهستان کوچک را تشکیل دادند. دو لِهِستان در سال ۱۰۴۷ میلادی توسط کازیمیر اول با یکدیگر متحد شدند، لهستان با یک ازدواج سلطنتی در سال ۱۳۸۶ میلادی بین دختر پادشاه لهستان و پسر پادشاه لیتوانی با این کشور ادغام شد. این دولت لِهِستانی - لیتوانیایی بین قرون ۱۴ تا ۱۶ میلادی به اوج اقتدار خود رسید و توانست در مقابل قدرت ‌های برتر آن زمان مانند شوالیه‌ های آلمانی، توتنی‌ها، روس‌ها و ترک‌های عثمانی، موفقیت‌هایی حاصل کند. فقدان یک پادشاهی نیرومند در سده ی ۱۸ میلادی باعث شد که ابرقدرت ‌های آن زمان مثل روسیه، پروس و اتریش بتوانند لهستان را سه بار در سال‌های ۱۷۷۲، ۱۷۹۲ و ۱۷۹۵ میلادی تجزیه و تقسیم کنند. برای آگاهی بیشتر در مورد ویژگی های تاریخی سیاسی لهستان در سال‌های بعد تا عصر حاضرنگاه
کنید به بخش منابع و مآخذ
برخی دیگر از ویژگی های لهستان
ظروف ورشو: بر پایه ی لغت نامه ی دهخدا ورشو فلزی سفید رنگ را گویند که در شهر ورشو (پایتخت لِهِستان) از آن ظروف می سازند.  آلیاژی از نیکل و روی  و مس که به خوبی ذوب و به آسانی قالب گیری می شود، از این جهت ساختن اسباب های
مختلف از آن آسان است و چون سفیدرنگ و محکم و فساد ناپذیر است از آن جهت ساختن قاشق و چنگال استفاده می کنند
.صندلی لهستانی: گونه‌ای صندلی چوبی است که در برخی اجزای آن چوب خم شده بکار رفته است. روش ساخت میز و صندلی به این روش را "میشائل تونت" در قرن نوزدهم ابداع کرد. میشائل تونت (۲ ژوئیه ۱۷۹۶ -- ۳ مارس ۱۸۷۱) کابینت (کمد یا قفسه‌) ساز آلمانی - اتریشی بود. چون نخستین بار یکی از مهاجران لهستانی این روش را در ایران بکار گرفت این صندلی در ایران به صندلی لهستانی معروف شد
کالباس (به لهستانی: کیل باسا): نوعی سوسیس سنتی در لهستان و کشورهای اروپای شرقی است. این محصول بطور سنتی از گوشت خوک یا گاو تهیه می‌شود، اما انواع دیگری نیز دارد که از گوشت بوقلمون، مرغ، اسب، بره، گوساله و غیره تهیه می‌گردد. در ایران به تمام سوسیس‌های حجیمی که به طور سرد مصرف می‌شود، کالباس گفته می‌شود. برخی کالباس‌ها از مخلوط کردن چند نوع گوشت مختلف تهیه می‌شوند. برای ایجاد طعم‌های گوناگون، در کالباس موادی مانند سیر، خلال بادام، پسته و زیتون نیز می‌افزایند
شعر و شاعران معاصر لهستان: لِهِستان كشوري است با سابقه ي تاريخي كهن كه قرن ها مركز فعاليت هاي سياسي و اجتماعي و يكي از قدرت هاي  سياسي اروپا به شمار مي‌رفته است. به ‌خاطر همين قدمت تاريخي و فعاليت اجتماعي و غناي فرهنگي است كه توانسته شاعران بزرگي چون چسلاو ميلوش و ويسلاوا شيمبورسكا به جامعه ي ادبي جهان عرضه دارد كه اولي در ۱۹۸۰ ميلادي و دومي در ۱۹۹۶ ميلادي موفق به دريافت جايزه ادبي نوبل شدند. از سوي ديگر شايد به خاطر گستردگي سرزمين لهستان است كه در اين كشور فعاليت هاي ادبي در يك شهر متمركز نيست و در كنار شهر ورشو، شهرهايي چون لودز، كراكوف، ورتسلاف و پزنان از مراكز عمده ي ادبي اين كشور به شمار مي ‌روند كه در سال هاي بعد از جنگ دوم جهاني شاهد رشد و پرورش شاعران خلاقي بوده‌اند. از اين ميان مي‌توان از تادئوش روژويچ، چسلاو ميلوش، زبيگنيف خربرت، ميرون بيالوشفسكي، تيموتئوش كاربويچ، يان بولساف اوزوگ و تادئوش نواك نام برد
