گرترود بل، زاده ی ۱۴ ژوئیه ۱۸۶۸ (۱۲۴۷ خورشیدی) در کانتی دورهم انگلستان، درگذشته ۱۲ ژوئیه ۱۹۲۶ (۱۳۰۵ خورشیدی) در بغداد: مشاور سیاسی، کوه‌نورد و جهانگرد، کاوشگر در رشته های تاریخ و باستان شناسی بود ولی در عین حال از زبده ترین و کارآمد ترین ماموران «سازمان اطلاعات و امنیت خارجی بریتانیا» در زمان خود، به ویژه در دوران جنگ جهانی اول محسوب می شد. او به موازات لورنس عربستان، سرنوشت ساز ترین عملیات «کشور سازی» و «کشور زایی» را در خاور میانه انجام داد. در حقیقت میتوان گفت که او در رتق و فتق خاک بازمانده از امپراطوری عثمانی، بخصوص در غرب ایران حرف اول را زد. او مشاور اصلی «ملک فیصل اول» بود. گرترود بل توانست با مهارت فراوان سران قبایل مختلف منطقه را با «روش های رایج» راضی نگهدارد و در برابر خدمات ایشان، آنها را «صاحب کشور» نمود. در این باره میتوان کشور های نو بنیاد سوریه جدید، عراق، اردن هاشمی و کویت را برشمرد که الزاماً در بوجود آمدن مرز های جدید عربستان نقش بازی کرده‌اند. تنها کشوری که مرز هایش در آن منطقه تغییر نکردند ایران بود. مرز ها همان ماندند که ایران و عثمانی تعیین کرده بودند. یکی از اشتباهات چشمگیر گرترود بل در تقسیم خاک عثمانی، منطقه بی طرفی محسوب می شود که بین عراق و کویت به جا ماند و منابع نفتی بسیار بزرگی داشت، منطقه ای که انگلیسی ها توجه ویژه به آن داشتند. به روایتی، افسر انگلیسی مسئول نقشه کشی در آن شب مست بوده و در کشیدن مرز بین عراق و کویت در روی نقشه بی توجهی کرده. بعد ها بل ادعا کرد که این منطقه بی طرف ویژه حفاظت کویت در برابر حمله های عراق و عربستان بوده. کرد ها به دفعات گلایه نزد بل بردند و خواهان خاک مستقل شدند ولی او به ایشان اعتماد نکرد. گذشته از این، انگلیس ها نمی‌خواستند ایران و ترکیه را علیه خود وارد میدان کنند... گرترود بل شیفته شاعر های ایرانی، بخصوص حافظ بود و پس از بازگشت به لندن کتابی نوشت به نام "تصاویری از ایران" که با ترجمه ی بسیار ظریفی از اشعار حافظ آغاز می شد. کتاب دیگر بل در رابطه با ایران، "گزیده ی غزل های حافظ" است که هنوز تجدید چاپ می شود. او چند بار به شیراز و یک بار به کرمان و اصفهان سفر کرد: بخش فارسی دانشنامه ی آزاد ویکی پدیا
https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%84
گرترود بل جاسوسه ی مشهور انگلیسی
سازمان جاسوسی انگلستان موسوم به «اینتلیجنس سرویس» كه بیش از ۴ قرن از عمر آن می‌گذرد، نخستین سازمان جاسوسی است كه برای تسهیل در كشف اسرار سیاسی و یانظامی و یا صنعتی كشورها از وجود جاسوسه های انگلیسی استفاده كرده است. سازمان مزبور زنانی را كه از چهره و اندام موزون و زیبائی برخوردارند به استخدام خود درآورده و آنان را به عنوان مسافرین عادی و با گذرنامه ها و مدارك عادی روانه كشورها می‌كند این افراد معمولاً سعی می‌كنند در همسایگی و در نزدیكی مراكزی كه مأموریت جاسوسی در آن را دارند اقامت نمایند. آنان با رفت و آمدهای زیاد و خودنمائی های تعمدی بتدریج به داخل مركز فوق راه می‌یابند و در نتیجه این رفت و آمدها و معاشرت ها رفته رفته به اسرار مورد نیاز خود دسترسی پیدا می‌كنند. گاهی برقراری اینگونه ارتباطات كه باید حاصل اطمینان متقابل باشد به ماه ها و شاید سال ها وقت احتیاج دارد و بهر حال تبحر و مهارت جاسوسه در كوتاه كردن طول این مدت نقش اساسی دارد.
