نیم قرن پس از سال پر هیاهوی ۶۸ میلادی/ ۴۷ خورشیدی

سال ۱۹۶۸ میلادی (۱۳۴۷ خورشیدی) سال پر هیاهو و توفانی در بسیاری از شهرهای دنیا بود.
★ لندن نشینان "دهه ی شست پر نوسان" را می گذراندند.  در آن زمان انتشار آلبوم سفید گروه راک "بیتلز", درخشیدن بی نظیر 'جرج بست" فوتبالیست ایرلند شمالی و بازیکن تیم فوتبال منچستر یونایتد و اجراهای  پر سرو صدای "لسلی لائسون" مشهور به "توییگی" در لندن نظر بسیاری از جهانیان را به خود جلب کرده بود.
★ آلبوم سفید گروه راک بیتلز: این آلبوم دوطرفه در سال ۱۹۶۸ منتشر شد. این آلبوم همچنین با نام آلبوم سفید شناخته می‌شود. علت این نام‌گذاری، جلد بدون تصویر و سفید آلبوم است که تنها نام گروه بر روی آن نوشته شده‌است.
★ جرج بِست (۲۹ مه ۱۹۴۶ ‐ ۲۵ نوامبر ۲۰۰۵) فوتبالیستی متولد ایرلند شمالی است که بیشتر به خاطر بازی‌های درخشانش در تیم فوتبال منچستر یونایتد در دهه‌های شصت و هفتاد میلادی معروف است. اودر سال ۱۹۶۸ به همراه منچستر یونایتد جام قهرمانان اروپا را گرفت وعنوان بهترین بازیکن سال را هم از آن خود کرد.
★ لسلی لائسون زاده ۱۹ سپتامبر ۱۹۴۹ میلادی، مدل، خواننده و بازیگر انگلیسی است. در ابتدای دهه ۶۰ میلادی او یک مدل نوجوان برجسته در زمان تحولات دهه شصت لندن در کنار افرادی چون پنلوپه تری بود. توییگی در ابتدا به واسطه ظاهر دوجنسه، چشمان درشت، مژه‌های بلند، جثه لاغر و موهای کوتاهش شناخته می‌شد. در ۱۹۶۶ میلادی، توسط دیلی اکسپرس به عنوان چهره سال ۱۹۶۶ نام گرفت. در ۱۹۶۷ توییگی در ژاپن، بریتانیا و ایالات متحده به عنوان مدل فعالیت می‌کرد و تصویر او بر روی جلد مجلاتی چون ووگ و تلتر به چاپ رسید؛ و در نهایت شهرت او جهانی شد
★ جنبش دانشجویی-کارگری مه ۱۹۶۸ فرانسه به مجموعه حوادثی اطلاق می‌شود که در طول ۴ هفته در ماه مه سال ۱۹۶۸ در فرانسه رخ داد، نقطه اوج این جنبش در فاصله یک هفته‌ای سوم تا دهم ماه مه به وقوع پیوست، خیزشی که از اعتراض یک گروه دانشجویی شروع شده بود، میلیون‌ها نفر از مردم شهرنشین فرانسه را به میدان مبارزه کشاند. هرچند رویدادهای مه ۱۹۶۸ فرانسه هرگز به عنوان انقلاب شناخته نشد ولی تأثیر آن بر روابط انسانی و زندگی مدنی جامعه از هیچ انقلابی کمتر نبود. در مورد جنبش ۱۹۶۸ نظرات و عقاید متفاوت و متضادی مطرح می‌شود، برخی آن را گسترش دامنه آزادی و شکوفایی و بالندگی انقلاب کبیر فرانسه تعبیر کردند و در برابر برخی دیگر جنبش را غوغای عوام، روان‌پریشی اجتماعي و کارناوال نام نهادند.
★ مه ۱۹۶۸ زماني است كه جوانان به پا خاستند، كارگران با دانشجويان متحد شدند و پايه هاي دولت ژنرال دوگل به لرزه درآمد.
★ مارتین لوتر کینگ جونیور (۱۵ ژانویه ۱۹۲۹ - ۴ آوریل ۱۹۶۸) رهبر جنبش حقوق مدنی آمریکایی ‌های آفریقایی‌تبار بود. مارتین لوتر کینگ در ۴ آوریل ۱۹۶۸ در شهر ممفیس ایالت تنسی توسط جیمز ارل ری ترور شد.