پیشینه ی روابط فرهنگی ایران و لهستان
قدمت روابط فرهنگی ایران و لهستان به مانند روابط سیاسی دوجانبه به قرن پانزدهم میلادی بر می گردد در حقیقت از همین زمان با برقراری تماس های سیاسی بین پادشاهان دو کشور به نوعی مناسبات فرهنگی دوجانبه نیز برقرار گردید. در این ارتباط شاید بتوان وجود صنایع دستی و فرش های ایرانی در دربار و در بین شاهزادگان لهستانی را نشانه ای از وجود این مبادلات و ارتباطات فرهنگی دانست. این ارتباطات به موازات مناسبات سیاسی دوجانبه در طول دوره های مختلف تاریخی تا دوره معاصر ادامه یافته است. در همین ارتباط می توان یکی از تاثیرات مهم این مناسبات را در تاسیس و راه اندازی موسسه ی تدریس زبان فارسی در سال ۱۸۲۰ میلادی در دانشگاه یاگلونی کراکوف برشمرد که بعدها در سال ۱۹۱۹ میلادی با شکل گیری دانشکده مستقل ایران شناسی در دانشگاه مذکور پژوهش های زبان و فرهنگ فارسی رسمیت بیشتری پیدا نمود. شایان ذکر است که در حال حاضر کرسی زبان فارسی علاوه بر دانشگاه کراکوف در دانشگاه ورشو و پزنان نیز فعال می باشد. بخش دیگر همکاری های فرهنگی دوجانبه با ورود صد و بیست هزار آواره لهستانی جنگ جهانی دوم به ایران در سال ۱۹۴۲ میلادی و استقبال و میزبانی دولت و مردم ایران از آن ها ایجاد گردید که این حضور لهستانی ها در ایران خود زمینه ساز شناخت و آمیزش فرهنگی ویژه ای شد که وجود گورستان های لهستانی در شهرهای بزرگ ایران از جمله تهران، مشهد، اصفهان و همچنین ازدواج اتباع دو کشور در این دوران از جمله نماد های آن می باشد. البته مناسبات فرهنگی دو کشور در سال ۱۳۴۷ خورشیدی با امضای اولین موافقت نامه ی فرهنگی بین دولت های وقت ایران و لهستان شکل رسمی و قانونی به خود گرفت که تاکنون بعنوان بستر اصلی همکاری های فرهنگی دوجانبه عمل نموده است. مهمترین زمینه های همکاری فرهنگی در سند مبادلات علمی و فرهنگی را می توان همکاری های دانشگاهی، اعطای بورس های کوتاه مدت، همکاری جهانگردی، برگزاری هفته های فرهنگی، فیلم و نمایشگاه های عکس دانست. علاوه بر این نباید از نظر دور داشت که حضور قابل توجه دانشجویان ایرانی در دانشگاه های لهستان و همچنین اقلیت ایرانی موجود در این کشور از جمله پیوندهای فرهنگی دیگر دو کشور به شمار می رود
روابط سیاسی و اقتصادی ایران و لهستان
بنا بر نوشته ی "حامد کاظم زاده" پژوهشگر ارشد مطالعات اروپای شرقی دانشگاه ورشو: مناسبات تاریخی و سیاسی میان ایران و لهستان از سابقه و دیرینه بسیار زیادی برخوردار می باشد به طوریکه نخستین سند مکتوب تماس رسمی بین ایران و لهستان به سال ۱۴۷۴ میلادی و نامه اوزون حسن آق قویونلو به پادشاه وقت لهستان بر می گردد. در همین دوران یعنی از قرن ۱۵ میلادی همواره در بین هیات های اروپایی که با دربار صفویه در ایران ارتباط داشتند، تعدادی لهستانی حضور داشتند به گونه ای که این ارتباطات موجب شد زبان ، فرهنگ و حتی صنایع دستی ایرانی در میان اشراف وقت لهستان جایگاهی ویژه پیدا نماید. در سال ۱۷۹۵ و به هنگام