۱۳۹۹ آبان ۳, شنبه

نکاتی پیرامون کشور کانادا و وجه تسمیه ی آن

کانادا کشوری در شمال قاره ی آمریکای شمالی است که از ده استان و سه قلمرو تشکیل شده‌است. این کشور از شرق تا اقیانوس اطلس، از غرب تا اقیانوس آرام و از شمال تا اقیانوس منجمد شمالی گسترده‌ است و از جنوب با کشورآمریکا همسایه است. کانادا با مساحت ۹٬۹۸۴٬۰۰۰ کیلومتر مربع، پس از روسیه دومین کشور پهناور جهان از نظر مجموع مساحت و چهارمین کشور پهناور جهان از نظر مساحت خشکی است. مرز مشترک کانادا با ایالات متحده، طولانی‌ ترین مرز زمینی در جهان است. شهر "اتاوا" پایتخت کاناداست. بخش زیادی از خاک کانادا به دلیل سرمای هوا و نزدیکی به قطب شمال، خالی از سکنه است. حکومت کانادا یک دموکراسی پارلمانی فدرال و یک پادشاهی مشروطه است که در حال حاضر ملکه الیزابت دوم رئیس کشور است. ساختار حکومت کانادا از پادشاه یا ملکهٔ بریتانیای کبیر، دولت فدرال، دو مجلس سنا و عوام، دولت‌های ایالتی و فرماندار کل که به عنوان نمایندهٔ ملکه الیزابت ایفای نقش می‌کند، تشکیل شده‌است. رأی دهندگان کانادا و شهروندان نیز در قاعدهٔ این هرم قرار می‌گیرند. این کشور توسط دولت‌های مستقل از هم اداره می‌شود، که در مجموع زیر پوشش دولت فدرال قرار گرفته‌اند. الیزابت دوم ملکهٔ بریتانیا، ملکهٔ کشور کانادا نیز هست و قانون به امضاء و به نام او رسمیت و ضمانت اجرایی پیدا می‌کند. هرچند کانادا پس از روسیه بزرگ‌ترین کشور جهان است، اما جمعیت آن تنها، حدود یک‌پنجم جمعیت روسیه است. نزدیک به ۹۰ درصد از جمعیت این کشور در امتداد مرز جنوبی آن، تا فاصله ۲۰۰ کیلومتری آمریکا زندگی می‌کنند. پرجمعیت‌ترین شهرهای کانادا به ترتیب تورنتو(۲٬۶۰۰٬۰۰۰ نفر)، مونترآل(۱٬۶۰۰٬۰۰۰ نفر)، کلگری (۱٬۰۲۰٬۰۰۰ نفر)، اتاوا (۸۱۲٬۰۰۰ نفر)، ادمونتون (۷۱۲٬۰۰۰ نفر)، میسیساگا (۶۶۸٬۰۰۰ نفر)، نورث یورک (۶۳۶،۰۰۰ نفر)، وینیپگ (۶۳۲٬۰۰۰ نفر)، اسکاربرو (۶۰۰،۰۰۰ نفر) و ونکوور(۶۰۰،۰۰۰ نفر) هستند *** اقوام اولیه کانادا اقوام و قبایل مختلف بومی کانادا بجز مردم متی و اینوئیت هستند. در حال حاضر ۶۳۴ گروه به عنوان اقوام اولیه کانادا به رسمیت شناخته شده‌اند که در سراسر کانادا پراکنده هستند و تقریباً نیمی از آن‌ها در استان‌های انتاریو و بریتیش کلمبیا ساکنند. زبان، فرهنگ، رسوم و آیین‌های این اقوام گاهی بسیار با هم متفاوتست *** زندگی و برخی نظریات "جاستین ترودو": رهبر حزب لیبرال و نخست وزیر کانادا *** برخی آگاهی ها در مورد بانو "پایت": فرماندار کل کانادا *** روابط ایران و کانادا روابط دیپلماتیک ایران و کانادا از سال ۱۳۳۳ (۱۹۵۵ میلادی) آغاز شد. اگرچه در آن زمان به دلیل عدم تأسیس سفارت در ایران، امور توسط سفارت بریتانیا در تهران صورت می‌گرفت. پس از بازدید یک هیئت دیپلماتیک کانادایی از ایران در سال ۱۳۳۷ این کشور سفارت خود را دو سال بعد در تهران تأسیس کرد