دکتر بهمن مقصودلو (متولد ۱۳۲۵ خورشیدی در شهر گرگان) فارغ‌التحصیل فوق لیسانس مطالعات سینما از دانشگاه نیویورک و دکترا از دانشگاه کلمبیاست. وی عضو انجمن قلم آمریکاست و در نیویورک زندگی می‌کند. دکتر مقصودلو روزنامه نگار، نویسنده، پژوهشگر سینمایی، تهیه‌کننده و فیلمساز است.
ماجرای زندگی او
بیش از ۴۰ سال است که در عرصه ی سینمای جهان فعالیت دارد. وی به عنوان ژوری، سخنران و تهیه کننده و یا فیلمساز دربسیاری از جشنواره‌های معتبر جهانی شرکت کرده است. اضافه برآن، به عنوان نویسنده، منتقد و سردبیر برای نشر کتب «ویژه سینما و تئاتر» جایزهٔ فروغ فرخزاد را در سال ۱۳۵۳ از آن خود کرده است. کتاب «سینمای ایران» یکی از کتاب‌های وی است که در سال ۱۹۸۷ توسط دانشگاه نیویورک منتشر گردید. این اولین کتاب وی به زبان انگلیسی در مورد تاریخ سینمای ایران است که توجه جهانیان را به سینمای ایران جلب کرد. از کتاب‌های دیگر وی می‌توان «این سوی ذهن، آن سوی مردمک» ۱۹۹۹ و «آزادی و عشق در سینما» را نام برد که در سال ۲۰۰۳ منتشر شد. کتاب دیگر وی «علف: ماجراهای شگفت و ناگفته» به زبان انگلیسی در ژانویه ۲۰۰۹ منتشر شد، سرگذشت سه آمریکایی (سازندگان فیلم کینگ گنک) است که در سال ۱۹۲۴ به ایران رفتند و فیلم مستند فوق‌العاده‌ای بنام علف ساختند که توسط پارامونت در سال ۱۹۲۵ به نمایش درآمد. نسخهٔ فارسی آن در بهمن ماه ۱۳۸۹ درایران منتشر شد.
دکتر بهمن مقصودلو تهیه کننده بسیاری از برنامه‌های هنری تلویزیون ملی ایران بوده و بیش از پانزده فیلم سینمائی و مستند را در آمریکا تهیه کرده است که نه تنها در بیش از صد جشنواره معتبر و بزرگ جهانی به نمایش درآمده‌اند، جوایز بیشماری هم کسب کرده‌اند. فیلم «هفت مستخدم» با شرکت آنتونی کوئین برنامه اختتامیه جشنواره معتبر لوکارنو بوده که در حضور بیش از هشت هزار نفر با موفقیت در سال ۱۹۹۶ به نمایش گذاشته شد. فیلم «خواستگاران» (بازیگر) در جشنواره کن ۱۹۸۸ و فیلم «منهاتان به روایت ارقام» در سال ۱۹۹۳ در جشنواره‌های نیویورک، ونیز و تورنتو به نمایش درآمد. دکتر بهمن مقصودلو با همکاری بهروز مقصودلو با تهیه فیلم کوتاه «زندگی در مه» ۱۹۹۸ اثر بهمن قبادی، با دریافت بیش از ۱۵ جایزه بین‌المللی رکورد دریافت جایزه و انتخاب در جشنواره‌های معتبر بین‌المللی فیلم‌های ایرانی را شکسته است. دیگر فیلم وی به عنوان تهیه کننده «خاموشی دریا» (۲۰۰۳) نام دارد که بیش از شش جایزهٔ بین‌المللی در بیش از بیست جشنواره جهانی را کسب کرده است و منتقد مجله معتبر «ورایتی» به مناسبت نمایش آن در جشنواره ساندنس آمریکا، فیلم را یک شاهکار خوانده است.