★ رابرت فرانسیس «بابی» کِنِدی (۲۰ نوامبر ۱۹۲۵ - ۶ ژوئن ۱۹۶۸)، معروف به آراف‌کی سیاست‌مدار اهل ایالات متحده آمریکا بود. او از سال ۱۹۶۵ تا هنگام ترورش در سال ۱۹۶۸، سناتور نیویورک در سنای ایالات متحده آمریکا و پیش از آن از سال ۱۹۶۱ تا ۱۹۶۴ در دولت‌های برادر بزرگترش رئیس جمهور جان اف کندی و لیندون جانسون، دادستان کل ایالات متحده بود. او که از نمادهای لیبرالیسم مدرن آمریکاست برای کسب نامزدی حزب دموکرات در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۹۶۸ ایالات متحده آمریکا رقابت کرد. در جریان مبارزات انتخاباتی، لحظاتی بعد از پیروزی در ایالت کالیفرنیا در آشپزخانه هتل آمباسادور شهر لس‌آنجلس، هدف گلولهٔ سرحان سرحان دانشجوی ۲۴ سالهٔ فلسطینی‌تبار شهروند اردن قرار گرفت و به مانند برادر بزرگ‌ترش کشته شد.
★ فستیوال ووداستاک: یک فستیوال موسیقی بود با نام ثبت‌شدهٔ «یک نمایشگاه در سه روزِ صلح و موسیقی». محل برگزاری آن، مزرعهٔ ۴/۲ کیلومترمربعی نزدیک دریاچهٔ سفید در شهر بتهل نیویورک و تاریخ برگزاری آن از ۱۵ تا ۱۸ اوت ۱۹۶۹ بود. بسیاری ووداستاک را یکی از نقاط عطف موسیقی عامه می‌دانند. مجلهٔ رولینگ استون آن را جزو یکی از ۵۰ نقطهٔ عطف تاریخ راک‌اندرول ثبت کرده ‌است.
★ شنیدن موسیقی راک به همراه نیم میلیون نفر، سه روز و سه شب متوالی‌. مخالفت با جنگ ویتنام و نژادپرستی اساس فستیوال موسیقی وود استاک بود.
★ نخستین انسان بر روی ماه "نیل آرمسترانگ" فضانورد آمریکایی بود که طی مأموریت " آپولو ۱۱ " در ۲۰ ژوئیه سال ۱۹۶۹ میلادی بر روی ماه گام نهاد.
★ از جمله وقایع پر هیاهوی ایران در سال ۱۳۴۷، "برنامه ی هسته‌ای ایران" ، تأسیس کانون نویسندگان ایران و آغاز فعالیت های هنری "هایده" خوانندهٔ سرشناس، بانوی آواز موسیقی سنتی و پاپ ایران بود
★ برنامه ی هسته‌ای ایران که در سال ۱۳۲۹ آغاز شده بود در سال ۱۳۵۳ با تأسیس سازمان انرژی اتمی ایران و امضای قرارداد ساخت نیروگاه اتمی بوشهر شکل جدی به خود گرفت. ایران در سال ۱۳۳۷ (۱۹۵۸)، به عضویت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درآمد و در زمان نخست وزیری امیرعباس هویدا در سال ۱۳۴۷ (۱۹۶۸) پیمان عدم تکثیر سلاح‌های هسته‌ای
(ان‌پی‌تی) را امضاء کرد
★ تاریخچه پیدایش و سمت گیری برنامه انرژی اتمی ایران/ گفتگو با اکبر اعتماد پایه گذار و اولین رئیس سازمان انرژی اتمی
ایران
★ کانون نویسندگان ایران که ضرورت تأسیس آن از اوایل دهه چهل خورشیدی احساس شده بود پس از تمهید مقدمات، سرانجام، در اردیبهشت سال ۱۳۴۷ خورشیدی به طور رسمی و علنی به عنوان نخستین تشکل صنفی و دموکراتیک اهل قلم فعالیتش را آغاز کرد. از جلال آل‌احمد، نادر ابراهیمی، بهرام بیضایی، داریوش آشوری، محمدعلی سپانلو، اسماعیل نوری علا، هوشنگ وزیری، فریدون معزی‌مقدم و اسلام کاظمیه به عنوان مؤسسان کانون نویسندگان ایران یاد می‌شود. منشور کانون نویسندگان ایران بر اساس بیانیهٔ مذکور و نیز بیانیهٔ دیگری با عنوان موضع کانون نویسندگان ایران و نامهٔ مشهور به «متن ۱۳۴ نویسنده» (ما نویسنده‌ایم) نگاشته شد و در مجله تکاپو به چاپ رسید.