روابط دو کشور در پی تنش‌های به وجود آمده پس از انقلاب ۵۷ ایران در سال ۱۳۵۹ قطع شد و این وضعیت تا سال ۱۳۶۹ که سفارتخانه‌ های دو کشور بازگشایی شد ادامه داشت. مبادله ی سفیر میان دو کشور در سال ۱۳۷۴ صورت گرفت. در طی این مدت مهاجرت گسترده ایرانیان به کانادا و همچنین قطع روابط و تحریم‌ های ایالات متحده آمریکا علیه ایران بر اهمیت برقراری روابط با کانادا افزود. به دلیل روابط تنگاتنگ همه‌جانبه میان آمریکا و کانادا، این کشور نقش مهمی در تأمین کالاهایی آمریکایی مورد نیاز ایران داشته ‌است. روابط ایران و کانادا تنها در دولت نخست محمد خاتمی شرایط آرامی را تجربه کرد. رویداد قتل زهرا کاظمی روابط دو کشور را تا پایان دولت دوم وی تحت ‌الشعاع قرار داد و پس از روی کار آمدن دولت محمود احمدی‌نژاد کنار گذاشته شدن سیاست تنش زدایی از دستور کار وزارت امور خارجه ایران روابط به شدت کاهش یافت و تنش‌های فراوانی را شاهد بود. در ۱۷ شهریور ۱۳۹۱ کانادا در پاسخ به سیاست خارجی ایران و نگرانی از تأمین امنیت دیپلمات‌های کانادایی سفارت خود را در تهران تعلیل کرد و روابط دیپلماتیک را با ایران به حالت تعلیق درآورد. پس از انتخاب جاستین ترودو به سمت نخست ‌وزیر کانادا، هر دو کشور مذاکرات خود را برای ازسرگیری روابط، آغاز کرده‌اند. سفارت ایران در کانادا در خیابان متکالف شهر اتاوا و سفارت کانادا در ایران در خیابان کوه نور در تهران، واقع شده‌ اند *** روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران و کانادا پیشینه ی روابط ایران و کانادا: روابط دیپلماتیک رسمی بین دولت کانادا و ایران در سال ۱۹۵۵ با افتتاح نمایندگی ایران در اتاوا در سال ۱۹۵۶ و نمایندگی کانادا در ایران در سال ۱۹۵۹ آغاز شد. در سال‌های بعد، دو کشور روابط تجاری گسترده‌ای را با هم آغاز کردند که بر اساس آن نزدیک به هزار کارگر و پیمانکار کانادایی در ایران در اواخر دهه ۱۹۷۰ مشغول به کار بودند. *** ایرانیان کانادا یا افراد کانادایی - ایرانی شهروندان کانادا هستند که پس زمینه ملیت ایرانی دارند یا دارای تابعیت دوگانه ایرانی و کانادایی هستند. طبق آمار اداره مهاجرت کانادا در سال ۲۰۲۰ میلادی بالغ بر هشتصد هزار نفر ایرانی ‌تبار در کانادا زندگی می‌کنند که با موج مهاجرت ایرانیان از سال ۱۳۶۸ ه‍.ش تا کنون شمار ایرانیان کانادا هم رو به فزونی گذاشته‌ است. پیش از انقلاب، ایرانی‌ها بیشتر برای فرصت ‌های آموزشی و اقتصادی یا سرمایه ‌گذاری به کانادا مهاجرت می‌کردند. اما پس از انقلاب به ویژه در دهه ۱۹۸۰، دلایل سیاسی و مذهبی، فرار از جنگ ایران و عراق و سرکوب فرهنگی و اجتماعی اعمال شده توسط جمهوری اسلامی به دلایل مهاجرت ایرانیان به کانادا اضافه شده‌است. با ورود به قرن ۲۱، تعداد فزاینده‌ای از افراد وابسته به دولت ایران گاهی پس از اختلاس کلان مانند رئیس بانک مرکزی نیز به کانادا مهاجرت