ماجرای زندگی او
مریم میرزاخانی ریاضی دان ایرانی - آمریکایی و استاد دانشگاه استنفورد در ۱۳ اردیبهشت ۱۳۵۶ (۳ مه ۱۹۷۷) در تهران به دنیا آمد. پدرش احمد میرزاخانی مهندس برق و رئیس هیئت مدیره ی مجتمع آموزشی نیکوکاری «رعد» بود. مریم میرزاخانی در سال ۲۰۱۴ به خاطر کار بر «دینامیک و هندسه سطوح ریمانی و فضاهای پیمانه‌ای آنها» برندهٔ مدال فیلدز شد، که بالاترین جایزه در ریاضیات است. وی تنها زن و تنها ایرانی برندهٔ مدال فیلدز است. زمینهٔ تحقیقاتی او مشتمل بر نظریه تایشمولر، هندسه هذلولوی، نظریه ارگودیک و هندسه هم‌تافته بود.
مریم میرزاخانی در دوران تحصیل در دبیرستان فرزانگان تهران، برندهٔ مدال طلای المپیاد جهانی ریاضی در سال های ۱۹۹۴ (هنگ‌کنگ) و ۱۹۹۵ (کانادا) شد و در این سال به‌عنوان نخستین دانش‌آموز ایرانی نمرهٔ کامل را به دست آورد. وی نخستین دختری بود که در المپیاد ریاضی ایران طلا گرفت و به تیم المپیاد ریاضی ایران راه یافت؛ و نخستین دانش آموز ایرانی بود که دو سال مدال طلا گرفت. او سپس در سال ۱۹۹۹ مدرک کارشناسی خود را در رشتهٔ ریاضی از دانشگاه شریف و دکتریِ خود را در سال ۲۰۰۴ از دانشگاه هاروارد به سرپرستی کورتیس مک‌مولن، از برندگان مدال فیلدز، گرفت.
از مریم میرزاخانی به‌عنوان یکی از ده ذهنِ جوان برگزیدهٔ سال ۲۰۰۵ از سوی نشریهٔ پاپیولار ساینس در آمریکا و ذهن برتر در رشتهٔ ریاضیات تجلیل شد. وی از یازدهم شهریورماه ۱۳۸۷ (اول سپتامبر ۲۰۰۸) در دانشگاه استنفورد استاد دانشگاه و پژوهشگر رشتهٔ ریاضیات بود. پیش از این، او استاد دانشگاه پرینستون بود.
میرزاخانی از چهار سال پیش‌تر به سرطان سینه مبتلا بود، و این سرطان به مغز استخوان وی سرایت کرده بود. وی در ۲۴ تیر ۱۳۹۶ در ۴۰ سالگی در بیمارستانی در ایالات متحدهٔ آمریکا درگذشت: تارنمای ویکی‌پدیا
*
مریم میرزاخانی یکی از زنده ماندگان سانحه ی تلخ سقوط اتوبوس دانشجویان دانشگاه شریف بود. بیست و ششم اسفند ۱۳۷۶ اتوبوس حامل دانشجویان برجسته ریاضی دانشگاه شریف شرکت‌کننده در بیست و دومین دوره مسابقات ریاضی دانشجویی که از اهواز به تهران بر می‌گشت حوالی شهرستان پل دختر در استان لرستان، به دره سقوط کرد. در این سانحه دو راننده اتوبوس و هفت دانشجو و استاد کشته و چند تن نیز مجروح شدند: بسیاری تارنماها
*
همسر آمریکایی مریم میرزاخانی، 'جان وندراک"، از پژوهشگران کمپانی آی‌بی‌ام و نام دخترشان " آناهیتا " می باشد: تارنمای پاسارگاد
گزیده ای از سخنان او
"بدون علاقه داشتن به ریاضی ممکن است آن را سرد و بیهوده بیابید. اما زیبایی ریاضیات خود را تنها به شاگردان صبور نشان می‌دهد": مریم میرزاخانی
" پُرارزش‌ترین بخش ریاضی لحظه‌ای است که می‌گویی آها! ذوق کشف و لذت فهمیدن چیزی جدید. احساس ایستادن بالای یک بلندی و رسیدن به دیدی شفاف و واضح": مریم میرزاخانی
نظریاتی درباره ی او
واکنش رئیس دانشگاه استنفورد به درگذشت میرزاخانی: تارنمای پايگاه خبری تحليلی فرارو
درگذشت میرزاخانی/ خویشاوندی ملی را از دست دادیم: شکوه میرزادگی
درگذشت مریم میرزاخانی/ امروز چراغی خاموش شد: مریم زهدی
ترانه ی "افسوس که مریم نه گٌلی چون دگران بود" - ترانه سرا: ندا_شاه محمدی - موسیقی و تنظیم: حسن_میرزاخانی - اجرآ: علیرضا_افتخاری: تارنمای یوتیوب
تهیه و تدوین
دکتر منوچهر سعادت نوری
گزیده ای از نوشتارها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2017/07/blog-post_16.html
بخش های پیشین زنان نامدار ایران
