۱۳۹۶ مرداد ۲۹, یکشنبه

اندوهی تازه برای نسل ارحام صدر و نورمن ویزدم و جری لوئیس

رضا ارحام صدر (زاده ی ۱۲ اردیبهشت ۱۳۰۲ اصفهان - درگذشته ۲۴ آذر ۱۳۸۷/ ۱۹۲۳ تا ۲۰۰۸ میلادی): بنیانگذار مکتب کمدی انتقادی در تئاتر ایران بود که بعدها به «مکتب تئاتر اصفهان» نیز مشهور شد. او فعالیت هنری خود را از سال ۱۳۲۶ با بازی در تئاتر آغاز کرد. وی مؤسس «گروه هنری ارحام صدر» در سال ۱۳۴۳ بوده‌است. وی به «شکرپاره اصفهان» معروف بود. فیلم ویدیویی درسا که در سال ۱۳۸۴ توسط محسن دامادی ساخته شد، آخرین حضور او در جلوی دوربین بود؛ و ۱۷۶ نمایش حاصل ۵۰ سال فعالیت هنری او بود: بخش فارسی تارنمای ویکی پدیا
نورمن جوزف ویزدوم ‏(زاده ی۴ فوریه ۱۹۱۵ – درگذشته ۴ اکتبر ۲۰۱۰) کمدین و بازیگر سینما و تلویزیون انگلیسی بود: بخش های فارسی و انگلیسی تارنمای ویکی پدیا

جری لوئیس (زاده ی ۱۶ مارس ۱۹۲۶ - درگذشته ۲۰ اوت ۲۰۱۷) بازیگر، کمدین، تهیه‌کننده، نویسنده و کارگردان سرشناس آمریکایی بود. او بیشتر بخاطر بازی در فیلم‌های کمدی در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ میلادی و ژست‌های بامزه‌اش و بنیاد خیریه‌اش مشهور بود: بخش های فارسی و انگلیسی تارنمای ویکی پدیا
اندوه تازه: درگذشت جری لوییس
جری لوییس کمدین معروف تاریخ سینما صبح یکشنبه بیست اوت در سن ۹۱ سالگی در خانه‌ اش در لاس وگاس آمریکا به مرگ طبیعی درگذشت. خانواده ی لوییس در بیانیه‌ای اعلام کرد: "کمدین معروف، بازیگر و اسطوره سرگرمی جری لوییس در ۹۱ سالگی در خانه‌ خود و در میان خانواده‌اش از دنیا رفت". او در ابتدا با دین مارتین همبازی بود و بعد در دهه پنجاه و شصت میلادی بتدریج شخصیت فردی لوده و خل با رفتارهای عجیب و بچگانه را پروراند و حدود چند دهه یکی از محبوبترین کمدین‌ها نه فقط در آمریکا بلکه در تمام دنیا و بخصوص فرانسه بود. او زمانی گفته بود با شکل دادن شخصیت "یک احمق تمام‌عیار به موفقیت رسیده است" و کلید تداوم موفقیتش هم این بوده که ویژگی "بچگانه‌اش" را حفظ کرده بوده است. لوییس در سال ۲۰۰۲ در مصاحبه‌ای با رویترز گفته بود: "من از چشم یک بچه به دنیا نگاه می‌کنم چون من نه ساله‌ام. من شخصیت حرفه‌ای خودم را اینگونه ساختم".
دامنه فعالیت‌های جری لوییس فقط به بازیگری محدود نمی‌شد و نام او بیش از شش دهه به عنوان کارگردان و نویسنده و همچنین انسانی خیر مطرح بود. او در ایران هم چهره‌ای شناخته شده و محبوب بود و بیشتر کارهای او به فارسی دوبله و در تلویزیون و سینما نمایش داده شده بود. لوییس در ۸۷ سالگی آخرین فیلمش "مکس رُز" را بازی کرد. او در این فیلم نقش یک نوازنده پیانو را بازی می‌کرد که پس از ۶۵ سال زندگی زناشویی متوجه شده بود همسرش به او وفادار نبوده است.... او حدود ۴۵ فیلم بازی کرد که تقریبا در تمام آنها شخصیت تقریبا یکسانی داشت و با اینکه منتقدان چندان به او روی خوشی نشان نمی‌دادند اما فیلم‌هایش پرفروش بودند و زمانی یکی از بالاترین دستمزدها را در هالیوود می‌گرفت.
اما پس از چند دهه که شهرت و محبوبیت او در آمریکا رو به افول ‌رفت او خانه تازه‌ای پیدا کرد، فرانسه. در آنجا به او لقب "شاه مجانین" داده بودند و در سال ۱۹۸۴نشان عالی فرانسه، لژیون دونور به اعطا کردند. او در باره موفقیتش در فرانسه گفته بود: "فرانسوی‌ها با اینکه اهل فکر هستند اما از نظر بصری بسیار هشیارند. آنها از چیزی که می‌بینند لذت می‌برند و می‌خندند و بعدا از خود سوال می‌کنند چرا".  با این حال خود جری لوییس گفته بود که مخاطبان یا عاشق او هستند یا از او متنفرند و او نمی‌تواند واکنشی جز این دو در بینندگان ایجاد کند. لوییس در سال ۱۹۷۷ نامزد دریافت جایزه صلح نوبل بود، برای سال‌ها فعالیت برای آگاهی رسانی در باره بیماری دیستروفی عضلانی؛ او در طی ۴۵ سال نزدیک به دو و نیم میلیارد دلار برای مقابله با این بیماری پول جمع کرد.
جری لوییس در نیوجرزی از پدر و مادری بازیگر متولد شد و از پنج سالگی روی صحنه رفت اما زندگی او از بیست سالگی و زمانی که با دین مارتین همبازی شد متحول شد. اولین فیلم او دوست من ایرما ساخته ۱۹۴۹ بود. از معروفترین فیلم‌های جری لوییس می‌توان به دنیای دیوانه دیوانه دیوانه، بوئینگ بوئینگ، سلطان کمدی، شیفته زنها، پروفسور دیوانه و دهن‌گشاد اشاره کرد. همچنین او برای بازی در فیلم سلطان کمدی ساخته مارتین اسکورسیزی با بازی رابرت دو نیرو به دلیل توانایی‌های بازیگری‌اش تحسین شد. در دهه‌های اخیر لوییس بیمار بود و حتی در سال ۱۹۸۲ به دنبال یک سکته قلبی گفته شد که او درگذشته است. در سال‌های بعد او به دیابت، سرطان پروستات و مننژیت مبتلا شد اما برای اینکه بیماری او را از پا نیندازد در سال ۲۰۱۱ در نمایش پروفسور دیوانه در برادوی نیویورک روی صحنه رفت. او در آن زمان گفت: "می‌خواهم کاری را که شروع کردم تمام کنم. می‌خواهم قبل از اینکه بروم این کار را بکنم": بخش فارسی تارنمای بی بی سی
یادداشت پایانی
 روح و روان جری لوئیس شاد و یادش گرامی باد
دکتر منوچهر سعادت نوری
گزیده ای از نوشتارها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2017/08/letters.html
بخش های پیشین مجموعه ی یادداشت ها و نوشتارها و نامه ها