کردند. مشکلات فرهنگی و اقتصادی همچنان از عوامل عمده مهاجرت ایرانیان است* *** آشنایی با ده (۱۰) تن از فعال ترین کانادایی های ایرانی تبار *** انتصاب یک ایرانی به ریاست شهربانی در یکی از شهر های کانادا *** برخی از گزارشات ویدیویی درباره ی روابط ایران و کانادا https://www.youtube.com/ *** وجه تسمیه ی کانادا واژه ی کانادا از واژه ی کاناتا می‌آید که در زبان بومیان سرخ ‌پوست کانادا معروف به اقوام نخست به معنی «دهکده» و «سکونت گاه» یا سرزمین است. در سال ۱۵۳۵، ساکنین این منطقه از این کلمه استفاده می کردند تا نشانی این محل را به ژاک کارتیه دریا نورد فرانسوی که مقصدش به سمت "دهکده ی استاداکونا' بود، بدهند. کارتیه کلمه کانادا را هم برای آن دهکده و هم کل منطقه‌ای که در آن زمان به آن "دونا کونا" می‌گفتند استفاده می‌کرد. در سال ۱۵۴۷ در نقشه‌ها نیز با همین عنوان کانادا شناخته شد. این کشور مستعمره ی فرانسوی، که به آن "فرانسه ی نو" می‌گفتند، در طول رودخانه ی سن لوران و سواحل شمالی دریاچه‌های بزرگ قرار داشت. بعدها، این منطقه به دو بخش یعنی مستعمره ی فرانسوی و مستعمره ی بریتانیا که اصطلاحاً کانادای شمالی و کانادای جنوبی، گفته می‌شد، تقسیم می‌شد و تا این جدایی تا زمانی که کل این مناطق جز مستعمره ی بریتانیا در سال ۱۸۴۱ درآمد، ادامه داشت. بر طبق مصوبه کنفدراسیون کانادایی سال ۱۸۶۷، این کشور نام جدید و رسمی "ایالات سلطنتی کانادا" را تا سال‌های ۱۹۵۰ با خود یدک می‌کشید. با گذشت زمان که این کشور اقتدار سیاسی و خودمختاری بیشتری از بریتانیا بدست می‌آورد، دولت فدرال با اسناد دولتی، تنها نام "کانادا" را بر کشور گذاشت. طبق لایحه ی قانونی که در سال ۱۹۸۲ در کانادا به تصویب رسید، در حال حاضر تنها نام قانونی کشور، به هر دو زبان، کانادا است. این مسئله روی نام‌گذاری مجدد روز ایالتی به روز کانادا در سال ۱۹۸۲، که در این کشور تعطیل رسمی است، مستقیماً تأثیر گذاشت *** روز کانادا یکم ژوئیه روز کانادا یا روز ملی کاناداست. روز کانادا سالگرد تصویب قانون بریتانیایی آمریکای شمالی در تاریخ اول ژوئیه سال ۱۸۶۷ است که به موجب آن قانون دو مستعمره و یک استان سابق امپراطوری بریتانیا متحد گردیدند و تشکیل کشور مستقلی بنام کانادا را دادند. با تصویب قانون بریتانیای شمال امریکا، کنفدراسیون کانادا در تاریخ یکم ژوئیه ۱۸۶۷ با به صدا درآمدن ناقوس کلیسای جامع سنت جیمز در تورنتو، آتش بازی و چراغانی، گشت و گذار، نمایش های نظامی، موسیقی و سایر تفریحات جشن گرفته شد *** روز کانادا: روز ملی کشورکانادا *** تهیه و تدوین: دکتر منوچهر سعادت نوری ========== To be completed =========

۱۳۹۹ مهر ۳۰, چهارشنبه

یادداشتی پیرامون مقابله با "کرونا" به کمک برخی از مواد و عناصر شیمیایی