یكی از این جاسوسه های انگلیسی دختری بود به نام «گرترود بل» كه از ۲۴ سالگی در سازمان جاسوسی انگلیس استخدام گردید و مورد آموزش ها و تعلیمات ویژه جاسوسی قرار گرفت. وی در ۱۹۱۵ و در شرایطی كه یكسال از جنگ جهانی اول می گذشت از سوی سازمان جاسوسی انگلیس عازم قاهره شد. نامبرده مأمور بود در داخل نهضت ها و حركت های اسلامی ضد استعماری در مصر نفوذ یابد. وی در این رابطه خدمات شایانی به انگلیسی ها كرد. او همچنین با تن دادن به اعمال منافی عفت موفق شده بود حتی در سفارتخانه‌های خارجی در قاهره نیز نفوذ نماید و اطلاعات گرانبهائی را به مرور زمان كسب كند. نامبرده سپس با مأموریتها و وظائف مشابهی به صحرای باختری آفریقا، عربستان سعودی سودان، هند، عراق، و اردن سفر كرد و اطلاعات محرمانه فراوانی از اوضاع سیاسی این كشورها را در اختیار «اینتلیجنس سرویس» قرار داد. وی در ۱۹۲۶ در حادثه‌ای جان خود را از دست داد. او گاهی در این معاشرتها موفق می‌شد با مست كردن افرادی كه منبع اطلاعاتی مهمی به شمار می‌آمدند، در عالم مستی از آنان اطلاعات كسب كند: تارنمای عصر ایران
http://www.asriran.com/fa/news/6657/%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%B3%D9%87-%D9%87%D8%A7
انتشار نسخه ی الکترونیک ترجمه ی گرترود بل از اشعار حافظ
پس از گذشت بیش از صد سال از چاپ ترجمه ی گرترود بل از اشعار حافظ، نسخه ی الکترونیک این ترجمه منتشر شده است. نام گرترود بل با تاریخ خاورمیانه پیوند خورده است و عمده شهرتش به دلیل تحقیقات باستان شناسانه او و نقشی است که در عراق جدید ایفا کرد. با این حال، انتشار دوباره ی ترجمه ی گرترود بل از اشعار حافظ پس از سال ها، این بار در قالب الکترونیکی، یادآور وجه ادبی شخصیت این مامور سیاسی، جهانگرد و باستان شناس بریتانیایی است. پس از جنگ اول جهانی، گرترود لوسین بل به عنوان مامور سیاسی بریتانیا نقشی کلیدی در سرزمین‌های عرب ایفا کرد. او به موازات فعالیت‌های لورنس در عربستان، به طرح تاسیس پادشاهی‌های اردن و عراق که در آن زمان جزئی از سرزمین‌های وسیع عثمانی بودند، یاری رساند و به این شکل نقشه ی خاورمیانه را از نو ترسیم کرد. او را در شمار قدرتمندترین زنان دوره ی خود می‌دانند که هم در دستگاه سیاست خارجی بریتانیا نفوذ قابل توجهی داشت و هم در دولت‌های تازه تاسیس عربی. "ملکه ی بی‌تاج" نیز یکی از القاب اوست که اشاره به تلاش‌هایش در به قدرت رساندن فیصل اول پادشاه عراق دارد.