تجزیه لهستان، ایران یکی از تنها دو کشور جهان بود که اشغال و تجزیه لهستان را هرگز به رسمیت نشناخت. در ۱۸۳۸، ایزیدیر بوروفسکی یک افسر لهستانی تبار در جریان نبرد هرات جان خود را در دفاع از تمامیت ارضی ایران از دست داد. علاوه بر این، ایران پس از جنگ جهانی اول و بلافاصله پس از تشکیل مجدد لهستان، در میان نخستین کشورهایی بود که لهستان را به رسمیت شناخت و با تاسیس سفارت در ورشو به برقراری روابط دیپلماتیک اقدام نمود. اگر چه ایران حتی پیش از جنگ جهانی اول، در شهر ورشو کنسول افتخاری داشت. در آذر ماه ۱۲۹۹ قمری (۱۹۲۰ میلادی) سفارت ایران در ورشو توسط اسد بهادر تاسیس شد و نامبرده تا اسفند ۱۳۰۰ کاردار و سپس تا مهر ۱۳۰۵ وزیر مختار بود. متقابلاً در سال ۱۹۲۵ میلادی سفارت لهستان در تهران نیز دایر شد. متعاقب این تحولات در سال ۱۹۲۷ میلادی عهدنامه دوستی و مودت بعنوان یکی از مهمترین اسناد فیمابین دو کشور منعقد و بدین ترتیب روابط دوستانه دو کشور نهادینه و از تثبیت بیشتری برخوردار گردید مبادلات بازرگانی دو کشور از دیرباز حتی پیش از برقراری روابط سیاسی که قدمتی پانصد ساله دارد میان بازرگانان دو کشور وجود داشته است و کاروان های بازرگانی ایرانیان در مسیر خود به آلمان با بازرگانان لهستانی مراوده و دادوستد می کردند. سپس با طولانی شدن دوران تجزیه و اشغال لهستان در طی دو قرن ۱۸ و ۱۹ میلادی توسط دولت های روس، پروس و اتریش روابط بازرگانی مستقیم دو ملت دچار وقفه شد پس از جنگ جهانی اول و استقلال لهستان، روابط سیاسی دوباره برقرار گردید و به دنبال آن، ارتباطات بازرگان دو کشور نیز احیاء شد. نخستین موافقت نامه ی بازرگانی دو کشور در اکتبر سال ۱۹۵۲ به امضاء دو طرف رسید. در طول بیش از نیم قرن، روابط اقتصادی و مبادلات بازرگانی دو کشور کم و بیش ادامه داشت که اوج آن مربوط به دورانی بود که لهستان از ایران نفت می خرید. نخستین سال صدور نفت خام به لهستان ۱۳۵۲ (۱۹۷۳) بود که با فروش ۳۰۵ هزار تن نفت خام به ارزش ۱۳ میلیون دلار انجام گردید
کشف سکه ‌های ایرانی عهد سامانی در لهستان
منابع گوناگون و بسیاری از تارنماها به کشف سکه ‌های ایرانی عهد سامانی در لهستان اشاره دارند. یافتن سکه‌ های عهد سامانی در لهستان نشان می‌دهد که مناسبات تجاری این کشور با ایران را باید تا سده‌ های دور میلادی عقب برد، همچنین باید گفت کشف این سکه ‌ها در لهستان نشان از این دارد که از حدود بیش از هزار سال قبل، مردمان ایران و لهستان با یکدیگر رابطه داشتند. باید یادآور شد که امپراتوری  سامانی (۸۷۴  - ۱۰۰۴ میلادی) یک امپراتوری سنی ایرانی بود که حدود دو سده بر بخش‌ های بزرگی از جهان ایرانی حکومت کرد. مرکز این امپراتوری در خراسان و فرارود بود. دولت سامانی توسط چهار برادر، نوح، احمد، یحیی و الیاس بنیان گذاشته شد. هر کدام از آن‌ها بخشی از سرزمین ‌های سامانی را زیر کنترل خود داشتند. سرانجام در سال ۸۹۲ میلادی، اسماعیل سامانی تمام قلمروی سامانی را زیر یک پرچم واحد در آورد؛ همچنین در دوران فرمانروایی او بود که سامانیان از عباسیان مستقل شدند. با این‌حال آنان به صورت دوژور حاکمیت خلیفه‌ را پذیرفته بودند