حدود ۶ ماه پیش در نوشتاری به "داروها و مواد و ابزار مورد استفاده در درمان بیماری کرونا" اشاره شد. در یادداشتی که اکنون تقدیم می شود مقابله با "کرونا" را به کمک برخی از مواد و عناصر شیمیایی با یکدیگر بررسی و مرور می کنیم اتانول یا الکل اتیلیک اتانول یا الکل اتیلیک یا اتیل الکل یا الکل میوه ترکیب شیمیائی با بوی خاص است. اتانول خالص توسط زکریای رازی دانشمند ایرانی تولید شد…. اتانول، حلال بسیار خوبی است و در صنعت عطر سازی، رنگ سازی و … استفاده می ‌شود. محلول ۷۰ تا ۸۰ درصد آن به عنوان محلول ضدعفونی‌ کننده کاربرد دارد. اتانول با تغییر دادن پروتئین و حل کردن چربی، میکرو ارگانیسم ها را از بین می‌برد. البته این عمل فقط در برابر باکتری‌ها و ویروس‌ها و قارچ ها مؤثر است، ولی در مقابل هاگ قارچ ها و اسپور باکتری‌ها تأثیری ندارد. اتانول همچنین در صنایع مشروبات الکلی به میزان گسترده‌ای مورد استفاده قرار می ‌گیرد. بنا بر بسیاری از منابع، در الکل طبی تنها اتانول خالص وجود دارد. نوشیدن اتانول هیچگونه تاثیری بر پیشگیری از ابتلا به کرونا ندارد دکتر داروساز و مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور حسین کاملی تاکید کرد نوشیدن الکل تاثیری بر پیشگیری از ابتلا به کرونا ندارد و ویروس کرونا، صرفا مجاری تنفسی و ریوی را تحت تاثیر خود قرار می دهد پژوهشگران علم تغذیه نیز بر این باورند که اتانول موجود در نوشیدنی های الکلی وارد دستگاه گوارش می شود و تحت تاثیر عملیات گوارشی قرار می گیرد و هیچ ارتباطی با مجاری ریوی و دستگاه تنفسی ندآرد. گزارشات مربوط به تلفات حاصله از بیماری کرونا در کشور ودکا دوست و الکل نوش روسیه نشانه ی تایید نظریات بالاست نقش ویتامین سی، ویتامین د و روی یا زینک در مقابله با کرونا دکتر محسن صنیعی در مورد نقش ویتامین سی، ویتامین د و "روی' یا زینک در مقابله با کرونا، اظهار کرد: پیرامون نقش ویتامین‌ های مختلف در بیماری کرونا حرف‌های ضد و نقیض وجود دارد. عده‌ای مصرف "روی' یا زینک را در درمان و پیشگیری از این بیماری موثر می ‌دانند و عده‌ای دیگر معتقدند که زینک گیرنده ی ویروس را فعال می‌کند و نقش منفی در ابتلا به بیماری دارد، همچنین در مورد مصرف ویتامین سی، عده‌ای معتقدند که نقش بازدارنده دارد و برخی دیگر می گویند ویتامین سی عوارض ریوی ایجاد می کند. دکتر صنیعی تاکید کرد: آنچه مشخص است، اینکه تعداد پزشکانی که تاثیر ویتامین سی و زینک را در مورد این بیماری مفید می دانند، بیشتراست. در مورد مصرف ویتامین ها نکته مهم و حیاتی ویتامین دی است که کمبود آن در بدن می تواند باعث بروز فاجعه شود و با توجه به کمبود این ویتامین در اغلب افراد جامعه مصرف ویتامین د از اهمیت ویژه ای برخوردار است. آیا ویتامین دی می‌تواند از ابتلا به کرونا جلوگیری کند؟ خیر. شواهدی در دست نیست که این ویتامین خطر آلودگی و ابتلا به کرونا را کاهش دهد اما برخی متخصصان معتقدند که خوردن آن در زمان همه‌گیری می‌تواند فوایدی داشته باشد. پیشگیری از کمبود این ویتامین به سلامت کمک می‌کند و برخی محققان می‌گویند در صورت ابتلا به کرونا، کمبود ویتامین دی ممکن است تاثیر منفی بر شدت بیماری بگذارد. البته عوامل خطرساز دیگر مثل بیماری‌های قلبی که در بیماران مبتلا به کرونای شدید دیده می‌شود مانع می‌شود که درباره این تاثیر ویتامین دی نتیجه قطعی گرفت. محققان فرانسوی و اسپانیایی در حال تحقیقات بالینی هستند تا از تاثیر احتمالی ویتامین دی بر بیماران کرونا مطلع شوند. پرفسور جون رودز، استاد بازنشسته دانشگاه می ‌گوید ویتامین دی اثر ضد التهابی دارد و محققانی هستند که می‌ گویند شاید این ویتامین پاسخ ایمنی به ویروس کرونا را کاهش دهد. این به بیماران بسیار بدحالی مربوط می‌شود که آسیب شدید ریه ‌شان ناشی از واکنش بسیار شدید سیستم ایمنی است که به آن "طوفان سایتوکین" می‌ گویند. در هر حال هنوز به تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است. نقش عنصر "روی" در مقابله با ویروس کرونا برخی متخصصان معتقدند "روی" مسنجر آر ان ای (اسید ریبونوکلئیک پیامبر) را در پیکره ی ویروس کرونا احاطه و خنثی می سازد و ویروس را از فعالیت باز می دارد. روی یا زینک عنصری است شیمیایی که دارای عدد اتمی ۳۰ است. روی فلزی است به رنگ سفید متمایل به آبی که بر اثر رطوبت هوا تیره رنگ می ‌شود و در حین احتراق رنگ سبز براقی تولید می ‌کند. روی بعد از آهن، آلومینیوم و مس چهارمین فلز مورد استفاده در دنیا می‌باشد. انسان ۲۰ تا ۴۰ درصد میزان روی موجود در غذا را جذب می‌کند. غذاهایی مانند گوشت قرمز، ماهی، مرغ و بوقلمون، آماده‌ترین شکل قابل دسترس روی قابل جذب هستند. روی موجود در سبزیجات کمتر برای بدن قابل دسترس است و فیبر سبزیجات به تنهایی میزان روی را که قابل جذب و استفاده است کمتر می‌کند. محصولات لبنی و تخم مرغ دارای میزان نسبتاً خوبی روی هستند اما جذب روی از این مواد مشکلتر است. برخی از متخصصان تغذیه بر این باورند که شراب قرمز نیز یکی از منابع مفید عنصر "روی است محلول "ید" ویروس کرونا را غیرفعال می ‌کند طبق تحقیق جدید دانشمندان آمریکایی، شستشوی بینی و دهان با محلول ید می‌تواند از شیوع ویروس به فرد جلوگیری کرده در ۱۵ ثانیه ویروس کرونا را غیرفعال کند مقابله با "کرونا" به کمک برخی از محلول های شستشوی دهان و بینی بنا بر گزارش نشریه ی پزشکی ویروس شناسی، محلول های شستشوی دهان و بینی می‌توانند از شیوع ویروس به فرد جلوگیری کنند. لیسترین یکی از مشهور ترین محلول های شستشوی دهان است مقابله با "کرونا" به کمک شستشوی گلو با آب نمک دانشمندان دانشگاه ادینبرو که پیش تر تأثیر مثبت غرغره آب نمک را در بیماری‌های عفونت دستگاه تنفسی فوقانی مشاهده کرده‌اند اکنون اظهار کرده‌اند که قصد دارند آزمایشی را انجام دهند تا دریابند آیا غرغره ی آب نمک باعث کاهش علائم اولیه بیماری کووید ۱۹ می‌شود یا خیر. محققان این دانشگاه فکر می‌کنند که آب نمک می‌تواند مکانیسم‌های طبیعی مبارزه با ویروس بدن که در صورت بیمار شدن ایجاد می‌شود را تقویت کند. آنها اظهار داشتند که تماس مستقیم نمک تاثیر سمی بر ویروس‌ها دارد و یا مکانیسم‌های ایمنی طبیعی سلول‌های داخل مجاری هوا را تحریک می‌کند. محققان گفتند ممکن است نمک توسط سلول‌های بدن نیز برای ایجاد ماده شیمیایی بنام هیپوکلرو اسید که در مایع سفید کننده یافت می‌شود و برای از بین بردن ویروس‌ها استفاده می شود مورد استفاده قرار گیرد تهیه و تدوین دکتر منوچهر سعادت نوری ==========

۱۳۹۹ مهر ۲۳, چهارشنبه

۴۰ - یادنامه ی محمد رضا شجریان

محمد رضا شجریان (زاده ی ۱ مهر ۱۳۱۹ – درگذشته ی ۱۷ مهر ۱۳۹۹) موسیقی‌دان و خوانندهٔ سبک اصیل ایرانی بود. وی همچنین خوش‌ نویس در خطِ نستعلیق، رئیس شورای عالی خانه ی موسیقی ایران، بنیان ‌گذار گروه شهناز و آفریننده ی چند ساز موسیقی بود. او در قرائت قرآن نیز فعالیت داشت و دعای ربنا، نامدارترین تلاوت قرآنیِ او بود. شجریان در میان دوستداران خود با عنوان «استاد آواز ایران» و «خسروِ آواز ایران» نیز شناخته می‌ شود. برخی او را مهم‌ترین چهرهٔ موسیقی سنتی ایران و یکی از نماد های مهم فرهنگ و موسیقی ایران‌ می ‌دانند. وی از آوازه‌ای بین‌المللی نیز برخوردار بود. از فرزندان محمد رضا شجریان، همایون و مژگان در زمینهٔ موسیقی فعالیت دارند ماجرای زندگی او محمدرضا شجریان، یکم مهر ۱۳۱۹ در مشهد زاده شد. آواز خواندن را از کودکی آغاز کرد و با توجه به استعداد و صدای خوبش، تحت آموزش پدر، که خود قاری قرآن بود، مشغول به پرورش صدای خویش شد. وی در سال ۱۳۳۸ به دانش‌ سرای مقدماتی مشهد رفت و برای نخستین بار با یک معلم موسیقی آشنا شد. پس از دریافت دیپلم دانش ‌سرای عالی، به استخدام آموزش و پرورش درآمد و به تدریس مشغول شد و در این زمان با سنتور آشنا شد و فراگیری این ساز را نزد جلال اخباری شروع کرد. شجریان در سال ۱۳۴۰ با فرخنده ی گل‌افشان ازدواج کرد که حاصل آن سه دختر به نام‌ فرزانه (راحله)، افسانه (همسر پرویز مشکاتیان) و مژگان و یک پسر (همایون) بود. او سال ۱۳۴۶ در تهران با احمد عبادی آشنا شد و همچنین در کلاس اسماعیل مهرتاش شرکت کرد. در همین سال برای آموختن خوشنویسی در انجمن خوش‌ نویسان ایران نزد ابراهیم بوذری رفت. شجریان از سال ۱۳۴۷، خوشنویسی را نزد حسن میرخانی ادامه داد و در سال ۱۳۴۹، درجهٔ ممتاز را در خوشنویسی به دست آورد. اجرای زندهٔ راست ‌پنج گاه در سال ۱۳۵۴ در جشن هنر شیراز به‌همراه محمد رضا لطفی و ناصر فرهنگ ‌فر، که بعدها در یک آلبوم موسیقی با همین نام منتشر شد، مورد استقبال واقع شد. در آن زمان راست‌ پنج ‌گاه به ‌ندرت اجرا می‌شد و این دستگاه در حال فراموش شدن بود محمد رضا شجریان در سال ۱۳۵۷ همانند بسیاری از هنرمندان آن زمان همکاری خود را با سازمان‌های