★هایده خوانندهٔ سرشناس، بانوی آواز موسیقی سنتی و پاپ ایرانی، آنگونه که خود به کرات در چندین مصاحبه متذکر شده‌است، تحت تأثیر صدای پر قدرت و شیوهٔ آوازخوانی دلکش، خوانندهٔ صاحب سبک و بلندآوازهٔ آن دوران، روی به عالم موسیقی آورد. وی در سال ۱۳۴۷، فعالیت حرفه‌ای خود را با خواندن ترانه «آزاده» که اثر استادش علی تجویدی بر روی آخرین سروده رهی معیری بود آغاز کرد. اجرای ترانه «آزاده» با ارکستر بزرگ گل‌ها در رادیو تهران آغاز کار هایده بود.
★ در سال ۱۹۶۸ نیروهای ویت‌کنگ و ویتنام شمالی هم‌زمان با عید تت و آغاز سال ویتنامی، حمله‌های گسترده‌ ای را در سراسر ویتنام جنوبی آغاز کردند که به حمله عید تت مشهور شد. اگر چه این حمله ‌ها از نظر نظامی موفقیت زیادی نداشت اما گسترده بودن و شدت آن و نیز پوشش خبری آن در سراسر جهان و به ویژه در داخل آمریکا، افکار عمومی را بشدت بر ضد آمریکا بسیج کرد و تظاهرات ضد جنگ در آمریکا را به دنبال داشت
★در سال ۱۹۶۸ تظاهرات گسترده ای با شرکت دانشجویان دانشگاه ها علیه جنگ ویتنام در نیویورک و سان فرانسیسکو برگزار شد. نگاه کنید به مه ۱۹۶۸ در چهار شهر دنیا/ گفتگوی رادیو سی بی سی با دیوید زنه میروویتز (به زبان انگلیسی)
تهیه و تدوین:
دکتر منوچهر سعادت نوری
*
منابع و مآخذ
آلبوم سفید گروه راک بیتلز: تارنمای ویکی‌پدیا/ جرج بِست: تارنمای ویکی‌پدیا/ لسلی لائسون: تارنمای ویکی‌پدیا/ مه ۱۹۶۸ فرانسه; تارنمای ویکی‌پدیا/ مه ۱۹۶۸ را فراموش كن/ روزنامه ی شرق، شماره ی ۱۵۲۱: تارنمای بانك اطلاعات نشريات كشور/ مارتین لوتر کینگ جونیور: تارنمای ویکی‌پدیا/ رابرت فرانسیس «بابی» کِنِدی: تارنمای ویکی‌پدیا/ فستیوال ووداستاک: تارنمای ویکی‌پدیا/ در وود استاک چه گذشت: تارنمای دویچه وله فارسی/ فرود بر ماه: تارنمای ویکی‌پدیا/ برنامه ی هسته‌ای ایران: تارنمای ویکی‌پدیا/ تاریخچه پیدایش و سمت گیری برنامه انرژی اتمی ایران: تارنمای تاریخ شفاهی ایران/ کانون نویسندگان ایران: تارنمای ویکی‌پدیا/ هایده خوانندهٔ سرشناس: تارنمای ویکی‌پدیا/ ترانه «آزاده» با اجرای "هایده": تارنمای یوتیوب/ حمله عید تت: تارنمای ویکی‌پدیا/ مه ۱۹۶۸ در چهار شهر دنیا/ گفتگو با دیوید زنه میروویتز (به زبان انگلیسی): تارنمای سی بی سی
*
گزیده ای از نوشتارها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2018/05/blog-post.html
بخش های پیشین مجموعه ی یادداشت ها و نوشتارها و نامه ها