اولین فیلم دکتر بهمن مقصودلو به عنوان کارگردان، فیلم «اردشیر محصص و صورتک هایش» است که در سال ۱۹۷۲ ساخته شد و در سال ۱۹۹۶ در جشنواره لایپزیک آلمان بعنوان یکی از بهترین فیلم‌های کوتاه مستند ایران قبل از انقلاب به نمایش درآمد. بهمن مقصودلو با تهیه فیلم «احمد شاملو: شاعر بزرگ آزادی» تولید و پخش جهانی یک سری فیلم مستند بلند درباره بزرگان ادب و هنر ایران را بنیان گذاشت. دومین فیلم از این سری «احمد محمود نویسنده انسانگرا» (۲۰۰۴) و سومین آن «ایران درودی: نقاش لحظات اثیری» (۲۰۱۰) است که در بسیاری از جشنوارها، مراکز فرهنگی، دانشگاه ها و تلویزیون های دنیا به نمایش درآمده است و دی وی دی آنها هم در جهان منتشر شده است. فیلم های دیگر وی، «اردشیر محصص: هنرمند سرکش» (۲۰۱۲)، که هنر و زندگی اردشیر محصص را به نمایش می‌گذارد همراه با فیلم مستند بلند «کیارستمی: یک گزارش» (۲۰۱۳) است: تارنمای ویکی پدیا
ماجرای زندگی او/ به انگلیسی: تارنماهای ویکی پدیا و آی. ام. بی. دی
برخی از تالیفات او به زبان های فارسی و انگلیسی: تارنمای ویکی پدیا
استاد نامدار و مشهور او
بهمن مقصودلو از دانشجويان "اندرو ساريس" در دانشگاه کلمبیا بود: تارنمای آی آی کتاب
اندرو ساریس (زادهٔ ۳۱ اکتبر ۱۹۲۸ - درگذشت ۲۰ ژوئن ۲۰۱۲) نظریه‌پرداز فیلم و متولد بروکلین نیویورک و استاد دانشگاه کلمبیا بود. او بنیانگذار جامعه منتقدین فیلم آمریکا نیز بود. نظریهٔ اصلی او "نظریهٔ مؤلف" نام دارد که او این تئوری را در اصل با الهام از نظریه پردازان موج نوی فرانسه خاصه فرانسوا تروفو و در مجموعه مقالاتش بیان کرده است. اندرو ساریس همچنین همسر "مالی هاسکل" منتقد و نظریه پرداز فمینیست سینما نیز بود: تارنمای ویکی‌پدیا
گزارشاتی پیرامون فعالیت های فرهنگی و هنری او
۱ - یک روز با دکتر بهمن مقصودلو (گزارشی از مهدی مرعشی): تارنمای آی. اف. وی. سی
۲ - بهمن مقصودلو منتقد، نویسنده، پژوهشگر سینمایی، تهیه‌کننده و کارگردان ایرانی مقیم نیویورک به مناسبت نمایش تازه‌ترین فیلم مستند خود به نام «لبه تیغ، میراث بازیگران زن ایرانی» از نیویورک به لندن سفر کرد. «لبه تیغ» روایت تقریبا ۸۰ سال سینمای ایران از ۱۹۰۰ تا ۱۹۷۹ از دید بازیگران زنی است که برای نقش‌آفرینی در سینمای ایران، سختی‌های زیادی متحمل شدند. در مستند ۲ ساعت و ۷ دقیقه‌ای «لبه تیغ، میراث بازیگران زن ایرانی» شاهد روایات مستقیم ۲۱ تن از سرشناس‌ترین هنرپیشگان زن سینمای ایران هستیم از تلاش آنها برای هنرنمایی و پیشرفت حرفه‌ای در جامعه‌ای مردسالار و تحت نفوذ عمیق مذهب که گذشتن از مرزهای آن در حکم نبرد بین سنت و مدرنیته و همانند راه رفتن بر لبه تیغ بود. از جمله بازیگران زن که مقصودلو موفق به گفتگوی مستقیم با آنها شده می‌توان از شهلا ریاحی، ویدا قهرمانی،، پوری بنایی، ایرن، زری خوشکام، فرزانه تاییدی، نیلوفر، فخری خوروش، کتایون، شهرزاد، سوسن تسلیمی، مری آپیک، شهره آغداشلو و پرتو نوری‌علا نام برد (گزارشی از کیهان لندن): تارنمای ایرونی ها (ایرانیان)
۳ - بهمن مقصودلو کارگردان و تهیه کننده ی مستند " میراث بازیگران زن سینمای ایران" در گفتکو با بهنود مکری: تارنمای یوتیوب
۴ - دكتر بهمن مقصودلو، منتقد، روزنامه نگار، نويسنده سينمايي، مستند ساز و تهيه كننده سينماست. سردبيري مجلاتي چون «روشنفكر»، «ستاره سينما» و «ويژه تئاتر و سينما» در سالهاي دهه پنجاه، ساخت فيلم هاي مستندي درباره ي زندگي بزرگان سينما و ادبيات ايران چون «احمد شاملو، احمد محمود، بهرام بيضايي، هوشنگ كاووسي، و ....»، تهيه كنندگي آثاري چون "منهتن به روايت ارقام" اثر امير نادري، «خاموشي دريا» اثر وحيد موساييان، «هفت مستخدم» با بازيگري آنتوني كوئين اثر داريوش شكوفنده را در كارنامه دارد. آثار متعددي را نيز تأليف كرده است و در كتاب «آزادي و عشق در سينما» زندگي و آثار سه تن از بزرگان سينماي جهان رنوار، افولس و بونوئل را بررسي كرده است. در كتاب ديگري نيز با عنوان «شعر، زندگي و مرگ در سينما» زندگي هيچكاك، جان فورد و رنوار را بررسي كرده است (گفتگوي گروه فرهنگي با دكتر بهمن مقصودلو): تارنمای آی آی کتاب