گرترود بل نویسنده هم بود. کتاب‌های او مانند "تصاویری از ایران" و "سوریه: صحرا و بذرها" گویای علاقه او به کشف سرزمین‌های خاورمیانه در دوران جوانی است و سیر تحولات زندگی او را از مقام یک جهانگرد و نویسنده به یک سیاستمدار پرنفوذ نشان می‌دهد. گرترود بل که در دهه ۱۸۹۰ به ایران سفر کرده بود، توانست زبان فارسی را بیاموزد و همین نیز زمینه آشنایی او با شمس‌الدین خواجه حافظ شیرازی و دیوان غزلیات او را فراهم آورد. خانم بل در سال ۱۸۹۷ ترجمه گزیده‌ای از این غزلیات را منتشر کرد که متنی هم در معرفی شاعر بزرگ ایرانی، ضمیمه آن بود. او در این متن، تاریخچه‌ای از زندگی حافظ و مراودات شاعر با دربار شاهان آل مظفر از جمله شاه شجاع ارائه می‌کند و تفسیری از اشعار او به دست می‌دهد. در بخشی از این متن آمده است: "خواجه شمس‌الدین نه تنها آفریننده اشعاری بدیع به شمار می‌آید، بلکه فیلسوفی است که تحت نام "حافظ" در سراسر شرق، از اعتبار بسیار زیادی برخوردار است. هیچ فرد اروپایی نیست که دیوان او را بخواند و شیفته موسیقی دل‌انگیز اشعار آن نشود، شیفته اوزان دلنشین، ضرباهنگ قطعات و تصاویر مسحورکننده آن. برخی از آنها شهودی است، آکنده از روح جوانی، عشق و سرور. برخی از آنها نیز بیانگر انسانیتی اصیل است و با صدایی که به شکل غم‌انگیزی به صدای خودمان شبیه است، در طول سالیان در دنیا باقی مانده‌اند". این مجموعه شامل ۴۳ غزل حافظ است و به گفته ی دنیس راس (شرق‌شناس) "پس از گذشت سال ها و ترجمه های متعدد از اشعار حافظ در زبان انگلیسی، به لحن و روح شعر خواجه نزدیک‌تر است": تارنمای فارسی بی بی سی
http://www.bbc.com/persian/mobile/arts/2011/06/110624_l41_book_hafiz_ebook_publication.shtml
یکی از نظریات مشهور گرترود بل درباره ی خواجه حافظ شیرازی
گرترود بل معتقد است كه گويي چشم بصيرت حافظ، آنچنان نافذ و تيزبين است كه به قلمروهايي از تفكر و انديشه‌اي سر مي‌كشد كه حتي نسل هاي بعد از ورود به آن ممنوع شده اند: بسیاری از تارنماها
https://www.google.com
زندگی و فعالیت های گرترود بل/ به زبان انگلیسی
https://www.youtube.com/watch?v=gMRCmGhR9gI
توضیحات پروفسور ویلیام بیمن پیرامون زندگی و فعالیت های گرترود بل/ به زبان انگلیسی
https://www.youtube.com/watch?v=eYclyNYg5pM
تهیه و تدوین
دکتر منوچهر سعادت نوری
https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%84
گرترود بل جاسوسه ی مشهور انگلیسی
سازمان جاسوسی انگلستان موسوم به «اینتلیجنس سرویس» كه بیش از ۴ قرن از عمر آن می‌گذرد، نخستین سازمان جاسوسی است كه برای تسهیل در كشف اسرار سیاسی و یانظامی و یا صنعتی كشورها از وجود جاسوسه های انگلیسی استفاده كرده است. سازمان مزبور زنانی را كه از چهره و اندام موزون و زیبائی برخوردارند به استخدام خود درآورده و آنان را به عنوان مسافرین عادی و با گذرنامه ها و مدارك عادی روانه كشورها می‌كند این افراد معمولاً سعی می‌كنند در همسایگی و در نزدیكی مراكزی كه مأموریت جاسوسی در آن را دارند اقامت نمایند. آنان با رفت و آمدهای زیاد و خودنمائی های تعمدی بتدریج به داخل مركز فوق راه می‌یابند و در نتیجه این رفت و آمدها و معاشرت ها رفته رفته به اسرار مورد نیاز خود دسترسی پیدا می‌كنند. گاهی برقراری اینگونه ارتباطات كه باید حاصل اطمینان متقابل باشد به ماه ها و شاید سال ها وقت احتیاج دارد و بهر حال تبحر و مهارت جاسوسه در كوتاه كردن طول این مدت نقش اساسی دارد.