دولتی (مثل رادیو)، به‌دلیل آنچه خود گفته‌ است، «آن موقع، آن‌جا با روحیات من نمی‌ خواند، سیاست پخش صداها را از رادیو تلویزیون، من حس می‌کردم کاباره ‌دار دارد تعیین می‌کند و ابتذال فرهنگی …» ادامه نداد... محمدرضا شجریان در سال ۱۳۷۰ با همکاری داریوش پیرنیاکان، مرتضی اعیان و جمشید عندلیبی، کنسرت‌هایی را در تور اروپا و آمریکا برگزار کرد که آلبوم‌های پیام نسیم دل مجنون و سرو چمان حاصل این اجراهاست. محمد رضا شجریان پس از طلاق از فرخنده گل‌افشان، حدود ۵۳ سالگی و در سال ۱۳۷۱ با کتایون خوانساری ۲۶ ساله ازدواج کرد. حاصل ازدواج دوم او پسری به‌ نام رایان است که در سال ۱۳۷۶ در کانادا متولد شده ‌است... محمد رضا شجریان در پیام ویدئویی برای تبریک نوروز ۱۳۹۵ با چهره‌ ای دگرگونه و موهای بسیار کوتاه حاضر شد. برخی سایت‌ها از ابتلای او به سرطان کلیه خبر دادند. محمد رضا شجریان، چهار سال پس از آن‌که برای آخرین بار جلوی دوربین ظاهر شد و اعلام کرد ۱۵ سال است به بیماری سرطان مبتلاست، روز یکشنبه ۱۳ مهر ۱۳۹۹، به دلیل افت سطح هوشیاری در حدِ کمایِ عمیق به بخش مراقبت‌های ویژه در بیمارستان جم تهران منتقل شد و عاقبت بعدازظهرِ پنجشنبه ۱۷ مهر ۱۳۹۹ در ۸۰ سالگی درگذشت * گزارش تصویری خاکسپاری او https://www.bbc.com/persian/iran-54492088 * برخی از اجراهای مشهور او دعای ربنا https://www.youtube.com/watch?v=1ZBrqXEBj28 در آستین مرقع پیاله پنهان کن (ترانه ی اگر چه باده فرح ‌بخش و باد گل‌بیز است) سروده ی حافظ https://www.youtube.com/watch?v=pE9fs0LP91Y اشک مهتاب https://www.youtube.com/watch?v=_akkUBYr28k * برخی از گفتگو های مشهور او گفتگوی او با سیاوش کسرايي https://www.youtube.com/watch?v=N3KA5NIF2L4 * برخی از گزارشات ویدیویی درباره ی او هنر شجریان از نگاه دکتر صادق زیبا کلام https://www.youtube.com/watch?v=pE9fs0LP91Y * برخی از نوشتارها و سروده ها به یاد او درگذشت شجریان/ جهان سیاست از صافی صدای او: نعیمه دوستدار https://www.radiozamaneh.com/296973 درگذشت شجریان/ طنین صدای خسرو خنیاگران خراسان در افغانستان: سید رضا محمدی https://www.bbc.com/persian/afghanistan-54526795 شجریان هرچند خودش را فردی سیاسی نمی دانسته اما "مانیفستی" هم برای گذر از جمهوری اسلامی به یک ایران دمکراتیک تدوین کرده وآن را به عباس میلانی سپرده است: فیروزه خطیبی https://iroon.com/irtn/quote/4995 صدای سرمستان/ به خاطره ی معطر ِ محمدرضا شجریان سروده ی رضا مقصدی http://asre-nou.net/php/view.php?objnr=50632 * یادداشت پایانی زنده یاد محمد رضا شجریان متاسفانه بعدازظهرِ پنجشنبه ۱۷ مهر۱۳۹۹ دیده از جهان فرو بست. پیکر او به گزارش رسانه های ایران، و بنا به وصیتش، در کنار آرامگاه فردوسی در مشهد ، دفن شد. روح و روانش شاد و یادش گرامی باد دکتر منوچهر سعادت نوری