سقلمه در فرهنگ واژه ها
١ - سقلمه: واژه ای ترکی و به معنای ضربه ای است که با نوک ابهام زنند آنگاه که انگشتان را فراهم آرند - مشت گره کرده برای زدن کسی - ترکیبات: سقلمه خوردن - سقلمه زدن : تارنمای لغت نامه دهخدا
٢ - سقلمه: حالتی همانند مشت است با این تفاوت که نوک شصت بین دو انگشت اشاره و انگشت بزرگ قرار می گیرد و در موقع اصابت سقلمه به بدن طرف مقابل، این نوک انگشت شصت است که ضربه ی اصلی را وارد می کند. بیشتر خانم ها از آن استفاده می کنند به خصوص هنگام ادب کردن بچه های بازیگوش - بچه، می تمرگی یا یه سقلمه خرجت کنم: تارنمای فارسی شهری
٣ - سقرمه: ضربتی که با مشت به پهلوی کسی زنند: فرهنگ لغت معین
انواع سقلمه (سقلمه ی کردها و فارس ها)
سقلمه توی کردها این جوریه که دستت رو مشت می کنی غیر از انگشت شصت و انگشت اشاره بعد انگشت شصتت رو راست می کنی و انگشت اشاره رو کاملا زیرش قرار میدی تا هنگام ضربه زدن انگشت اشاره خم نشه مثل وقتی که یه بطری نوشابه رو گرفتی و نمیخوای که گازش بره. این فن خطرناک رو تقریبا هر بچه کردی از پدرش خورده. در ضمن کل ضربه ی وارد شده از این حرکت رو انگشت شصت میزنه و اکثرا به کلیه میزنن. البته فکر کنم توی فارس ها سقلمه معنی دیگه ای داره که انگشت شصت و اشاره رو رو بروی هم قرار میدن و مثل قیچی انگشت ها رو به هم نزدیک میکنن و گوشت طرف رو میگیرن
http://real-madrid.ir/fa/?p=8520
سقلمه در علوم اجتماعی
طایفه ی سقلمه چی: سقلمه چی طایفه ای کوه نشین است که در منطقه کوهمره سرخی در حومه شیراز زندگی می‌کند. ظاهراً سقلمه چی‌ها در اصل از طوایف لر بودند که به منطقه کوهمره مهاجرت کردند. این امر مسلم نیست و به تحقیق نیاز دارد. از نظر مردم شناختی، اعضای این طایفه تنومند و دارای رنگ تیره سبزه هستند. مقر اصلی طایفه ی سقلمه چی در کوه دودو (دودویه) بود که به تدریج به کوهپایه دودویه منتقل شده و روستاهایی چون چنارک و ملاحسینی را ایجاد کردند.
معروفترین شخصیت طایفه سقلمه چی در دوره قاجاریه ملا برفی بود که به اقتدار فراوان رسید و حکومت کل منطقه کوهمره سرخی را به دست گرفت. در زمان او، منطقه فوق به «کوهمره دودو» معروف شد. ملا برفی به شورش علیه حکومت ناصرالدین شاه دست زد و سرانجام دستگیر و محکوم به اعدام شد. اهمیت وی تا بدان حد بود که شاه شخصاً در تلگرافخانه تهران نشست تا خبر گردن زدن ملا برفی را دریافت کند. پس از وی، پسرش، ولی خان سقلمه چی، کلانتری منطقه کوهمره سرخی را به دست گرفت و پس از او حکومت منطقه ی فوق به شهباز خان سرخی رسید.
در واپسین سالهای حکومت پهلوی، سید محمدرضا حسینی (شوهر خواهر ملا سرمست خان کلانتر کوهمره سرخی) و ملا عباسقلی شریفی ریش سفیدان و بزرگان طایفه سقلمه چی بودند. در سالهای پس از انقلاب بخش مهمی از اعضای طایفه فوق در شهر شیراز مستحیل شده و بخشی هنوز در روستاهای چنارک و ملاحسینی به دامداری و کشاورزی اشتغال دارند: تارنمای ویکی‌پدیا
سقلمه در علوم غذائی
سقلمچونه: در شهر آباده به شرایطی از برنج پخته شده که برنج دانه نکشیده باشد و بهم چسبیده باشد و موقع بیرون آوردن از دیگ حالت گلوله گلوله داشته باشد می گویند برنج سقلمچونه شده است: تارنمای لغت نامه دهخدا
سقلمه در علوم پزشکی
آزمون سقلمه: زدن سه ضربه غیر مترقبه به استخوان جناغ سینه (الگوهای پزشکی پیشگیری و اجتماعی در حیطه ی سالمندان)
http://hziraki.blogreader.ir/page-218183.html
سقلمه در نوشتارها
١ - نوشتاری درباره ی سقلمه از وحید جاسبی: جهان همیشه در حال سقلمه زدن به ما با سیگنالهای کوچک (نشانه های کوچک) است. وقتی این سیگنالها را نادیده می گیریم آنگاه با یک پتک می زند. آیا تا به حال توجه کرده اید که اتفاقات خاص برای افراد خاص می افتد. در مقابل همه ی این اتفاقات می توانیم عکس العملهای متفاوتی نشان دهیم: الف – زندگی من یک سری آموزش است که لازم است در یک نظام خاصی اتفاق بیفتد. ب – زندگی یک بازی است اما من در بیشتر مواقع پیروز هستم. پ – برای چه همه ی اتفاقات بد برای من می افتد؟ به طور خلاصه ما در این جهان نیستیم که تنبیه شویم ، بلکه اینجا هستیم تا آموزش ببینیم. همه ی اتفاقات و بحران ها هستند تا ما را تغییر دهند. پس باید به گونه ای رفتار کنیم که گویی هر اتفاق منظوری دارد و زندگی هم کاملا هدفمند است. اگر بفهمیم که چرا به یک تجربه احتیاج داشته ایم و از آن عبور کنیم دیگر به آن احتیاج نخواهیم داشت : تارنمای ققنوس