یكی از این جاسوسه های انگلیسی دختری بود به نام «گرترود بل» كه از ۲۴ سالگی در سازمان جاسوسی انگلیس استخدام گردید و مورد آموزش ها و تعلیمات ویژه جاسوسی قرار گرفت. وی در ۱۹۱۵ و در شرایطی كه یكسال از جنگ جهانی اول می گذشت از سوی سازمان جاسوسی انگلیس عازم قاهره شد. نامبرده مأمور بود در داخل نهضت ها و حركت های اسلامی ضد استعماری در مصر نفوذ یابد. وی در این رابطه خدمات شایانی به انگلیسی ها كرد. او همچنین با تن دادن به اعمال منافی عفت موفق شده بود حتی در سفارتخانه‌های خارجی در قاهره نیز نفوذ نماید و اطلاعات گرانبهائی را به مرور زمان كسب كند. نامبرده سپس با مأموریتها و وظائف مشابهی به صحرای باختری آفریقا، عربستان سعودی سودان، هند، عراق، و اردن سفر كرد و اطلاعات محرمانه فراوانی از اوضاع سیاسی این كشورها را در اختیار «اینتلیجنس سرویس» قرار داد. وی در ۱۹۲۶ در حادثه‌ای جان خود را از دست داد. او گاهی در این معاشرتها موفق می‌شد با مست كردن افرادی كه منبع اطلاعاتی مهمی به شمار می‌آمدند، در عالم مستی از آنان اطلاعات كسب كند: تارنمای عصر ایران
http://www.asriran.com/fa/news/6657/%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%B3%D9%87-%D9%87%D8%A7
انتشار نسخه ی الکترونیک ترجمه ی گرترود بل از اشعار حافظ
پس از گذشت بیش از صد سال از چاپ ترجمه ی گرترود بل از اشعار حافظ، نسخه ی الکترونیک این ترجمه منتشر شده است. نام گرترود بل با تاریخ خاورمیانه پیوند خورده است و عمده شهرتش به دلیل تحقیقات باستان شناسانه او و نقشی است که در عراق جدید ایفا کرد. با این حال، انتشار دوباره ی ترجمه ی گرترود بل از اشعار حافظ پس از سال ها، این بار در قالب الکترونیکی، یادآور وجه ادبی شخصیت این مامور سیاسی، جهانگرد و باستان شناس بریتانیایی است. پس از جنگ اول جهانی، گرترود لوسین بل به عنوان مامور سیاسی بریتانیا نقشی کلیدی در سرزمین‌های عرب ایفا کرد. او به موازات فعالیت‌های لورنس در عربستان، به طرح تاسیس پادشاهی‌های اردن و عراق که در آن زمان جزئی از سرزمین‌های وسیع عثمانی بودند، یاری رساند و به این شکل نقشه ی خاورمیانه را از نو ترسیم کرد. او را در شمار قدرتمندترین زنان دوره ی خود می‌دانند که هم در دستگاه سیاست خارجی بریتانیا نفوذ قابل توجهی داشت و هم در دولت‌های تازه تاسیس عربی. "ملکه ی بی‌تاج" نیز یکی از القاب اوست که اشاره به تلاش‌هایش در به قدرت رساندن فیصل اول پادشاه عراق دارد.
