پیشینه ی تاریخی مصرف شراب در ایران
در سال ۱۹۹۶ میلادی گروهی از باستان شناسان و مردم شناسان امریکایی با نظارت پرفسور “پاتریک مک گاورن” کشف مهمی در باره‌ی قدمت ساخت شراب در ایران کردند که در بین جامعه ایرانی بازتاب گسترده ای داشت. “مک گاورن” و گروه تحقیقاتیش در تپه حاجی فیروز در ارومیه کنونی، با اولین منبع شراب سازی در ایران که مربوط به ۵۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، یعنی بیش از ۷۰۰۰ سال پیش بود روبرو شدند. همین گروه در محوطه گودین تپه نزدیک همدان نیز کوزه‌هایی را حفاری کردند و پس از بررسی رسوبات آن قدمت ساخت آبجو در این منطقه را ۵۰۰۰ سال پیش تخمین زدند. این گروه تحقیقاتی، تقریبا در همه آشپزخانه‌های آن دهکده در تپه حاجی فیروز به بقایای ظروفی که در آن شراب را نگه می‌داشتند، برخوردند و به این نظریه رسیدند که نوشیدن الکل در آن منطقه، امتیاز ویژه طبقه مرفه نبوده و همه مردان و زنان الکل می‌نوشیده‌اند. پیش از این کشف، تصور می شد قدمت شراب سازی به ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح می‌رسد. امروز اما می‌دانیم که پس از چینی‌ها که دست کم حدود ۹ هزار پیش موفق به کشف و تولید مشروبات الکلی شده بودند، ایرانیان دست کم ۶۰۰۰ سال پیش مشروبات الکلی تولید و مصرف میکردند (دویچه وله)
منوچهر سعادت نوری از جمله مورخان ایرانی است که به ثبت آداب و رسم تغذیه‌ای پارسی‌ها در طول تاریخ مکتوب همت گماشته است . از جمله، در بخشی از کتاب “تغذیه‌ی ایرانیان در طول تاریخ” (۱۳۵۰). ، سعادت نوری در مورد شراب خواری در دوران شاهنشاهی هخامنشی می‌نویسد:
“چنان‌که از سیاهه ی نوشابه‌ها پیداست بهترین نوع آن را وارد میکردند. برای مردمان پایین‌تر، می از تپه‌های شمال غربی آسور و از شهرستان ورارود در سوریه شمالی می آوردند. مو در خود بابل هم می‌رویید و از باده‌های پست‌تر آن مکرر یاد شده است. مردمان عامی بایستی خود را با انواع گوناگون نوشابه‌های تند خرسند سازند. از همه مردم پسند تر شراب خرما بود، گرچه به میزان کمتری قدر آبجو را نیز می دانستند. قیمت‌ها طبعا بسته به این‌که نوشابه صاف یا سفید، نو یا یک سال کهنه بود فرق می کرد. به اندازه یک کوزه از می خام را می شد با کمتر از یک شیکول بدست آورد (شیکول سکه نقره‌ی رایج در بابل بود و معادل ۱۴/۹ گرم وزن داشت) .. “اعتقادات مذهبی طبعا در چگونگی تغذیه و استفاده از فرآورده‌های غذایی و عادات خوراکی ایرانیان قدیم نقش عمده ای را ایفا می کرده…ایرانیان بر اساس مذهب میترا، نان متبرّک و شرابی را که در جمعی با آب مخلوط می شد بعنوان شیره مقدس مصرف می کردند و مراسم فوق تقریبا مشابه عشاء ربانی (هولی کامیونین) است که بعدها توسط پیروان حضرت مسیح عملی و رایج گشت. بر خلاف مذهب میترایی، زرتشت قربانی کردن حیوان و استفاده از فرآورده‌های آن و نوشیدن شراب سکر آور را که نزد مردم هند و ایرانیان بی‌اندازه اهمیت داشت حذف کرد.”