روابط تاریخی ایران و لهستان در دوران آق قویونلو و عهد صفویه
 کتاب "ایران و لهستان"، مجموعه مقالاتی است که به پیوندهای تاریخی و فرهنگی ریشه ‌دار دو کشور می‌پردازد. کتاب با نوشتاری از «یولانتا شراکوفسکا ـ دیندو» آغاز می‌شود. او در جستار «مناسبات ایران و لهستان در دوران صفوی» ریشه‌های تاریخی نخستین آشنایی‌های دو ملت را برمی‌ شمارد. این آشنایی از آنجا ضرورت پیدا می‌کرد که اروپاییان به دلیل پیدایش امپراتوری عثمانی، خواهان اتحاد و همبستگی با ایران بودند. این ارتباط به پیش از صفویه، و به روزگار فرمانروایی «آق قویونلوها» باز می‌گشت. بنا بر گزارش تارنمای سفارت ايران در ورشو مکاتباتی بین "اوزون حسن آق قویونلو" و "کازیمیر چهارم" یا "گیلون" پادشاه وقت لهستان در سال ۱۴۷۴ میلادی صورت گرفته است. «دیندو» می‌نویسد که در آن زمان نام ایران برای لهستانی‌ها بیشتر با ثروت، شگفتی، هنر، توسعه و تجربه همراه بود
کتاب "روابط ایران و لهستان در عهد صفویه" و داستان مسیحی شدن شاه ­عباس
این کتاب ترجمة ی فارسی نخستین سفرنامۀ لهستانی یا ترجمۀ سفرنامۀ "صفر موراتوویچ" تاجر و سیاح لهستانی ارمنی ­تبار است که در سال ۱۶۰۲ میلادی (در دوران سلطنت شاه عباس یکم صفوی معروف به شاه عباس بزرگ) به ایران سفر کرد.  در کتاب­ های مرجعی که تاکنون به زبان فارسی منتشر شده است، دربارۀ روابط ایران و لهستان مطالب چندانی وجود ندارد؛ مانند « تاریخ روابط ایران و اروپا در دورة صفویه » که نصرالله فلسفی در قسمت اول آن، تنها در برخی سطور به لهستان اشاره کرده و اصلاً از روابط ایران و لهستان سخنی نگفته است. البته، کتاب «لهستان و ایران» تألیف علیرضا دولتشاهی و چند مقالۀ دیگر که بخش صفوی آن ها از روی پژوهش­ های قدیمی و ناقص لهستانی نوشته شده است، به مطالبی دربارۀ این روابط اشاره می­کنند، همچنین در کتاب «ایران و جهان» عبدالحسین نوایی نیز چند اشارۀ مختصر به این موضوع دارد. در کتب لهستانی نیز اطلاعات جزئی دربارۀ زندگانی نگارندۀ این سفرنامه درج شده­ است. لازم به یادآوری است که داستانی دربارة مسیحی­شدن شاه­ عباس به این سفرنامه وارد شده که از گفته ­های میسیونرهای کاتولیک در ایران است که حقیقت ندارد. غیر از این، معلوم است که دست­کم بخشی از این کتابچه ساختگی و دروغ است؛ زیرا اسامی رجال صفوی که در آن نام برده شده­اند درست نیست. این همه دلایلی است که مشخص می­کند این سفرنامه با وجود این که تا حدودی واقعی است، قابل اعتبار مطلق نیست چون داستان­ها و دروغ­ها با بخش معتبر تاریخی آن آمیخته شده است. مجددا باید خاطرنشان ساخت پیچیده­ترین مطلبی که در این کتاب آمده است داستان مسیحی شدن شاه ­عباس است. این داستانی است که در ایام قدیم (تا نیمة ی اول قرن بیستم) در اروپا و به­ویژه در لهستان دانشمندان بسیاری آنرا باور می­کردند. ریشه و سرچشمۀ این داستان گفته­های میسیونرها بود که می­خواستند خود را هرچه موفق­تر بنمایند و نیر کتاب­هایی است که اعتبارشان ثابت نشده است. فقط یک دلیل برای داستان موراتوویچ در باب مسیحی شدن شاه عباس می­شود آورد و آن این است که شاه عباس مسلمان بود و فقط برای کسب کمک اروپاییان در جنگ­ها علیه عثمانیان به مسیحی بودن تظاهر می­نمود و این دلیلی بر مهارت شاه عباس در فن دیپلماسی است نه برای مسیحی بودن وی