گرترود بل نویسنده هم بود. کتاب‌های او مانند "تصاویری از ایران" و "سوریه: صحرا و بذرها" گویای علاقه او به کشف سرزمین‌های خاورمیانه در دوران جوانی است و سیر تحولات زندگی او را از مقام یک جهانگرد و نویسنده به یک سیاستمدار پرنفوذ نشان می‌دهد. گرترود بل که در دهه ۱۸۹۰ به ایران سفر کرده بود، توانست زبان فارسی را بیاموزد و همین نیز زمینه آشنایی او با شمس‌الدین خواجه حافظ شیرازی و دیوان غزلیات او را فراهم آورد. خانم بل در سال ۱۸۹۷ ترجمه گزیده‌ای از این غزلیات را منتشر کرد که متنی هم در معرفی شاعر بزرگ ایرانی، ضمیمه آن بود. او در این متن، تاریخچه‌ای از زندگی حافظ و مراودات شاعر با دربار شاهان آل مظفر از جمله شاه شجاع ارائه می‌کند و تفسیری از اشعار او به دست می‌دهد. در بخشی از این متن آمده است: "خواجه شمس‌الدین نه تنها آفریننده اشعاری بدیع به شمار می‌آید، بلکه فیلسوفی است که تحت نام "حافظ" در سراسر شرق، از اعتبار بسیار زیادی برخوردار است. هیچ فرد اروپایی نیست که دیوان او را بخواند و شیفته موسیقی دل‌انگیز اشعار آن نشود، شیفته اوزان دلنشین، ضرباهنگ قطعات و تصاویر مسحورکننده آن. برخی از آنها شهودی است، آکنده از روح جوانی، عشق و سرور. برخی از آنها نیز بیانگر انسانیتی اصیل است و با صدایی که به شکل غم‌انگیزی به صدای خودمان شبیه است، در طول سالیان در دنیا باقی مانده‌اند". این مجموعه شامل ۴۳ غزل حافظ است و به گفته ی دنیس راس (شرق‌شناس) "پس از گذشت سال ها و ترجمه های متعدد از اشعار حافظ در زبان انگلیسی، به لحن و روح شعر خواجه نزدیک‌تر است": تارنمای فارسی بی بی سی
http://www.bbc.com/persian/mobile/arts/2011/06/110624_l41_book_hafiz_ebook_publication.shtml
یکی از نظریات مشهور گرترود بل درباره ی خواجه حافظ شیرازی
گرترود بل معتقد است كه گويي چشم بصيرت حافظ، آنچنان نافذ و تيزبين است كه به قلمروهايي از تفكر و انديشه‌اي سر مي‌كشد كه حتي نسل هاي بعد از ورود به آن ممنوع شده اند: بسیاری از تارنماها
https://www.google.com
زندگی و فعالیت های گرترود بل/ به زبان انگلیسی
https://www.youtube.com/watch?v=gMRCmGhR9gI
توضیحات پروفسور ویلیام بیمن پیرامون زندگی و فعالیت های گرترود بل/ به زبان انگلیسی
https://www.youtube.com/watch?v=eYclyNYg5pM
تهیه و تدوین
دکتر منوچهر سعادت نوری
گزیده ای از نوشتارها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2015/06/blog-post_22.html
Notes on the Life and Activities of Gertrude Bell , the Famous British Political Officer, Archaeologist, and Spy
Abstract: Her Life Story/ How Gertrude Bell caused a desert storm/ Miss Bell's lines in the sand/ Teachings of Hafiz translated by Gertrude Bell: Translator's Preface/ And more...
Collected & Prepared By
Manouchehr Saadat Noury, PhD
http://iranian.com/posts/notes-on-the-life-and-activities-of-gertrude-bell-the-famous-bri-52834
بخش های پیشین مجموعه ی یادداشت ها و نوشتارها و نامه ها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2015/06/blog-post_22.html
Notes on the Life and Activities of Gertrude Bell , the Famous British Political Officer, Archaeologist, and Spy
Abstract: Her Life Story/ How Gertrude Bell caused a desert storm/ Miss Bell's lines in the sand/ Teachings of Hafiz translated by Gertrude Bell: Translator's Preface/ And more...
Collected & Prepared By
Manouchehr Saadat Noury, PhD
http://iranian.com/posts/notes-on-the-life-and-activities-of-gertrude-bell-the-famous-bri-52834
بخش های پیشین مجموعه ی یادداشت ها و نوشتارها و نامه ها