شاید قدمت شراب سازی در ایران باستان، و وفور شراب خواری توسط پارسیان قدیم برای گروهی از ما جذاب و جالب باشد. اما پرداختن اغراق آمیز به آن در ادبیات غربی تصویر های کلیشه ای از فرهنگ ما را دامن زده و مایه آزارست. تورج دریایی، نویسنده چندین کتاب در باره ی آداب خوردن و نوشیدن در دوران هخامشیان در مقاله‌ی ۲۰۱۲ خود که در “تهران برو” منتشر شده همین نقطه نظر را مطرح می کند. او می‌نویسد:
“شواهد تاریخی زیادی دال بر ارتباطی عمیق بین ایران زمین و شراب وجود دارد: از کشفیات باستان شناسی که قدمت شراب سازی در ایران را به بیش از ۶ هزار سال پیش نسبت می دهد، تا داستان شوالیه های قرون وسطا که با خود انگور شهر شیراز را به فرانسه آورده و کاشتند، تا خاطرات مردم از شاتو بریان پیش از انقلاب ۱۹۷۹، تا شراب سرای داریوش یکی از برجسته ترین شراب سازی‌ها در کالیفرنیا که به شکل پرسپولیس ساخته شده است. اما باید دانست که مشاهدات توهم‌آمیزی نیز در اذهان برخی غربی ها دال بر می خوارگی افراطی ایرانیان باستان وجود دارد. به عنوان مثال “اتی نیوس” نویسنده ی یونانی که در زمینه ی غذا تخصص دارد نوشته است که داریوش بزرگ پادشاه هخامنشی در کتیبه ای که بر سر درمقبره او نصب شده نوشته است “من قادر بودم شراب زیادی بخورم، و بخوبی آنرا تحمل کنم”. چنین کتیبه ای اما در واقعیت وجود خارجی ندارد… تصویر مشابهی نیز از خشایار شاه داده شده که واقعیت ندارد… همین‌طور، هرودوت تاریخ نویس قرن پنجم پیش از میلاد ادعا کرده است که ایرانیان نه تنها دوستدار شراب بودند، که تصمیمات مهمی در حال مستی می‌گرفتند که به ناچار روز بعد در مورد آن تجدید نظر میکردند.” تورج دریابی چنین استدلال می‌کند که تصویر افراط نوشی ایرانیان باستان، که توسط یونانی ها ایجاد و ترویج شده، با ملتی که موفق به ایجاد یکی از بزرگ ترین امپراطوری‌ها‌ی جهان و حفظ آن به مدت دو سده شد هم‌خوانی چندانی نداشته و نمی‌تواند صحت داشته باشد.
http://sharabkhaneh.blogspot.ca/2014/10/blog-post_4.html
تغذیه در ایران باستان
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2013/12/blog-post_11.html
فوائد شراب قرمز
بنا بر مجله ی فدراسیون انجمن بیولوژی امریکا ، موادی در شراب قرمز و چای سبز تاثیری مثبت در کاهش رشد سلولهای سرطانی دارند. در این تحقیق نشان داده شده است که چگونه آنتی اکسیدان های موجود در شراب قرمز و چای سبز میتواند در ایجاد ترکیباتی که به رشد سلولهای سرطانی کمک می کنند اخلال ایجاد نمایند. این تاثیرات نه تنها در کاهش سرطان پروستات حائز اهمیت می باشد بلکه در کاهش سرطان روده ، سرطان سینه و سرطان روده نیز ایفای نقش می کنند. محققین بر این امیدند تا با کشف رابطه بین ترکیبات موجود در این خوراکی ها و سرطان بتوانند داروهای موثرتری در مقابله با انواع سرطان ها تولید نمایند: دکتر محبی عضو تحریریه علمی ایران سلامت
http://forum.iransalamat.com/
در ادامه تحقیقی که در خصوص فواید نوشیدن اندکی شراب برای قلب بوده اکنون عنوان شده است که نوشیدن شراب در حد اعتدال در بانوان باعث کاهش التهاب عروق می گردد. التهاب پاسخ بدن به اسیب هاست. در التهاب های عروقی در مواردی مانند استعمال دخانیات؛ کلسترول بالا و چاقی باعث رسوب ذرات چربی بر روی دیواره های داخلی رگ ها می گردد و گاهی این التهاب باعث کنده شدن این رسوبات و مسدود نمودن رگ و حمله قلبی می گردد. در این تحقیق بعد از دو هفته مصرف معتدل شراب سطح کلسترول مفید افزایش یافته است و نشان داده که شراب قرمز تاثیر بهتری از شراب سفید دارد.....
