۱۳۹۴ مرداد ۲۶, دوشنبه

ایرانیان در پهنه ی سرزمین نیاکان آریایی: ۴۵ - جشن های مشهور آرین ‌ها


۱ - جشن نوروز: اولین روز سال خورشیدی ایرانی برابر با اول فروردین ماه، جشن آغاز سال نوی ایرانی و یکی از کهن‌ترین جشن‌های به جا مانده از دوران ایران باستان است. خاستگاه نوروز در ایران باستان است و مردم مناطق مختلف فلات ایران، نوروز را جشن می‌گیرند. زمان برگزاری نوروز، در آغاز فصل بهار است که امروزه به آن برابری بهاری یا اکیونوس می گویند. نوروز در ایران و افغانستان آغاز سال نو محسوب می‌شود و در برخی دیگر از کشورها تعطیل رسمی است... منشأ و زمان پیدایش نوروز، به درستی معلوم نیست. برخی از روایت‌های تاریخی، آغاز نوروز را به بابلیان نسبت می‌دهد. بر طبق این روایت‌ها، رواج نوروز در ایران به سال ۵۳۸ (قبل از میلاد) یعنی زمان حمله کوروش بزرگ به بابل باز می‌گردد. همچنین در برخی از روایت‌ها، از زرتشت به‌عنوان بنیان‌گذار نوروز نام برده شده‌است. در برخی از متن‌های کهن ایران از جمله شاهنامه فردوسی و تاریخ طبری، جمشید و در برخی دیگر از متن‌ها، کیومرث به عنوان پایه‌گذار نوروز معرفی شده‌است: بخش فارسی دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
نوروز : در سروده های برخی سخنو ران امروز (تدوین از همین نگارنده)
http://saadatnoury.blogspot.ca/2013/03/blog-post_15.html
همچنین نگاه کنید به نوشتاری از همین نگارنده پیرامون جشن نوروز به زبان انگلیسی
http://iranian.com/main/blog/m-saadat-noury/happy-moments-iranian-new-year-know-rooz.html
۲ - جشن سیزده بدر: سیزده بدر رسم تفرج و گردش که روز سیزدهم فروردین ایرانیان راست: نوشته ی علی اکبر دهخدا
چند نوشته و یک سروده درباره ی سیزده بدر (تدوین از همین نگارنده)
http://iranian.com/main/blog/m-saadat-noury-102.html
همچنین نگاه کنید به نوشتاری از همین نگارنده پیرامون جشن سیزده بدر به زبان انگلیسی
http://iranian.com/main/blog/m-saadat-noury/outdoor-moments-sizdah-bedar.html
۳ تا ۸ - جشن فروردگان: روز نوزدهم فروردین، روز فروردین  - جشن اردیبهشتگان: روز سوم اردیبهشت، روزاردیبهشت  - جشن خردادگان: روز ششم خرداد، روز خرداد  - جشن تیرگان: روز سیزدهم تیر، روز تیر - جشن امردادگان: روز هفتم امرداد، روز امرداد  - جشن شهریورگان: روز چهارم شهریور، روز شهریور: تارنماها و منابع گوناگون 
۹ - جشن مهرگان: روز شانزدهم مهر، روز مهر: "ازجمله جشن‌های متعدد كه يادگار عمر دراز و شكوه و جلال گذشته درخشان ملت ايرانست " مهرگان" را بايد شمرد. اين جشن، روزی، درعظمت و اهميت  تالی نوروز بوده است. تحقيق درباره اصل اين جشن بزرگ ايرانی، و سوابق تاريخی آن، فرصتی بيشتر می‌خواهد و مقاله‌ها و كتاب ها بايد بدان اختصاص داد كه تهيه آنها كاردانشمندان اهل فن است. درقرون نخستين بعد ازاسلام هنوزجشن مهرگان رونق و شكوه باستانی خود را ازدست نداده بود. ديوان اكثر شاعران بزرگ قرون چهارم و پنجم را كه بگشائيم قصايدی شيوا و بلند دروصف جشن مهرگان و تهنيت بزرگان عهد درآنها می‌يابيم": ازدكتر پرويز ناتل خانلری - مهرماه ۱۳۲۵ - نشريه مردم
شباهت زیاد جشن شکرگزاری از برکات الهی در پی برداشت خرمن با جشن مهرگان ایران باستان قابل تعمق و مطالعه است
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2013/11/about-thanksgiving-day.html
مهرگان : در زنجیری از سروده ها (تدوین از همین نگارنده)
http://iranian.com/main/blog/m-saadat-noury-146.html
همچنین نگاه کنید به نوشتاری از همین نگارنده پیرامون جشن مهرگان به زبان انگلیسی
http://iranian.com/main/blog/m-saadat-noury/joyful-moments-mehregan.html
۱۰ تا ۱۳ - جشن آبانگان: روز دهم آبان، روز آبان  - جشن آذرگان: روز نهم آذر، روز آذر - جشن خرم روز: روز یکم دی، روز هرمزد - جشن بهمنگان: روز دوم بهمن، روز بهمن: تارنماها و منابع گوناگون
۱۴ - جشن اسفندگان، روز پنجم اسفند، جشن سپندارمذ : اين جشن به مناسبت گراميداشت صفت پاك و ارزشمند «سپنته آرمئيتي» از سوي ايرانيان برگزار مي گردد. «سپنته آرمئيتي»  يا سپندارمذ يا اسفند امروزي، نام چهارمين امشاسپند و نام پنجمين روز هر ماه است، كه در نقش مادي خود، نگهبان زمين شناخته مي شود. در پنجمين روز از ماه اسفند در دين زرتشت، به دليل برخي از ويژگي هاي مشترك زمين با زن همچون آفرينندگي و زايندگي، اين روز به نام «زن و «زمين» نامگذاري شده است. «سپندارمذ» فرشته و ايزد بانوي اسفند ماه است. سپندارمذ در عالم مينوي نشانه ي مهر ، بردباري و تواضع اهورامزدا است و روي زمين،فرشته موكل بر زمين پاک و زن درستكار است. به اين سبب او را مونث و دختر اهورامزدا دانسته اند. او موظف است زمين را خرم و پاك و بارور نگاهداري کند. به اين جهت هر كس به كشت و كار و آباداني بپردازد،خشنودي سپندارمذ را فراهم كرده است... جشن سپندارمذ ، روز مهر ، روز زمين و عشق، روز مادر است: برگرفته از وبلاگ آئین های تاریخی ایرانیان