خدمات ژنرال بروسکی  لهستانی در طراحی ارتش ایران در عهد قاجار
ژنرال ایزیدر بروسکی همکار  ژنرال بارتلمی سمینو افسر فرانسوی بود. آن ها مورد توجه عباس میرزا نایب السلطنه (فرزند فتحعلی‌شاه و آسیه خانم که در فاصلهٔ سال‌های ۱۷۹۷ تا ۱۸۳۳ م ولایتعهدی ایران و نیابت سلطنت پدرش در آذربایجان را بر عهده داشت و قبل از مرگ پدرش درگذشت) بودند و در طراحی سطوح ارتش ایران از تجربیات آن ها استفاده فراوانی شد. از  نبردهایی که ژنرال بارتلمی سمینو به عنوان ژنرال ارتش ایران فعال بود جنگ‌های هرات بود. در این پیکارها یکی از کسانی که سمینو را همراهی می‌کرد ژنرال بروسکی لهستانی بود که در یکی از همین جنگ‌ها کشته شد و سمینو با بیوهٔ او ازدواج کرد و حاصل این ازدواج فرزندی بود به نام نیکلا سمینو. بنا بر نوشتاری در دانشنامه ی ایرانیکا، ژنرال ایزیدر بروسکی دو پسر داشت. یکی از آن ها استانیسلاس بروسکی بود که بعد ها در مدرسه ی معروف دارالفنون تهران به تدریس پرداخت و در سال ۱۸۹۸ در تهران درگذشت. فرزند دیگر ژنرال بروسکی نیز مانند استانیسلاس و پدرش در خدمت دولت ایران بود. وی متاسفانه در عنفوان جوانی خود کشی کرد و به زندگی خود پایان داد
 مهاجرت لهستانی‌ها به ایران در جنگ دوم جهانی
مهاجرت لهستانی‌ها به ایران در میانه ی جنگ دوم جهانی روی داد. در طی سال‌های ۱۳۲۰ الی ۱۳۲۳ خورشیدی بیش از ۱۵۰ هزار نفر از لهستانی‌ها برای مهاجرت به فلسطین و آفریقا، از کشور شوروی وارد خاک ایران شدند. پس از دو سال و با آغاز حمله آلمان به شوروی، استالین مجبور شد با دولت در تبعید لهستان از در دوستی درآمده و فرماندهی واحدی در مقابل آلمان در جبهه لهستان ایجاد کند. طبق این توافق قرار بر این شد که علاوه بر عبور افراد نظامی تجهیز شده لهستانی از خاک ایران، زندانیان و افراد داخل اردوگاه‌ها نیز از طریق ایران به فلسطین و آفریقا مهاجرت کنند. این عمل با نقض بی‌طرفی ایران و اشغال ایران توسط قوای انگلیسی و سپس شوروی در تاریخ سوم شهریور ۱۳۲۰، امکان‌ پذیر گشت. نخستین گروه در اوایل فروردین ۱۳۲۱ با چهار کشتی روسی که حامل ۲۹۰۰ نفر سرباز و مهاجر بود، وارد بندر انزلی (پهلوی) شدند. این نیروی نظامی قرار بود از طریق همدان و کرمانشاه به عراق برود. تعداد مهاجرین در اردیبهشت ۱۳۲۱ خورشیدی به حدود ۱۳۰۰۰ نفر رسید
رفتار ایرانی‌ها با لهستانی‌ها: در آن زمان ایران خود با قحطی و کمبود مواد غذایی، نابسامانی سیاسی و اقتصادی در اثر اشغال کشور و … مواجه بود. با این وجود ایرانیان علی‌رغم مصائبی که داشتند از میهمان نوازی دریغ نکردند. کارل بادر وزیر مختار لهستان در نامه‌ای به استاندار خراسان از این رفتار ایرانیان چنین یاد می‌کند: من از صمیم قلب از مراحم خیرخواهانه و نوع پرستانه جنابعالی متشکرم و اطمینان می‌دهم که لهستانی‌ها برای همیشه کمال امتنان را از جنابعالی خواهند داشت