https://www.balatarin.com/permlink/2007/11/28/1182134
نشریه سلامت دانشگاه هاروارد در ژوئن سال ۲۰۰۷ اعلام کرد که هر چند تا آن زمان مصرف متعادل شراب یا الکل هیچ تأثیر مثبتی را بر پیشگیری از سرطان نشان نمی‌داد اما تحقیقات اخیر روی گروهی از مردم در سیاتل نشان داده است که بر خلاف شراب سفید مصرف متعادل شراب قرمز بین ۴ تا ۷ گیلاس در هفته موجب پیشگیری از سرطان پروستات در سن ۴۰ تا ۶۴ سالگی می‌شود. دلیل این موضوع در سال ۲۰۰۷ کاملاً روشن نشد اما نظر احتمالی مشترک بر این بود که رسوراترول و زردینه (رنگیزه) موجود در شراب قرمز خواص آنتی‌اکسیدان دارد که ظاهراً هورمون‌های آندروژن مردانه را که موجب تحریک پروستات می‌شوند متعادل می‌کند
https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D8%A8
تحقیقات جدید پزشکی نشان می دهد: انگور قرمز حاوی یک ترکیب طبیعی است که تا حد زیادی به مبارزه با بیماری آلزایمر کمک می کند. براساس این تحقیقات، این ترکیب انگور قرمز همچنین با علائم بیماری آلزایمر مبارزه کرده و از شدت آن به میزان محسوسی می کاهد. تحقیقات اولیه نشان می دهد که ترکیب طبیعی موسوم به رسوراترول موجود در انگور قرمز نقش زیادی در پیشگیری از ابتلا به آلزایمر دارد.برپایه این گزارش، این ترکیب همچنین در گوجه و بادام زمینی یافت می شود. پژوهشگران در تحقیقات خود اشاره کردند که ترکیب رسوراترول در مبارزه و پیشگیری از ابتلا به بیماری دیابت موثر است و احتمال ابتلا به سرطان را کاهش می دهد.علاوه بر پیشگیری از بیماری قلبی، رسوراترول در مبارزه با سرطان نیز موثر است و پخش سلول هایی را که سرطانی شدهاند، میگیرد.
http://fa.parsiteb.com/news.php?nid=13700
پژوهش های تازه پیرامون فوائد شراب قرمز/ به زبان انگلیسی
۱ - تاریخ انتشار: ۱۵ اوت ۲۰۱۵
http://teplowlab.neurology.ucla.edu/index.php/news/12-red-red-wine-how-it-fights-alzheimer-s
۲ - تاریخ انتشار: ۱۲ سپتامبر ۲۰۱۵
http://www.express.co.uk/news/science/604662/red-wine-pill-stops-dementia-fight-Alzheimers
منوچهر سعادت نوری از جمله مورخان ایرانی است که به ثبت آداب و رسم تغذیه‌ای پارسی‌ها در طول تاریخ مکتوب همت گماشته است . از جمله، در بخشی از کتاب “تغذیه‌ی ایرانیان در طول تاریخ” (۱۳۵۰). ، سعادت نوری در مورد شراب خواری در دوران شاهنشاهی هخامنشی می‌نویسد:
“چنان‌که از سیاهه ی نوشابه‌ها پیداست بهترین نوع آن را وارد میکردند. برای مردمان پایین‌تر، می از تپه‌های شمال غربی آسور و از شهرستان ورارود در سوریه شمالی می آوردند. مو در خود بابل هم می‌رویید و از باده‌های پست‌تر آن مکرر یاد شده است. مردمان عامی بایستی خود را با انواع گوناگون نوشابه‌های تند خرسند سازند. از همه مردم پسند تر شراب خرما بود، گرچه به میزان کمتری قدر آبجو را نیز می دانستند. قیمت‌ها طبعا بسته به این‌که نوشابه صاف یا سفید، نو یا یک سال کهنه بود فرق می کرد. به اندازه یک کوزه از می خام را می شد با کمتر از یک شیکول بدست آورد (شیکول سکه نقره‌ی رایج در بابل بود و معادل ۱۴/۹ گرم وزن داشت) .. “اعتقادات مذهبی طبعا در چگونگی تغذیه و استفاده از فرآورده‌های غذایی و عادات خوراکی ایرانیان قدیم نقش عمده ای را ایفا می کرده…ایرانیان بر اساس مذهب میترا، نان متبرّک و شرابی را که در جمعی با آب مخلوط می شد بعنوان شیره مقدس مصرف می کردند و مراسم فوق تقریبا مشابه عشاء ربانی (هولی کامیونین) است که بعدها توسط پیروان حضرت مسیح عملی و رایج گشت. بر خلاف مذهب میترایی، زرتشت قربانی کردن حیوان و استفاده از فرآورده‌های آن و نوشیدن شراب سکر آور را که نزد مردم هند و ایرانیان بی‌اندازه اهمیت داشت حذف کرد.”