٢ - نوشتاری درباره ی سقلمه به دشمن از محمدحسين روانبخش: دشمن را نبايد دست کم گرفت و گذاشت که براي خودش چرخ بزند و خوش باشد. بايد هر چند وقت يکبار مشتي، سقلمه اي، نيشگوني، چيزي از او گرفت تا مبادا، خداي ناکرده، زبانم لال، فکر کند که مي‌تواند تحرکاتي داشته باشد! به هر حال دشمن، دشمن است و دشمني مي‌کند، حتي اگر دشمن فرضي باشد... نکته مهم‌تر از مشت و سقلمه و نيشگون، افشاگري است...: تارنمای مردم سالاری
٣ - نوشتاری درباره ی "تئوری سقلمه" به زبان انگلیسی
http://en.wikipedia.org/wiki/Nudge_theory
٤ - نوشتار های گوناگون در"تارنمای سقلمه" به زبان فارسی
https://sogholmeh.wordpress.com/page/2/
سقلمه در خبرها و حوادث
١ - توقف خروپف با سقلمه بالش
http://khabarfarsi.com/n/8291845
٢ - کمک‌های مردمی: برای اينکه مردم نفهمن کلی به همديگه سقلمه زديم
http://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2004/01/printable/040108_mj-weblog-quake.shtml
٣ - درگذشت ملک عبدالله پادشاه عربستان که برای تحولات اجتمایی کشورش سقلمه می زد/ به زبان انگلیسی
http://iranian.com/posts/king-abdullah-who-nudged-saudi-arabia-forward-dies-at-90-44660
سقلمه در سروده ها و ترانه ها
١ - شعر سقلمه
نذار دست رو دلم دادا پر زخونه/ ما بی دفاعیم یه قلم گرزمونه
میگی تفریحه؟ هه! بابا چه تفریحی؟/ ما که نمیخونیم از روی شکم سیری
جیب و شکم خالی یه کم پره مغزامون/ شعرا سیم خاردار شدن دور مرزامون
ایران گربه س و ما هم توی دلش اسیریم/ واسه همین ما رو میگن یه مشت موش کثیفیم
فاضلاب اجتماع بوده پرورشگاه/ پا رو حق نذار بگو داره حرفم اشکال؟
صبح خروسخون تا بوق سگ بسته چشما/ درس انشای من هم شده بحث کش دار
میگن طوری نیست بدنت برهنه باشه/ ولی زبونتو بپوشون و ببند به جاش هی
میگم آگاه باش اینا امونته دستت/ میگن زر نزن اینا به تو نیومده بچه
بذار بگم توی فکم سقلمه نزن/ روی شاهرگم جای تیغ تو مونده فقط
توی ذهنم همیشه دیدم جلوم یه هدف/ ولی تو وادارم میکنی که برم به عقب... : ایمان تارک https://www.facebook.com/imantarek.rap/posts/169634979837981
٢ - ترانه ی سقلمه (ترانه ی محلی شیرازی)
خاک و با مژگون بوروفم، اشک پاشم با پشنگه/ تا غبار راه تو بر ماه رخسارت نه تنگه
غم تو قلب‌م کلمه کلمه، میزنه رودار سقلمه/ شیشه‌ی دل نازکه، در انتظار یی پلنگه
باز سر شو شد، دلم او شد، نمی‌دونم چطو شد/ باز همه مووی تن‌ام بونه‌ی تو دارن لنگه لنگه
سی خوشه‌ی زلفت چه باناز اوزیده کنج قپ تو/ آرمه داره مرغ دل از باغ زلفت یی تلنگه
درمدم گفتم یخ ما نمسوه بو قلب سنگ‌ات/ گفت ها‌آ، گفتم هابله، دل که نیس‌ئی، سنگ دنگه
من صبو یو پس صبو لملوش می‌شم از غصه اما/ تا آمخته‌ی آتیش‌ام امشب نخواهم داد منگه
گوش شیطون کر، ماشّالو، نومخدا، الله و اکبر/آفتاب عشق سمندر تا قیومت جنگ جنگه: دکتر بیژن سمندر
ترانه ی سقلمه - اجرا: حسین میری
https://www.youtube.com/watch?v=wmcnR4P3444
٣ - رباعی طنز سقلمه از همین نگارنده:
سقلمه تا زدی از جا پریدم
تو را ، با قامت_ زیبا بدیدم
توئی استاد در فن_ سقلمه
تو را بهر_ سقلمه بر گزیدم!
دکتر منوچهر سعادت نوری
A Little Book of Nudge (in Persian: Sogholmeh Nameh)
Collected & prepared by
Manouchehr Saadat Noury, PhD
http://iranian.com/posts/a-little-book-of-nudge-in-persian-sogholmeh-nameh-44806
گزیده ای از نوشتارها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2015/01/blog-post_24.html
بخش های پیشین مجموعه ی یادداشت ها و نوشتارها و نامه ها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2014/03/blog-post_8004.html