خروج لهستانی‌ها: با وجود آنکه طبق قرارداد و توافق با دولت ایران قرار بود مهاجرین هرچه زودتر از ایران خارج شوند، ولی به دلایل متعدد از جمله بیماری، مشکلات ملی و اشتغال آنان آهنگ خروج بسیار کند گ ردید. از دهم مردادماه ۱۳۲۱ بتدریج خروج آن‌ها آغاز شد و پایگاه اصلی خروج آن‌ها شهر اهواز و بندر شاهپور بود. مهاجرین از بندر انزلی، تهران، اصفهان و مشهد عازم اهواز شدند ولی با این حال ۳۰۰ نفر از آنان در ایران ماندند و با ایرانیان تشکیل خانواده دادند
فیلم سینمایی "مرثیه ی گمشده" از یک کارگردان ایرانی پیرامون مهاجرت لهستانی‌ها 
در سال ۱۳۶۲ خسرو سینایی فیلمی ۵۹ دقیقه‌ای بنام «مرثیه ی گمشده» دربارهٔ مهاجرت لهستانی‌ها ساخت که به دلیل مشکلات، ساخت آن ۱۳ سال طول کشید سینایی برای ساخت این فیلم، عکس‌های باقی‌مانده از جنگ جهانی دوم را به‌کار برد و با افرادی که آن دوره را به یاد دارند، گفتگو کرد. مرثیه ی گمشده در ۱۳ اکتبر ۲۰۰۷ برای نخستین بار در دانشگاه علوم انسانی لهستان به نمایش درآمد و از سینایی تجلیل شد. یک سال پس از آن در ۲۱ سپتامبر ۲۰۰۸، در مراسم اختتامیه ی جشنواره ی فیلم لهستانی در گدنیا، صلیب لیاقت جمه  وری لهستان از سوی لخ کاچینسکی، رئیس‌جمهور این کشور به سینایی اهدا شد. این نشان افتخار به خاطر تلاش فراوان سینایی برای معرفی تاریخ ملت لهستان به وی اعطا شد
برخی از "ایرانی - لهستانی" های مشهور
خانواده ی ژنرال ایزیدر بروسکی: نگاه کنید به "خدمات ژنرال بروسکی لهستانی در طراحی ارتش ایران در عهد قاجار" که در بالا به آن اشاره شد
آنا بورکوسکا هنرپیشه و بازیگر فیلم های سینمایی: در لهستان به دنیا آمد اما بخش عمده ای از عمر خود را در ایران و به ویژه در شهر تهران گذراند و در همین شهر در سال ۲۰۰۸ میلادی به خاک  سپرده شد. وی در بسیاری از فیلم های ایرانی از جمله "مرثیه ی گمشده" نقش آفرین بود
دانیال داوری (زاده ی ۱۶ دی ۱۳۶۶ در گیسن در حومه ی فرانکفورت آلمان) بازیکن فوتبال است. او پدری ایرانی و مادری لهستانی - آلمانی دارد. دانیال داوری کار خود را از تیم ماینس شروع کرد و در ۲۹ می ۲۰۱۴ با عقد قراردادی دوساله به تیم فوتبال گراس ‌هاپر زوریخ نایب قهرمان فصل ۲۰۱۴–۲۰۱۳ لیگ برتر کشور سوئیس پیوست. در تاریخ ۲۱ ژانویه ۲۰۱۳، کارلوس کی‌روش، سرمربی تیم ملی فوتبال ایران، دانیال داوری را به تیم ایران دعوت کرد. دانیال اولین بازی ملی خود را در تاریخ ۱۵ نوامبر ۲۰۱۳ در جریان بازی‌های مقدماتی جام ملت‌های آسیا مقابل تایلند انجام داد. وی همچنین در دیدار مقابل لبنان در مقدماتی جام ملت ‌های آسیا در درون دروازه ایران ایستاد اما به یک‌باره در جام جهانی فوتبال ۲۰۱۴ برزیل از ترکیب اصلی تیم خارج و حتی پس از این تورنمنت دیگر هیچ‌گاه به تیم ملی فوتبال ایران دعوت نشد که هم‌چنان دلیل آن نامعلوم است
لهستان در گلچینی از سروده ها
 از زبان ملک ‌الشعرای بهار، یغما گلروئی وسلمان هراتی
نگاه کنید به بخش منابع و مآخذ

پژوهش و تدوین
دکتر منوچهر سعادت نوری

*
منابع و مآخذ