شاید قدمت شراب سازی در ایران باستان، و وفور شراب خواری توسط پارسیان قدیم برای گروهی از ما جذاب و جالب باشد. اما پرداختن اغراق آمیز به آن در ادبیات غربی تصویر های کلیشه ای از فرهنگ ما را دامن زده و مایه آزارست. تورج دریایی، نویسنده چندین کتاب در باره ی آداب خوردن و نوشیدن در دوران هخامشیان در مقاله‌ی ۲۰۱۲ خود که در “تهران برو” منتشر شده همین نقطه نظر را مطرح می کند. او می‌نویسد:
“شواهد تاریخی زیادی دال بر ارتباطی عمیق بین ایران زمین و شراب وجود دارد: از کشفیات باستان شناسی که قدمت شراب سازی در ایران را به بیش از ۶ هزار سال پیش نسبت می دهد، تا داستان شوالیه های قرون وسطا که با خود انگور شهر شیراز را به فرانسه آورده و کاشتند، تا خاطرات مردم از شاتو بریان پیش از انقلاب ۱۹۷۹، تا شراب سرای داریوش یکی از برجسته ترین شراب سازی‌ها در کالیفرنیا که به شکل پرسپولیس ساخته شده است. اما باید دانست که مشاهدات توهم‌آمیزی نیز در اذهان برخی غربی ها دال بر می خوارگی افراطی ایرانیان باستان وجود دارد. به عنوان مثال “اتی نیوس” نویسنده ی یونانی که در زمینه ی غذا تخصص دارد نوشته است که داریوش بزرگ پادشاه هخامنشی در کتیبه ای که بر سر درمقبره او نصب شده نوشته است “من قادر بودم شراب زیادی بخورم، و بخوبی آنرا تحمل کنم”. چنین کتیبه ای اما در واقعیت وجود خارجی ندارد… تصویر مشابهی نیز از خشایار شاه داده شده که واقعیت ندارد… همین‌طور، هرودوت تاریخ نویس قرن پنجم پیش از میلاد ادعا کرده است که ایرانیان نه تنها دوستدار شراب بودند، که تصمیمات مهمی در حال مستی می‌گرفتند که به ناچار روز بعد در مورد آن تجدید نظر میکردند.” تورج دریابی چنین استدلال می‌کند که تصویر افراط نوشی ایرانیان باستان، که توسط یونانی ها ایجاد و ترویج شده، با ملتی که موفق به ایجاد یکی از بزرگ ترین امپراطوری‌ها‌ی جهان و حفظ آن به مدت دو سده شد هم‌خوانی چندانی نداشته و نمی‌تواند صحت داشته باشد.
http://sharabkhaneh.blogspot.ca/2014/10/blog-post_4.html
تغذیه در ایران باستان
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2013/12/blog-post_11.html
فوائد شراب قرمز
بنا بر مجله ی فدراسیون انجمن بیولوژی امریکا ، موادی در شراب قرمز و چای سبز تاثیری مثبت در کاهش رشد سلولهای سرطانی دارند. در این تحقیق نشان داده شده است که چگونه آنتی اکسیدان های موجود در شراب قرمز و چای سبز میتواند در ایجاد ترکیباتی که به رشد سلولهای سرطانی کمک می کنند اخلال ایجاد نمایند. این تاثیرات نه تنها در کاهش سرطان پروستات حائز اهمیت می باشد بلکه در کاهش سرطان روده ، سرطان سینه و سرطان روده نیز ایفای نقش می کنند. محققین بر این امیدند تا با کشف رابطه بین ترکیبات موجود در این خوراکی ها و سرطان بتوانند داروهای موثرتری در مقابله با انواع سرطان ها تولید نمایند: دکتر محبی عضو تحریریه علمی ایران سلامت
http://forum.iransalamat.com/
در ادامه تحقیقی که در خصوص فواید نوشیدن اندکی شراب برای قلب بوده اکنون عنوان شده است که نوشیدن شراب در حد اعتدال در بانوان باعث کاهش التهاب عروق می گردد. التهاب پاسخ بدن به اسیب هاست. در التهاب های عروقی در مواردی مانند استعمال دخانیات؛ کلسترول بالا و چاقی باعث رسوب ذرات چربی بر روی دیواره های داخلی رگ ها می گردد و گاهی این التهاب باعث کنده شدن این رسوبات و مسدود نمودن رگ و حمله قلبی می گردد. در این تحقیق بعد از دو هفته مصرف معتدل شراب سطح کلسترول مفید افزایش یافته است و نشان داده که شراب قرمز تاثیر بهتری از شراب سفید دارد.....