برخی از نظریات درباره ی دکتر بهمن مقصودلو و آثار او
۱ - "دکتر مقصودلو منتقد و پژوهشگر سینما را از زمانی که یکی از تهیه کننده های جوان برنامه های هنری و سینمایی تلویزیون نوپای ملی ایران بود می شناسم... در کنار دفتر ما، چند دفتر دیگر ازجمله اطاق کار آقای بهمن مقصودلوودیگربرنامه سازان جوان و پرشورتلویزیون قرار داشت و ما به طور روزانه ..دورادور با هم آشنایی و سلام و علیک داشتیم ..گاهی اوقات هم در کافه تریای تلویزیون ناهار می خوردیم تا اینکه بهمن مقصودلو برای ادامه تحصیل در رشته سینما روانه نیویورک شد. چند سال بعد و این بار درنیویورک شاهد فعالیت های دکترمقصودلو بودم که در آن زمان تحصیلاتش را دررشته مطالعات سینما از دانشگاه نیویورک و بعد هم با دریافت دکترا از دانشگاه کلمبیا به پایان رسانده بود و هم زمان مشغول نوشتن نخستین کتابش به نام "سینمای ایران" به زبان انگلیسی بود. او ضمن پژوهش در رابطه با این کتاب با پدرم پرویزخطیبی -از پیشکسوتان سینما وسازنده اولین فیلم کمدی سینمای ایران به نام "واریته بهاری"و مادرم زینت مودب، بازیگرنقش اول نخستین فیلم ایرانی ساخته شده در داخل ایران بنام "طوفان زندگی" رفت و آمد داشت. درهمین دوران ودرماه های سخت بعد از انقلاب بود که آقای مقصودلو همت کرد و با اجاره سینما "بمبئی " در خیابان ۵۷ منهتن آن هم درچند قدمی تالار با شکوه کارنگی هال، اولین فستیوال فیلم های ایرانی را در نیویورک برپا کرد. من یادمه که آن روزها، تماشای این فیلم ها برای ایرانی های ناگهان به غربت پرتاب شده و دورازوطن چه شور و حالی داشت. خود من هیچوقت اولین فیلمی که در آنجا تماشا کردم را فراموش نمی کنم. فیلم سرایدار، اثر خسرو هریتاش با بازی سعید کنگرانی و علی نصیریان" (برگرفته از سخنرانی فیروزه ی خطیبی در خانه ی فرهنگ وهنر ایران): تارنمای جوانان
۲ - "بهمن مقصودلو در دوران سردبیری مجله ی روشنفکر با اردشیر محصص آشنا و دوست شد، در دوران سردبیری نشریه ی ستاره سینما از اردشیر محصص دعوت به همکاری کرد... بهمن مقصودلو مستند ۲۰ دقیقه اردشیر محصص و صورتک هایش را زمانی که تهیه کننده برنامه دست ها و اندیشه ها در تلویزیون ملی ایران بود با شرکت سه منتقد هنری، جواد مجابی در روزنامه طلاعات که خود نقاش است، فریدون گیلانی از کیهان و هوشنگ طاهری از نشریه ی سخن در آپارتمان اردشیر فیلمبرداری کرد" (نوشتاری از فرزاد حسنی): تارنمای پراکنده
۳ - "مقصودلو توانسته نام این مستند شکوهمند (علف) را از تاریکی فراموشی زمان بیرون آورد. نسخه فارسی آن را در دسترس دوستداران ایرانی سینمای مستند قرار دهد و نسخه انگلیسی اش را هم به سینما دوستان جهان که این مستند را آنگونه که باید نمی شناختند و فقط نامی از آن شنیده بودند عرضه کند" (نوشتاری از هوشنگ کاووسی،نویسنده و بنیانگذارنقد تحلیلی در سینمای ایران): تارنمای جوانان
۴ - نگاهی به کتاب 'علف' نوشته بهمن مقصودلو (نوشتاری از محمد عبدی): بخش فارسی تارنمای بی بی سی
تهیه و تدوین:
دکتر منوچهر سعادت نوری
گزیده ای از نوشتارها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2017/03/blog-post_22.html
بخش های پیشین مجموعه ی یادداشت ها و نوشتارها و نامه ها