برخی از ویژگی های جغرافیایی و تاریخی و سیاسی لهستان: تارنمای ویکی‌پدیا/ ظروف ورشو در لغت نامه ی دهخدا: تارنمای پارسی ویکی/ صندلی لهستانی; تارنمای ویکی‌پدیا/ کالباس (به لهستانی: کیلباسا): تارنمای ویکی‌پدیا به فارسی و انگلیسی/  شعر و شاعران معاصر لهستان (نوشته ی ضیاءالدین ترابی): تارنمای شهرآشوب/ روابط فرهنگی ایران و لهستان: تارنمای سفارت ايران در لهستان (ورشو)/ روابط ایران و لهستان (به زبان انگلیسی): تارنمای ویکی‌پدیا/ روابط سیاسی واقتصادی ایران و لهستان (نوشته ی حامد کاظم زاده): تارنمای مرکز بین المللی مطالعات صلح/ کتاب "ایران و لهستان": تارنمای تاریخ شفاهی/ نظریه ای پیرامون کشف سکه‌ های سامانی در لهستان: تارنمای پايگاه خبری تحليلی فرارو/ سامانیان: تارنمای ویکی پدیا/ مکاتبات "اوزون حسن آق قویونلو" با پادشاه وقت لهستان (به زبان انگلیسی): تارنمای سفارت ايران در ورشو/ کتاب روابط ایران و لهستان در عهد صفویه: تارنمای پژوهش های علوم تاریخی/ ژنرال بارتلمی سمینو: تارنمای ویکی‌پدیا/ پسران ژنرال ایزیدر بروسکی: تارنمای دانشنامه ی ایرانیکا/ مهاجرت لهستانی‌ها به ایران در جنگ دوم جهانی: تارنمای ویکی‌پدیا/ تخلیه غیرنظامیان لهستانی از اتحاد جماهیر شوروی در جنگ دوم جهانی: تارنمای ویکی‌پدیا
مرثیه ی گمشده: تارنمای ویکی‌پدیا/ ایزیدر بروسکی: تارنمای ویکی‌پدیا
 آنا بورکوسکا: تارنمای ویکی‌پدیا/ دانیال داوری: تارنمای ویکی‌پدیا/ لهستان در گلچینی از سروده ها: تارنمای گنجور و تارنمای اشعار معاصر/
همچنین نگاه کنید به
تأثیر فرهنگ ایرانی و زبان فارسی در لهستان: نوشتاری به زبان انگلیسی از دکتر نصرالله بیات
و
هزاران مهاجر لهستانی در ایران:  تارنمای مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی
Poland and Poland - Iran Historical Relations
By M. Saadat Noury, PhD
Abstract: Some short notes on Etymology, History, Geography, Politics, Demography and Culture of Poland, Historical and Bilateral Relationship between Iran and Poland, The Impact of Iranian Culture and Language in Poland, Discovery of Coins belonging to Samanian Empire of Ancient Iran in Poland, Iranian Studies in Poland, Poland and Persia during the Safavid Period, Evacuation of Polish civilians from the USSR in World War II, About 120,000 refugees from Poland began their exodus to Iran from remote parts of Russia, The complex story of Polish refugees in IranThe Lost Elegy; A documentary about the Poles who found refuge in Iran during Second World War, Iranian people of Polish descent, and More
This article is respectfully dedicated to my daughter Paradise Nouri, and her American husband Scott Sawicki. Scott's ancestors are originally from Poland (from the Father side), and also from Hungary and Czechoslovakia (from the Mother side).
گزیده ای از نوشتارها
https://msnselectedarticles.blogspot.com/2019/05/blog-post.html
بخش های پیشین مجموعه ی یادداشت ها و نوشتارها و نامه ها
====================================