https://www.balatarin.com/permlink/2007/11/28/1182134
نشریه سلامت دانشگاه هاروارد در ژوئن سال ۲۰۰۷ اعلام کرد که هر چند تا آن زمان مصرف متعادل شراب یا الکل هیچ تأثیر مثبتی را بر پیشگیری از سرطان نشان نمی‌داد اما تحقیقات اخیر روی گروهی از مردم در سیاتل نشان داده است که بر خلاف شراب سفید مصرف متعادل شراب قرمز بین ۴ تا ۷ گیلاس در هفته موجب پیشگیری از سرطان پروستات در سن ۴۰ تا ۶۴ سالگی می‌شود. دلیل این موضوع در سال ۲۰۰۷ کاملاً روشن نشد اما نظر احتمالی مشترک بر این بود که رسوراترول و زردینه (رنگیزه) موجود در شراب قرمز خواص آنتی‌اکسیدان دارد که ظاهراً هورمون‌های آندروژن مردانه را که موجب تحریک پروستات می‌شوند متعادل می‌کند
https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D8%A8
تحقیقات جدید پزشکی نشان می دهد: انگور قرمز حاوی یک ترکیب طبیعی است که تا حد زیادی به مبارزه با بیماری آلزایمر کمک می کند. براساس این تحقیقات، این ترکیب انگور قرمز همچنین با علائم بیماری آلزایمر مبارزه کرده و از شدت آن به میزان محسوسی می کاهد. تحقیقات اولیه نشان می دهد که ترکیب طبیعی موسوم به رسوراترول موجود در انگور قرمز نقش زیادی در پیشگیری از ابتلا به آلزایمر دارد.برپایه این گزارش، این ترکیب همچنین در گوجه و بادام زمینی یافت می شود. پژوهشگران در تحقیقات خود اشاره کردند که ترکیب رسوراترول در مبارزه و پیشگیری از ابتلا به بیماری دیابت موثر است و احتمال ابتلا به سرطان را کاهش می دهد.علاوه بر پیشگیری از بیماری قلبی، رسوراترول در مبارزه با سرطان نیز موثر است و پخش سلول هایی را که سرطانی شدهاند، میگیرد.
http://fa.parsiteb.com/news.php?nid=13700
پژوهش های تازه پیرامون فوائد شراب قرمز/ به زبان انگلیسی
۱ - تاریخ انتشار: ۱۵ اوت ۲۰۱۵
http://teplowlab.neurology.ucla.edu/index.php/news/12-red-red-wine-how-it-fights-alzheimer-s
۲ - تاریخ انتشار: ۱۲ سپتامبر ۲۰۱۵
http://www.express.co.uk/news/science/604662/red-wine-pill-stops-dementia-fight-Alzheimers
تهیه و تدوین:
دکتر منوچهر سعادت نوری
گزیده ای از نوشتارها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2015/09/blog-post_14.html
The Beneficial Effects of Drinking Red Wine
Introduction/ How it fights Alzheimer's/ Good News for Wine Lovers
Collected and Prepared By
Manouchehr Saadat Noury, PhD
http://iranian.com/posts/the-beneficial-effects-of-drinking-red-wine-57013
بخش های پیشین مجموعه ی گفتنی های تغذیه
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2014/10/blog-post_87.html
دکتر منوچهر سعادت نوری
گزیده ای از نوشتارها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2015/09/blog-post_14.html
The Beneficial Effects of Drinking Red Wine
Introduction/ How it fights Alzheimer's/ Good News for Wine Lovers
Collected and Prepared By
Manouchehr Saadat Noury, PhD
http://iranian.com/posts/the-beneficial-effects-of-drinking-red-wine-57013
بخش های پیشین مجموعه ی گفتنی های تغذیه
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2014/10/blog-post_87.html