http://iran-sarzamineariaei.blogfa.com/post-36.aspx
همچنین نگاه کنید به نوشتاری از همین نگارنده پیرامون جشن سپندارمذ و روز مادر به زبان انگلیسی
http://iranian.com/main/blog/m-saadat-noury/mothers-day-and-its-early-history-iran.html
 ۱۵ و ۱۶ - جشن‌های آتش: یک رشته از جشن‌های آریایی از اقوام هند و ایرانی و هند و اروپایی جشن‌های آتش است. منظور از جشن‌های آتش جشن‌هایی است که با افروختن آتش جهت سور و سرور و شادمانی آغاز و اعلام می‌شد. میان رومیان و یونانیان و بعضی از ملل دیگر اروپایی نظایرش با جشن‌های آتش ایرانی هنوز باقی است. از جمله جشن‌های آتش که هنوز در ایران باقی‌مانده جشن چهارشنبه سوری و جشن سده است. از جشن‌های آتش که فراموش شده، باید از جشن آذرگان در نهم ماه آذر و جشن شهریورگان در روز چهارم ماه شهریور نام برد. لازم به یادآوری است که زرتشتیان عقیده دارند، روشنی و آتش و آفتاب تجلی اهورامزدا است. اهورامزدا به وسیلهٔ نور تجلی می‌کند: بخش فارسی دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا 
چارشنبه سوری : در زنجیری از سروده های فکاهی ، عشقی و اجتماعی (تدوین از همین نگارنده)
http://iranian.com/main/blog/m-saadat-noury-172.html
زنجیره سرودهایی درباره ی سده (تدوین از همین نگارنده)
http://www.iroon.com/irtn/blog/609/
همچنین نگاه کنید به نوشتاری از همین نگارنده پیرامون جشن سده به زبان انگلیسی
http://iranian.com/main/blog/m-saadat-noury/celebrating-moments-sadeh.html
۱۷ - جشن یلدا: ایرانیان و بسیاری اقوام دیگر، شب یلدا یا شب چله را شبی فرخنده و مبارک می شناسند و آن را طی مراسمی جشن می گیرند. این مراسم پس از ناپدیدی و فروکش آفتاب در سی ام آذر (آخرین روز پائیز) تا پیدایش و درخشش آفتاب در یکم دی (نخستین روز زمستان) به نحوی گوناگون اما شادمانه و دلپسند ، اجرا و برگذار می شود.از یکم دی ماه تا دهم بهمن چهل روز است ، این چهل روز را چله یا چله بزرگ گویند سپس چله کوچک پدیدار می شود که شامل بیست روز آخر بهمن ونخستین بیست روز ماه اسفند است . شب یلدا یا شب چله در بیشتر سال ها مقارن است با بیست و یکم و یا بیست و دوم دسامبر و دراز ترین شب سال بشمار میرود (نوشتاری از همین نگارنده):
http://iranian.com/posts/view/post/1435
زنجیره سرودهایی درباره ی جشن یلدا (تدوین از همین نگارنده)
http://iranian.com/main/blog/m-saadat-noury-13.html
همچنین نگاه کنید به نوشتاری از همین نگارنده پیرامون جشن یلدا به زبان انگلیسی
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2013/12/festival-moments-of-yalda.html
۱۸ - جشن سالروز تولد زردشت (زرتشت): ششمین روزز فروردین بنا به نظر بسیاری محققان و موبدان زردشتی سالروز تولد زردشت است، در این رو زردشتیان درآتشکده های هر شهر گرد هم می آیند وبه سخنرانی های مذهبی گوش می دهند، اوستا می خوانند و تولد پیامبرشان را جشن می گیرند: تارنماها و منابع گوناگون 
سروده ای با اشاره به زایش زرتشت
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2013/11/blog-post.html
یادداشت پایانی
۱ - آگاهی های بیشتری درباره ی "جشن های ایرانیان" را می توان در نوشتارهایی به زبان انگلیسی در تارنمای دانشنامه ی ایرانیکا یافت.
۲ - پیرامون سایر جشن های آریایی، آگاهی های نسبتا محدودی موجود است و این امر، نیازمند پژوهش های دقیق و گسترده تری می باشد
دکتر منوچهر سعادت نوری
گزیده ای از نوشتارها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2015/08/blog-post_17.html
Notes on Aryans: The Famous Aryan Celebrations
Abstract: Celebrations of Know Rooz, Sizdah Bedar, Mehregan, Chaharshanbeh Suri, Sadeh, Yalda, etc./ Chain of Poems on Various Celebrations/ Epilogues
Collected and Prepared By
Manouchehr Saadat Noury, PhD
http://iranian.com/posts/notes-on-aryans-the-famous-aryan-celebrations-55808
بخش های پیشین مجموعه ی ایرانیان درپهنه ی سرزمین نیاکان آریایی
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2014/04/blog-post_17.html